Kênh thoát nước thành “bãi rác lộ thiên” Phường Phong Hải và xã Liên Vị thuộc vùng đảo Hà Nam, thị xã Quảng Yên. Các tuyến kênh của phường Phong Hải (tuyến từ Cầu Cốc đến Cầu Chỗ) và xã Liên Vị (tuyến đi qua thôn Đông 1, Đông 2 và xóm Bầu) đã được hình thành từ lâu, với nhiệm vụ tiêu thoát nước và để thuyền chở nông sản của người dân di chuyển qua lại.
Sau này khi hạ tầng giao thông phát triển, các tuyến kênh trên chỉ còn phục vụ tiêu thoát nước ở dân cư nhưng do không được nạo vét thường xuyên, các tuyến kênh ngày càng bị bồi lắng, thu hẹp.
Cùng với nước thải sinh hoạt đổ ra các tuyến kênh và rác thải ứ đọng bốc mùi hôi thối, gây ô nhiễm môi trường. Xác động vật chết, rác thải sinh hoạt ngập tràn lòng kênh, là những hình ảnh thường thấy tại tuyến kênh dài hơn 200m này. Các tuyến kênh ô nhiễm nằm trong khu dân cư đông đúc, ảnh hưởng lớn tới cuộc sống của hàng trăm hộ dân ở xung quanh khu vực.
Bà Ngô Thị Chuyên (khu phố 1, phường Phong Hải) có nhà nằm ngay sát cạnh tuyến kênh khu vực Cầu Chỗ than thở về tình trạng xả thải trộm xuống kênh diễn ra vào ban đêm gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến các hộ dân xung quanh.
“Đủ các loại rác, xác chết của lợn, gà, rác sinh hoạt... đủ các loại rác, bẩn vô cùng. Thực sự là dân đi qua nhìn thấy thế cũng sợ, nhà tôi ở cạnh đây ảnh hưởng rất nhiều. Nhiều lúc tôi cũng ra dọn đấy nhưng cũng không thấm vào đâu”, bà Chuyên bức xúc.
Cùng chia sẻ ám ảnh bao năm qua, ông Đồng Văn Tâm, sống ở phường Phong Cốc, giáp ngay với phường Phong Hải thở dài: “Kinh lắm. Nhà ngay bờ sông nên lắm lúc phải đóng cửa cả ngày. Ruồi nhặng bâu khắp nơi. Mùi thì hôi thối khủng khiếp luôn. Ô nhiễm lắm!”.
Theo người dân, việc ô nhiễm môi trường tuyến kênh này đã diễn ra nhiều năm. Sau nhiều lần ra quân vệ sinh môi trường nhưng tình trạng ô nhiễm vẫn tái diễn. Trước đây, tuyến kênh được sử dụng cho việc vận chuyển nông sản bằng thuyền của Nhân dân, hiện tại chỉ còn phục vụ tiêu thoát nước. Nhưng do không được nạo vét thường xuyên, nạn đổ trộm rác thải và nước thải sinh hoạt xả trực tiếp ra kênh khiến tuyến kênh trở thành nỗi khiếp sợ với người dân sinh sống trong khu vực.
Những năm qua, cử tri địa phương đã nhiều lần kiến nghị chính quyền địa phương quan tâm đầu tư, kín hóa các tuyến kênh bằng cống hộp kết hợp làm đường giao thông nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường và giảm tải mật độ giao thông khu vực. Tuy nhiên đến nay, vẫn chưa thấy khả quan.
Trao đổi với lãnh đạo phường Phong Hải được biết, nền sông lâu ngày lắng đọng bùn, nước không lưu thông được nên là càng ngày nó sẽ càng ô nhiễm. Để khắc phục, Khu phố 1 cũng đã vận động Nhân dân đóng góp được trên 30 triệu đồng lắp camera nhằm bảo an ninh trật tự, vừa để giám sát ngăn chặn tình trạng vứt rác thải bừa bãi ở khu vực này.
“Chúng tôi cũng đã đưa vào Nghị quyết Hội đồng Nhân dân phường về xây dựng tuyến sông này thành con đường và sử dụng cống ngầm”, ông Nguyễn Đình Phố, Chủ tịch UBND phường Phong Hải nhấn mạnh.
Theo lãnh đạo UBND thị xã Quảng Yên, chính quyền địa phương đã báo cáo tỉnh triển khai dự án hoàn thiện hệ thống tiêu thoát nước, cải tạo vệ sinh môi trường ở khu vực vùng đảo Hà Nam và đã được tỉnh Quảng Ninh đồng ý về mặt chủ trương. Hiện thị xã đang phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành để đưa dự án này vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2025-2030.
Tuy nhiên, để giải quyết triệt để vấn đề ô nhiễm, không chỉ là sự đầu tư giải quyết của chính quyền trong việc xử lý hệ thống tiêu thoát nước tuyến kênh mà còn đòi hỏi sự chung tay của người dân trong việc nâng cao ý thức bảo vệ môi trường. Khi mỗi cá nhân có trách nhiệm hơn trong việc giữ gìn vệ sinh, không xả rác bừa bãi, dòng kênh mới có thể dần khôi phục sự trong sạch, mang lại môi trường sống tốt hơn cho cộng đồng.