Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Di sản biết chạy đi đâu trước thiên tai, bão lũ

PV - 15:55, 21/09/2020

Đối với xã hội, di sản văn hóa thế giới là một mỹ từ hấp dẫn, sự tụng xưng xứng đáng dành cho những công trình, hạng mục văn hóa có niên kỷ hàng trăm năm với nhiều giá trị lịch sử to lớn. Nhưng với những người làm công tác bảo tồn bảo tàng, đó lại là “gánh nặng” muôn vàn. Nhất là với ngành bảo tồn miền Trung, nơi có những di sản luôn bấp bênh trước thiên tai bão lũ, yêu cầu giữ vẹn những di sản thật quá nặng nề.

Lầu ngói Thanh Toàn (Huế) đang được hạ giải chờ trùng tu. Ảnh: Đ.S
Lầu ngói Thanh Toàn (Huế) đang được hạ giải chờ trùng tu. Ảnh: Đ.S

Loay hoay chằng chống di sản?

Theo chị Khiếu Thị Hoài, cán bộ Trung tâm Bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An, trọn ngày 17.9.2020, những người làm công tác trùng tu bảo tồn ở đây đã huy động các loại rường cột gỗ chằng chống cho Chùa Cầu Hội An, cố gắng giữ nguyên công trình này. Đây là nỗ lực ứng phó của họ trước diễn biến cơn bão số 5 đang lao về đất liền, một nỗ lực nhiều người tự nhận xét: “Chủ yếu tự trấn an mình”.

Ông Võ Phùng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Quảng Nam nhìn nhận, làm sao mà không nói “tự trấn an”, khi mọi nỗ lực trùng tu bảo tồn các hiện vật di sản ở phố cổ luôn có thể “đổ sông đổ biển” khi mùa mưa bão về.

Tính ra đã hơn 20 năm từ khi Hội An trở thành di sản văn hóa, nỗi lo các công trình di tích xuống cấp, hư hỏng không cứu vãn được, nhất là bị thiên tai uy hiếp ngày một nặng hơn.

Trước đó, chính quyền Hội An đã bao lần lên tiếng kêu cứu về các công trình nhà cổ hàng trăm tuổi đã hóa ọp ẹp dưới gió bão dữ dằn và nước lụt thâm canh. Để rồi mỗi lần tiếng nhạc báo bão vang lên từ hệ thống loa truyền thanh Hội An, cả hệ thống chính trị địa phương và mọi người dân lại hối hả tất bật lo chống đỡ, từ nhà cổ vẹo xiêu đến bờ kè sông sạt lở.

Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao Thừa Thiên-Huế tâm tư, chuyện chị Hoài kể chỉ là một trong vô số chuyện phổ biến ở quần thể di tích Huế. Nguyên Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, ông Hải cũng nhiều năm đối diện sự an nguy của các hiện vật di sản trước thiên tai. Dải đất miền Trung mỗi năm lại một mùa bão lũ, xứ Huế thì rất dễ ngập lụt, luôn đẩy các di tích nhà rường, nhà cổ, thành quách lăng miếu vào thế nguy nan, sập đổ không biết khi nào. Công trình Phu Văn Lâu mới đây bị sập, phải tái thiết trùng tu là một minh chứng cụ thể.

“Ẩn sau cơn tàn phá của bão, những người làm bảo tồn phải kiểm tra, lần dò lại rường mộng các công trình, mới phát hiện những nứt gãy chìm”.

Những người làm trùng tu ở phố Hội cho biết, bởi các quy định bảo tồn, họ không dám đóng một cái đinh nào vào Chùa Cầu, chỉ có thể giằng các kèo cột tạo thế trụ vững thôi, sau khi bão xong lại gỡ ra. Làm như vậy nhìn tạm ổn, nhưng với bão tố xoay vần, công trình có đứng vững không thì… chỉ có trời biết. Mà sau đó, khi gỡ ra, những va chạm cũng có thể làm công trình thêm rệu rã, càng thêm lo lắng mà thôi.

Cần những động thái mạnh mẽ!

Năm 2016, tức 16 năm tổ chức hội thảo lần thứ nhất về tìm giải pháp trùng tu Chùa Cầu, với tư cách di sản văn hóa thế giới, chính quyền tỉnh Quảng Nam đã tổ chức thêm một hội thảo kêu cứu về công trình này. Để rồi 3 năm nữa lại đi qua, những báo cáo khoa học vẫn nằm trong ngăn kéo. Mới đây, Hội An lại được chỉ đạo nên có thêm hội thảo, kêu gọi các tổ chức, cá nhân quan tâm, từ trong nước ra quốc tế, hãy góp ý cứu di sản này. Lời nói vang đi, chưa thấy ai hồi âm, chỉ có những người bảo tồn di tích lọ mọ khiêng gỗ vác tre chằng chống di sản.

Ông Nguyễn Xuân Hoa, nhà nghiên cứu, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa Thông tin Thừa Thiên-Huế cho biết, các công trình gỗ và xây dựng “đã cao tuổi” ở Huế cũng trong tình thế tương tự. Nhưng ai sẽ là người dám quyết định “mó tay” thật sự vào các di sản này, để có giải pháp rõ ràng?

“Rất cương quyết, vừa qua, tỉnh mới quyết định giao cho sở Văn hóa, chính quyền huyện Hương Thủy đột phá với dự án phục chế bảo toàn lại cầu ngói Thanh Toàn, một công trình cổ giá trị của Huế. Hiện tại, việc hạ giải công trình này đã xong, chúng tôi vừa họp để đưa ra các giải pháp trùng tu phần nề. Chúng tôi phải lắng nghe và cầu vay sự góp ý của người dân, từ các tổ chức khoa học và đơn vị thi công có kinh nghiệm, rồi mới dám làm. Nhưng đến nay, vẫn là dè dặt lắm” - ông Phan Thanh Hải kể như vậy.

Chỉ có thể cảm nhận, cơn bão này qua, cơn bão khác lại tới, câu hỏi của chị Hoài sẽ vẫn cứ ở đó, khắc khoải: Người thì có thể chạy đi, di sản chạy đi đâu?

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Trong bối cảnh truyền thông hiện đại phát triển như vũ bão, nhà báo trẻ không chỉ là lực lượng kế cận, mà còn là những tác nhân đổi mới, góp phần định hình và xây dựng một môi trường truyền thông lành mạnh, nhân văn và sáng tạo. Họ là đại diện cho hơi thở mới, tư duy mới và cách tiếp cận mới, những yếu tố then chốt để lĩnh vực báo chí Việt Nam thích nghi và vững vàng trong kỷ nguyên số.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.