Chất lượng giáo dục đào tạo vùng DTTS và miền núi: Nhìn từ Lễ tuyên dương HSSV xuất sắc, tiêu biểu

Sự chuyển biến tích cực qua các kỳ tuyên dương

Theo Báo cáo khái quát về hiệu quả các kỳ tuyên dương học sinh, sinh viên (HSSV), thanh niên DTTS xuất sắc tiêu biểu của Ban Tổ chức Lễ Tuyên dương dương HSSV, thanh niên DTTS xuất sắc tiêu biểu năm 2022 , cho thấy, chất lượng HSSV, thanh niên được tuyên dương tăng dần theo các năm cả về số lượng và chất lượng. Ví dụ như, năm 2018, số lượng HSSV, thanh niên được tuyên dương là 166 em; năm 2019 là 120 em, năm 2020 là 145 em và năm 2022 là 142 em. Trong đó, số lượng HSSV được tuyên dương năm 2018 nhiều hơn, tuy nhiên với chủ trương động viên khuyến khích các em học sinh dân tộc rất ít người, nên Ban tổ chức đã mở rộng tiêu chí  đối tượng được tuyên dương hơn (đối với học sinh dân tộc rất ít người lấy tiêu chí đã tốt nghiệp THPT trúng tuyển đại học, cao đẳng; có thêm đối tượng sinh viên tốt nghiệp học viện, đại học, cao đẳng loại xuất sắc).

Trải qua 8 kỳ tuyên dương cho thấy, thành tích của HSSV, thanh niên DTTS xuất sắc, tiêu biểu năm sau cao hơn các năm trước, nhất là về chất lượng. Từ năm 2017 trở về trước, tiêu chí xét chọn để tuyên dương là HSSV đạt giải Nhất, Nhì, Ba, Khuyến khích trong kỳ thi học sinh giỏi (HSG) cấp quốc gia; học sinh đỗ thủ khoa, đạt điểm cao vào các trường đại học, cao đẳng từ 25 điểm trở lên; HSSV đạt giải trong các cuộc thi nghệ thuật, thi đấu thể thao khu vực và quốc tế.

Đến năm 2018, không xét chọn tuyên dương đối với các em trúng tuyển vào cao đẳng, chỉ xét chọn tuyên dương đối với các em trúng tuyển vào đại học, với số điểm từ 27 điểm trở lên.

Kỳ tuyên dương năm 2019 và năm 2020, Ban Tổ chức đã mở rộng đối tượng được tuyên dương là thanh niên người DTTS đáp ứng được các tiêu chí chung và đạt được những thành tích xuất sắc, tiêu biểu trên các lĩnh vực. Đồng thời, nâng cao tiêu chí đối với học sinh đạt giải trong kỳ thi HSG quốc gia, chỉ chọn lựa để tuyên dương các em có thành tích đạt giải Nhất, Nhì trong kỳ thi HSG cấp quốc gia.

Đặc biệt, Lễ Tuyên dương năm 2022, tiêu chí lựa chọn tiếp tục được nâng lên, chỉ lựa chọn để tuyên dương các em học sinh đạt giải Nhất, Nhì trong kỳ thi HSG quốc gia; Giải Nhất, Nhì trong kỳ thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia; hoặc đạt giải Nhất, Nhì (Huy chương Vàng, Bạc) trong các cuộc thi nghệ thuật và thi đấu thể thao cấp quốc gia; giải Nhất, Nhì, Ba (hoặc Huy chương Vàng, Bạc, Đồng) trong các kỳ thi nghệ thuật và thi đấu thể thao khu vực Đông Nam Á, Châu Á và quốc tế; không tuyên dương HSSV đạt giải Ba, Khuyến khích (hoặc đoạt Huy chương Đồng) trong các cuộc thi cấp quốc gia.

Theo đó, năm 2022, có 19 em đạt giải Nhất, Nhì trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia (tăng 6 em so với năm 2020); có 5 em đạt giải Nhất, Nhì trong kỳ thi Khoa học, Kỹ thuật cấp quốc gia, cao hơn năm 2020 (năm 2020 không có em nào).

