Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Nơi khởi đầu một con đường huyền thoại

An Yên - 08:00, 30/04/2025

Giữa lòng núi rừng xứ Nghệ, ngay từ thời kháng chiến chống Mỹ, đã có những nhát cuốc đầu tiên hạ xuống khai mở một con đường huyền thoại. Cũng ngay từ lúc ấy, có một cây gỗ lớn dựng lên, thành cột mốc đơn sơ mang tên “Km số 0”…

Toàn cảnh Di tích lịch sử Quốc gia Km số 0 tại thị trấn Lạt - huyện Tân Kỳ hôm nay
Toàn cảnh Di tích lịch sử Quốc gia Km số 0 tại thị trấn Lạt - huyện Tân Kỳ hôm nay

Lịch sử đã gọi tên

Khi viết “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, nhà thơ Tố Hữu không chỉ nói đến tấm lòng kiên trung của một thế hệ anh hùng những năm kháng Mỹ. Mà còn là cái hiện thực về những anh bộ đội, chị thanh niên xung phong đào núi mở đường với bao gian lao, vất vả không thể gọi thành tên.

Cái khoảnh khắc đó, chính là ngày 09/9/1964, khi Trung đoàn 98 công binh hạ những nhát cuốc đầu tiên xuống chân núi Dong - thị trấn Lạt, huyện Tân Kỳ hôm nay để khai mở một con đường chiến lược quan trọng bậc nhất trong lịch sử. Cũng ngay từ lúc ấy, có một cây gỗ lớn dựng lên, thành cột mốc đơn sơ mang tên “Km số 0” - điểm xuất phát của hành trình tiếp vận nối liền Bắc – Nam; điểm xuất phát của con đường Trường Sơn năm xưa - đường Hồ Chí Minh hôm nay.

Và rồi, đường Trường Sơn như mạch máu chảy trong huyết quản, mà vươn dài dọc dãy Trường Sơn hùng vĩ. Riêng tuyến Đông Trường Sơn, chạy trên lãnh thổ Việt Nam, có chiều dài 1.920km, chia thành thành 5 hệ thống dọc và 21 trục ngang, nối liền các chiến trường từ Bắc vào Nam.

Vì sao thời bấy giờ, huyện Tân Kỳ lại được chọn là điểm khởi đầu của tuyến đường Trường Sơn - Hồ Chí Minh lịch sử? Hoàn toàn không phải là ngẫu nhiên. Nơi đây, có hệ thống đường 15A, 15B chạy qua; là các cao điểm trọng yếu án ngữ xung quanh như lèn Rỏi, dãy Bồ Bồ, Bù Loi; là nơi tập kết của hàng loạt sư đoàn chủ lực trước khi “Nam tiến”. Hơn hết, hệ thống giao thông thuận lợi ở Tân Kỳ, giúp quân chủ lực dễ dàng di chuyển theo các hướng khác nhau một cách quân lợi.

Hình ảnh lắp đặt cột mốc Km số 0 đầu tiền năm 1990
Hình ảnh lắp đặt cột mốc Km số 0 đầu tiền năm 1990

Kể từ mốc khởi phát xây dựng vào năm 1964 đến lúc hoàn thành sứ mệnh “thồ đạn, tải lương”, đã có gần 455 triệu tấn hàng quân sự, 58 triệu tấn xăng, dầu được vận chuyển qua con đường này; góp phần có ý nghĩa to lớn trong Đại thắng mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam.

Trở lại với điểm khởi đầu của con đường huyền thoại Trường Sơn, thì nay giữa lòng núi rừng miền Tây xứ Nghệ, nơi thị trấn Lạt, một khu di tích lịch sử rộng hàng trăm m2 đã được dựng lên để tri ân công lao to lớn của những anh bộ đội, chị thanh niên xung phong phá đá mở đường, thồ bom, tải đạn năm nào.

Cùng với đó, một bia dẫn tích bằng đá, các hạng mục như nhà đón tiếp, những chiếc xe vận tải, những khẩu pháo, những kỷ vật chiến tranh… đang được trưng bày tại "Km số 0" để nhắc nhở hậu thế về một vị trí chiến lược không thể nào quên.

Cột mốc số 0 thuộc thị trấn Tân Kỳ, huyện Tân Kỳ tự hào là nơi khởi nguồn của con đường Hồ Chí Minh huyền thoại; đã vinh dự được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch) công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia vào ngày 27/4/1990.

Và cũng để ghi nhận những đóng góp xứng tầm, ngày 09/12/2013, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2383/QĐ/TT-TTg về việc xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt Di tích lịch sử đường Trường Sơn - Hồ Chí Minh đi qua các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Quảng Nam, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông và Bình Phước.

