Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Kỷ niệm 82 năm Ngày lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc về nước: Dấu mốc quan trọng trong lịch sử Đảng và cách mạng Việt Nam

PV - 08:26, 28/01/2023

Ngày 28/1/1941, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc về nước, trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Chỉ sau một thời gian ngắn, Người đã có những quyết định sáng suốt, kịp thời chỉ đạo cách mạng Việt Nam: Xây dựng căn cứ địa cách mạng, thành lập Mặt trận Việt Minh, xây dựng và phát triển Khu giải phóng, thành lập lực lượng vũ trang chính quy đầu tiên... Những điểm nhấn này đã tạo nên bước phát triển quan trọng đối với phong trào cách mạng Việt Nam, tiến tới Tổng khởi nghĩa Tháng Tám 1945 giành thắng lợi trọn vẹn.

Ảnh minh hoạ
Ảnh minh hoạ

Ðầu năm 1938, nguy cơ chiến tranh thế giới đang đến gần, lúc này lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đang học tập tại Viện nghiên cứu các vấn đề dân tộc và thuộc địa ở Moskva (Liên Xô), Người luôn theo dõi sát sao tình hình và chuẩn bị kế hoạch trở về nước. Ngày 6/6/1938, Người viết thư gửi một đồng chí trong Ban Chấp hành Quốc tế Cộng sản, xin giúp Người được trở về hoạt động. Ý kiến của Người đã được Quốc tế Cộng sản chấp thuận. Tháng 10/1938, Nguyễn Ái Quốc rời Liên Xô. Trong hơn một năm sau đó, Người đã đi qua căn cứ của Ðảng Cộng sản Trung Quốc ở Diên An, làm việc trong Bát lộ quân (đơn vị quân đội của Ðảng Cộng sản Trung Quốc) một thời gian, sau đó di chuyển về Vân Nam sát với biên giới Việt-Trung, tìm cách bắt liên lạc với tổ chức đảng trong nước.

Ðầu năm 1940, tại Côn Minh, Nguyễn Ái Quốc gặp đồng chí Phùng Chí Kiên - phụ trách Ban Công tác hải ngoại của Ðảng. Người đã nghe đồng chí Phùng Chí Kiên báo cáo về phong trào cách mạng trong nước và hoạt động của tổ chức Ðảng ở Côn Minh. Ðược tin Lâm Bá Kiệt (tức Phạm Văn Ðồng) và Dương Hoài Nam (tức Võ Nguyên Giáp) vừa trong nước sang Vân Nam (6/1940), đồng chí Phùng Chí Kiên đã bố trí để hai đồng chí gặp Người tại công viên Thúy Hồ (Côn Minh) và nghe báo cáo về tình hình trong nước.

Ðược tin Chính phủ Pháp đầu hàng phát-xít Ðức, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc triệu tập cuộc họp cán bộ ở Côn Minh để đánh giá tình hình và bàn việc chuẩn bị về nước. Người phân tích rõ mối quan hệ chặt chẽ giữa thực dân ở chính quốc và thực dân ở Ðông Dương, đồng thời nhận định: "Việc Pháp mất nước là một cơ hội rất thuận lợi cho cách mạng Việt Nam. Ta phải tìm mọi cách về nước ngay để tranh thủ thời cơ. Chậm trễ lúc này là có tội với cách mạng"(1). Trong lúc kế hoạch về nước của Nguyễn Ái Quốc còn đang gấp rút chuẩn bị, tháng 9/1940, sự xâm lược của Nhật và sự đầu hàng của Pháp trên toàn cõi Ðông Dương, nhân dân Việt Nam phải chịu ách áp bức "một cổ hai tròng". Nhiều cuộc khởi nghĩa đã nổ ra, như: Khởi nghĩa Bắc Sơn, Khởi nghĩa Nam Kỳ... Tất cả các cuộc khởi nghĩa đều thất bại và bị thực dân Pháp đàn áp dã man. Tổng Bí thư Nguyễn Văn Cừ và nhiều đồng chí trong Ban Chấp hành Trung ương Ðảng bị địch bắt, hệ thống tổ chức đảng bị địch phá vỡ... Tình hình đó càng thôi thúc lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc về nước, trực tiếp lãnh đạo cách mạng.

