Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cần có chính sách để phát triển năng lượng bền vững

PV - 08:50, 13/12/2018

Những tháng đầu năm 2019, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) sẽ phải thực hiện cắt điện luân phiên. Cảnh báo này được EVN đưa ra trong bối cảnh nguồn nhiên liệu than để chạy các nhà máy nhiệt điện bị thiếu hụt trầm trọng. Ở phương diện khác, hàng triệu tấn tro xỉ của các nhà máy nhiệt điện vẫn đang là mối đe dọa ô nhiễm môi trường, chưa có phương án xử lý triệt để.

Than không phải là tài nguyên vô tận. (Ảnh minh họa) Than không phải là tài nguyên vô tận. (Ảnh minh họa)

“Ăn đong” vì thiếu than

Hiện đang vào mùa khô, điện sản xuất từ các nhà máy nhiệt điện (NMNĐ) sẽ được huy động tối đa lên hệ thống. Tuy nhiên, do thiếu hụt nhiên liệu than cám, một số NMNĐ đang đứng trước nguy cơ phải tạm dừng sản xuất; hoặc phải “ăn đong” bằng cách luân phiên chạy các tổ máy.

NMNĐ Quảng Ninh là một ví dụ. Năm 2018, Nhà máy này được giao kế hoạch sản lượng điện thương phẩm là 6,423 tỷ kWh. Để hoàn thành chỉ tiêu này thì NMNĐ Quảng Ninh cần khoảng 3,5-3,6 triệu tấn than. Tuy nhiên, do Tập đoàn Than-Khoáng sản Việt Nam (TKV) cấp không đủ than nên từ tháng 8/2018 đến nay, NMNĐ Quảng Ninh luôn trong tình trạng phải hoạt động cầm chừng.

Theo báo cáo của NMNĐ Quảng Ninh gửi Bộ Công Thương, việc tạm dừng 2 tổ máy khiến Nhà máy này mất khoảng 10 triệu kWh/ngày, tương đương hụt thu hơn 13 tỷ đồng/ngày. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 2012, NMNĐ Quảng Ninh rơi vào tình cảnh thiếu than cho sản xuất.

Thiếu nhiên liệu nên phải “ăn đong” cũng là “gia cảnh” của NMNĐ Hải Phòng, NMNĐ Thái Bình. Trong tháng 11/2018, NMNĐ Hải Phòng chỉ được cấp 130.803 tấn than, hụt rất nhiều so với nhu cầu tiêu thụ là 205.579 tấn. Còn với NMNĐ Thái Bình, từ ngày 17/11 đã bị ngừng cấp than, đồng nghĩa với việc dừng hoạt động.

Trên thực tế, không chỉ năm 2018 mà những năm trước đó, các NMNĐ không thể hoạt động hết công suất do nguồn nhiên liệu chính là than luôn bị thiếu hụt. Theo số liệu của Bộ Công Thương, cả nước hiện có 23 NMNĐ than đang vận hành với tổng công suất đặt máy 13.110 MW, tiêu thụ khoảng 45 triệu tấn than/năm. Trong khi đó, năng lực theo giấy phép khai thác của TKV chỉ đạt 36-37 triệu tấn than/năm để cung cấp cho các NMNĐ hoạt động.

Nhưng đó là trên giấy phép, còn thực tế sản lượng than cám mà TKV khai thác cung cấp cho các NMNĐ thấp hơn nhiều. Số liệu của Bộ Công Thương cho thấy, trong 10 tháng đầu năm 2018, sản lượng than của TKV chỉ đạt 29,6 triệu tấn; dù tăng 10,9% so với cùng kỳ năm 2017 nhưng cũng không thể đáp ứng nhu cầu nhiên liệu cho các NMNĐ.

Thiếu than vẫn quyết làm nhiệt điện!

Cùng với việc nguồn nhiên liệu “thiếu trước hụt sau” thì các NMNĐ đang đau đầu với bài toán xử lý lượng tro, xỉ phát sinh. Theo tính toán của Cục Kỹ thuật An toàn và Môi trường công nghiệp (Bộ Công Thương), trung bình để sản xuất ra 1kWh điện sử dụng nhiên liệu than cám sẽ thải ra từ 0,9-1,5kg tro, xỉ; hằng năm 23 NMNĐ than đang vận hành sẽ thải ra khoảng 12,2 triệu tấn tro, xỉ.

