Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tình hữu nghị Việt - Lào qua câu chuyện của ông Tráng Lao Lử

Thiên Đức - 10:40, 03/12/2019

Năm nay đã gần 90 tuổi, song cụ Tráng Lao Lử, con trai của cụ Tráng Lao Khô, xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu (Sơn La) vẫn vẹn nguyên ký ức những ngày gia đình cụ nuôi giấu Chủ tịch nước CHDCND Lào Cay-xỏn Phôm-vi-hản.

Ông Tráng Lao Lử thăm quan khu triển lãm ảnh tại Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh Sơn La năm 2019.
Ông Tráng Lao Lử thăm quan khu triển lãm ảnh tại Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh Sơn La năm 2019.

Nhắc lại chuyện xưa, cụ Tráng Lao Lử bồi hồi nhớ lại, 71 năm trước, vào khoảng tháng 4/1948, Ban xung phong Lào - Bắc gồm 14 người hành quân qua các địa phương của Việt Nam. Khi đến bản Phiêng Sa, huyện Yên Châu, Ban dừng lại để xây dựng căn cứ và nắm tình hình trước khi hành quân vào đất Lào.

Tại khu căn cứ này, đồng chí Cay-xỏn Phôm-vi-hản phái người sang đất Lào để nắm tình hình và có những kế hoạch trước khi tiến sâu vào đất Lào. Trong thời gian hoạt động ở Phiêng Sa, Ban đặt căn cứ hoạt động tại hang Thẩm Mế và huấn luyện quân sự để trở về xây dựng khu căn cứ địa tại huyện Viêng Xay; riêng đồng chí Cay-xỏn Phôm-vi-hản đã được tổ chức bố trí đến ở nhà ông Lao Khô thuộc bản Phiêng Sa.

Theo lời cụ Lử kể: khi đồng chí Cay-xỏn Phôm-vi-hản về ở cùng, cả gia đình đều rất nhiệt tình vui vẻ, xem đồng chí như người thân trong gia đình và còn nhận làm anh nuôi, cắt máu ăn thề "Nhau xí lu, tùa xí nho" (Cùng thương yêu nhau, sống chết cùng nhau). Để có chỗ nghỉ, bố của cụ là ông Lao Khô còn tự tay đóng giường ở trong buồng để ông Cay-xỏn ngủ. Có thời gian để giữ bí mật, đồng chí Cay-xỏn Phôm-vi-hản ra ở hang Thẩm Mế, cách nhà mấy cây số đường rừng, nhưng cứ vài ba ngày, gia đình Lao Khô lại xay ngô, giã thóc, mang thức ăn vào tiếp tế cho anh nuôi.

"Năm 1949, có một lần ông Cay-xỏn Phôm-vi-hản cho liên lạc đến tận nhà nói chuyện nhỏ với bố tôi. Nghe xong, bố tôi đưa 30 đồng bạc trắng cho người liên lạc của ông Cay-xỏn. Khi người liên lạc đi rồi, bố tôi mới nói với cả nhà là ủng hộ anh nuôi 30 đồng bạc trắng để mua vũ khí. Sau khi mua được súng đạn, ông Cay-xỏn đã có một biên nhận gửi cho bố tôi và cảm ơn gia đình đã giúp đỡ cách mạng Lào. Tờ biên nhận ấy bố tôi dắt vào cái cây trên mái nhà. Sau này khi dỡ mái làm lại nhà, mở ra thì đã bị mọt ăn gần hết, nhưng tình nghĩa của gia đình với Chủ tịch Lào thì không bao giờ phai lạt", ông Lử kể.

Có một chuyện mà sau này ông Lao Khô hay kể lại cho con cháu nghe. Đó là năm 1949, có tên chỉ điểm dẫn lính Pháp từ Xiềng Khọ (Lào) lên bản Phiêng Sa lùng bắt Việt Minh. Tới nơi, gặp ông Lao Khô, bọn lính hỏi: "Có Việt Minh ở đây không", trong lúc ấy, có mấy cán bộ đang ở trong nhà.

