Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Vang vọng tiếng hát từ chân núi Lang Biang

PV - 14:40, 19/06/2019

Người dân dưới chân ngọn núi Lang Biang có năng khiếu âm nhạc bẩm sinh và từ vùng đất này đã có rất nhiều giọng hát hay. Cũng chẳng biết câu chuyện lưu truyền “ăn bảy con ve” có trước hay bản tính lãng mạn, phiêu du của người Lạch, người Chil tạo nên huyền tích dân gian, nhưng số đông người tham gia văn nghệ và thành danh trên sân khấu âm nhạc nước nhà ở vùng đất nhỏ bé này thì quả là điều kỳ lạ…

Những chàng trai, cô gái Lang Biang. Những chàng trai, cô gái Lang Biang.

Một không gian văn hóa đa dạng

Người Lạch và người Chil trên cao nguyên Lang Biang là những bộ tộc được biết đến từ rất sớm. Chính tên gọi của bộ tộc Lạch là khởi thủy của danh xưng TP. Đà Lạt sau này (Đạ Lạch: dòng nước của người Lạch). Đồng bào Lạch và Chil sống tập trung ở các buôn B’Neur, Đăng Ya và Đưng với dân số chỉ khoảng hơn ngàn nhân khẩu ở thị trấn và xã Lát thuộc huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng.

Tổ tiên của họ là những cư dân địa phương đầu tiên gặp gỡ và đón tiếp nhà bác học A.Yersin và đoàn thám hiểm của ông trong hành trình khám phá cao nguyên cách đây hơn một thế kỷ. Đó là cuộc khám phá lịch sử tạo tiền đề cho sự ra đời một đô thị nghỉ dưỡng giữa miền nhiệt đới. Trong nhật ký của mình, nhà bác học người Pháp đã ghi: “Dân cư trong vùng thưa thớt. Vài làng người Lạch sống tập trung dưới chân núi Lang Biang. Họ làm ruộng lúa rất tốt và rất hiếu khách. Chúng tôi được tiếp đón trong nhà chung của buôn Đăng Ya. Các chức sắc mang đến một chóe rượu cần. Rất may, họ không đòi hỏi tôi uống lần đầu hết tất cả…”.

Cứ mỗi lần về với vùng đất dưới chân Lang Biang, cùng chiều với chúng tôi thường là những chuyến xe xuôi từ Đà Lạt. Du khách đến đây từ nhiều miền trong nước và nhiều nước trên thế giới. Họ tìm điều gì ở vùng đất này? Đó là những cuộc chinh phục đỉnh núi cao gần hai ngàn mét thuộc Vườn quốc gia Bidoup-Núi Bà, là những đêm bên bếp lửa rừng nghe câu ca Yalyău, Tămpớt, bập bùng chiêng năm, chiêng ba và giai điệu của khèn M’bướt trong men say rượu cần. Họ tìm về với không gian sử thi. Họ khao khát khám phá thiên nhiên, làm bạn với những cư dân bản địa lâu đời và tìm hiểu phần nào những địa tầng văn hóa hấp dẫn và nhiều bí ẩn. Ở xã Lát, hình như mỗi người dân đều biết làm du lịch. Đêm đêm, buôn làng có chục nhóm cồng chiêng nổi lửa đón khách. Chủ và khách cùng say mê với những vũ điệu rừng lấp lánh ánh mắt hồn nhiên sơn nữ, với rượu cần thịt nướng, với hoa văn thổ cẩm ngập tràn thung lũng. Đặc biệt, bởi sự nổi tiếng của vùng quê nhỏ bé, vốn là nơi sinh ra nhiều ca sĩ chuyên nghiệp đang thành danh trong nước, nhiều du khách muốn được về tận buôn làng nghe chuyện và thưởng thức giọng hát của cư dân dưới chân núi huyền thoại Lang Biang…

Huyền tích “bảy con ve”

Chuyện xưa của người Lạch truyền rằng: Con trai, con gái của buôn làng muốn có giọng hát hay thì phải tìm bắt đủ bảy con ve sầu mang về cho thầy mo đọc thần chú và “sâm” cổ (động tác vuốt vào thanh quản để điều chỉnh cổ họng) rồi nướng lên ăn. Mang chuyện này hỏi Krajan K’Plin, nhạc sĩ người Lạch trưởng thành từ nương rẫy, người đã viết ca khúc “Lang Biang s’ning” (Nghĩ về Lang Biang) lúc chưa hề trải qua một lớp đào tạo sáng tác nào, giúp Bonneur Trinh đăng quang giải Nhất cuộc thi Tiếng hát truyền hình TP. Hồ Chí Minh năm 2001. Anh cho biết: “Không biết thực hư thế nào nhưng câu chuyện này muốn nói lên rằng, người Lạch luôn ước ao có được giọng hát cuốn hút, bền bỉ như tiếng ve sầu. Đó là một lối so sánh và suy nghĩ cực kỳ lãng mạn của cha ông…”.