Di tích lịch sử Quốc gia Km số 0 - địa chỉ đỏ giáo dục lòng yêu nước - Ảnh: X.Hoàng
Di tích lịch sử Quốc gia Km số 0 - địa chỉ đỏ giáo dục lòng yêu nước - Ảnh: X.Hoàng

Km số 0 hôm nay…

Chiến tranh đi qua, tuyến đường Hồ Chí Minh lịch sử năm nào đã được khôi phục, xây dựng trong những năm sau đổi mới. Năm 1989, đường Hồ Chí Minh được xây dựng lại theo tiêu chuẩn quốc gia, đạt tiêu chuẩn 4 làn xe chạy.

Từ thời chiến đến thời bình, Km số 0 đã trở thành điểm hẹn lịch sử của những binh đoàn trước khi ra tiền tuyến, là điểm hẹn giáo dục lòng yêu nước và lý tưởng cách mạng cho biết bao hậu thế hôm nay.

Trong không gian tĩnh lặng ở khu di tích Km số 0, vẫn lặng lẽ vang lên những câu chuyện bất tử về một thời đại anh hùng của một dân tộc anh hùng. Giữa muôn vàn câu chuyện ấy, có câu chuyện bất tử về một con đường nối liền hai miền đất nước, mang khát vọng độc lập dân tộc.

Cán bộ quản lý Di tích Lịch sử Cột mốc số 0 - đường Hồ Chí Minh, chị Phạm Thu Hằng tâm sự: Nơi đây, mỗi năm có hàng chục nghìn lượt người tham quan, trải nghiệm. Và tôi nghĩ, họ sẽ tìm thấy ở đây một phần linh hồn dân tộc, một phần niềm kiêu hãnh, tự hào của cả một dân tộc kiên trung.

Mỗi năm tại di tích lịch sử Quốc gia Km số 0 đón hàng chục ngàn lượt khách tham quan - ảnh: X.Hoàng
Mỗi năm tại Di tích lịch sử Quốc gia Km số 0 đón hàng chục ngàn lượt khách tham quan - Ảnh: X.Hoàng

Tân Kỳ không chỉ là nơi khởi đầu con đường Trường Sơn huyền thoại mà còn là mảnh đất “trăm quê” khi đã có hàng chục vạn đồng bào vùng chiến tuyến như Quảng Trị, Quảng Bình, Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi… ra tập kết, lập nên những xóm làng trú phú, màu mỡ hôm nay.

Xung quanh di tích Km số 0, kinh tế vườn rừng, vườn đồi đang hiện hữu trên những khoảnh đồi thấp, trải dài; mang lại cơm no áo ấm cho đồng bào miền núi. Chủ tịch UBND huyện Tân Kỳ Phan Văn Giáp hồ hởi: Bằng chứng rõ nhất là năm 2024 vừa qua, huyện Tân Kỳ đạt và vượt toàn bộ 25/25 chỉ tiêu kinh tế - xã hội. Tổng giá trị sản xuất đạt khoảng 9.000 tỷ đồng. Huyện có 18 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, 3 xã đạt chuẩn nâng cao.

Con đường Trường Sơn năm xưa – đường Hồ Chí Minh hôm nay không chỉ còn là một phần của ký ức. Đó là nhịp cầu nối quá khứ hào hùng với hiện tại phát triển và tương lai hội nhập. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
“Khoảng lặng” không nói đủ bằng lời

“Khoảng lặng” không nói đủ bằng lời

Phải thú thực rằng, kể từ khi công tác ở Báo Dân tộc và Phát triển, thì tôi mới có nhiều cơ hội và điều kiện để trải nghiệm cảm giác “cắm bản”, “bám bản”. Đó cũng là điều kiện cần để bắt đầu cho một hành trình chuyển tải thông tin về những khó khăn, vất vả, mà còn cả những tiềm năng, thế mạnh, những gương người tốt việc hay của một vùng đất. Nhưng sau bao chuyến ngược ngàn, trong tôi vẫn còn đó những “khoảng lặng” không nói đủ bằng lời.
Tin nổi bật trang chủ
Tổng Bí thư Tô Lâm: Thành phố Hồ Chí Minh hướng tới tầm vóc mới là "siêu đô thị quốc tế" của Đông Nam Á

Tổng Bí thư Tô Lâm: Thành phố Hồ Chí Minh hướng tới tầm vóc mới là "siêu đô thị quốc tế" của Đông Nam Á

Sáng 18/6, tại Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM), Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bà Rịa – Vũng Tàu, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Dương về kết quả triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương gần đây; việc sắp xếp tổ chức bộ máy; công tác quốc phòng, an ninh; thực hiện nhiệm vụ tăng trưởng kinh tế; an sinh xã hội.
Công ty Cổ phần Môi trường và Dịch vụ Đô thị Sơn La: Chúc mừng 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Công ty Cổ phần Môi trường và Dịch vụ Đô thị Sơn La: Chúc mừng 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Tin tức - Xuân Hải - 4 phút trước
Công ty Cổ phần Môi trường và Dịch vụ Đô thị Sơn La chúc mừng Báo Dân tộc và Phát triển, nhân dịp 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025)
Kiên Giang: Tăng vốn đầu tư công cho nhiều dự án phục vụ APEC 2027

