Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Chung tay hành động vì bình đẳng giới cho phụ nữ, trẻ em DTTS: Những tấm gương phụ nữ tiên phong xóa bỏ hủ tục (Bài 1)

Thúy Hồng - 02:54, 17/07/2024

Với quyết tâm xóa bỏ các hủ tục, góp phần xây dựng đời sống văn minh, tiến bộ, nhiều tấm gương phụ nữ DTTS đã vượt qua các rào cản, định kiến, tiên phong vươn lên làm ăn, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và cương quyết xóa bỏ các hủ tục. Nhờ đó, nhiều hủ tục ở vùng đồng bào DTTS đã được đẩy lùi, tạo động lực mạnh mẽ cho nhiều phụ nữ DTTS vươn lên xây dựng cuộc sống gia đình ấm no, hạnh phúc.

Bà Hồ Thị Con (người ngồi giữa) tiên phong phá bỏ tục ""nối dây" của người Bru- Vân Kiều trao đổi tại Hội thảo "Chia sẻ kinh nghiệm phát huy tập tục văn hóa tốt đẹp của các dân tộc thiểu số trong thúc đẩy bình đẳng giới do Hội LHPN Việt Nam tổ chức đầu tháng 3/2024 tại tỉnh Điện Biên.
Bà Hồ Thị Con (người ngồi giữa) tiên phong phá bỏ tục "nối dây" của người Bru- Vân Kiều trao đổi tại Hội thảo "Chia sẻ kinh nghiệm phát huy tập tục văn hóa tốt đẹp của các dân tộc thiểu số trong thúc đẩy bình đẳng giới do Hội LHPN Việt Nam tổ chức đầu tháng 3/2024 tại tỉnh Điện Biên.

Tiên phong xóa bỏ tục “nối dây” của người phụ nữ Bru Vân Kiều

Bản Bến Đường, xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình, là địa phương có đông đồng bào dân tộc Bru Vân Kiều sinh sống. Trước đây, đời sống đồng bào còn khá khó khăn, nhiều hủ tục, điển hình như tục nối dây - một trong những luật tục tồn tại trong cuộc sống của bà con qua rất nhiều đời.

Theo luật tục, những trường hợp chồng chết, nhà chồng có anh, em trai thì người vợ tiếp tục kết hôn với anh hoặc em trai chồng, nếu không có anh, em trai, người vợ phải lấy cháu họ của chồng, cho dù người cháu này kém rất nhiều tuổi. Nếu ai không tuân thủ theo thì sẽ bị trừng phạt bằng cách đuổi ra khỏi dòng họ; hoặc phải trở về nhà bố mẹ đẻ với hai bàn tay trắng, không được mang theo của cải cũng như con cái. 

Các gia đình cho rằng, sự tồn tại của luật tục này là muốn của cải và sức lao động luôn tập trung trong một gia đình, dòng họ. Tuy nhiên, mong muốn này đã chà đạp lên quyền tự do, sự tự nguyện và hôn nhân hạnh phúc gia đình.

Không cam chịu với những luật tục hà khắc, lạc hậu, bà Hồ Thị Con, người phụ nữ Bru Vân Kiều ở bản Bến Đường đã dám đứng lên tiên phong phá bỏ tục “nối dây”.

Bà Hồ Thị Con kể, năm 1974, khi đó bà vừa tròn 18 tuổi đã kết hôn với chồng là ông Hồ Văn Cu, sau đó những đứa con lần lượt ra đời, trong sự vui mừng phấn khởi của hai vợ chồng. Thế nhưng vào năm 2002, chồng bà Con lâm bệnh nặng và qua đời, để lại cho bà 6 người con.

Một năm sau ngày chồng mất, theo phong tục của người Bru Vân Kiều, gia đình bên chồng sẽ đánh tiếng đưa bà để bà Hồ Văn Con về làm vợ của em ruột chồng, là ông Hồ Văn Thục. Người đầu tiên bên nhà chồng sang đánh tiếng với bà lại chính là Hồ Thị Nòn (vợ của Thục). Rất nhiều lần bà Nòn sang thuyết phục, động viên bà Con về làm vợ của ông Thục. Tiếp đó, bố chồng lại đến Thục sang thúc giục chị về làm vợ Thục. Thế nhưng, bà Hồ Thị Con đều tìm cách trì hoãn. 

Khi đó bà Con đang đảm nhận chức vụ Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã Trường Sơn, bà được cán bộ xã động viên không nên theo tục lệ cũ. Trì hoãn mãi, cuối cùng, bà Hồ Thị Con trao đổi, nói chuyện, bày tỏ quan điểm thẳng thắn với bố chồng: “Con xin ra khỏi họ để một mình nuôi con, thờ chồng”.

Khi hay tin bà Hồ Thị Con có ý định phá tục "nối dây" người dân trong bản Bến Đường đã rất bức xúc, nhiều người đã đến tận nhà đe dọa bà Hồ Thị Con vì dám làm trái luật tục có từ bao đời. Có người còn nói với bà Con rằng "mày đã không theo tục của bản, mai này vì mày mà con ma núi về bắt cả bản phải mang bệnh tật…".

