Cô giáo Đinh Thị Kem (bên phải) đến nhà vận động học sinh Lê Minh Sơn đến lớpNăm học 2025 - 2026, điểm trường xóm Đèo có 8 học sinh ghép lớp 1 và lớp 2, đều là con em đồng bào H’rê. 7 giờ sáng, sau khi điểm danh thấy vắng 4 em, cô giáo Kem ân cần dặn dò học sinh trong lớp rồi rảo bước sang từng ngôi nhà trong làng gọi trò đến trường.
Vừa thoáng thấy cô ngoài ngõ, em Lê Minh Sơn (lớp 2) đang mải chơi liền vội chạy vào nhà. Biết tính học trò hay trốn học, cô Kem vừa đẩy cửa vừa gọi: “Sơn ơi, mặc áo quần vào đi học nào, lấy vở lên lớp với cô nhé!”. Nghe tiếng cô, Sơn vẫn im lặng. Lúc ấy, bà Phạm Thị Nú (44 tuổi, cô ruột của em) ghé vào nhắc cháu đi học. Bà chia sẻ: “Ba mẹ nó đi trồng keo trên rẫy từ sáng đến chiều mới về. Cháu không chịu đi học, mình cũng khó khuyên”.
Bà Nú tâm sự: “Cha mẹ ngày xưa không biết chữ, khổ lắm rồi. Giờ ráng cho con cháu đi học, dẫu khó khăn cũng cố gắng lo cho các cháu đến trường”. Nói rồi, bà dắt tay Sơn ra cửa. Áo quần cậu bé còn xộc xệch, cô Kem vừa chỉnh lại áo vừa nhắc: “Đi học cho đều, nghe lời cha mẹ, học cho giỏi”. Trên tay cậu học trò nhỏ chỉ có cuốn vở và cây bút. Hai cô trò men theo con đường làng, băng qua chiếc cầu về điểm trường.
Dáng hình mảnh mai của người cô giáo H’rê dắt học trò đến trường đã trở nên quen thuộc ở xóm Đèo mỗi đầu năm học. Cô Kem chia sẻ: Trước thềm năm học mới, suốt cả tháng giáo viên đều đến từng nhà để nhắc nhở các gia đình và vận động các em đến lớp, đồng thời tăng cường dạy tiếng Việt. Với những em chuẩn bị vào lớp 1 nhưng chưa học mầm non, tôi còn phải dịch lại sang tiếng H’rê để các em dễ hiểu hơn "Thế nhưng sau ngày khai giảng, vẫn còn nhiều em mải chơi nên phải đến từng nhà vận động và các em đến lớp”.
Cô giáo Đinh Thị Kem dạy học tại điểm trường xóm Đèo, Trường Tiểu học Hành Dũng. Theo cô Kem, nguyên nhân học sinh đến lớp không thường xuyên, chủ yếu do một số phụ huynh chưa quan tâm đúng mức đến việc học. Nhiều cha mẹ đi làm ăn xa, gửi con cho ông bà chăm sóc nên việc học hành của các em còn sơ sài.
Là người H’rê, sinh ra và lớn lên ở xóm Đèo, cô Kem hiểu những thiệt thòi của trẻ em nơi đây. Cô là một trong số rất ít người trong xóm tốt nghiệp đại học và chọn trở về để dạy chữ cho con em đồng bào mình. “Từ ngày tôi về điểm trường dạy học, bà con luôn tin tưởng bởi tôi cũng là người con của xóm, sống gần gũi với bà con”, cô tâm sự.
16 năm qua, cô Kem không chỉ gieo chữ mà còn trở thành tấm gương cho học sinh và người dân nơi đây. Cuộc đời cô, là minh chứng cho việc kiên trì theo đuổi con chữ sẽ gặt hái thành quả.
Năm học mới này, học sinh tại điểm trường xóm Đèo được học thêm các môn Âm nhạc, Mỹ thuật và Ngoại ngữ do các thầy cô từ điểm trường chính lên dạy, giúp các em phát triển toàn diện hơn.
Tuy nhiên, sau hơn 20 năm xây dựng, điểm trường xóm Đèo hiện cũng đã xuống cấp nghiêm trọng: mùa mưa tường bị ẩm mốc, mùa nắng ánh sáng gay gắt hắt qua những ô cửa không rèm che. Mỗi khi nhìn học trò ngồi học trong điều kiện ấy, lòng cô Kem không khỏi trăn trở. Cô khát khao một ngôi trường khang trang, sạch sẽ, nơi các em được yên tâm học tập, vui chơi mà không còn chịu thiệt thòi, thiếu thốn, để con chữ thực sự được ươm mầm trong môi trường an toàn và ấm áp.