Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Già làng Thông Minh Tìm tận tuỵ với làng Chăm Palei Mali

Hà Thanh Tú - 19:53, 02/10/2023

Không lâu nữa, ngày 13-14 tháng 10 năm 2023, Lễ hội Pô Sah Inư truyền thống hàng năm của đồng bào Chăm Bình Thuận sẽ diễn ra tại tháp Pô Sah Inư (phường Phú Hài, TP Phan Thiết). Để chuẩn bị cho lễ hội truyền thống của dân tộc, thời gian này, ông Thông Minh Tìm, Người có uy tín của làng Chăm Palei Mưli lại càng bận rộn, tất bật.

Rước kiệu ở làng Chăm Palei Mưli
Rước kiệu ở làng Chăm Palei Mưli

Vào dịp lễ hội Pô Sah Inư, hàng chục làng Chăm theo đạo Bà La Môn trên địa bàn tỉnh Bình Thuận sẽ hội tụ, tổ chức rước kiệu, thi giã gạo, làm bánh gừng, đội nước… qua đó bảo tồn, phát huy các giá trị văn hoá truyền thống dân tộc Chăm. Làng Chăm Palei Mưli (thôn Hiệp Nghĩa, xã Tân Thuận, Hàm Thuận Nam) cũng có đội thi tham gia. Vào những ngày này, công việc chuẩn bị cho lễ hội trở nên gấp gáp. Đội thi của làng Chăm Palei Mưli tập dượt cả ngày, đêm. Ông Thông Minh Tìm, Người có uy tín của làng Chăm am hiểu những quy định của các cuộc thi nên rất bận rộn. Ông theo dõi, động viên các thành viên trong đội, thị phạm một số động tác để mọi người làm theo.

Bận rộn như vậy nhưng khi chúng tôi đề nghị ông chia sẻ đôi nét về làng Chăm Palei Mưli, về thành tích hơn 10 năm liền, làng được Công an Bình Thuận, UBND tỉnh tặng giấy khen, Bằng khen về thành tích: “Dòng họ tự quản bảo đảm an ninh trật tự”, và chuyện người khá giả trong làng ngày một nhiều… thì ông phấn chấn, say sưa chuyện trò.

Ông Tìm kể, làng Chăm Palei Mưli có 240 hộ người Chăm, 890 khẩu. Nhiều năm trước, đời sống của người dân phụ thuộc vào 24 ha đất màu, đất lúa 1 vụ, năng suất thấp. Sau khi trừ mọi chi phí, bình quân thu nhập của các hộ  chỉ đạt 10 triệu đồng/năm. Người làng Chăm đi làm thuê, bán rong kiếm sống khắp nơi. Tình trạng người thất nghiệp khá nhiều, một số người còn dính vào tệ nạn xã hội.

Ông Thông Minh Tìm, Người có uy tín của làng Chăm Palei Mưli đọc Báo Dân tộc và Phát triển.
Ông Thông Minh Tìm, Người có uy tín của làng Chăm Palei Mưli đọc Báo Dân tộc và Phát triển.

Từ năm 2002, được dân làng bầu làm già làng, kiêm Trưởng ban đại diện dòng họ tự quản, ông Tìm không khỏi trăn trở. Trong suy nghĩ của ông, đời sống khó khăn là một trong nhiều nguyên nhân dẫn con người sa vào tệ nạn xã hội, gia đình xáo trộn. Độc canh cây màu, cây lúa trong điều kiện đất đai bạc màu, năng suất kém khiến người Chăm cứ mãi đói nghèo. Vì vậy, việc trước mắt là chủ động tìm việc làm thêm như nhận khoán bảo vệ rừng, làm dịch vụ cho các cơ sở sản xuất, chế biến nông sản trên địa bàn.

“Tôi họp làng, đề nghị các gia đình chuyển dần sang trồng cây thanh long. Ban đầu ít vốn thì làm ít. Từ vài trăm trụ thanh long rồi tiến dần lên. Chưa có tiền đầu tư phân thì mua trả chậm. Chưa có kinh nghiệm thâm canh thanh long thì tham dự các khoá tập huấn do xã, huyện tổ chức. Đăng ký nhận khoán bảo vệ rừng với khu Bảo tồn Thiên nhiên Tà Cú. Theo đó, mỗi hộ được nhận 40 ha rừng, mức khoán 200 ngàn đồng/ha/năm. Những gia đình có đất 1 vụ lúa, tranh thủ thời tiết sản xuất thêm 1 vụ màu, chú trọng tới cây bắp ngắn ngày để bán bắp trái, thay vì bắp hạt phơi khô như trước”, ông Tìm chia sẻ lại cách làm công tác tuyên truyền.