Học sinh tốt nghiệp THPT năm 2022, đã trúng tuyển hoặc tuyển thẳng vào các trường Đại học, Học viện, đạt số điểm từ 27 điểm trở lên theo tổ hợp ba môn xét tuyển đại học trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm học 2021-2022 (không tính điểm ưu tiên, điểm tăng do nhân hệ số theo quy định của một số trường), có học lực xếp loại khá, giỏi; hạnh kiểm xếp loại tốt trong 3 năm học THPT là 62 em. Trong đó, số học sinh DTTS trúng tuyển vào đại học với số điểm 28,5 điểm trở lên đã không còn là cá biệt.

Có 13 em học sinh thuộc các dân tộc có khó khăn đặc thù trúng tuyển vào đại học (nhiều hơn năm 2020 là 3 em). Có 18 thanh niên là người DTTS đạt các thành tích xuất sắc, tiêu biểu, nhiều hơn năm 2020 là 6 em (Năm 2020 là 11 em).

Một tín hiệu đáng mừng cho Lễ tuyên dương năm nay, lần đầu tiên xuất hiện những em đạt thành tích cao trong khối kĩ thuật. Như em Dương Thu Trang, dân tộc Mông (Hà Giang) đạt giải Nhất môn Robot và máy thông minh trong kỳ thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia; em Nguyễn Viết Trung, dân tộc Mường (Phú Thọ) đạt giải Nhất môn Kĩ thuật môi trường trong Kỳ thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia.

Tôn vinh truyền thống hiếu học

Thông qua Lễ Tuyên dương, nhiều HSSV, thanh niên DTTS xuất sắc đã nỗ lực, phấn đấu và bước đầu đạt được những thành công trong cuộc sống. Như em Triệu Hoàng Anh, dân tộc Dao (Cao Bằng) là một trong những HSSV xuất sắc, tiêu biểu được tuyên dương năm 2018, hiện đang là Trưởng bộ phận nghiên cứu phát triển RD, Công ty TNHH TZ-Hitech với mức lương 1.000 USD/tháng. 

Em Tráng Seo Ché, dân tộc Mông, là một trong những HSSV xuất sắc, tiêu biểu được tuyên dương năm 2018, hiện đang là cán bộ kỹ thuật Công ty Cổ phần Nano Phạm Gia… Đặc biệt, nhiều HSSV sau Lễ tuyên dương đã vượt qua mọi khó khăn, nỗ lực học tập, đạt được kết quả cao trong các năm học, là niềm tự hào của bạn bè, thầy cô và gia đình.

Tại buổi Họp báo Lễ Tuyên dương HSSV, thanh niên DTTS xuất sắc, tiêu biểu năm 2022 (ngày 28/11) bà Vũ Thị Ánh, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục dân tộc (Bộ giáo dục và Đào tạo) phấn khởi nhấn mạnh, nhìn vào kết quả học tập của các em có thể khẳng định, những học sinh được tuyên dương là những em học sinh DTTS xuất sắc tiêu biểu, là những tinh hoa về tinh thần hiếu học của các dân tộc.

Bà Vũ Thị Ánh bày tỏ, trong khi những em học sinh người Kinh ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển, để đạt được các giải quốc gia đã là rất khó khăn; các em học sinh DTTS, sinh sống tại vùng có điều kiện khó khăn, thiếu thốn, bằng nghị lực của mình, các em đã đạt thành tích cao so với mặt bằng chung của cả nước, đạt giải Nhất, Nhì trong các cuộc thi HSG cấp quốc gia, trong kì thi THPT vừa qua, có những em đạt sấp sỉ 30 điểm (chưa tính điểm ưu tiên). Đây là những học sinh xuất sắc tiêu biểu, rất đáng để được tuyên dương.

Có thể khẳng định, Lễ Tuyên dương học sinh, sinh viên, thanh niên DTTS xuất sắc, tiêu biểu do Ủy ban Dân tộc chủ trì, phối hợp cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn Thanh niên tổ chức hằng năm, Báo Dân tộc và Phát triển là cơ quan thường trực Ban tổ chức, góp phần thể hiện sự quan tâm của các Bộ, ngành, đơn vị và toàn xã hội, cùng Đảng, Nhà nước chăm lo đào tạo, bồi dưỡng nhân tài, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao để phát triển đất nước. 

Đồng thời, Lễ Tuyên dương cũng góp phần khích lệ; tôn vinh truyền thống hiếu học của dân tộc Việt Nam nói chung và của các DTTS nói riêng; tạo ra sức lan tỏa, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ vượt qua khó khăn, thử thách trên con đường đi đến tương lai./.