Làm du lịch kiểu tự phát
Theo thống kê của UBND xã Nhơn Hải, hiện nay địa phương có 6 nhà hàng nổi đang hoạt động kinh doanh tại điểm du lịch Hòn Khô, đó là: Kim Ngân, Hòn Khô, 5 Tùng, Biển Xanh, Cát Trắng, A Tư. Qua theo dõi, tất cả các nhà hàng nổi hoạt động kinh doanh nơi đây đều mang tính tự phát. Việc đăng ký, đăng kiểm chưa được thực hiện đúng quy định.
Nhiều hộ kinh doanh chia sẻ, các nhà hàng nổi bắt đầu có mặt tại Hòn Khô vào khoảng năm 2017. Thời điểm đó, người dân đã bỏ hàng trăm triệu đồng để đóng nhà hàng nổi, nhưng không có một ngành chức năng nào đến ngăn cấm việc hoạt động, kinh doanh phục vụ du khách trên nhà hàng nổi.
“Thường trong năm, các nhà hàng nổi bắt đầu phục vụ khách du lịch từ tháng 3 đến tháng 9. Những tháng còn lại, là thời điểm mưa to gió lớn, chúng tôi phải di chuyển nhà hàng đi nơi khác để tránh trú bão”, ông Đoàn Ngọc Minh, chủ nhà hàng nổi Biển Xanh cho biết.
Còn theo anh Đoàn Ngọc Bạo, chủ nhà hàng nổi Cát Trắng: “Thấy nhiều người kinh doanh nhà hàng nổi có thu nhập khá nên tôi cùng với một số anh em họ hàng vay mượn góp vốn gần 800 triệu đồng, để đóng mới một nhà hàng nổi với diện tích khoảng 280m2, hoạt động từ tháng 3/2019 đến nay”.
Tiềm ẩn nhiều nguy cơ
Những ngày có mặt ở điểm du lịch Hòn Khô, chúng tôi ghi nhận, nhiều đoàn khách du lịch di chuyển bằng canô ra nhà hàng nổi không mặc áo phao theo quy định, khi gặp sự cố sẽ nguy hiểm đến tính mạng nhưng các chủ tàu vẫn không nhắc nhở.
Ngoài ra, các nhà hàng nổi này đều do người dân tự thiết kế rồi thuê thợ về đóng, không đăng ký, đăng kiểm chất lượng nên không đảm bảo an toàn. Anh Nguyễn Văn Lên, một chủ nhà hàng nổi mang tên Kim Ngân thanh minh: Kiểu nhà hàng của anh đóng dựa trên mô hình nhà hàng nổi được tham khảo từ đảo Bình Hưng (Khánh Hòa), với diện tích 180m2 và hoạt động kinh doanh trên 2 năm nay nhưng chưa có sự cố nào xảy ra?!
Một vấn đề đáng lo ngại nữa là, ô nhiễm môi trường. Ông Ngô Đức Tình, Chủ tịch UBND xã Nhơn Hải nhìn nhận: Thời gian qua, hoạt động kinh doanh tự phát của nhà hàng nổi, ảnh hưởng không ít tới cảnh quan môi trường biển. Lượng khách du lịch đến địa phương ngày một tăng dần. Chỉ tính riêng, 6 tháng đầu năm năm 2019, điểm du lịch Hòn Khô đã thu hút 27.000 lượt khách đến thăm quan, nghỉ dưỡng.
“Hầu hết du khách đều ra nhà hàng nổi để nghỉ ngơi, tắm biển, ngắm san hô và ăn hải sản. Mặc dù, UBND xã đã nhiều lần tuyên truyền, nhắc nhở các nhà hàng nổi phải bảo vệ môi trường, nhưng với lượng khách đông như vậy, việc ô nhiễm môi trường là không thể tránh khỏi”, ông Tình cho hay.
Vẫn chưa có hướng giải quyết hợp lý
Để giải quyết dứt điểm những bất cập từ hoạt động của các nhà hàng nổi ở Nhơn Hải, tháng 5/2019, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Nguyễn Tuấn Thanh đã có văn bản chỉ đạo TP. Quy Nhơn chấm dứt các hoạt động kinh doanh của nhà hàng nổi tự phát tại điểm du lịch Hòn Khô, thuộc xã Nhơn Hải, để đảm bảo an toàn tính mạng cho du khách, cũng như giữ cảnh quan môi trường sinh thái biển nơi đây.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh, trong tháng 6/2019 vừa qua, UBND xã đã có buổi làm việc với một số hộ kinh doanh nhà hàng nổi trên biển. Trước mắt, UBND xã lập biên bản cam kết với chủ hộ kinh doanh các nhà hàng nổi cần đảm bảo an toàn, khi du khách tắm biển phải mặc áo phao; không vứt rác bừa bãi ra môi trường biển.
Ông Ngô Đức Tình, Chủ tịch UBND xã Nhơn Hải bày tỏ, thời gian tới, chúng tôi mong lãnh đạo tỉnh sớm có chủ trương quy hoạch địa điểm cụ thể để các nhà hàng nổi hoạt động đúng nơi; đồng thời quy hoạch tuyến chạy, bến đậu đỗ của canô, môtô nước. Có như vậy, điểm đến Hòn Khô ngày càng được du khách biết đến, góp phần tạo du lịch địa phương phát triển cũng như tạo việc làm cho lao động.
Còn theo Sở Du lịch tỉnh Bình Định, về thực tế, hoạt động kinh doanh của các nhà hàng nổi tại Hòn Khô cần chấm dứt. Song, cũng theo ông Huỳnh Cao Nhất, Phó Giám đốc Sở Du lịch tỉnh, việc này rất khó thực hiện. Bởi, người dân đã đầu tư vốn rất lớn; thậm chí có một số hộ còn thế chấp cả tài sản để vay ngân hàng mua vật tư đóng các nhà hàng, thực hiện việc kinh doanh.
“Nếu ra thông báo dừng ngay việc hoạt động của các nhà hàng nổi, sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến thu nhập và khả năng đóng lãi suất cũng như trả vốn cho ngân hàng của người dân. UBND tỉnh cần có chính sách phù hợp, hài hòa cùng người dân tháo gỡ, từ đó tạo cho du lịch Hòn Khô ngày càng phát triển, trở thành điểm đến hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước.
LÊ PHƯƠNG