Nhưng ông Lao Khô nhanh trí nói: "Có hai người nhưng nó đi qua đây từ lâu lắm rồi, đường đi con hổ, con báo cũng không đi được, nếu muốn đi tao đưa đi, còn không thì ở đây uống rượu. Nghe vậy, toán lính không hỏi gì thêm nữa mà đòi uống rượu. Vậy là ông liền hô mấy "người ở" mang rượu cho toán lính. Uống rượu rồi cả đám rút về đồn mà không biết rằng mấy "người ở" kia chính là những người chúng đang đi lùng.

Ông Lử cho hay, ngay việc gia đình ông dựng ngôi nhà này ở lưng chừng đồi cũng là do ông Cay-xỏn mách bảo. Đó là cuối năm 1948, bốn cán bộ Việt Minh hoạt động từ bên Lào về đây, có một người bị ốm nặng. Vài ngày sau khi đoàn cán bộ rời đi, thì người trong nhà cũng lần lượt ốm. Hóa ra bị lây bệnh đậu mùa. Ông Cay-xỏn bảo, đã lây phải bệnh dịch rồi, cần phải chuyển chỗ ở.

Nói rồi ông Cay-xỏn cùng ông Lao Khô đi chọn đất chuyển nhà, tìm mãi cuối cùng chọn mảnh đất ở lưng chừng đồi, dưới chân đồi có suối, cách nơi ở cũ hai cây số để dựng nhà. Thấy gia đình ông Lao Khô chuyển nhà, có 3 gia đình cũng chuyển theo, lâu dần lập thành bản. Cũng vì thế mà năm 1962, bản lấy tên thành bản Lao Khô từ đó đến giờ.

Cuối năm 1950, khi phong trào cách mạng ở Lào đã phát triển mạnh, để thuận lợi cho việc chỉ đạo, đồng chí Cay-xỏn Phôm-vi-hản cho rời căn cứ về Lào. Vì hoàn cảnh chiến tranh mấy chục năm sau ông Lao Khô và người anh nuôi không gặp nhau. Nhưng sau này, khi điều kiện đã bớt khó khăn, nhiều cán bộ nước CHDCND Lào và gia đình Chủ tịch Lào Cay-xỏn Phôm-vi-hản luôn đi lại thăm gia đình. Gia đình cụ Tráng Lao Khô cũng đã được Chính phủ CHDCND Lào đã tặng Huân chương Tự do.

Có thể nói ân tình của gia đình ông Tráng Lao Khô với Chủ tịch Lào Cay-xỏn Phôm-vi-hản không chỉ là mối liên hệ thân thiết của 2 gia đình mà còn là biểu tượng tình đoàn kết của 2 dân tộc, 2 đất nước.


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tin nổi bật trang chủ
Nông dân xứ nghệ khóc ròng trên đồng lúa

Nông dân xứ nghệ khóc ròng trên đồng lúa

Xã hội - Thanh Hải - 2 giờ trước
Bão dứt, để lại hàng ngàn ha lúa Hè Thu sắp đến kỳ thu hoạch bị đổ rạp, ngâm chìm trong nước. Bát cơm đến tay của những “hai lúa”, phút chốc bị mưa bão đánh tan. Nông dân xứ Nghệ khóc trên đồng lúa.
Bộ đội Biên phòng giúp dân khắc phục hậu quả bão số 5

Bộ đội Biên phòng giúp dân khắc phục hậu quả bão số 5

Xã hội - Minh Anh - 2 giờ trước
Sau khi cơn bão số 5 đi qua, hoàn lưu bão gây mưa lớn tại các xã vùng biển của tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh gây thiệt hại nặng nề. Lực lượng Bộ đội Biên phòng đã huy động tối đa lực lượng, phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương khẩn trương khắc phục hậu quả cơn bão số 5.
Hàng trăm nghệ nhân, diễn viên đến từ các buôn làng sẽ tham gia Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ

Hàng trăm nghệ nhân, diễn viên đến từ các buôn làng sẽ tham gia Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 2 giờ trước
Chiều 26/8, UBND tỉnh Gia Lai tổ chức họp báo, cung cấp thông tin về chuỗi sự kiện Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025, với chủ đề “Khát vọng Biển xanh - Đại ngàn tỏa sáng”.
Đưa sản phụ vượt lũ đến bệnh viện an toàn, bé trai chào đời khỏe mạnh, nặng 3,7kg

Đưa sản phụ vượt lũ đến bệnh viện an toàn, bé trai chào đời khỏe mạnh, nặng 3,7kg

