Israel- Đất nước của bảo tàng
Đến thăm Bảo tàng ANU Lịch sử Người Do Thái, du khách cứ ngỡ đây là một bảo tàng về công nghệ, bởi cơ sở hạ tầng hiện đại và mức độ số hóa ở tất cả mọi khâu, từ mua vé tới trải nghiệm.
Nằm trong khuôn viên của Đại học Tel Aviv, ANU là một ví dụ về sức sống của bảo tàng tại Israel, quốc gia có số lượng bảo tàng nhiều nhất thế giới tính theo tỷ lệ dân số.
Với dân số chưa đầy 10 triệu người, Israel có tổng cộng trên 200 bảo tàng khác nhau, trong đó 54 bảo tàng được nhà nước công nhận chính thức và gần 200 bảo tàng đăng ký hoạt động với Hội đồng Bảo tàng Quốc tế tại Israel (ICOM Israel).
Các bảo tàng hoạt động với các chủ đề đa dạng, từ lịch sử, tự nhiên, khoa học, nghệ thuật, tới bảo tàng về quân sự, ápphích, đá quý, đồ thủ công mỹ nghệ...; từ các bảo tàng hiện đại tầm cỡ quốc tế tới các bảo tàng tư nhân mở ngay tại gia đình.
Bên cạnh các bảo tàng lớn mang tầm cỡ quốc tế xét về số lượng du khách tới thăm hàng năm, như Bảo tàng Israel, Bảo tàng Nghệ thuật Tel Aviv, Bảo tàng Yad Vashem tưởng niệm các nạn nhân diệt chủng Holocaust, Israel có nhiều bảo tàng tư nhân xuất phát từ một gia đình có truyền thống như bảo tàng Ben Gurion, bảo tàng Goodman, bảo tàng Bialik House.
Một số bảo tàng ra đời ngay tại các hợp tác xã nông nghiệp (Kibutz). Một số cơ quan tổ chức muốn có bảo tàng của riêng mình, như bảo tàng quân đội.
Người dân Israel rất quan tâm tới giáo dục truyền thống và giáo dục gia đình. Bảo tàng là nơi mọi người dân có thể tiếp cận dễ dàng những bài học và kiến thức lịch sử thông qua các hiện vật gốc. Cứ vào dịp cuối tuần, các bảo tàng đều đông nghịt người dân đưa cả gia đình đến tìm hiểu, học tập và thư giãn.
Với giá vé vào cửa trung bình trên 10 USD/người, một số bảo tàng lớn có thể đạt doanh thu hàng triệu USD/năm.
Ngoài nguồn thu bán vé, các bảo tàng ở Israel còn dựa vào nguồn hỗ trợ từ chính phủ và nguồn tài trợ của các nhà hảo tâm, chủ yếu từ các triệu phú gốc Do Thái đang sinh sống ở nước ngoài.
Theo Luật Bảo tàng năm 1983, chính phủ có trách nhiệm trong bảo tồn các vật thể di sản văn hóa và lịch sử thông qua hỗ trợ các bảo tàng về bảo đảm an ninh, thủ tục hành chính, phục chế di vật, công tác khảo cổ…
Các bảo tàng cũng nhận được hỗ trợ tài chính từ chính quyền các thành phố thông qua miễn thuế nhà đất và các loại thuế khác.
Nhờ vậy, nhiều bảo tàng áp dụng chính sách miễn phí vé vào cửa với một số đối tượng như học sinh, người tàn tật, đồng thời giảm giá cho các đối tượng khác như sinh viên, người lớn tuổi, quân nhân.
Các bảo tàng tư nhân không nhận được hỗ trợ của chính phủ nhưng vẫn ra đời và tồn tại nhờ chủ nhân có tiềm lực tài chính từ các nguồn thu khác hoặc được tài trợ từ nước ngoài.
Nhiều bảo tàng do các gia đình tự lập ra, như bảo tàng Uri Geller ở Jaffa, Ralli ở thành phố Ceasarea hay Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Steinhardt tại thành phố Tel Aviv.
Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Steinhardt với chủ đề nghiên cứu đa dạng sinh học được thành lập dựa vào nguồn hỗ trợ về hiện vật của Đại học Tel Aviv, và được sự hỗ trợ về tài chính của gia đình ông Michael Steinhardt - cựu Chủ tịch Hội đồng điều hành đại học này.
Trong thời gian đại dịch COVID-19, các bảo tàng vẫn duy trì hoạt động thông qua tích hợp công nghệ vào trình diễn và trưng bày.
Tại bảo tàng ANU Lịch sử Người Do Thái, du khách có thể thực hiện hầu hết các hoạt động thông qua các thiết bị công nghệ và tương tác tại chỗ, hoặc thông qua một phần mềm trên điện thoại thông minh.
Chỉ cần nhập họ tên vào điện thoại, ngay lập tức nguồn gốc, phả hệ gia đình đã được hướng dẫn viên “ảo” kể lại nguồn gốc lịch sử hàng nghìn năm.
Không chỉ trưng bày giới thiệu hiện vật, bảo tàng cũng là nơi tổ chức các cuộc hội thảo, các hoạt động trực tuyến, các lớp đào tạo kiến thức chuyên đề cho trẻ em và người lớn tuổi.