Từ nhiều năm nay, Đề án tái sử dụng tro, xỉ phát sinh từ các NMNĐ để làm phụ gia cho bê tông, xi măng, vữa xây dựng, gạch không nung,… đã được khởi động. Tuy nhiên, theo thống kê của Bộ Công Thương, bình quân mỗi năm chỉ có 4/12,2 triệu tấn tro, xỉ được tái sử dụng; còn lại vẫn tồn đọng. Đã có nhiều đề nghị đổ thải xuống biển từ các NMNĐ, nhưng gặp sự phản ứng gay gắt trong dư luận vì sẽ tác động nghiêm trọng đến môi trường.

“Đầu vào” (nguồn cung than) lẫn “đầu ra” (tro, xỉ phát sinh) đang thực sự bế tắc cho sự phát triển của nhiệt điện than. Tuy nhiên, theo Quy hoạch điện VII đã được phê duyệt, nhiệt điện than sẽ vẫn là mũi nhọn của ngành điện.

Cụ thể, dự kiến đến năm 2020, cả nước sẽ có thêm 12 NMNĐ được đưa vào hoạt động, nâng tổng công suất nhiệt điện than lên thành 24.370 MW, chiếm tỷ lệ 46% lượng điện quốc gia. Đến năm 2030, tỷ lệ nhiệt điện than sẽ chiếm tỷ lệ 55,7% lượng điện quốc gia.

Trong khi đó, theo Quy hoạch điện VII, tỷ lệ năng lượng tái tạo chỉ góp một phần rất nhỏ cho lượng điện quốc gia, theo xu hướng giảm dần. Cụ thể, đến năm 2020, năng lượng tái tạo chỉ chiếm tỷ lệ 4,7% lượng điện quốc gia; đến năm 2030 giảm xuống còn 3,8%. Điều này rõ ràng đang đi ngược lại xu thế sử dụng năng lượng xanh, năng lượng tái tạo của ngành năng lượng thế giới.

Theo Tổng Thư ký kiêm Phó Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam (VEA) Nguyễn Văn Vy, xu hướng trong ngành năng lượng thế giới là phát triển năng lượng tái tạo, sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả và áp dụng các công nghệ thân thiện với môi trường. Đó là năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng sinh khối; ứng dụng công nghệ tiên tiến trên thế giới vào sản xuất, sử dụng năng lượng tái tạo ở quy mô công nghiệp; thúc đẩy các dự án kinh doanh sử dụng năng lượng tái tạo…

Trước thực trạng nguồn nhiên liệu hóa thạch ngày càng cạn kiệt, thiết nghĩ các nhà hoạch định cần có hướng đi mới trong việc đẩy mạnh nghiên cứu và khai thác các nguồn năng lượng mới có nhiều tiềm năng để giải quyết các bài toán về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Để làm được điều này, chúng ta phải có định hướng chính sách năng lượng quốc gia có tầm nhìn dài hạn, không thể cứ mãi trong tình trạng “ăn đong” như hiện nay.

SỸ HÀO

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tin nổi bật trang chủ
Chủ động tham mưu chính sách giúp vùng dân tộc thiểu số phát triển bền vững

Chủ động tham mưu chính sách giúp vùng dân tộc thiểu số phát triển bền vững

Công tác Dân tộc - Bảo Khánh - 22:20, 15/09/2025
Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nông Thị Hà đề nghị tỉnh Bắc Ninh chủ động tham mưu chính sách phù hợp, thúc đẩy phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
Lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh thăm, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp Lễ Sene Dolta

Lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh thăm, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp Lễ Sene Dolta

Dân tộc - Tôn giáo - Tào Đạt - 21:59, 15/09/2025
Ông Phạm Minh Tuấn - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hồ Chí Minh đã thăm hỏi, động viên chức sắc Phật giáo Nam tông Khmer và đồng bào dân tộc Khmer trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh đón Lễ Sene Dolta năm 2025 an lành, hạnh phúc.
Phát triển các xã biên giới kết hợp với củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại tỉnh Lạng Sơn

Phát triển các xã biên giới kết hợp với củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại tỉnh Lạng Sơn

Tin tức - Minh Anh - 17:53, 15/09/2025
Tỉnh Lạng Sơn đã ban hành cơ chế, chính sách đặc thù để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường củng cố an ninh, quốc phòng; huy động hơn 12,8 tỷ đồng và trên 31.000 ngày công xây dựng đường kiểm tra cột mốc bảo vệ biên giới.
Bộ đội Biên phòng Lai Châu kịp thời cứu cháu bé dân tộc Dao bị ngã cầu, chấn thương nặng

