PV: Thưa ông, là địa phương có đông đồng bào DTTS sinh sống, thời gian qua Ban Dân tộc tỉnh Lào Cai đã phát huy vai trò là cơ quan tham mưu xây dựng và triển khai thực hiện các chính sách dân tộc cho tỉnh như thế nào?
Ông Nông Đức Ngọc: Trong những năm qua, ngành Công tác dân tộc tỉnh Lào Cai đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương tham mưu tổ chức thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về lĩnh vực công tác dân tộc, triển khai thực hiện có hiệu quả các chính sách dân tộc; tổ chức, phối hợp nghiên cứu tham gia xây dựng các chính sách liên quan tới vấn đề dân tộc; kiến nghị sửa đổi, bổ sung các chính sách đang triển khai có vướng mắc trong quá trình thực hiện để các chính sách đi vào cuộc sống.
Đặc biệt, Ban Dân tộc đã xây dựng được bộ dữ liệu các DTTS tỉnh Lào Cai góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Bên cạnh đó, Ban Dân tộc đã tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh tổ chức thành công Đại hội đại biểu các DTTS cấp huyện, cấp tỉnh; thông qua Đại hội đã khơi dậy lòng tự hào dân tộc, tạo không khí vui vẻ phấn khởi, củng cố khối đại đoàn kết các dân tộc; khẳng định đường lối nhất quán của Đảng và Nhà nước về chính sách dân tộc, công tác dân tộc… Hiện nay, Ban Dân tộc là cơ quan thường trực đang phối hợp với các sở, ban, ngành tích cực tham mưu triển khai thực hiện các chính sách của Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Với trên 120 chính sách hỗ trợ phát triển vùng DTTS và miền núi đang được triển khai đã phát huy tiềm năng, thế mạnh của vùng DTTS. Việc thực hiện đầy đủ, hiệu quả các chủ trương, chính sách của Trung ương và của địa phương, cùng với sự nỗ lực vươn lên của người dân, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các dân tộc trong tỉnh đã được cải thiện và nâng lên rõ rệt.
Trong quá trình triển khai thực hiện các chính sách dân tộc, Ban Dân tộc tỉnh thường xuyên kiểm tra, thanh tra. Từ đó, có cơ sở tham mưu đề xuất UBND các cấp chỉ đạo kịp thời tháo gỡ những vướng mắc ở cơ sở, chấn chỉnh những tồn tại trong thực hiện các chính sách dân tộc. Kiến nghị Chính phủ sửa đổi, bổ sung những chính sách dân tộc còn bất cập, xây dựng những chính sách mới, nhằm mang lại hiệu quả thiết thực giúp đồng bào DTTS phát triển.
PV: Bên cạnh các cơ chế, chính sách về công tác dân tộc của Trung ương, ông có thể nêu một số các chính sách dân tộc đặc thù mà tỉnh Lào Cai đã ban hành trong thời gian qua?
Ông Nông Đức Ngọc: Thời gian qua, tỉnh Lào Cai đã tập trung mọi nguồn lực đầu tư vào vùng đồng bào DTTS, vùng đặc biệt khó khăn. Căn cứ vào tình hình thực tế của địa phương, tỉnh đã ban hành một số cơ chế chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của các địa phương, góp phần phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh nói chung, vùng đồng bào DTTS nói riêng.
Có thể nêu ở đây một số chính sách mà tỉnh Lào Cai đã ban hành, như: Nghị quyết 15/2022/NQ-HĐND tỉnh ngày 18/10/2022 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 26/2020/NQ-HĐND ngày 4/12/2020 quy định một số chính sách khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp; Nghị quyết số 22/2020/NQ-HĐND ngày 4/12/2020 về chính sách đầu tư xây dựng đường giao thông nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới và lập quy hoạch chi tiết điểm dân cư nông thôn trên địa bàn tỉnh; Nghị quyết số 15/2021/NQ-HĐND ngày 16/7/2021 về chính sách hỗ trợ khám, chữa bệnh cho người thuộc hộ nghèo, người DTTS vùng khó khăn; Nghị quyết số 25/2022/NQ-HĐND ngày 7/12/2022 hỗ trợ đóng BHYT cho người cao tuổi và người DTTS; Nghị quyết số 09/2022/NQ-HĐND tiếp tục hỗ trợ cho học sinh các xã khu vực II, khu vực III hoàn thành nông thôn mới năm học 2022 - 2023 trên địa bàn tỉnh Lào Cai…
Các chính sách của tỉnh đã lấp đầy các chính sách mà Trung ương chưa đầu tư; giảm bớt áp lực về ngân sách cho cấp huyện; đáp ứng kịp thời nhu cầu thiết yếu của người dân, đặc biệt là các hộ nghèo, hộ chính sách và các địa bàn đặc biệt khó khăn.
PV: Những chính sách này đã góp phần thúc đẩy phát triển vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh Lào Cai ra sao, thưa ông?
Ông Nông Đức Ngọc: Các chính sách dân tộc được triển khai với sự đồng thuận cao của người dân đã góp phần thúc đẩy phát triển mạnh mẽ kinh tế - xã hội, đưa Lào Cai từ một trong những tỉnh nghèo nhất cả nước trở thành tỉnh phát triển của khu vực Trung du và miền núi phía Bắc. Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân đạt 9,02%; tỷ lệ giảm nghèo 5,82%...
Riêng đối với Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi đã đạt những kết quả quan trọng, khá toàn diện. Thống kê cho thấy, năm 2022 có 25/29 chỉ tiêu thực hiện Chương trình đạt và vượt kế hoạch đã đề ra. Trong đó có nhiều chỉ tiêu vượt cao so với kế hoạch, như: Có 4 xã ra khỏi vùng đặc biệt khó khăn (vượt chỉ tiêu 4 xã), tỷ lệ giảm nghèo vùng đồng bào DTTS và miền núi đạt 7%, vượt 1 điểm % so kế hoạch Trung ương giao…
PV: Phát huy những kết quả đã đạt được, thời gian tới Ban Dân tộc tỉnh Lào Cai sẽ có những định hướng như thế nào để tiếp tục thực hiện tốt vai trò, chức năng của mình?
Ông Nông Đức Ngọc: Ban Dân tộc tiếp tục thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về công tác dân tộc; nắm chắc tình hình an ninh - chính trị trong vùng đồng bào DTTS. Tăng cường theo dõi, đôn đốc, kiểm tra đánh giá việc thực hiện chính sách dân tộc.
Đồng thời, Ban Dân tộc tỉnh sẽ làm tốt vai trò là cơ quan thường trực Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi theo Quyết định 1719 của Thủ tướng Chính phủ trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Theo đó, quyết liệt, chủ động tham mưu phân bổ nguồn vốn bảo đảm nguồn lực để triển khai các dự án thành phần đạt kết quả tốt; phối hợp với các sở, ban, ngành thực hiện tốt công tác thanh, kiểm tra, giám sát. Từ đó, có những hướng dẫn, định hướng cho các địa phương triển khai thực hiện chương trình; kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai.
PV: Xin cảm ơn ông!
Việc thực hiện đầy đủ, hiệu quả các chủ trương, chính sách của Trung ương và của địa phương, cùng với sự nỗ lực vươn lên của người dân, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các dân tộc trong tỉnh đã được cải thiện và nâng lên rõ rệt.