Lúc đầu, Nguyễn Ái Quốc có ý định về nước theo hướng Côn Minh-Lào Cai, cho nên đã phái đồng chí Bùi Ðức Minh, Hoàng Văn Lộc về Hà Khẩu để điều tra và nắm tình hình trong nước và đặt cơ sở liên lạc. Qua tìm hiểu thấy rằng, sau Khởi nghĩa Yên Bái, phong trào cách mạng bị khủng bố trắng chưa kịp hồi phục, cơ sở đảng chưa vững chắc, cầu Hồ Kiều nối liền biên giới Việt Nam-Trung Quốc đã bị đánh sập ngày 10/9/1940, vì vậy dự định về nước theo hướng Lào Cai không thể thực hiện được. Với tầm nhìn chiến lược của một lãnh tụ thiên tài, Nguyễn Ái Quốc đã quyết định chọn Cao Bằng là điểm dừng chân đầu tiên. Người đã phát hiện Cao Bằng là nơi hội tụ đủ "Thiên thời, địa lợi, nhân hòa". Từ những năm 1938-1939, Tỉnh ủy Cao Bằng đã chỉ đạo xây dựng căn cứ cách mạng ở vùng Lục Khu-Pác Bó (Hà Quảng), gồm các xã vùng biên giới Việt Nam-Trung Quốc. Ðây là những điều kiện thuận lợi bảo đảm cho việc xây dựng căn cứ địa và phát triển phong trào cách mạng. Việc chuẩn bị về nước của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc được bí mật chuẩn bị khẩn trương, hạ tuần tháng 12/1940, Nguyễn Ái Quốc cùng một số cán bộ chuyển về làng Tân Khư, thuộc Tĩnh Tây (tỉnh Quảng Tây) và đã gặp đồng chí Hoàng Văn Thụ thay mặt Trung ương Ðảng ra báo cáo tình hình trong nước và đề nghị Người nên về nước theo hướng Cao Bằng.

Ngày 28/1/1941 (mồng hai Tết Tân Tỵ), sau 30 năm xa Tổ quốc, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc cùng các đồng chí vượt qua mốc 108 biên giới Việt Nam-Trung Quốc về đến bản Pác Bó, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, Cao Bằng. Giây phút thiêng liêng đó cũng là điểm mốc thời gian mở ra giai đoạn phát triển mới cho cách mạng Việt Nam.

Trở về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc khẩn trương triệu tập và chủ trì Hội nghị Trung ương lần thứ tám (5/1941) của Ðảng. Hội nghị đã xác định nhiệm vụ giải phóng dân tộc là nhiệm vụ cấp bách nhất của cách mạng Việt Nam khi đó: "Trong lúc này quyền lợi của bộ phận, của giai cấp phải đặt dưới sự sinh tử, tồn vong của quốc gia, của dân tộc. Trong lúc này nếu không giải quyết được vấn đề dân tộc giải phóng, không đòi được độc lập, tự do cho toàn thể dân tộc, thì chẳng những toàn thể quốc gia dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa trâu, mà quyền lợi của bộ phận, giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được"(2). Hội nghị đề ra nhiệm vụ xây dựng và củng cố hệ thống tổ chức Ðảng; kiện toàn cơ quan lãnh đạo cao nhất của Ðảng, bầu ra Ban Chấp hành Trung ương chính thức, Ban Thường vụ Trung ương. Ðồng chí Trường Chinh được bầu là Tổng Bí thư. Cũng trong Hội nghị, ngày 19/5/1941, theo sáng kiến của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, Mặt trận Việt Minh ra đời với quyết tâm "1. Làm cho nước Việt Nam được hoàn toàn độc lập; 2. Làm cho dân Việt Nam được sung sướng tự do", Mặt trận Việt Minh đã giương cao ngọn cờ giải phóng dân tộc, tập hợp đoàn kết mọi tầng lớp nhân dân trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho Tổ quốc.

