Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thể thao - Giải trí

Dòng phim chuyển thể: Những cú hích ấn tượng cho điện ảnh Việt

PV - 15:02, 06/12/2021

Sau thành công vang dội của bộ phim Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh (chuyển thể từ truyện dài cùng tên của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh), nhiều tác phẩm của ông đã được các nhà làm phim “săn lùng”. Và mới đây, một lần nữa dòng phim này lại chứng tỏ “sức mạnh” khi Mắt biếc được xướng tên với giải thưởng Bông sen Vàng danh giá tại LHP Việt Nam lần thứ XXII.

Tác phẩm Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh (trái) và bộ phim cùng tên (phải). Ảnh tư liệu
Tác phẩm Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh (trái) và bộ phim cùng tên (phải). Ảnh tư liệu

Giữa lúc khan hiếm kịch bản hay, nhiều nhà làm phim đã chủ động tìm đến và khai thác kho tàng văn học đồ sộ trong nước, đặc biệt là dòng tiểu thuyết, truyện dài. Những câu chuyện được kể trong tác phẩm mang đậm hơi thở cuộc sống, hơi thở thời đại với những bài học về ý nghĩa nhân sinh là cái gốc để ê kíp sáng tạo làm nên những tác phẩm điện ảnh có giá trị. Chính cái “bắt tay” nồng ấm giữa văn học và điện ảnh đã mang đến những cảm xúc chân thật nhất cho công chúng.

“Mỏ vàng” đầy tiềm năng

Việc chuyển thể tác phẩm văn học sang điện ảnh ở nước ta đã đạt được thành công từ nhiều năm trước, với những bộ phim nhận được nhiều giải thưởng tại các LHP trong nước và quốc tế. Có thể kể đến Vợ chồng A Phủ (Mai Lộc đạo diễn) giành Bông sen Bạc trong LHP Việt Nam 1973, được chuyển thể từ truyện ngắn hay nhất trong tập Truyện Tây Bắc của nhà văn Tô Hoài; Chuyện của Pao (đạo diễn Ngô Quang Hải) được chuyển thể từ truyện ngắn Tiếng đàn môi sau bờ rào đá của nhà văn Đỗ Bích Thúy, đoạt Giải Cánh diều Vàng của Hội Điện ảnh Việt Nam, Giải đặc biệt tại LHP châu Á - Thái Bình Dương; hay Hương Ga (đạo diễn Cường Ngô) cũng giành giải Cánh diều Vàng, được làm dựa trên tác phẩm Phiên bản của nhà văn Nguyễn Đình Tú...

Cho đến năm 2015, Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh được chuyển thể từ truyện dài cùng tên của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh ra mắt khán giả Việt và ngay lập tức “càn quét” tất cả phòng vé Việt, ghi nhận doanh thu kỷ lục ở thời điểm bấy giờ. Khán giả phải xuýt xoa vì bối cảnh làng quê đẹp như trong tranh, xuýt xoa cả vì những nét diễn từ lúc hồn nhiên cho đến khi thể hiện nỗi dằn vặt đầu đời của dàn diễn viên nhí. Trong bối cảnh những bộ phim điện ảnh Việt có kịch bản gốc không quá nhiều đột phá, Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh như vén màn cho phong trào đưa tác phẩm văn học Việt Nam đương đại lên màn ảnh rộng.

Tiếp nối thành công ấy, tác phẩm không mấy xa lạ với người mê văn Nguyễn Nhật Ánh là Mắt biếc lại được sản xuất bởi đạo diễn Victor Vũ - cái tên bảo chứng cho chất lượng phim điện ảnh Việt trong suốt nhiều năm qua. Được công chiếu vào cuối năm 2019, bộ phim đã thực sự “khuynh đảo” doanh thu phòng vé toàn quốc. Thành công của Mắt biếc không chỉ dừng lại ở con số “trăm tỉ” mà còn khiến nhiều người nghĩ đến việc phát triển Cố đô Huế thành một phim trường lớn cho phim ảnh và nghệ thuật Việt Nam. Cũng giống như Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh một thời khiến khán giả muốn đặt chân ngay đến Phú Yên, xem Mắt biếc, nhiều người đã ao ước được đến Huế để sống lại những cảm xúc trên màn bạc.

