Gương sáng

Bằng sự gương mẫu, tận tụy, nhiệt tình, nói đi đôi với làm, già làng A Blong ở làng Le (xã Mô Rai, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum) được cán bộ địa phương, cộng đồng ghi nhận như “cánh chim đầu đàn” trên các lĩnh vực, đặc biệt là vai trò "dẫn dắt" đồng bào Rơ Măm đi qua từ những khó khăn, hủ tục, tập tục lạc hậu tiếp cận với những cái mới, từng bước thay đổi, xây dựng cuộc sống ấm no, hòa nhập cùng cộng đồng các dân tộc.

Với tình yêu say mê tiếng khèn Mông, từ nhỏ ông Hạng A Sàng, 52 tuổi ở bản Huổi Hâu, xã Nà Khoa, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên đã theo học thuần thục các bài hát, bài khèn, cách chế tác khèn của đồng bào Mông và đã sớm được nhiều người biết đến với tài nghệ thổi khèn, múa khèn. Đặc biệt, ông đã từng tham gia các hội thi múa khèn trong các lễ hội của xã, huyện, tỉnh và được Nhà nước công nhận là Nghệ nhân Ưu tú năm 2022.

Mèo Vạc (Hà Giang) được biết đến là vùng biên viễn có điều kiện tự nhiên, khí hậu thổ nhưỡng khắc nghiệt. Tuy nhiên, nhiều năm qua với lòng yêu nghề, mến trẻ, những thầy, cô giáo ở nơi đây đã kiên trì "cõng chữ, leo vách đá” bám trường, bám bản để gieo con chữ. Dẫu con đường còn lắm gập ghềnh, nhưng những người thầy cô giáo đã tình nguyện dành cả thanh xuân cho học sinh DTTS, đóng góp cho sự nghiệp trồng người ở miền biên viễn.

Ly Minh Cường, dân tộc Mông, sinh ra và lớn lên tại xã Lũng Phìn, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang, hiện là sinh viên của Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, đã đạt được nhiều thành tích đáng nể và là tấm gương truyền cảm hứng cho nhiều bạn trẻ DTTS.

Là phụ nữ Bru-Vân Kiều, Đại biểu Quốc Hội Hồ Thị Minh đã để lại nhiều ấn tượng trên nghị trường bởi lối chất vấn sắc bén mà ngôn từ dung dị. Trong công tác dân tộc, chính sách dân tộc, Phó Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Trị Hồ Thị Minh cũng đã ghi dấu ấn đậm nét trong lòng đồng bào các DTTS ở Quảng Trị.

Với đồng bào Tây Nguyên, voi được xem như thành viên trong gia đình, là người bạn của buôn làng. Vì vậy, từ khi thuần dưỡng đến quá trình chung sống với voi, đồng bào Mnông luôn ứng xử với voi như một thành viên trong gia đình. Nài voi trẻ Y Quang Byă (dân tộc Mnông) ở ƀon Bản Đôn, xã Krông Na, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đăk Lăk là một người như thế.

Câu chuyện về nghị lực vượt qua khó khăn, nuôi dưỡng ước mơ của chàng trai người Tày, Kiềng Minh Nghĩa, học sinh lớp 12, Trường THPT DTNT tỉnh Lạng Sơn đang truyền cảm hứng cho tinh thần hiếu học của các em học sinh là người DTTS vùng cao. Em là một trong những học sinh xuất sắc giành học bổng Odon Vallet 2023, quỹ học bổng do tỷ phú người Pháp tài trợ.

Từng có 30 năm tu luyện học giáo lý nhà Phật, học chữ, học nghề, báo hiếu cha mẹ và rèn luyện thành người có tri thức, đạo đức, ông Tiên Lây, dân tộc Khmer, đã quyết định xả giới xuất tu để tham gia các hoạt động xây dựng chính quyền, đoàn thể ở xã Phú Lợi, huyện biên giới Giang Thành, tỉnh Kiên Giang ngày càng khởi sắc.