Hội nghị Trung ương 8 do Nguyễn Ái Quốc chủ trì (5/1941) nhận định: "Cuộc cách mạng Ðông Dương phải kết liễu bằng một cuộc khởi nghĩa võ trang..."(3). Dưới chỉ đạo trực tiếp của Người, trong những năm 1941-1944, những đội du kích, đội tự vệ được xây dựng ở nhiều xã, nhiều huyện thuộc tỉnh Cao Bằng. Những trung đội cứu quốc quân 1, 2, 3 - lực lượng vũ trang cách mạng được duy trì sau cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn tiếp tục được củng cố. Lực lượng này là nòng cốt hỗ trợ cho phong trào đấu tranh cách mạng của quần chúng đang dâng cao, đặc biệt trong các tỉnh thuộc khu giải phóng Cao Bằng, Lạng Sơn, Thái Nguyên.

Ðầu tháng 12/1944, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc giao nhiệm vụ cho đồng chí Võ Nguyên Giáp xúc tiến thành lập Ðội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân - tiền thân của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Những kinh nghiệm xây dựng Mặt trận Việt Minh và lực lượng vũ trang ở Cao Bằng là cơ sở quan trọng để mở rộng lực lượng cách mạng thành Khu giải phóng gồm 6 tỉnh: Cao-Bắc- Lạng-Hà-Tuyên-Thái nối liền với nhau. Từ đó chủ trương "khởi nghĩa từng phần" để khi thời cơ đến, tiến hành tổng khởi nghĩa giành thắng lợi đã được hiện thực hóa.

Tại căn cứ địa Cao Bằng, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã chỉ đạo mở nhiều lớp huấn luyện chính trị-quân sự ngắn hạn để đào tạo cán bộ, tổ chức các đội du kích vũ trang đầu tiên. Người chỉ đạo biên soạn Mười điều kỷ luật và Chiến thuật cơ bản của du kích, làm tài liệu giáo dục, huấn luyện du kích. Ðồng thời Người còn trực tiếp chỉ đạo các đoàn thể cứu quốc của Cao Bằng tổng kết, rút kinh nghiệm, để mở rộng Mặt trận Việt Minh ra cả nước(4). Việc lựa chọn Cao Bằng làm điểm dừng chân và xây dựng căn cứ địa cách mạng thể hiện tầm nhìn chiến lược của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, trí tuệ và tư duy biện chứng của Người trong việc nhìn nhận mối quan hệ giữa phong trào cách mạng một địa phương với toàn quốc, giữa phong trào cách mạng một vùng với phong trào cả nước; đồng thời khẳng định tính đúng đắn, sáng tạo về phương pháp cách mạng và nhận thức sắc bén của Người về thời cuộc, về dự báo triển vọng phát triển của cách mạng Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, Ðảng ta đã khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, phát huy truyền thống đoàn kết và khát vọng đấu tranh giành độc lập, tự do của các tầng lớp nhân dân, tạo nên sức mạnh toàn dân tộc, làm nên thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám 1945 - khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - Nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở châu Á, mở ra kỷ nguyên mới trong lịch sử Việt Nam - Kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Sự kiện lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng là dấu mốc quan trọng trong lịch sử Ðảng và cách mạng Việt Nam. Những bài học từ khi Người trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam vẫn còn vẹn nguyên giá trị lịch sử và ý nghĩa sâu sắc trong công cuộc xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Ðó là bài học về công tác xây dựng Ðảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Ðảng trước yêu cầu, nhiệm vụ mới; bài học về tập hợp, xây dựng lực lượng cách mạng trong một mặt trận đoàn kết dân tộc thống nhất rộng rãi...