Cũng như K’Plin, ca sĩ Bonneur Trinh, cô gái đã lấy tên buôn làng làm nghệ danh và tạo nên “thương hiệu” cho giọng ca của mình sau hơn chục năm thành danh, cũng nói: “Từ hồi ông bà đã yêu ca hát rồi, em cũng không biết giải thích thế nào. Nhưng quả là người Lạch ai cũng biết hát, ai cũng yêu văn nghệ. Đó là bản năng thiên phú, trời đất, núi rừng ban cho mình như thế. Lúc đạt giải Nhất cuộc thi Tiếng hát Truyền hình em cũng chưa trải qua trường lớp nào cả”. Nhạc sĩ kiêm ca sĩ Krazan Dick, người con của buôn Đăng Ya, bộc bạch: “Người Lạch, người Chil dưới chân núi Lang Biang yêu âm nhạc ngay từ khi máu ở trong mình biết chảy.” Cậu bé Dick ngày xưa hát vang núi rừng khi lên rẫy đuổi chim, rượt thú nay đã trở thành một nhạc sĩ tên tuổi sáng tác nhiều ca khúc dạt dào âm hưởng dân ca bản địa. Krazăn Dick còn là một giọng hát chủ đạo của Đoàn Ca múa nhạc Lâm Đồng trong một thời gian dài. Công chúng ví Dick là “Y Moan của vùng nam Tây Nguyên”…

Quả thật, niềm đam mê hát ca đã ngấm từ trong máu của họ. Không một ai yêu âm nhạc, khi đặt chân lên miền cao nguyên lại không tự ngân nga vài câu trong những ca khúc “Nồng nàn Cao Nguyên”, “Tạm biệt suối nguồn”, “Gọi gió” của Krajan Dick hay “Lang Biang s’ning”, “Ka Bing ơi, em hãy về”, “Ban Mê nhớ” của Krajan K’Plin. Riêng tôi thì từ lâu đã thấu cảm âm nhạc của những người con của Yàng dưới chân núi mẹ Lang Biang…

Tiếng hát cất lên từ núi rừng

Khi hay tin Bonneur Trinh đoạt giải Nhất cuộc thi Tiếng hát Truyền hình TP. Hồ Chí Minh, già làng Păngtinh Bor, nói rằng: “Ở đây còn nhiều người hát hay như Trinh lắm.” Quả đúng như vậy, sau đó một năm, hai dì cháu K’razăn Út và Cil Pơi cùng lớn lên ở buôn B’Neur với Trinh tiếp tục gây sự ngạc nhiên khi vượt qua gần 6.000 thí sinh trong cả nước để cùng 15 người khác vào đêm chung kết và nhận giải Sao Mai 2003 do Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức. Chỉ trong một buôn nhỏ mà có tới ba giọng ca nổi lên trong một thời gian ngắn, thật đáng ngạc nhiên. Nhưng càng ngạc nhiên hơn khi nghe nhạc sĩ Krajan K’Plin, phát biểu: “Các giọng hát đó chưa phải là những giọng hát hay nhất của buôn này.” Công chúng trong tỉnh, trong nước còn biết đến tiếng ca của những người con xã Lát, Lạc Dương như Cil Glé, Pantinh Sally, Pantinh Benziên, K’rajan Drim, K’rajan Doan, Liênghot Uyên Ly… rồi Dagout Liêm, Krajan Sik, Krajan Điôn, Liêng Hót Kinh… Ngoài ra, bà con buôn B’Neur, buôn Đưng, buôn Đăng Ya còn nhắc đến mười người con của họ đang theo học tại các trường nghệ thuật trong nước. Mấy năm trước, chúng tôi vào buôn Đăng Ya thì Cil Dalin và Cil Jolin-hai con của Krajan K’Plin mới chỉ là những cô bé, cậu bé phụ việc cho bố trong trong Câu lạc bộ cồng chiêng “Những người bạn Lang Biang”. Trở lại lần này thì Dalin đã học xong Trường Nghệ thuật Quân đội và Yolin cũng đã tốt nghiệp Nhạc viện TP. Hồ Chí Minh. Lại thêm những người trẻ ra đi từ chân núi gia nhập làng sân khấu ca nhạc nước nhà…

Không biết những chàng trai, cô gái ấy có được “ăn bảy con ve” như câu chuyện lưu truyền ở buôn hay không, nhưng qủa thật, người dưới chân ngọn núi Lang Biang có năng khiếu âm nhạc bẩm sinh và từ vùng đất này đã cất lên rất nhiều giọng hát. “Yêu âm nhạc từ khi máu trong người biết chảy”, nhắc lại lời Krazan Dick. Huyền tích “bảy con ve” vẫn mãi được lưu truyền trong câu chuyện buôn làng, sẽ lôi cuốn du khách và người yêu âm nhạc mọi miền về với cao nguyên trong những đêm nổi lửa rừng nghe hát.

