Đắk Song là huyện biên giới của tỉnh Đắk Nông với đường biên giới hơn 23 km tiếp giáp với tỉnh Monldukiri (Vương quốc Campuchia). Toàn huyện có 9 xã, thị trấn, trong đó có 2 xã biên giới, 4 xã thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi, 13 bon đồng bào DTTS tại chỗ, 3 bản đồng bào dân tộc phía Bắc, trong đó có 5 bon đặc biệt khó khăn. Huyện có 25 dân tộc cùng sinh sống với gần 21.000 hộ, hơn 84.000 khẩu, trong đó đồng bào DTTS chiếm 17,8%.
Những năm qua, cấp ủy đảng, chính quyền và Nhân dân các dân tộc huyện Đắk Song đã triển khai thực hiện hiệu quả các chương trình, chính sách, dự án, diện mạo nông thôn vùng đồng bào DTTS có những chuyến biến tích cực về mọi mặt. Tình hình chính trị, trật tự xã hội cơ bản ổn định, an ninh quốc phòng được giữ vững, khối Đại đoàn kết giữa các dân tộc không ngừng được củng cố, phát huy.
Đến cuối năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện còn 2,85%, trong đó đồng bào DTTS chiếm 7,49 % dân số toàn huyện; hộ cận nghèo còn 5,95%, trong đó hộ cận nghèo đồng bào DTTS 10,81% dân số toàn huyện; thu nhập bình quân đầu người của huyện đạt 54,7 triệu đồng/người/năm; hơn 98% đường nông thôn được cứng hóa, hơn 95% đường cấp xã nhựa hóa; 99,63% hộ dân được sử dụng điện; hơn 85% hộ đồng bào DTTS được sử dụng nước hợp vệ sinh; tỷ lệ trẻ em trong độ tuổi đến trường đạt 100%; 100% Trạm y tế xã có bác sĩ, 100% thôn, bon, bản tổ dân phố có nhân viên y tế cộng đồng; 100% bon, bản có Nhà văn hóa cộng đồng…
Đặc biệt, từ năm 2021 đến nay, huyện Đắk Nông tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2121 - 2030, giai đoạn I: Từ 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719). Theo kế hoạch, giai đoạn 2021 - 2025, huyện Đắk Song được phân bổ tổng nguồn vốn hơn 103 tỷ đồng. Từ năm 2021 - 2024, số vốn đã phân bổ gần 87 tỷ đồng. Đến ngày 15/5/2024, đã giải ngân được hơn 33 tỷ đồng, đạt 38,1%, phấn đấu thực hiện hết năm 2024 giải ngân 100% số vốn.
Huyện Đắk Song đặt mục tiêu dến năm 2029, không còn bon đặc biệt khó khăn, cơ bản giải quyết tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất; cơ bản hoàn thành công tác định canh, định cư, bố trí, sắp xếp ổn định số hộ dân di cư; 99% đồng bào DTTS được cấp bảo hiểm y tế; 100% hộ đồng bào DTTS được sử dụng điện lưới quốc gia; 98% hộ đồng bào DTTS được sử dụng nước hợp vệ sinh; giảm tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo trong đồng bào DTTS từ 1% trở lên; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, an ninh nông thôn trong vùng đồng bào DTTS tiếp tục được giữ vững.
Phát biểu chỉ đạo Đại hội, Phó Vụ trưởng Vụ Công tác dân tộc Địa phương Phạm Thị Phước An đánh cao sự quyết liệt triển khai thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc đối với vùng đồng bào DTTS của Đảng bộ, chính quyền, quân, dân huyện Đắk Song. Đồng thời, đề nghị, thời gian tới cấp ủy, chính quyền các cấp và đồng bào các dân tộc của huyện Đắk Song quan tâm chỉ đạo các cấp ủy Đảng, chính quyền, các tổ chức đoàn thể chính trị-xã hội và cán bộ, đảng viên cần tiếp tục nghiên cứu và quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc, đại đoàn kết dân tộc và chính sách dân tộc; tiếp tục phổ biến, quán triệt và triển khai thực hiện hiệu quả các Kết luận của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới.
Bên cạnh đó, phát huy tiềm năng, lợi thế tập trung nguồn lực đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, đẩy mạnh công tác giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các DTTS; tập trung xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở vùng đồng bào DTTS và miền núi; chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực, nhất là cán bộ người dân tộc thiểu số tại chỗ.
Ngoài ra, cần quan tâm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của các DTTS; xóa bỏ các hủ tục; chú trọng xây dựng, vun đắp khối Đại đoàn kết các dân tộc…
Phát biểu tại Đại hội, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Tôn Thị Ngọc Hạnh nhấn mạnh: Đại hội Đại biểu các DTTS huyện Đắk Song là mô hình điểm của tỉnh. Đề nghị các cấp, ngành, đặc biệt Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức Đại hội Tp. Gia Nghĩa và các huyện quán triệt, triển khai công tác tổ chức Đại hội tại địa phương mình bảo đảm thành công tốt đẹp. Việc triển khai tổ chức Đại hội cấp huyện phải thực hiện theo đúng Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 08/5/2009 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về lãnh đạo Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số Việt Nam và quy định tại Nghị định số 05/2011/NĐ-CP ngày 14/01/2011 của Chính phủ về công tác dân tộc. Đồng thời, phải thực hiện theo các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Ban Chỉ đạo tỉnh.
Đại hội hiệp thương chọn cử 16 đại biểu chính thức tham dự Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh Đắk Nông lần thứ IV năm 2024.
Nhân dịp này, Ban Dân tộc tỉnh tặng Giấy khen 3 tập thể, 5 cá nhân; UBND huyện Đắk Song tặng giấy khen cho 5 tập thể 20 cá nhân có thành tích xuất sắc trong phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn huyện Đắk Song giai đoạn 2019 - 2024.