-----------------------------

(1) Vũ Anh: Những ngày gần Bác (sách: Bác Hồ về nước, Nxb Hội Văn học-Nghệ thuật Cao Bằng, 1986, tr.15).

(2), (3) Ðảng Cộng sản Việt Nam - Văn kiện Ðảng Toàn tập - Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, tập 7.

(4) Hồ Chí Minh - Tiểu sử và sự nghiệp, Nxb Sự thật, Hà Nội, 1987, tr.105.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lực lượng cứu hộ, cứu nạn rèn luyện ý chí, quyết tâm, không sợ hiểm nguy

Lực lượng cứu hộ, cứu nạn rèn luyện ý chí, quyết tâm, không sợ hiểm nguy

Phát biểu tại buổi làm việc với Cục Cứu hộ - Cứu nạn Văn phòng Ban Chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia, Văn phòng Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn vào sáng 10/6, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng bày tỏ lòng thành kính tưởng nhớ những tấm gương đã dũng cảm hy sinh trong khi làm nhiệm vụ; đồng thời đánh giá cao và biểu dương những đóng góp của cán bộ, chiến sĩ trong công tác phòng thủ dân sự, khắc phục hậu quả chiến tranh, ứng phó sự cố, thiên tai, thảm họa, cứu hộ, cứu nạn.
Tin nổi bật trang chủ
Thừa Thiên Huế: Tháo gỡ vướng mắc trong thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia 1719

Thừa Thiên Huế: Tháo gỡ vướng mắc trong thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia 1719

Chính sách dân tộc - Minh Thu - 19:04, 10/06/2023
Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719) đã đi được gần nửa chặng đường. Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện Chương trình tại nhiều địa phương cũng bộc lộ một số bất cập cần tháo gỡ. Về vấn đề này, phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc trao đổi với ông Hồ Xuân Trăng - Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Thừa Thiên Huế.
Những “đầu tàu” trong phát triển kinh tế ở Đầm Hà

Những “đầu tàu” trong phát triển kinh tế ở Đầm Hà

Gương sáng - Mỹ Dung - 18:54, 10/06/2023
Trong nhiều năm trở lại đây, ngoài đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, nhiều Người có uy tín của huyện Đầm Hà (Quảng Ninh) còn gương mẫu đi đầu trong phát triển kinh tế, vận động bà con chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất… góp phần xóa đói giảm nghèo vùng đồng bào DTTS.
Nghệ nhân Đàng Thị Hoa với nghề “sống cùng đất”

Nghệ nhân Đàng Thị Hoa với nghề “sống cùng đất”

Tìm trong di sản - Sơn Ngọc - 18:49, 10/06/2023
Tại làng gốm Bàu Trúc thuộc thị trấn Phước Dân (huyện Ninh Phước, Ninh Thuận) có nhiều nghệ nhân người Chăm làm gốm thủ công rất giỏi. Trong số đó có nghệ nhân Đàng Thị Hoa từng đoạt giải Nhất tại Hội thi Bàn tay vàng do HTX Gốm Chăm Bàu Trúc tổ chức.
Vẻ đẹp của phụ nữ Lai Châu trong trang phục truyền thống

Vẻ đẹp của phụ nữ Lai Châu trong trang phục truyền thống

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 18:46, 10/06/2023
Lai Châu - miền đất địa đầu phía Tây Bắc Tổ quốc với 20 dân tộc sinh sống. Mỗi dân tộc có một nét đẹp văn hóa riêng, góp phần làm phong phú cho văn hóa các dân tộc. Sự phong phú của văn hóa ấy được thể hiện rõ nét từ phong tục tập quán, ẩm thực cho đến trang phục. Khoác trên mình những bộ trang phục truyền thống, phụ nữ các dân tộc ở Lai Châu toát lên vẻ đẹp trong sáng, thuần hậu...
Hàng chục năm sống cơ cực trong vùng lõi Vườn quốc gia Bến En