Nhưng không dễ “khai phá”

Có thể thấy, trong khi nhiều bộ phim Việt hiện nay chỉ biết dùng “chiêu trò” để lôi kéo khán giả ra rạp, với kịch bản hài nhạt nhẽo, ngôn từ dung tục, cùng những drama, cảnh nóng… để rồi sau đó nhanh chóng bị lãng quên, thì dòng phim chuyển thể lại khác, khi các tác phẩm gốc vốn đã có sẵn giá trị và chỗ đứng nhất định trong lòng công chúng. Tuy nhiên, không phải bộ phim nào được chuyển thể từ văn học cũng thành công, và đã có không ít cái tên khiến khán giả phải “lắc đầu ngao ngán”. Vậy, đâu là công thức cho thành công của một bộ phim điện ảnh khi được chuyển thể từ một tác phẩm văn học?

Chắc chắn sẽ khó có được công thức cụ thể, nhưng có một yếu tố không thể phủ nhận đó chính là khả năng “hô biến” của biên kịch và đạo diễn. Vì là chuyển thể, nên người làm phim phải tôn trọng tác phẩm văn học gốc, nhưng đồng thời phải không ngừng sáng tạo thêm bằng ngôn ngữ của điện ảnh. Việc khán giả không còn bất ngờ với nội dung tác phẩm cũng là một thử thách với đạo diễn, chính vì thế, họ phải biết cách biến những điều “tuy cũ mà mới”, từ lựa chọn bối cảnh, diễn viên, đến xây dựng tâm lý của nhân vật... 

Chưa dừng lại ở đó, nếu văn học chỉ sử dụng ngôn từ để biểu hiện thì điện ảnh lợi thế hơn khi có hình ảnh, âm thanh, kỹ xảo sinh động cộng với khả năng biểu cảm của diễn viên. Đạo diễn sẽ dùng tất cả các “ngón nghề” của mình để khiến khán giả tin rằng, những nhân vật quen thuộc trong tác phẩm văn học kia đã thật sự bước lên màn ảnh. Thế nhưng, sự sáng tạo của đạo diễn cũng không được phép đi quá giới hạn để không phá hỏng hình tượng nhân vật, cũng như phải phù hợp với tâm lý tiếp nhận của người xem… thì bộ phim mới có thể thành công. Vừa phải tôn trọng tác phẩm văn học, vừa phải tìm cách vượt lên để mang đến những cảm xúc mới cho người xem - không nhiều đạo diễn có thể làm được điều đó.

Tâm lý khán giả cũng là điều khiến cho các nhà làm phim trăn trở khi dấn thân vào dòng phim này. Bởi để vượt qua “cái bóng” quá lớn của tác phẩm gốc là điều rất khó, khi khán giả đã “mặc định” trong tâm trí cái hay, cái đẹp của tác phẩm, của nhân vật. Bởi vậy, khi đến với tác phẩm điện ảnh, nhiều người không chấp nhận các sáng tạo của đạo diễn, chỉ cần một “hạt sạn”, bộ phim sẽ ngay lập tức bị “ném đá”. Chính vì thế, khi chọn tác phẩm văn học để chuyển thể, các nhà làm phim cần tìm hiểu để biết khán giả cần gì, mong gì và để thành công, họ cần phải sáng tạo trên cơ sở đáp ứng kỳ vọng chính đáng của công chúng./.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Sôi động Giải bóng bàn kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Sôi động Giải bóng bàn kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025), ngày 16/6, tại Hà Nội, Báo Dân tộc và Phát triển và Báo Vietnamnet đã phối hợp tổ chức Giải Bóng bàn mở rộng. Giải thu hút sự tham gia của hơn 40 vận động viên đến từ nhiều cơ quan báo chí, bộ ngành.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.