Lễ mừng cơm mới của đồng bào Si La

Kim Anh - Tố Oanh - 09:21, 13/07/2022

Lễ mừng cơm mới (ồ ứng khẹ ê) là một trong những nghi lễ quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của dân tộc Si La, được đồng bào Si La trân trọng, gìn giữ từ đời này sang đời khác. Lễ mừng cơm mới của dân tộc Si La ở Lai Châu ngoài ý nghĩa tín ngưỡng còn là dịp để các dòng họ tưởng nhớ những người đã khuất. Đây cũng là dịp để anh em họ hàng hội tụ, biểu thị sự đoàn kết và sức mạnh cộng đồng.

Lễ mừng cơm mới của đồng bào dân tộc Si La được tổ chức đầu vụ thu hoạch vào ngày Hợi, Ngọ, Tỵ, Thân hoặc Thìn tháng Tám âm lịch hàng năm. Lễ mừng cơm mới được diễn ra tại ra đình trưởng họ của mỗi dòng họ. Thường là gia chủ (trưởng họ) sẽ thay mặt dòng họ để làm phần nghi lễ mời tổ tiên, ông bà, cha mẹ và những người đã khuất về hưởng thụ — Lễ mừng cơm mới của đồng bào dân tộc Si La được tổ chức đầu vụ thu hoạch vào ngày Hợi, Ngọ, Tỵ, Thân hoặc Thìn tháng Tám Âm lịch hàng năm. Lễ mừng cơm mới được diễn ra tại đình trưởng họ của mỗi dòng họ. Thường là gia chủ (trưởng họ) sẽ thay mặt dòng họ để làm phần nghi lễ mời tổ tiên, ông bà, cha mẹ và những người đã khuất về thụ hưởng lễ.

Lễ vật là những đồ ăn thức uống quen thuộc trong đời sống hàng ngày, được bà con chuẩn bị từ nhiều ngày trước đó. Mỗi gia đình phải tự đồ cơm bằng gạo mới của nhà mình, gói cẩn thận trong lá chuối, 1 số loại củ như khoai sọ, gừng cùng với 1 con sóc, 1 con cua, 1 con cá đã được chế biến, gói vào lá chuối, hấp chín đem đến nhà trưởng họ — Lễ vật là những đồ ăn, thức uống quen thuộc trong đời sống hàng ngày, được bà con chuẩn bị từ nhiều ngày trước đó. Mỗi gia đình phải tự đồ cơm bằng gạo mới của nhà mình, gói cẩn thận trong lá chuối, một số loại củ như khoai sọ, gừng cùng với 1 con cua, 1 con cá đã được chế biến, gói vào lá chuối, hấp chín đem đến nhà trưởng họ.

Đồng bào mang lễ vật để cúng đến nhà trưởng họ — Đồng bào mang lễ vật đến nhà trưởng họ để làm lễ cúng

Để chuẩn bị cho lễ cúng chính thức, trưởng họ sẽ lấy từ gói cơm của mỗi gia đình 1 nắm cơm cho vào giỏ cơm chung để dâng lên tổ tiên.

Khi lễ vật đã được chuẩn bị xong gia chủ sẽ mang vào trong buồng đặt cạnh bếp chính bên giường của gia chủ. Với người dân tộc Si La chỉ có gia đình trưởng họ mới được làm bếp này, bếp được làm trong nhà, cạnh cột chính của nhà, là nơi giữ lửa ấm cho cả họ, bảo vệ che chở cho mọi người, là nơi chủ họ sưởi ấm và hút thuốc. Bên ngoài, mâm lễ chung được đặt thêm 1 bình rượu cần bằng ống tre và cắm 3 chiếc cần vào bình rượu. Con cháu sẽ quây tròn quanh mâm cúng. Khi mọi người đã ổn định, chỉnh tề trang phục, tại mâm lễ trong nhà gia chủ bắt đầu làm lễ cúng — Khi lễ vật đã được chuẩn bị xong, gia chủ sẽ mang vào trong buồng đặt cạnh bếp chính bên giường của gia chủ. Với người Si La, chỉ có gia đình trưởng họ mới được làm bếp này. Bếp được làm trong nhà, cạnh cột chính của nhà, là nơi giữ lửa ấm cho cả họ, bảo vệ che chở cho mọi người, là nơi chủ họ sưởi ấm và hút thuốc. Bên ngoài, mâm lễ chung được đặt thêm 1 bình rượu cần bằng ống tre và cắm 3 chiếc cần vào bình rượu. Con cháu sẽ quây tròn quanh mâm cúng. Khi mọi người đã ổn định, chỉnh tề trang phục, tại mâm lễ trong nhà gia chủ bắt đầu làm lễ cúng.

Cách thức tổ chức và những lễ vật của các dòng họ đều giống nhau. Sau khi nghi lễ cúng mời tổ tiên về hưởng thụ cơm mới xong, gia chủ (trưởng họ) và con cháu trong nhà cũng bắt đầu bầy mâm mời anh em họ hàng, khách khứa trong bản đến dự bữa cơm mới — Cách thức tổ chức và những lễ vật của các dòng họ đều giống nhau. Sau khi nghi lễ cúng mời tổ tiên về hưởng thụ cơm mới xong, gia chủ (trưởng họ) và con cháu trong nhà cũng bắt đầu bày mâm mời anh em họ hàng, khách khứa trong bản đến dự bữa cơm mới.

