Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Giữ nghề đan lát truyền thống của đồng bào vùng cao

PV - 14:17, 28/05/2019

Nhiều năm nay, ông Hồ Huôn, 63 tuổi, dân tộc Bru-Vân Kiều ở bản La Trọng, xã Trọng Hóa, huyện Minh Hóa (Quảng Bình) luôn duy trì nghề đan lát truyền thống của dân tộc mình. Mục đích của việc duy trì nghề với ông không chỉ là để cải thiện đời sống gia đình mà còn để truyền dạy nghề cho thế hệ con cháu, dân làng giữ nghề truyền thống mà ông cha để lại.

Bất kể ngày mưa hay nắng, bà con dân bản La Trọng luôn thấy ông Hồ Huôn ngồi trên nhà sàn miệt mài với việc chẻ nan, đan lát, các sản phẩm ông thường làm bao gồm Cu Tôốc (mâm cơm), A Chói (gùi), Cà Nhăng (gùi nhỏ), Típ (giỏ nhỏ đựng cơm), Cù Pá (giỏ đựng cá)… các sản phẩm ông làm ra không chỉ phục vụ nhu cầu bà con dân bản, các xã kế bên mà còn được nhiều người ở TP. Đồng Hới tìm đến đặt hàng thường xuyên để mang đi bán khắp nơi.

Ông Hồ Huôn cho biết, năm lên 10 tuổi, ông đã được cha chỉ dạy cho nghề đan lát, tuy nhiên mãi đến năm 20 tuổi sau khi lập gia đình ông mới bắt đầu làm ra những sản phẩm đầu tiên. Ngày trước, các vật dụng trong gia đình đều được đan lát thủ công, từ cái rổ, cái rá cho đến cái nong, cái nia, cái gùi nên nhà nào cũng có người biết đan. Hết vụ lên nương rẫy, nhà nhà lại đi rừng tìm tre, nứa để đan lát. Người già chỉ dẫn cho người trẻ…

 Ông Hồ Huôn giới thiệu về chiếc Cu Tôốc. Ông Hồ Huôn giới thiệu về chiếc Cu Tôốc.

Bà con đồng bào các xã Dân Hóa, Trọng Hóa từ xưa có rất nhiều nghề thủ công truyền thống, trong đó, đan lát là một trong những nghề truyền thống có từ lâu đời. Và trong các sản phẩm đan lát của đồng bào nơi đây thì gùi (tiếng địa phương là A Chói) thuộc loại sản phẩm đặc sắc nhất. Gùi được dùng như một phương tiện vận chuyển rất quan trọng và không thể thiếu trong đời sống sinh hoạt hằng ngày của người Khùa (thuộc dân tộc Bru-Vân Kiều) nói riêng và các dân tộc khác ở Minh Hóa nói chung. Ngoài chiếc gùi thì Cu Tôốc là sản phẩm đặc trưng thứ hai, mỗi gia đình của đồng bào đều có từ hai cái Cu Tôốc để sử dụng.

Chỉ vào những chiếc Cu Tôốc đã đan xong đặt ở góc nhà chuẩn bị giao cho khách, ông Hồ Huôn giới thiệu với chúng tôi: Cu Tôốc thường được ông đan theo hai kích cỡ và kiểu dáng, một loại to và một loại nhỏ hơn. Tùy nhu cầu sử dụng của khách hàng. Hoàn thành mỗi chiếc Cu Tôốc phải mất hơn 10 ngày, đó là chưa tính ngày đi rừng để lấy vật liệu. Nếu có sức khỏe tốt, kiên trì ngồi đan thì mỗi tháng sẽ làm được 3 sản phẩm, mỗi sản phẩm bán được 1 triệu đồng. Bình quân mỗi năm ông Hồ Huôn cũng chỉ làm được 8-10 chiếc Cu Tôốc, vài chục chiếc Cà Nhăng... sản phẩm làm ra đều bán được hết, đặc biệt là trong ngày chợ phiên ở Y Leng, xã Dân Hóa.

Theo ông Hồ Huôn, để đan được bất kỳ sản phẩm nào, thì việc chọn và khai thác nguyên liệu vô cùng quan trọng. Bà con phải mất cả tuần đi rừng kiếm tre nứa. “Phải chọn cây không quá già cũng không quá non mới có thể đan được. Bởi nếu tre nứa già quá, nan sẽ bị giòn, dễ gãy; còn nếu non quá thì nan sẽ bị teo lại”. Thời gian đan một chiêc A Chói (gùi to) phải mất 1 tuần, còn đan chiếc Cà Nhăng (gùi nhỏ) thì chỉ mất hai ngày. Gùi đựng đồ của người Khùa, không chỉ là vật dụng để cất giữ hay vận chuyển hàng hóa, mà còn là tài sản được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác hoặc được dùng làm của hồi môn cho con cái khi lập gia đình.

Những năm gần đây, sự phát triển không ngừng của công nghệ hiện đại, khiến cho nghề đan lát truyền thống đang dần bị mai một. Thế nhưng, trước sự phát triển mạnh mẽ ấy, vẫn còn những con người như ông Hồ Huôn bằng sự đam mê, tâm huyết với các sản phẩm đan lát đã và đang góp phần giữ gìn, bảo tồn nét tinh hoa truyền thống quê hương.

Để những người đan lát thêm gắn bó với nghề, cũng như để các làng nghề truyền thống của đồng bào phát triển ổn định và bền vững, cần có sự quan tâm của các cấp chính quyền, qua đó vinh danh nghệ nhân, thợ giỏi, quảng bá sản phẩm cho các làng nghề, góp phần bảo tồn, phát huy nghề truyền thống của dân tộc, đồng thời thực hiện có hiệu quả Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới.

Những năm gần đây, nghề đan lát truyền thống đang dần bị mai một. Thế nhưng, trước sự phát triển mạnh mẽ ấy, vẫn còn những con người như ông Hồ Huôn bằng sự đam mê, tâm huyết với các sản phẩm đan lát đã và đang góp phần giữ gìn, bảo tồn nét tinh hoa truyền thống quê hương...

THÙY LINH

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Theo Kantar Việt Nam, Vinamilk tiếp tục là thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất năm thứ 13, và chiếm sóng Top 10 với các nhãn hiệu cùng “nhà” là Ông Thọ, Ngôi sao Phương Nam, Susu và Probi. Đáng chú ý, sản phẩm Vinamilk có mặt trong gần 9/10 hộ gia đình Việt với tần suất mua đều đặn hàng tháng (14 lần/năm).
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.