Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Kon Tum: Để cồng chiêng ngân mãi

PV - 15:59, 01/02/2023

Khi tiết trời dần se lạnh, những cơn gió hanh hao thi nhau mơn trớn, lay động những bụi hoa cúc quỳ vàng rực rỡ, ấy cũng là dấu hiệu của một mùa Xuân mới đã đến với mọi người, mọi nhà. Ở thôn Tê Rông, xã Văn Lem, huyện Đắk Tô, tỉnh Kon Tum, trong thời điểm chộn rộn, háo hức ấy, dưới mái nhà rông của làng, hàng chục bạn trẻ vẫn say sưa tập luyện. Tiếng cồng, tiếng chiêng rộn rã, ngân vang.

Ông A De điều chỉnh từng động tác đánh chiêng cho lớp trẻ. Ảnh: TT
Ông A De điều chỉnh từng động tác đánh chiêng cho lớp trẻ. Ảnh: TT

Màn đêm dần buông, rừng núi Tê Rông đang yên ả, lắng đọng bỗng rộn vang tiếng cồng chiêng. Đêm nay, lớp truyền dạy cồng chiêng cho thế hệ trẻ của làng được tổ chức ở nhà rông có khá đông người tham gia, khoảng 30 người, từ trẻ em tầm 9, 10 tuổi đến các thanh niên. Mọi người chăm chú lắng nghe, quan sát từng động tác của người hướng dẫn. Truyền dạy cách đánh, cũng như cách phối hợp hòa âm cồng, chiêng là già làng, nghệ nhân và những người có kinh nghiệm của làng.

Nhấp vài ngụm nước khi giải lao, ông A De, một trong những người lớn tuổi trong làng tham gia truyền dạy cồng chiêng chia sẻ với chúng tôi: Cồng chiêng là nhạc cụ cổ truyền có tính cộng đồng. Từ bao đời nay, tiếng cồng, tiếng chiêng không thể thiếu trong đời sống của người Xơ Đăng. Nó gần như gắn liền với tất cả sự kiện của cả một đời người. Tiếng chiêng hòa lẫn trong tiếng khóc chào đời của em bé. Tiếng chiêng vui tươi, náo nhiệt trong ngày cưới. Tiếng chiêng buồn thương báo hiệu có người vừa mất.

Ở thôn Tê Rông, những lớp học cồng chiêng truyền dạy cho thế hệ trẻ luôn được duy trì. Tham gia truyền dạy là sự phối hợp của cả một tập thể, bao gồm già làng, Ban Công tác Mặt trận thôn, đội trưởng, đội phó đội cồng chiêng của thôn. Mỗi tuần khoảng 3 - 4 buổi, ban ngày mọi người lên rẫy làm lụng, tối đến lại tập trung dưới nếp nhà rông để dạy dỗ, hướng dẫn lớp trẻ.

Em A Nớt (thôn Tê Rông) chia sẻ: Được già làng và bố mẹ động viên đi học lớp cồng chiêng, con đã đăng ký tham gia. Trong thời gian học tập, con ngày càng cảm thấy thích cồng chiêng hơn. Con yêu từng điệu múa, từng nhịp cồng, nhịp chiêng, yêu cả những ánh lửa bập bùng dưới nếp nhà rông trong mỗi buổi tập. Con sẽ cố gắng học thật chăm chỉ để góp phần gìn giữ nét đẹp văn hóa độc đáo của dân tộc mình.

Theo ông A De, cồng chiêng là tiếng nói tâm hồn người Xơ Đăng. Cồng chiêng có thể diễn tả niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống lao động và sinh hoạt của cộng đồng. Chính vì gắn bó mật thiết như vậy, người Xơ Đăng tiếp thu và học tập cồng chiêng rất nhanh. Đối với những người có khiếu, chỉ cần khoảng 2 tháng tiếp cận là có thể nắm rõ những kỹ thuật cơ bản, có thể thực hành được cách đánh chiêng, cách phân nhịp điệu để tạo ra những âm thanh trầm bổng, phù hợp. Cứ thế, luyện đến khi tay đã dẻo, tai đã tinh, lúc đó có thể học các bài chiêng truyền thống như mừng lá lúa, mừng lúa mới, bắc máng nước.