Kiên Giang: Tăng vốn đầu tư công cho nhiều dự án phục vụ APEC 2027

Tin tức - Tào Đạt - Phương Vũ - 5 phút trước
HĐND tỉnh Kiên Giang vừa tiến hành kỳ họp chuyên đề để xem xét thông qua một số nghị quyết quan trọng liên quan đến thực hiện các dự án phục vụ APEC 2027 tại Phú Quốc.
Thanh Hóa: Khen thưởng các đơn vị xuất sắc trong đấu tranh phòng, chống tội phạm

Thanh Hóa: Khen thưởng các đơn vị xuất sắc trong đấu tranh phòng, chống tội phạm

Pháp luật - Quỳnh Trâm - 7 phút trước
Công an tỉnh Thanh Hóa vừa tổ chức trao thưởng cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Khai mạc Chương trình tập huấn tình nguyện viên dạy tiếng Anh cấp Trung ương năm 2025

Khai mạc Chương trình tập huấn tình nguyện viên dạy tiếng Anh cấp Trung ương năm 2025

Giáo dục - Văn Hoa - 17:42, 18/06/2025
Sáng 18/6, tại Hà Nội, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phối hợp với các đơn vị tổ chức Khai mạc Chương trình tập huấn tình nguyện viên dạy tiếng Anh cấp Trung ương năm 2025. Chương trình diễn ra trực tiếp kết hợp trực tuyến tại các điểm cầu tỉnh, thành đoàn.
Lương tối thiểu vùng theo đơn vị hành chính cấp xã tại 34 tỉnh thành mới từ 1/7

Lương tối thiểu vùng theo đơn vị hành chính cấp xã tại 34 tỉnh thành mới từ 1/7

Tin tức - Minh Nhật - 17:35, 18/06/2025
Từ ngày 1/7, việc xác định mức lương tối thiểu vùng sẽ chuyển sang xác định theo đơn vị hành chính cấp xã, thay vì cấp huyện như hiện nay và danh sách sắp xếp theo 4 vùng cũng được điều chỉnh.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Người Lào ở Sơn La: Phát huy bản sắc để phát triển du lịch

Người Lào ở Sơn La: Phát huy bản sắc để phát triển du lịch

Sắc màu 54 - Ngọc Ánh - 10:49, 18/06/2025
Tỉnh Sơn La là nơi sinh sống của khoảng 3.380 người Lào, tập trung chủ yếu tại các huyện biên giới như Sốp Cộp và Sông Mã. Trong số đó, bản Mường Và, xã Mường Và, huyện Sốp Cộp là địa phương tiêu biểu trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc Lào, từng bước hướng tới phát triển du lịch cộng đồng, gắn với mô hình nông nghiệp và làng nghề truyền thống.
Nồng nàn hương vị thốt nốt

Nồng nàn hương vị thốt nốt

Kinh tế - Phương Nghi - 10:40, 18/06/2025
Nghề nấu đường thốt nốt gắn bó mật thiết với đồng bào dân tộc Khmer vùng Bảy Núi, tỉnh An Giang từ bao đời nay, không chỉ là nghề truyền thống mà còn là biểu tượng văn hóa đặc sắc, góp phần tạo nên thương hiệu đặc sản nổi tiếng của tỉnh. Với vị ngọt thanh, mùi thơm nắng gió đặc trưng, đường thốt nốt không chỉ được người dân yêu thích mà còn mang lại nguồn thu nhập ổn định, mở ra hướng phát triển bền vững cho đồng bào Khmer nơi đây.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Media - BDT - 10:39, 18/06/2025
Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai Hồ Văn Niên giữ chức Thứ trưởng Thường trực Bộ Dân tộc và Tôn giáo

Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai Hồ Văn Niên giữ chức Thứ trưởng Thường trực Bộ Dân tộc và Tôn giáo

Thời sự - Ngọc Thu - 10:38, 18/06/2025
Ngày 17/6, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 1177/QĐ-TTg điều động, phân công, bổ nhiệm ông Hồ Văn Niên - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai, giữ chức Thứ trưởng Thường trực Bộ Dân tộc và Tôn giáo. Thời hạn bổ nhiệm là 5 năm.
Trùng tu, bảo tồn các di tích góp phần gìn giữ văn hóa và phát triển du lịch

Trùng tu, bảo tồn các di tích góp phần gìn giữ văn hóa và phát triển du lịch

Sắc màu 54 - Trọng Bảo - 06:59, 18/06/2025
Lào Cai có hàng trăm đền, chùa; trong đó có nhiều đền chùa đã được xếp hạng di tích cấp tỉnh và cấp quốc gia. Thời gian qua, địa phương đã và đang quan tâm giành nguồn lực trùng tu, bảo tồn các di tích. Qua đó, từng bước bảo tồn văn hóa, tín ngưỡng cũng như góp phần thúc đẩy phát triển du lịch.