Khi cúng xong các gia đình sẽ cùng nhau ăn mừng lúa mới. Gia đình nào khó khăn, trưởng dòng họ cho đem lễ vật đã cúng về nhà ăn cùng con cái và người thân. Người Si La rất coi trọng Lễ mừng cơm mới nên các dòng họ thường tổ chức rất chu đáo. Lễ cúng xong, sáng hôm sau các gia đình lên nương thu hoạch lúa — Khi cúng xong , các gia đình sẽ cùng nhau ăn mừng lúa mới. Gia đình nào khó khăn, trưởng dòng họ cho đem lễ vật đã cúng về nhà ăn cùng con cái và người thân. Người Si La rất coi trọng Lễ mừng cơm mới nên các dòng họ thường tổ chức rất chu đáo. Lễ cúng xong, sáng hôm sau các gia đình lên nương thu hoạch lúa.

Sau phần cúng là phần hội, đồng bào dân tộc Si La tưng bừng nhảy múa các bài hát dân ca truyền thống, trò chơi dân gian của dân tộc mình — Sau phần cúng là phần hội, đồng bào dân tộc Si La tưng bừng với các làn điệu dân ca, dân vũ và cáctrò chơi dân gian của dân tộc mình

Các điệu múa đều mô phỏng với sinh hoạt hàng ngày của đồng bào Si La như giã gạo, sàng gạo... — Các điệu múa đều mô phỏng những sinh hoạt hàng ngày của đồng bào Si La như giã gạo, sàng gạo...

Đặc sắc lễ mừng lúa mới của đồng bào Gia Rai

Ý kiến độc giả

Gửi ý kiến độc giả

Ðường Hồ Chí Minh trên biển Cà Mau là Di tích Quốc gia đặc biệt

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 4/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Ðường Hồ Chí Minh trên biển Cà Mau là Di tích Quốc gia đặc biệt. Chùa Dơi Sóc Trăng. Những người con của bản. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Lễ hội bắt cá Nặm Đăm

Vòng xoang kết nối cộng đồng

Cụm Tháp Chăm hơn 800 năm tuổi ở Ninh Thuận

Vị ngọt thôn Muối

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội kiến Tổng thống Armenia Vahagn Khachaturyan

Chiều 3/4 theo giờ địa phương, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Armenia, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã hội kiến Tổng thống Armenia Vahagn Khachaturyan.

Trải nghiệm mô hình lưu trú nhà dân ở điểm du lịch cộng đồng xã Pà Cò

Đẩy nhanh giải ngân vốn Chương trình MTQG 1719

Du lịch Lào Cai hứa hẹn tiếp tục bứt phá, tăng tốc

Ðường Hồ Chí Minh trên biển Cà Mau là Di tích Quốc gia đặc biệt

Media - BDT - 4 giờ trước

Lạ lùng thúng chai Việt

Giải trí - Bích Đào - 4 giờ trước

Thúng chai (thuyền thúng) từ lâu đã được mệnh danh là “trí khôn sông nước Việt”. Một phương tiện truyền thống đặc hữu của các tàu cá xa đất liền. Với ngư dân miền Trung, ra biển mà không có thúng chai thì ngang với… cụt tay.

Cao Bằng: Các tổ chức tôn giáo tích cực tham gia phát triển kinh tế - xã hội

Dân tộc - Tôn giáo - Minh Thu - 4 giờ trước

Thời gian qua, với sự hỗ trợ và tạo điều kiện từ chính quyền các cấp, đời sống tinh thần và tự do tín ngưỡng của đồng bào các DTTS tại tỉnh Cao Bằng được bảo đảm, góp phần quan trọng vào sự ổn định và phát triển của địa phương. Những nỗ lực này giúp đồng bào thực hiện đức tin, góp phần xây dựng cộng đồng gắn bó, đoàn kết và phát triển bền vững.

Trắng đêm giữ đất

Xã hội - An Yên - 4 giờ trước

Ấy là câu chuyện người dân xã Đồng Văn (Thanh Chương, Nghệ An) đốt lửa, dựng lều, căng băng rôn, đánh trống... suốt ngày đêm, chỉ để xua đuổi đơn vị khai thác cát đang “hoành hành” ngay khúc sông quê nhà. Câu chuyện giữ đất, giữ làng trước nguy cơ sạt lở chưa bao giờ lại nóng bỏng đến vậy.

Thác Công chúa - Một kiệt tác thiên nhiên ở Gia Lai

Du lịch - Ngô Xuân Hiền - 4 giờ trước

Một trong những ngọn thác đẹp nhất ở Tây Nguyên đó là thác Công chúa thuộc làng Mơng, xã Ia Mơ Nông, huyện Chư Pah, tỉnh Gia Lai. Nhiều người vẫn chưa biết đến ngọn thác tuyệt đẹp này, dù thác chỉ cách trung tâm thành phố Pleiku chừng 40km. Bởi vậy, nhiều người ví von thác Công chúa như nàng công chúa ngủ trong rừng.

Khám phá lịch sử và văn hóa trà

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 3/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Khám phá lịch sử và văn hóa trà. Quần thể di tích chùa Hương. Canh tác cà phê thông minh. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Ðường Hồ Chí Minh trên biển Cà Mau là Di tích Quốc gia đặc biệt

“Vàng xanh” nơi miền Tây xứ Nghệ

Hát Xoan làng cổ

Lễ hội bắt cá Nặm Đăm

Xuất khẩu rau quả sụt giảm do đâu?

Kinh tế - Thanh Phong - 4 giờ trước

Theo thống kê mới nhất của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT), giá trị xuất khẩu hàng rau quả tháng 3 ước đạt 450 triệu USD, đưa tổng giá trị xuất khẩu hàng rau quả quý I đạt hơn 1,1 tỷ USD, giảm 11,3% so với cùng kỳ năm 2024. Như vậy tính cả quý, các doanh nghiệp Việt Nam đã hụt thu lên tới hơn 2.800 tỷ đồng.