Mở cơ hội cho những phận đời lầm lỡ: Có nghề để vững tin làm lại cuộc đời (Bài 2)

Học nghề chờ cơ hội làm lại cuộc đời

Khu vực xưởng cơ khí, sửa chữa rộng rãi nằm nép bên cánh rừng cao su, được phân chia thành các khu gồm thợ mộc, thợ cơ khí, sửa chữa xe máy. Dưới sự hướng dẫn của cán bộ quản giáo, các phạm nhân miệt mài thực hành từng thao tác.

Học và thực hành nghề thợ mộc nhiều năm, phạm nhân Phạm Văn Đ. (SN 1973), trú xã Đắk Môl, huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông) tận tình hỗ trợ các phạm nhân khác nâng cao tay nghề.

Phạm nhân Đ. vào trại vì tội lợi dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản và nhận mức án 9 năm tù. “Tôi chưa từng làm bất kỳ công việc gì liên quan đến nghề mộc, nhưng khi vào đây, cán bộ quản giáo tận tình chỉ dẫn cùng với sự kiên trì học hỏi của bản thân, đến giờ tôi có thể tự làm được các sản phẩm như giường, tủ, bàn ghế… Tôi dự định sau khi chấp hành xong án phạt, sẽ mở một xưởng mộc nhỏ để mưu sinh, nuôi gia đình", phạm nhân Đ. chia sẻ.

Nỗ lực cải tạo và học nghề, đến nay Đ. được giao nhiệm vụ làm Đội trưởng Đội mộc. Ngoài việc trau dồi kỹ năng cho bản thân, phạm nhân này còn tận tình hướng dẫn những người thợ mới. Không chỉ truyền đạt kinh nghiệm, Đ còn động viên các phạm nhân chăm chỉ học tập, cải tạo tốt để làm lại cuộc đời.

Chăm chú bào từng mảnh gỗ, phạm nhân Nguyễn Thành C. (SN 1997), xã Quảng Điền, huyện Krông Ana bộc bạch: Tuổi trẻ bồng bột, không kiềm chế được bản thân, chỉ vì những mâu thuẫn thường ngày tôi phạm tội cố ý gây thương tích và bị xử phạt 3 năm tù. Đầu năm 2024, tôi vào phụ học nghề mộc, đầu tiên học các thao tác đơn giản, dần dần học hoàn thiện sản phẩm. Đến giờ tôi đã làm được một số sản phẩm gỗ đạt yêu cầu. Thời gian ở đây tôi tiếp tục cải tạo thật tốt, trau dồi kiến thức, kỹ năng nghề để khi trở về cộng đồng có thể mở xưởng nhỏ vừa làm kinh tế vừa giúp đỡ thanh niên khó khăn ở địa bàn.

Theo thông tin từ Thiếu tá Trần Xuân Long, cán bộ quản giáo quản lý Đội mộc và cắt củi, Phân trại số 1 (Trại giam Đắk Trung), toàn đội hiện có 25 phạm nhân. Ngay khi tiếp nhận, cán bộ quản giáo thường xuyên gặp gỡ, hướng dẫn từng công đoạn cho các phạm nhân, đồng thời sắp xếp những người đã có kinh nghiệm hỗ trợ những người chưa biết việc để cùng nhau tiến bộ.

“Hầu hết phạm nhân đều hăng hái lao động, tự giác và nỗ lực hoàn thành tốt công việc được giao. Nhiều người từ chỗ không biết nghề, sau thời gian cải tạo đã trở thành những thợ mộc lành nghề, sẵn sàng tái hòa nhập cộng đồng”, Thiếu tá Long chia sẻ.

“Chìa khóa” mở cánh cửa tương lai

Không chỉ nghề mộc, phạm nhân Trại giam Đắk Trung còn được học nghề đan lát, trồng rau xanh, chăm sóc và khai thác mủ cao su, trồng cà phê, chăn nuôi, xây dựng dân dụng…

Sau thời gian học nghề, phạm nhân Nguyễn Văn T. (SN 2000), trú xã Ea Khanh, huyện Ea H’leo, tỉnh Đắk Lắk đã lắp ráp được chiếc xe máy và nắm vững kỹ thuật phun sơn. Từ thanh niên tràn đầy hoài bão, nhưng một phút nóng giận, xô xát với bạn đã khiến T. vướng vào vòng lao lý. Trận ẩu đả làm một người bị thương nặng, còn T. phải nhận mức án 5 năm tù từ tháng 7/2022. 

Vào trại, T. xin đăng ký học nghề sửa chữa xe máy. “Nghề này rất thiết thực, phù hợp với tình hình thực tế địa phương. Tôi cố gắng trau dồi tay nghề từng ngày để sau này có thể áp dụng vào thực tế, tìm một công việc ổn định sau khi trở về", phạm nhân T.  tâm sự.

Những lớp học nghề không chỉ là cơ hội để phạm nhân tìm lại chính mình, mà còn giúp họ hướng tới cuộc sống lương thiện, sống có ích cho cộng đồng, xã hội.

Đại tá Lê Trọng Ngà, Phó Giám thị Trại giam Đắk Trung cho biết: đa số phạm nhân được đưa đến Trại giam Đắk Trung đều chưa có nghề nghiệp. Thực hiện chủ trương của Chính phủ, Bộ Công an và lãnh đạo Cục 10, Ban Giám thị Trại giam Đắk Trung đã tổ chức đào tạo nhiều nghề thiết thực, phù hợp cho phạm nhân. Đa số phạm nhân vào đây chấp hành án đều thiết tha được đào tạo nghề để có nghề trong tay, sau này về với gia đình, cộng đồng có thể tự chủ, mở một cơ sở kiếm sống, nuôi chính bản thân và giúp đỡ gia đình.

Hằng năm, Trại giam phối hợp đào tạo nghề cho khoảng 200-300 phạm nhân, ưu tiên cho các đối tượng trẻ, sắp hết án. Sau 3 tháng học nghề, các phạm nhân được cấp chứng chỉ nghề trình độ sơ cấp. Để công tác đào tạo nghề đạt hiệu quả, Ban Giám thị trại giam xây dựng chương trình, kế hoạch và phấn đấu đào tạo nghề cho phạm nhân đạt tỉ lệ từ 65-70%/năm.

Ngoài ra, 2 tháng trước khi phạm nhân trở về tái hòa nhập cộng đồng, Trại giam cũng mời các tổ chức chính trị - xã hội vào tư vấn các chính sách, đặc biệt là việc vay vốn theo Quyết định 22/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng đối với người chấp hành xong án phạt tù giúp các phạm nhân tiếp cận nguồn vốn ưu đãi để thực hiện các công việc và tái hòa nhập cộng đồng hiệu quả.