Ngày tháng trôi qua nhưng chẳng thấy tai họa nào ập xuống với bản và gia đình, nhiều người bắt đầu tin lời của bà Con và học theo bà không "nối dây" nữa. Sau đó, bà mạnh dạn nhận đất trồng rừng, chăn nuôi trâu, bò, lợn, gà, trồng cây ăn quả. Nhờ chăm chỉ và chịu khó học hỏi, đời sống của gia đình bà từng bước được nâng cao. Các con của bà đều học hành tốt, hiếu thảo, gắn bó với gia đình bên nội.

Từ chính cuộc sống bản thân, bà Con đã tích cực đến từng bản, từng nhà trao đổi kinh nghiệm, tuyên truyền vận động Nhân dân thực hiện nếp sống mới, loại bỏ những tập tục lạc hậu, phát triển kinh tế gia đình.

Ở vùng DTTS đã có nhiều tấm gương phụ nữ tiên phong xóa bỏ hủ tục, vươn lên làm ăn, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần
Ở vùng DTTS đã có nhiều tấm gương phụ nữ tiên phong xóa bỏ hủ tục, vươn lên làm ăn, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần

Chia sẻ tại Hội thảo “Chia sẻ kinh nghiệm phát huy tập tục văn hóa tốt đẹp của các DTTS trong thúc đẩy bình đẳng giới” do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tổ chức vào đầu tháng 3/2024 tại Điện Biên, bà Hồ Thị Con cho biết: Trước đây, nhiều người rất sợ việc "nối dây" vì rất khổ. Lấy em hay anh chồng lại có thêm con, nhà ở thì chật chội, nghèo lại càng nghèo thêm. Nhưng họ đều không dám phản đối việc này vì sợ rằng nếu phá tục thì sẽ bị ma núi trừng phạt.

Nhưng từ sự tiên phong của bà Hồ Thị Con phá bỏ luật tục "nối dây" của người Bru Vân Kiều đã phá bỏ được rào cản, làm thay đổi nhận thức của dân bản để từng bước xây dựng đời sống văn hóa mới cho bà con. Nhờ bà Hồ Thị Con mà ở xã Trường Sơn bây giờ, không còn ai bắt ép phụ nữ phải "nối dây" và cũng không ai muốn "nối dây" như trước nữa.

Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền nên các hủ tục lạc hậu ở vùng đồng bào DTTS từng bước được đẩy lùi
Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền nên các hủ tục ở vùng đồng bào DTTS từng bước được đẩy lùi

Xây dựng nếp sống văn minh

Đối với phong tục của đồng bào dân tộc Mông, việc tổ chức thực hiện tang lễ cho người chết vẫn còn tồn tại những hủ tục như: Bắn súng thông báo khi có người chết; người chết chưa được đưa vào trong quan tài mà để trong nhà chấm cơm từ 3 đến 7 ngày; không có nghĩa địa để chôn người chết tập trung và nhiều thủ tục nghi lễ rườm rà, tốn kém trong đám tang...

Người Mông cho rằng, nếu không thực hiện các hủ tục này sẽ gặp xui xẻo, rủi ro, ốm đau, hoạn nạn cho gia đình vì không thực hiện tang lễ cho người chết theo truyền thống của ông cha từ bao đời nay.

Là người phụ nữ dân tộc Mông sinh ra và lớn lên ở vùng núi đá đã hơn 40 năm nên chị  Thò Thị Say, xã Lũng Chinh, Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang hiểu được những hủ tục này ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của người dân, không chỉ ảnh hưởng tới môi trường sống mà còn khiến nhiều hộ đã khó khăn lại càng thêm nghèo, thêm khó khăn.

Chị Say tâm sự: “Trước đây, trong dòng họ Thò chúng tôi mỗi khi nhà nào có người chết đều rất tốn kém. Bao nhiêu gia súc trong nhà phải mổ hết để làm ma nên có nhiều hộ đang khá giả lại trở thành hộ đói, nghèo".

Khi Hội Liên hiệp Phụ nữ thành lập mô hình “Dòng họ Thò không giết mổ quá 1 con bò và 6 con gia súc trong đám tang”, chị Say đã nhiệt tình hưởng ứng và động viên các hộ trong dòng họ cùng tham gia. Theo chị Say, nhờ đẩy mạnh tuyên truyền, vận động  nên hiện nay, người trong dòng họ Thò nói riêng và người dân trong bản, trong xã đã dần hiểu nên không giết mổ nhiều gia súc nữa, nhiều hộ cũng cam kết không làm đám ma dài ngày và đưa người chết vào áo quan.

Câu chuyện của bà Hồ Thị Con và chị Thò Thị Say chỉ là số ít ví dụ về những người phụ nữ tiên phong xóa bỏ hủ tục. Qua thực tế thực hiện công tác bình đẳng giới ở vùng DTTS, những năm qua đã có rất nhiều tấm gương phụ nữ tiên phong xóa bỏ hủ tục, vươn lên làm ăn, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần. Những tấm gương đó là động lực mạnh mẽ cho những phụ nữ DTTS vượt qua định kiến, thay đổi nếp nghĩ, cách làm, xóa bỏ định kiến, khuôn mẫu giới.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.