Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cảnh báo tác động tiêu cực từ gây nuôi thương mại động vật hoang dã

Hồng Phúc - 14:02, 12/03/2021

Gây nuôi động vật hoang dã (ĐVHD) không những giúp phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, giảm áp lực khai thác tài nguyên thiên nhiên mà còn hỗ trợ công tác bảo tồn loài trong môi trường hoang dã, duy trì nguồn gen động vật nguy cấp, quý hiếm. Tuy nhiên, hoạt động này đang có những tác động tiêu cực đến quần thể ĐVHD ngoài tự nhiên và tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khoẻ con người.

Lực lượng chức năng kiểm tra, hướng dẫn cơ sở gây nuôi Hươu sao ở Lục Ngạn, Bắc Giang.
Lực lượng chức năng kiểm tra, hướng dẫn cơ sở gây nuôi Hươu sao ở Lục Ngạn, Bắc Giang.

Phát triển ồ ạt

Gây nuôi thương mại ĐVHD khá phổ biến tại Việt Nam. Trong những năm qua, gây nuôi ĐVHD trở thành một nghề mới, do tận dụng được ưu thế về diện tích tự nhiên lớn và nguồn lao động dồi dào tại địa phương. Từ gây nuôi thương mại ĐVHD, nhiều hộ nông dân  đã đổi đời với thu nhập mỗi năm lên đến hàng trăm triệu đồng.

Theo số liệu của Tổng cục Lâm nghiệp, hiện cả nước có khoảng 18.000 cơ sở gây nuôi, hơn 100 loài được nhân nuôi trên cả nước; số cá thể ĐVHD gây nuôi lên đến hàng triệu con. Một số loài phổ biến mà người dân thường gây nuôi như: hươu, nai, lợn rừng, …  

Hiện tại, Nghệ An, Bạc Liêu là hai địa phương có nhiều cơ sở gây nuôi ĐVHD nhất trên cả nước. Riêng tại Nghệ An, số lượng các loài động vật hoang dã được gây nuôi tại Nghệ An tương đối đa dạng, lên tới 12.092 cá thể thuộc 2.336 cơ sở gây nuôi. Nhiều loài động vật hoang dã thông thường, đã trở thành những mặt hàng có giá trị kinh tế cao như nhung nai và nhung hươu, cải thiện đáng kể thu nhập của người dân.

Tuy nhiên, theo đại diện Chi cục Kiểm lâm tỉnh Nghệ An, việc quản lý các cơ sở gây nuôi ĐVHD đang có một số bất cập. Đó là theo quy định đối với cơ sở nuôi sinh trưởng, sinh sản các loài động vật hoang dã từ 50 cá thể trở lên, phải làm đề án báo vệ môi trường, trong khi đa số người nuôi học vấn thấp nên rất khó thực hiện.

Trên thực tế, việc quản lý ĐVHD nói chung, trong đó có hoạt động gây nuôi ĐVHD nói riêng, được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) như Luật Đa dạng sinh học 2008, Luật Lâm nghiệp 2017, Luật Chăn nuôi 2018 và Luật Thủy sản 2017 và được cụ thể hóa tại 3 nghị định. Kèm theo đó, là các chế tài xử lý vi phạm từ hành chính đến hình sự các hoạt động săn bắt, tàng trữ, vận chuyển, nuôi nhốt…

Việc cho phép gây nuôi ĐVHD nhưng thiếu kiểm soát và quản lý chặt chẽ, có thể gây ra những nguy cơ đối với sức khỏe của con người và ĐVHD trong tự nhiên. Theo thông tin của WHO, khoảng 70% bệnh truyền nhiễm lây sang người đều có nguồn gốc từ động vật hoang dã như HIV, Ebola, H5N1, SARS... Đặc biệt, đại dịch COVID-19 đang hoàng hành hiện nay cũng được truy xét là có nguồn gốc lây nhiễm từ ĐVHD.

Nhiều nguy cơ nếu buông lỏng quản lý

Trên thực tế, công tác bảo tồn ĐVHD nguy cấp, quý, hiếm khó có thể diễn ra song hành với hoạt động gây nuôi thương mại những loài này. Bởi vì mục tiêu của bảo tồn, là để bảo vệ nền đa dạng sinh học, phục vụ lợi ích chung của toàn xã hội, thì mối quan tâm hàng đầu của chủ các cơ sở gây nuôi là lợi nhuận.