Vượt qua những rào cản, định kiến đã ăn sâu vào trong tiềm thức của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) vùng cao, nhiều phụ nữ DTTS đã khẳng định được vai trò của mình trên các lĩnh vực. Với cô giáo Hà Ánh Phượng, người từng gây bão mạng với câu chuyện "Từ vườn chuối tôi có thể nhìn ra thế giới" đã tạo nên lớp học xuyên biên giới cho học sinh nghèo ở cả bốn châu lục. Đặc biệt, cô giáo Phượng đã giúp những em có hoàn cảnh khó khăn ở miền quê Phú Thọ, nơi Phượng sinh ra và lớn lên có môi trường học tiếng Anh tốt nhất với tâm niệm “bất cứ học sinh nào, ở bất kỳ nơi đâu, các em cũng có thể thừa hưởng một nền giáo dục học tiếng Anh tốt nhất”.

Ấn tượng về người đàn ông giáo dân hơn 50 tuổi đời ấy không chỉ là sự trăn trở, “lao tâm khổ tứ” vì lợi ích cộng đồng, vì sự đoàn kết lương - giáo ở địa phương, mà ông còn là người dám nghĩ, dám làm, năng động, sáng tạo trong phát triển kinh tế hộ gia đình. Ông là Nguyễn Văn Chính, sinh năm 1970, Trưởng xóm 10, xã Nghi Kim, thành phố Vinh (Nghệ An).

Chị là Nguyễn Thị Hà - nữ Bí thư chi bộ thôn 5 (xã Trà Bui), huyện vùng cao Bắc Trà My (Quảng Nam), được cấp trên tin tưởng, Nhân dân yêu mến ghi nhận là người phụ nữ " hai giỏi". Từ ngày chị nhận nhiệm vụ là Bí thư Chi bộ, thôn 5 đã đổi thay từng ngày...

Với phương châm “nghe dân nói, làm dân tin”, anh A Khoan, Bí thư Chi bộ kiêm trưởng thôn Plei Sar, xã Ia Chim, thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum luôn gần dân, sát dân tuyên truyền, vận động người dân chăm lo sản xuất, nâng cao đời sống và không nghe, không tin lời kẻ xấu xúi giục, bảo vệ sự bình yên trong thôn.

Với vai trò Người có uy tín thôn Trại Một, xã Phượng Sơn, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang, nhiều năm qua, ông Hoàng Văn Sinh đã và đang tiếp tục tận tụy với công việc chung, đóng góp nhiều công sức trong phong trào xây dựng nông thôn mới để đưa thôn nghèo Trại Một từng bước thay đổi...

Dù chưa thành thạo tiếng Việt, bằng tình yêu, niềm đam mê tìm hiểu văn hóa Việt Nam, nữ du học sinh Lào Maysa Phanthaboouasy đã lan toả văn hoá Việt thông qua các video, clip, hình ảnh đăng tải của mình trên mạng xã hội. Tiktoker Maysa đã có những video giới thiệu về văn hóa Việt Nam - Lào, thu hút hàng triệu lượt xem trên các nền tảng mạng xã hội.

Xuất phát từ điều kiện, môi trường sống khó khăn, khắc nghiệt, hầu hết phụ nữ ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS ít được va chạm, tham gia các hoạt động xã hội…nên thường cam chịu, nhẫn nhịn trong cuộc sống, đời tư. Tuy nhiên, thời gian gần đây, bằng nhiều giải pháp, với những hành động cụ thể của cả hệ thống chính trị, tổ chức đoàn thể...đã giúp cho nhiều phụ nữ vùng cao thoát khỏi mặc cảm, tự ti, vượt "rào cản" để khẳng định bản thân. Không ít chị đã trở thành "thủ lĩnh", Người có uy tín..ở địa phương.

Tại vùng đồng bào Xtiêng thuộc tỉnh Bình Phước, nghệ nhân Điểu Kiêu, thôn Bù Gia Phúc I, xã Phú Nghĩa, huyện Bù Gia Mập nổi tiếng với việc ông có thể chơi được nhiều loại nhạc cụ truyền thống của dân tộc mình. Điều đáng trân trọng khác ở ông, là nhiều năm nay, người nghệ nhân này luôn tận tụy, tâm huyết trao truyền những kiến thức về âm nhạc dân gian của dân tộc mình cho lớp trẻ.