UÔNG THÁI BIỂU

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Theo thống kê từ ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng, trong 3 tháng đầu năm 2024, lượng mưa trung bình trên địa bàn toàn tỉnh đạt thấp, chỉ bằng khoảng 20% so với cùng kỳ năm trước. Cùng với đó, số ngày nắng nóng tiếp tục tăng, biên độ nhiệt thay đổi giữa ngày và đêm lớn. Mực nước trên các sông suối đang giảm dần, nhất là các suối nhỏ đang giảm mạnh. Gây khó khăn cho tưới tiêu và sản xuất nông nghiệp.
Tin nổi bật trang chủ
Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Pháp luật - Minh Nhật - 15 giờ trước
Thời gian qua, lực lượng chức năng các tỉnh Lào Cai, Lai Châu, Hà Giang, Cao Bằng, Điện Biên, Sơn La....liên tục phát hiện nhiều trường hợp người dân trồng trái phép hàng chục nghìn cây thuốc phiện trên địa bàn. Có đối tượng còn bất chấp pháp luật ngang nhiên trồng cây thuốc phiện trong vườn nhà ở ngay khu phố thị.
Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường (Thực hiện) - 15 giờ trước
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) là một Chương trình ý nghĩa, là động lực để vùng đồng bào DTTS và miền núi phát triển đi lên. Trong thời gian qua, tỉnh Quảng Ngãi đã tích cực triển khai nhiều dự án, tiểu dự án từ Chương trình. Nhờ đó, diện mạo vùng miền núi có nhiều khởi sắc, đời sống của đồng bào có những thay đổi tích cực. Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc trò chuyện với ông Hồ Ngọc Thịnh, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ngãi về việc triển khai Chương trình tại địa phương.
Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Giải trí - Minh Nhật - 15 giờ trước
Sèn Hoàng Mỹ Lam là cô gái dân tộc Nùng ở Lào Cai. Mỹ Lam từng đăng quang ngôi vị Quán quân dòng nhạc dân gian trong cuộc thi Sao Mai - Điểm hẹn 2017 và đoạt giải Quán quân của cuộc thi Người hát tình ca năm 2018.
Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Xã hội - Minh Nhật - 15 giờ trước
Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội vừa có văn bản yêu cầu 40 doanh nghiệp trông xe trên địa bàn thành phố báo cáo về kế hoạch thực hiện công nghệ trong việc thu phí đỗ xe trước ngày 30/3.
Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Sức khỏe - Thúy Hồng - 15 giờ trước
Ngày 27/3, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức “Hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người năm 2024”, với sự tham gia của đại diện Lãnh đạo các cơ quan Trung ương, Lãnh đạo UBND các tỉnh, thành phố và Lãnh đạo các đơn vị của ngành Y tế và ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Trung ương và địa phương.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Pháp luật - Ngọc Thu - 15 giờ trước
Ngày 27/3, Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai mở phiên tòa xét xử lưu động, đồng thời tuyên phạt bị cáo Rơ Mah Pil (38 tuổi, xã Ia Lâu) 24 tháng tù treo về tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ”.
Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Kinh tế - Minh Thu - 15 giờ trước
Theo thống kê từ ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng, trong 3 tháng đầu năm 2024, lượng mưa trung bình trên địa bàn toàn tỉnh đạt thấp, chỉ bằng khoảng 20% so với cùng kỳ năm trước. Cùng với đó, số ngày nắng nóng tiếp tục tăng, biên độ nhiệt thay đổi giữa ngày và đêm lớn. Mực nước trên các sông suối đang giảm dần, nhất là các suối nhỏ đang giảm mạnh. Gây khó khăn cho tưới tiêu và sản xuất nông nghiệp.
Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Sắc màu 54 - Nguyệt Anh - 15 giờ trước
Sóc Trăng là tỉnh tập trung khá đông đồng bào Khmer sinh sống (tỷ lệ trên 30%). Đồng bào Khmer trên địa bàn tỉnh có đời sống văn hóa tinh thần phong phú, giàu bản sắc, được truyền nối qua nhiều thế hệ. Trong cộng đồng có những hạt nhân ưu tú đã và đang miệt mài, cần mẫn đóng góp tâm sức để làm giàu cho kho tàng di sản văn hóa dân tộc, tiêu biểu như hai Nghệ nhân Nhân dân Châu Ôn và Lý Lết.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Media - Ngọc Chí - 16 giờ trước
Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Công tác Dân tộc - T.Nhân - 16 giờ trước
Không chỉ hỗ trợ cây, con giống để người dân nghèo có tư liệu sản xuất, huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) còn phân công cơ quan, đơn vị giúp đỡ hộ nghèo, hộ cận nghèo tại các xã có tỷ lệ hộ nghèo trên 30%. Đây là giải pháp nhằm huy động mọi nguồn lực giúp người dân vươn lên thoát nghèo bền vững của huyện Trà Bồng giai đoạn 2022 – 2025.