Một trang trại nuôi hươu ở tỉnh Gia Lai
Một trang trại nuôi hươu ở tỉnh Gia Lai

Các cơ sở gây nuôi thương mại ít chú trọng đầu tư vào cơ sở vật chất, kỹ thuật cho sinh sản, kiến thức để đảm bảo tránh giao phối cận huyết, lai tạp nguồn gen, những điều kiện cơ bản để tái thả ĐVHD về tự nhiên.

 Một yếu tố nữa phải kể đến là, các văn bản được hướng dẫn các thủ tục cần thiết, xin phép thành lập trại nuôi lại nặng về các tiêu chuẩn khoa học, chưa phù hợp với đại đa số trình độ của người nông dân.

Thế nên, việc tồn tại song song các trang trại gây nuôi các loài hoang dã nguy cấp với những quần thể sinh trưởng và phát triển của các loài đó trong tự nhiên là không thực tế. Có thể thấy được, mối đe dọa nghiêm trọng của các trang trại gây nuôi ĐVHD vì mục đích thương mại tới công tác bảo tồn các quần thể loài trong tự nhiên.

Ông Trịnh Lê Nguyên, Giám đốc Trung tâm Con người và Thiên nhiên nhấn mạnh, tình trạng chăn nuôi không đảm bảo điều kiện kỹ thuật, cũng được ghi nhận khi các trang trại gây nuôi hỗn hợp các loài ĐVHD, với điều kiện chăm sóc thú y rất kém và hầu như không biết về nguồn bệnh tiềm ẩn luôn đe dọa vật nuôi. Bên cạnh đó, nhu cầu tiêu thụ của thị trường tăng cũng thúc đẩy hoạt động gây nuôi trái pháp luật ĐVHD.

Để giải quyết các khó khăn trong quản lý nuôi ĐVHD, theo các nhà khoa học, cần có các biện pháp kiểm soát, hạn chế tác động, nguy cơ, rủi ro lây nhiễm từ ĐVHD sang người; nghiên cứu đánh giá đầy đủ hơn về các khía cạnh như bảo tồn, sức khỏe cộng đồng để có chính sách phù hợp. 

Đồng thời, cần hoàn thiện và đảm bảo tính thống nhất của hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế, chính sách. Đồng thời, xây dựng cơ sở dữ liệu nuôi ĐVHD trên cả nước, minh bạch hóa thông tin, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát để hạn chế việc lưu thông ĐVHD săn bắt ngoài tự nhiên.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Sáng 28/3, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội nghị tổng kết Chuyên án ST1223. Đại tá Trịnh Kim Khâm - Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh dự, chỉ đạo hội nghị; Đại tá Bùi Văn Bình - Phó chỉ huy trưởng Nghiệp vụ BĐBP tỉnh chủ trì hội nghị.
Tin nổi bật trang chủ
Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Thời sự - Sỹ Hào - 11 giờ trước
Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang dư hàng nghìn tỷ đồng nhưng lại không sử dụng để điều tiết giá xăng dầu trên thị trường. Đặc biệt người dân ở nhiều địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi phải mua giá xăng dầu theo giá vùng 2, gánh thêm một khoản chi phí, khiến cho cuộc sống đã khó khăn lại càng khó khăn hơn.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 11 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 11 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 11 giờ trước
Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 11 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 11 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 12 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Khởi nghiệp - T.Nhân-H.Trường - 12 giờ trước
Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Thời sự - Sỹ Hào - Như Tâm - 12 giờ trước
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng một số tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long đang nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi dẫn nước ngọt từ sông Hậu, sông Đồng Nai về để giải bài toán thiếu nước ngọt trầm trọng trong mùa khô. Trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, ý tưởng đầu tư công trình để dẫn nước về cho vùng sông nước không còn là một nghịch lý “chở củi về rừng”.
Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Pháp luật - Văn Long - Minh Triết - 12 giờ trước
Sáng 28/3, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội nghị tổng kết Chuyên án ST1223. Đại tá Trịnh Kim Khâm - Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh dự, chỉ đạo hội nghị; Đại tá Bùi Văn Bình - Phó chỉ huy trưởng Nghiệp vụ BĐBP tỉnh chủ trì hội nghị.