Hàng chục năm sống cơ cực trong vùng lõi Vườn quốc gia Bến En

Xã hội - Quỳnh Trâm - 18:36, 10/06/2023
Sau khi quy hoạch Vườn quốc gia Bến En, nhiều người dân tộc Thái vốn sống nhờ rừng ở huyện Như Xuân (Thanh Hóa) đã không còn kế sinh nhai, khi không còn đất rừng sản xuất. Trong khi ruộng lúa thì thường xuyên bị ngập nước khiến họ thiếu thốn nhiều bề, không thể thoát nghèo.
Chào mừng Kỷ niệm 98 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2023)

Chào mừng Kỷ niệm 98 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2023)

Tin tức - Mỹ Dung - Hà Linh - 18:20, 10/06/2023
Công ty Cổ phần đầu tư và thương mại quảng cáo Phong Linh, tổ 14, khu 2, phường Hà Khẩu, Tp. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh chúc mừng Báo Dân tộc và Phát triển nhân dịp Kỷ niệm 98 năm Ngày truyền thống Báo chí Cách mạng Việt Nam.
Chuyện mở đường ở vùng cao xứ Nghệ

Chuyện mở đường ở vùng cao xứ Nghệ

Phóng sự - Nguyễn Thanh - 18:19, 10/06/2023
Chạy trên những cung đường ở miền Tây xứ Nghệ, cảm nhận rõ nhất là sự chuyển mình, đổi thay đến không ngờ. Mới mươi năm trước, nhiều con đường hãy còn gồ ghề sỏi đá, mà nay khi trở lại đã phẳng lỳ bê tông sạch đẹp. Những con đường ấy, là sự chung tay “Nhà nước và Nhân dân cùng làm” bởi lòng dân đồng thuận. Những con đường chúng tôi tin tưởng sẽ dẫn tới ấm no cho bà con dân bản...
Người Hà Nhì giữ rừng đầu nguồn sông Đà

Người Hà Nhì giữ rừng đầu nguồn sông Đà

Kinh tế - Diệp Chi - 18:04, 10/06/2023
Khắc ghi lời Bác dạy “Vì lợi ích mười năm phải trồng cây…”, bà con người Hà Nhì tại huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên luôn chủ động góp sức cùng các lực lượng chức năng làm tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng. Từ đó, tạo thành trì vững chắc bảo vệ những cánh rừng già đầu nguồn sông Đà được xanh tốt…
Chương trình MTQG 1719 - Những “điểm nghẽn” cần được khai thông: Vướng cơ chế, khó giải ngân ở Dự án 1 - Nhìn từ thực tiễn triển khai ở Quảng Bình (Bài 1)

Chương trình MTQG 1719 - Những “điểm nghẽn” cần được khai thông: Vướng cơ chế, khó giải ngân ở Dự án 1 - Nhìn từ thực tiễn triển khai ở Quảng Bình (Bài 1)

Công tác Dân tộc - Phạm Tiến - 17:47, 10/06/2023
Sau hơn 2 năm thực hiện, Chương trình mục tiêu Quốc gia Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719), những kết quả bước đầu đang mang lại nhiều kỳ vọng cho sự phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai ở cơ sở, một số nội dung gặp vướng mắc về cơ chế, phương thức thực hiện... cần tiếp tục rà soát tháo gỡ, "khai thông" kịp thời.
Thêm 1.000 MW nguồn điện được khôi phục vận hành, miền Bắc sẽ giảm cắt điện

Thêm 1.000 MW nguồn điện được khôi phục vận hành, miền Bắc sẽ giảm cắt điện

Tin tức - PV - 17:24, 10/06/2023
Từ 10/6, công suất nguồn điện miền Bắc sẽ có phần cải thiện và đưa vào vận hành trở lại tổng cộng khoảng 1.000 MW, chủ yếu nhờ một số tổ máy nhiệt điện bị sự cố (Quảng Ninh, Nghi Sơn 1, Thái Bình 2) đã được khẩn trương xử lý khắc phục.