Thế hệ trẻ kế thừa văn hóa truyền thống cồng chiêng, xoang. Ảnh: TT
Thế hệ trẻ kế thừa văn hóa truyền thống cồng chiêng, xoang. Ảnh: TT

Song song với các lớp truyền dạy cồng chiêng cho thế hệ trẻ, thôn Tê Rông còn tổ chức dạy múa xoang. “Hàng tuần vào các buổi tối thứ Hai, thứ Ba, thứ Tư, các cô trong đội múa xoang của thôn sẽ đến nhà rông dạy cho chúng em. Ban đầu em cảm thấy múa xoang rất khó, bởi các động tác đều yêu cầu phải thật dẻo, kỹ thuật cao. Đến nay, sau khoảng 3 tháng học tập, hầu như cả lớp đã nắm được những động tác cơ bản, nhớ được nhiều bài múa”, Y Sang (thôn Tê Rông) vui vẻ trò chuyện.

Nhờ sự chăm chút lan tỏa văn hóa cồng chiêng đến thế hệ trẻ trong thôn làng, nên đội cồng chiêng thôn Tê Rông luôn có sự kế thừa và duy trì đều đặn. Đội đã đạt nhiều thành tích nổi bật tại các chương trình biểu diễn cồng chiêng của địa phương. Gần đây nhất, tháng 10/2022, đội cồng chiêng thôn Tê Rông đạt giải Ba tại Hội thi Cồng chiêng, xoang các DTTS lần thứ I của huyện Đắk Tô.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, không chỉ thôn Tê Rông, mà còn nhiều thôn làng khác trên địa bàn huyện Đắk Tô cũng duy trì tốt việc bảo tồn, gìn giữ văn hóa cồng chiêng. Bên cạnh đó, UBND huyện Đắk Tô cũng hết sức quan tâm, triển khai nhiều nội dung, chương trình, hoạt động nhằm phát huy và kế thừa văn hóa cồng chiêng tại các vùng đồng bào DTTS trên địa bàn.

Ông Sa Phương - Phó Chủ tịch UBND huyện Đắk Tô thông tin, hiện nay trong 38 thôn, làng đồng bào DTTS trên toàn huyện có 54 bộ cồng chiêng; trong đó có 15 bộ cồng chiêng tập thể và 39 bộ cồng chiêng của các cá nhân. Toàn huyện có 30 đội cồng chiêng quần chúng và 5 nghệ nhân ưu tú.

Trong những năm qua, UBND huyện Đắk Tô đã phối hợp với các ngành liên quan trao 12 bộ cồng chiêng cho các xã Tân Cảnh, Kon Đào, Đắk Rơ Nga, Văn Lem, Đắk Trăm; chỉ đạo Phòng Văn hóa - Thông tin phối hợp với UBND các xã và các nghệ nhân mở 8 lớp truyền dạy đánh cồng chiêng, xoang, thu hút gần 150 học viên tham gia. Nhiều học viên đã trở thành những hạt nhân nòng cốt, hình thành những đội cồng chiêng hoạt động tích cực ở các thôn, làng.

Với sự quan tâm của các cấp ủy, chính quyền, sự nỗ lực của cộng đồng, bên ngọn lửa bập bùng của nhà rông, những âm điệu cồng chiêng vẫn rộn rã, ngân vang, thôi thúc mọi người cùng đoàn kết chung tay xây dựng cuộc sống mới ấm no, hạnh phúc./.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kon Tum: Dự án 6, góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS

Kon Tum: Dự án 6, góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS

Nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch, tỉnh Kon Tum đã triển khai có hiệu quả Dự án 6, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719).
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.