Già làng Thông Minh Tìm làm gương cho cả làng bằng việc trồng thanh long. Đầu tiên là 1 sào đất vườn, rồi hai sào đất sản xuất. Tiền bán thanh long được dùng vào việc lắp đặt bình điện hạ thế để chủ động tưới thanh long. Cả làng theo đó làm theo gia đình ông. Đến cuối năm 2010, bình quân mỗi hộ làng Chăm có 4 sào thanh long (400 trụ). Một năm làm 3 vụ (kể cả vụ chong đèn), mỗi hộ có thu nhập đạt trên dưới 120 triệu đồng/năm, sau khi đã trừ chi phí. Năm được mùa, được giá, mỗi hộ có tổng thu đạt trên 150 triệu đồng. Đây là thời điểm tình trạng thất nghiệp của làng Chăm được đẩy lùi.

Vườn thanh long ở xã Tân Thuận, Hàm Thuận Nam
Vườn thanh long ở xã Tân Thuận, Hàm Thuận Nam

Thời điểm từ năm 2002 đến 2010, làng Chăm Palei Mưli có 70 hộ nghèo thì nay chỉ còn 7 hộ. Gần 100 hộ trong thôn được vay vốn nuôi bò, vay vốn chương trình nước sạch để cải thiện nguồn nước sinh hoạt; học sinh- sinh viên khó khăn được vay vốn để hỗ trợ học tập… Nhưng chỉ trong vài năm, các hộ đều đã trả được vốn vay.

“Từ năm 2010 trở đi, thời điểm làng Chăm cần đẩy lùi các tệ nạn xã hội. Họp dân, tôi nói với bà con: “Chỉ cần con em vướng vô ma tuý, cả gia đình bị kéo theo. Chưa kể con em vào tù ra khám. Tôi cũng nói với dân đừng để xảy ra trộm cắp trong làng, dẫn tới nghi kỵ nhau. Tôi đặc biệt chú ý tới hôn nhân gia đình, chống tảo hôn và bạo lực gia đình. Với người Chăm, người vợ có vai trò quan trọng trong gia đình, song không vì vậy mà xem thường chồng! Làng xóm phải bảo đảm an ninh trật tự… Làng Chăm Palei Mưli vì vậy được xã, huyện biểu dương nhiều lần. Người làng lấy đó làm niềm tự hào, quyết tâm giữ vững những thành quả đạt được.”

Gần đây, thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS (Chương trình MTQG 1719), mặc dù thanh long rớt giá nhưng ông Tìm vẫn vận động dân duy trì diện tích hiện có; tận dụng đất vườn xen canh cây họ đậu; tiếp tục nhận khoán bảo vệ rừng; làm dịch vụ, làm công nhân cho các công ty may xuất khẩu… để bảo đảm nguồn thu. Cũng như một số địa phương khác, làng Chăm Palei Mưli đề cao hình thức: chồng làm nông nghiệp, vợ làm công nghiệp trong mỗi gia đình. Về thành tích chung, tính đến tháng 10 năm 2023, làng Chăm Palei Mưli đã có 13 năm không xảy ra cờ bạc trong dân; không xảy ra gây rối mất trật tự; không tranh chấp đất đai trong nội bộ dân; 100% hộ dân không ma tuý…

Riêng ông Thông Minh Tìm ở tuổi gần bảy mươi, nhưng nhờ sự gương mẫu, tận tuỵ, coi việc làng như việc nhà mình nên được cả làng kính trọng. 21 năm liền (2002 - 2023), ông được dân tín nhiệm bầu làm già làng, Người có uy tín, kiêm Trưởng ban đại diện dòng họ tự quản. Gia đình ông là gia đình hiếu học. Trong 6 người con ông, có người tốt nghiệp Đại học sư phạm, người đang chuyên tu bác sĩ, hướng dẫn viên du lịch… 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Học tập những mô hình hay, cách làm mới qua báo chí

Học tập những mô hình hay, cách làm mới qua báo chí

Tại huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình, Người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số là cầu nối quan trọng giữa chính quyền và nhân dân, vận động đồng bào chấp hành tốt chính sách, pháp luật. Họ là điểm tựa vững chắc, góp phần xây dựng khối đại đoàn kết. Hàng năm, đội ngũ những Người có uy tín được cập nhật thông tin, chính sách mới và nhận báo miễn phí để nâng cao hiểu biết, đồng thời, học hỏi những mô hình hay, cách làm mới qua báo chí.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.