Sức khỏe - Quỳnh Trâm - 2 giờ trước
Một sản phụ ở xã biên giới Mường Chanh (Thanh Hóa) trở dạ, khó sinh, được Công an xã phối hợp lực lượng y tế vượt mưa lũ đưa đến bệnh viện an toàn.
Gia Lai quy hoạch Biển Hồ - Chư Đang Ya thành Khu du lịch văn hóa quốc gia

Gia Lai quy hoạch Biển Hồ - Chư Đang Ya thành Khu du lịch văn hóa quốc gia

Du lịch - Ngọc Thu - 2 giờ trước
Khu du lịch Biển Hồ - Chư Đang Ya có quy mô dự kiến 6.300 ha, mục tiêu trở thành khu du lịch sinh thái, văn hóa quốc gia với tổng kinh phí hơn 6,44 tỷ đồng. Đây được xem là bước đi quan trọng mở đường thu hút đầu tư hạ tầng và dự án du lịch quy mô lớn tại Tây Nguyên.
Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Nhà rông làng Kon Teo Đăk Lấp được xây dựng năm 1976, gắn với thời điểm lập làng. Nhà rông làm bằng vật liệu tự nhiên, nên cứ vài năm thì sửa chữa lại. Năm nay, sau khi xong vụ mùa, hơn 160 hộ dân trong làng họp và thống nhất sửa lại nhà rông cho mới, khang trang và chuẩn bị cho việc tổ chức các lễ hội của làng.
Vật lộn với thiên tai nhiều người dân làng biển ở Nghệ An mất nhà, mất luôn

Vật lộn với thiên tai nhiều người dân làng biển ở Nghệ An mất nhà, mất luôn "cơ nghiệp"

Phóng sự - Thanh Hải - 3 giờ trước
Mất nhà, mất luôn cơ nghiệp. Cuộc vật lộn với thiên tai để mưu sinh, là lẽ sống nhưng cũng đầy đắng cay, tủi nhục không đo đếm đủ bằng lời. Sau cơn bão số 5, nhiều người dân ở làng biển Nghệ An trắng tay.
Mưa lũ làm 3 người tại xã Ngũ Chỉ Sơn thương vong

Mưa lũ làm 3 người tại xã Ngũ Chỉ Sơn thương vong

Trang địa phương - Trọng Bảo - 3 giờ trước
Do ảnh hưởng của bão số 5, trên địa bàn xã Ngũ Chỉ Sơn, tỉnh Lào Cai xảy ra mưa lớn, gây sạt lở đất. Mưa lũ làm 3 người trên địa bàn xã bị thương vong.
Vòng đại xòe mừng Tết độc lập ở Lai Châu sẽ có 2.500 người tham gia

Vòng đại xòe mừng Tết độc lập ở Lai Châu sẽ có 2.500 người tham gia

Sắc màu 54 - Trọng Bảo - 3 giờ trước
Thông tin từ Ban Tổ chức Tết Độc lập tỉnh Lai Châu, nằm trong chuỗi các sự kiện Tết Độc lập năm 2025 diễn ra tại xã Than Uyên, sẽ có màn đại xòe với hơn 2.500 người dân và du khách tham gia.
PC Quảng Ngãi xuất quân hỗ trợ khắc phục sự cố điện sau bão Kajiki tại Hà Tĩnh

PC Quảng Ngãi xuất quân hỗ trợ khắc phục sự cố điện sau bão Kajiki tại Hà Tĩnh

Tin tức - Ngọc Chí - 3 giờ trước
Thực hiện chỉ đạo của Tổng Công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC), chiều 26/8, 44 thành viên Đội xung kích Công ty Điện lực Quảng Ngãi (PC Quảng Ngãi) đã lên đường tham gia hỗ trợ Công ty Điện lực Hà Tĩnh khắc phục hậu quả cơn bão Kajiki.
Bão số 5 gây thiệt hại lớn ở Nghệ An

Bão số 5 gây thiệt hại lớn ở Nghệ An

Tin tức - Phạm Tiến - 3 giờ trước
Bão số 5 chính thức đổ bộ vào đất liền Nghệ An và Hà Tĩnh vào khoảng 20h tối 25/8. Gió giật mạnh, quần thảo thời gian dài, nên gây thiệt hại rất lớn, trên diện rộng.