Ngoài ra, bảo tàng còn cung cấp dịch vụ hướng dẫn viên du lịch, cho thuê hội trường tổ chức các cuộc hội thảo, biểu diễn nghệ thuật, hòa nhạc.
Một số bảo tàng nổi tiếng của Israel
Bảo tàng Israel
Được thành lập vào năm 1965 và được coi là Bảo tàng quốc gia của Israel. Bảo tàng nằm trên một ngọn đồi trong khu phố Givat Ram của Jerusalem, gần Bảo tàng Lands Lands, Knesset, Tòa án tối cao Israel và Đại học Hebrew ở Jerusalem.
Trong số các mẫu vật độc đáo được trưng bày tại đây có thể kể đến là Kim tinh Venus of Berekhat Ram, một bức tượng nhỏ bằng bông khắc được coi là tác phẩm nghệ thuật lâu đời nhất trên thế giới, một bức tượng giáo đường Zedek ve Shalom từ Suriname năm 1736, dây chuyền đeo của các cô dâu Do Thái ở Yemen một gian cầu nguyện Hồi giáo khảm từ thời Persia thế kỷ 17 và một cái đinh chứng thực cho việc đóng đinh vào thời Chúa Jêsus. Điểm đặc sắc là một tòa nhà hình trụ trên nền của bảo tàng được gọi đền thờ của sách, nơi chứa các cuộn Biển Chết và các hiện vật được phát hiện tại Masada. Đây là một trong những viện bảo tàng lớn nhất trong khu vực.
Bảo tàng Israel có các tác phẩm khảo cổ học từ thời tiền sử đến nay. Từ khi thành lập vào năm 1965, Bảo tàng đã xây dựng một bộ sưu tập gần 500.000 hiện vật, đại diện cho một nguyên mẫu rộng của văn hoá thế giới.
Bảo tàng Israel nằm trong số 150 bảo tàng lớn nhất thế giới, mỗi năm thu hút khoảng 1 triệu lượt khách tới thăm quan.
Bảo tàng Nghệ thuật Tel Aviv
Được ví như một viên ngọc kiến trúc, bảo tàng này là nơi lưu giữ một số bộ sưu tập nghệ thuật xuất sắc nhất ở Trung Đông, từ cổ điển đến đương đại.
Bảo tàng Nghệ thuật Tel Aviv (TAM) trưng bày tác phẩm của các danh họa Israel gốc Do Thái địa phương cũng như các họa sĩ hàng đầu quốc tế như Jackson Pollock, Kandinsky, Monet, Dalí, Rodin, Van Gogh, Klimt và Picasso.
Bảo tàng Nghệ thuật Tel Aviv mở cửa trước cả khi nhà nước Israel ra đời. Năm 1932, thị trưởng đầu tiên của thành phố, Meir Dizengoff, đã thành lập bảo tàng tại nhà riêng trên Đại lộ Rothschild.
Tòa nhà Chính ngày nay của bảo tàng trên Đại lộ Shaul Hamelech mở cửa năm 1971 và là không gian dành cho các bộ sưu tập cố định. Nghệ thuật địa phương từ thế kỷ 20 trở đi được giới thiệu sinh động ở Phòng Nghệ thuật Israel. Phòng Nghệ thuật Hiện đại và Đương đại trưng bày các tác phẩm quốc tế từ giữa thế kỷ 19 trở đi. Du khách sẽ không thể rời mắt khỏi những kiệt tác trong Phòng Tranh in và Tranh vẽ cũng như Phòng Nhiếp ảnh. Đặc biệt là Phòng Kiệt tác Cổ với những tác phẩm xuất sắc từ thế kỷ 16 đến thế kỷ 19. Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, Phòng Kiến trúc và Thiết kế hứa hẹn khơi gợi cảm hứng sáng tạo của du khách.
Ngoài thưởng lãm nghệ thuật và kiến trúc, du khách hãy ghé thăm TAM để thưởng thức các buổi hòa nhạc và diễn thuyết trong khán phòng, xem phim hiện tượng quốc tế trong rạp chiếu phim và tham dự các hội thảo sáng tạo cũng như các lớp học nghệ thuật.
Vườn Điêu khắc Lola Beer Ebner và Vườn Nata là những không gian sáng tạo ngoài trời của bảo tàng. Đừng quên tham quan các triển lãm nghệ thuật hiện đại về xã hội và chính trị không ngừng thay đổi trong Tòa nhà Helena Rubinstein trên Phố Tarsat. Chi phí được tính vào giá vé.
Bảo tàng nghệ thuật Tel Aviv nằm ở trung tâm thành phố và rất tiện đến bằng phương tiện giao thông công cộng. Bảo tàng mở cửa hàng ngày, trừ Chủ Nhật. Bảo tàng tổ chức các chuyến tham quan với hướng dẫn viên nói tiếng Anh.
Bảo tàng Yad Vashem
Viện Bảo tàng Yad Vashem (tiếng Do Thái là Đài tưởng niệm) nằm trên một ngọn đồi ở Jerusalem rộng 4.000 m2, được xây theo hình tam giác bằng vật liệu hiện đại. Bảo tàng có đến 10 phòng trưng bày từng thời kỳ lịch sử của người Do Thái, phòng tranh, phòng tưởng niệm, một thung lũng tưởng niệm ngoài trời. Đây là bảo tàng chứng tích về tội ác dã man của Đức quốc xã đối với dân tộc Do Thái.