Bộ đội Biên phòng Lai Châu kịp thời cứu cháu bé dân tộc Dao bị ngã cầu, chấn thương nặng

Tin tức - Minh Anh - 17:49, 15/09/2025
Bộ đội Biên phòng Lai Châu đã cấp cứu kịp thời cháu bé dân tộc Dao bị ngã xuống cầu chấn thương nặng
Lâm Đồng: Bàn giao Nhà tình nghĩa quân - dân cho hộ đồng bào DTTS

Lâm Đồng: Bàn giao Nhà tình nghĩa quân - dân cho hộ đồng bào DTTS

Nhịp cầu nhân ái - Nguyễn Hoàn - 17:21, 15/09/2025
Tại tổ dân phố Đạ Nghịch (phường 3 Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng) Ban Chỉ huy Phòng thủ Khu vực 3 - Bảo Lâm (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lâm Đồng) đã phối hợp với cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương tổ chức Lễ bàn giao Nhà tình nghĩa Quân - Dân cho gia đình bà Ka Dềm.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Mô hình lúa chuyên canh chất lượng cao ở ĐBSCL đạt lợi nhuận trên 36 triệu/ha

Mô hình lúa chuyên canh chất lượng cao ở ĐBSCL đạt lợi nhuận trên 36 triệu/ha

Kinh tế - Như Tâm - Tào Đạt - 17:20, 15/09/2025
Qua thống kê cho thấy, có 10/11 mô hình chuyên canh chất lượng cao ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có lợi nhuận từ 14,5 - 36,3 triệu đồng/ha, tăng 4,6 - 15,8 triệu đồng/ha so với diện tích lúa ngoài mô hình.
Việt Nam sẽ cập nhật chiến lược AI quốc gia và Luật AI vào cuối năm 2025

Việt Nam sẽ cập nhật chiến lược AI quốc gia và Luật AI vào cuối năm 2025

Khoa học - Công nghệ - Minh Nhật - 17:06, 15/09/2025
Cuối năm nay, Việt Nam sẽ có bản cập nhật Chiến lược AI quốc gia và Luật AI. Đây không chỉ là khung pháp lý, mà còn là tuyên ngôn về tầm nhìn quốc gia, AI phải trở thành hạ tầng trí tuệ của đất nước, phục vụ Nhân dân, phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
An cư cho đồng bào DTTS vùng sạt lở Mường Lý vẫn chưa trọn vẹn

An cư cho đồng bào DTTS vùng sạt lở Mường Lý vẫn chưa trọn vẹn

Dân tộc - Tôn giáo - Quỳnh Trâm - 17:05, 15/09/2025
Trước nguy cơ sạt lở rất cao ở xã Mường Lý (Thanh Hóa), những năm qua, chính quyền địa phương đã nhanh chóng có giải pháp đầu tư để xây dựng các khu tái định cư đảm bảo cuộc sống của các hộ đồng bào DTTS nơi đây được an toàn, nhất là trong những ngày mưa lũ. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều hộ dân dù được bố trí nơi ở mới nhưng đến nay vẫn chưa thể dựng nhà...
Người Xơ Đăng bảo tồn giống sâm quý trên đỉnh Ngọc Linh

Người Xơ Đăng bảo tồn giống sâm quý trên đỉnh Ngọc Linh

Photo - Nguyễn Quang Vinh - 16:59, 15/09/2025
Mùa mưa lại đến trên những khoảnh rừng phòng hộ xã Đăk Sao, phía Tây tỉnh Quảng Ngãi, bà con người Xơ Đăng hàng ngày cần mẫn bảo vệ chăm sóc rừng đã giao khoán, đồng thời phát triển mô hình kinh tế vườn rừng vun trồng giống sâm Ngọc Linh quý hiếm - Bảo vật Quốc gia.
Phá đường dây chế tạo, mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng với quy mô lớn

Phá đường dây chế tạo, mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng với quy mô lớn

Pháp luật - Minh Nhật - 16:55, 15/09/2025
Cục Cảnh sát Hình sự (Bộ Công an), Phòng Cảnh sát Hình sự Công an các tỉnh Lai Châu, Hà Tĩnh, Bắc Ninh và Hải Phòng, huy động gần 200 cán bộ, chiến sĩ để triệt phá đường dây này.