Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Những nữ Già làng nơi biên viễn

PV - 16:07, 08/04/2019

Ở một số buôn làng trên vùng đất Tây Nguyên có những nữ già làng đang góp nhiều công sức trong việc phát triển kinh tế-xã hội, giữ vững biên cương, được bà con tôn kính, tín nhiệm.

Dành trọn cuộc đời cho người dân biên giới

Theo quan niệm thông thường của đồng bào các DTTS Tây Nguyên, già làng phải là người đàn ông có sức mạnh, minh mẫn, uy tín, kiến thức uyên thâm để điều hành việc làng theo luật tục và bảo vệ được buôn làng. Nhưng làng Krông, xã Ia Mơr, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai, nữ già làng Ksor H’Blâm lại làm tốt trọng trách già làng hơn 20 năm qua.

Dù đã ở tuổi “xưa nay hiếm”, nhưng đôi chân nữ già làng Ksor H’Blâm (74 tuổi) vẫn nhanh nhẹ, đi khắp rừng núi mang niềm vui đến người dân biên giới và trở thành chiếc cầu nối quan trọng giữa chính quyền với Nhân dân địa phương trong xây dựng, quản lý, bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia.

Già làng Ksơr H'Blâm là một trong 56 già làng tiêu biểu tỉnh Gia Lai. Già làng Ksơr H'Blâm là một trong 56 già làng tiêu biểu tỉnh Gia Lai.

Khi còn trẻ, 13 tuổi già đã đi làm giao liên, rồi về làm hậu cần, vận chuyển thuốc men, thực phẩm cho bộ đội. Sau 25 năm phục vụ trong Quân đội, già Ksor H’Blâm nghỉ hưu về làng Krông sinh sống và được bầu làm già làng từ năm 1995 đến nay. Già không bắt chồng mà dành trọn cả cuộc đời cho bà con vùng biên giới này.

Lớn lên ở mảnh đất biên cương, già H’Blâm hiểu rõ sự vất vả, gian khổ của người dân. Sớm được tiếp xúc với xã hội bên ngoài và có kiến thức, già tìm tòi, học hỏi rồi truyền đạt kiến thức khoa học-kỹ thuật về trồng trọt, chăn nuôi cho dân làng. Già Ksor H’Blâm còn dành toàn bộ số tiền lương dành dụm được mua bò lấy sức kéo cho bà con tăng gia sản suất, cho người dân vay tiền mua phân bón, thuốc trừ cỏ, các loại cây trồng, vật nuôi tạo sinh kế để bà con phát triển kinh tế. Nhờ già làng H’Blâm hướng dẫn mà đồng bào đã biết trồng lúa, đậu xen canh, nuôi bò, lợn để lấy phân bón cây trồng…

Già làng Ksor H’Blâm cho biết: Làng Krông, xã Ia Mơr giáp biên giới Campuchia có hơn 100 hộ dân, tất cả đều là dân tộc Jrai. Đất đai thì cằn cỗi chỉ trồng được cây sắn, cây ngô canh tác theo truyền thống cũ, năng suất thấp nên đói nghèo đeo bám mãi. Trong khi đó, dân làng còn nhiều tập tục lạc hậu, mê tín dị đoan còn ăn sâu trong tâm thức bà con như, tục sinh đôi bỏ một, chôn chung, đau ốm mời thầy cúng… “Bây giờ, đời sống của người dân khá lên trông thấy, hộ nghèo đã giảm nhiều, hủ tục lạc hậu cũng dần bỏ hết. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động mà làng Krông là làng duy nhất trong 5 làng của xã Ia Mơr đạt danh hiệu làng văn hóa”.

Nữ Già làng đầu tiên của dân tộc Brâu

Nếu như làng Krông, xã Ia Mơr, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai có già làng Ksor H’Blâm cống hiến cả cuộc đời nơi biên giới, thì thôn Đăk Mế, xã Bờ Y, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum có già làng Y Pan, nữ già làng cũng đang góp công lớn vào việc bảo tồn dân tộc Brâu và phát huy những giá trị di sản văn hóa truyền thống.

Theo cách mạng từ thời niên thiếu, Y Pan từ làm liên lạc, canh gác các cuộc họp đến gùi gạo, đưa công văn, thuốc men, hậu cần… Năm 1959, già Y Pan tập kết ra Bắc, học làm y tá rồi về phục vụ kháng chiến tại chiến trường Tây Nguyên. Sau đó già về làng cũ sống, tham gia các hội, tổ chức làm công tác xã hội ở địa phương. Năm 2014, già Y Pan được dân làng tin tưởng bầu làm nữ già làng đầu tiên của dân tộc Brâu.

Già làng Y Pan kể: Ngày tôi trở về làng Đăk Mế chỉ còn khoảng trăm người, đói nghèo, lạc hậu, mù chữ, hôn nhân cận huyết thống, dân số suy giảm, đặc biệt là không một ai biết chữ. Quá lo lắng, bà đi từng nhà tuyên truyền, khuyên nhủ bà con sống thay đổi cách nghĩ, cách làm, xóa bỏ hủ tục xấu, giữ vững an ninh biên giới, đoàn kết, hòa hợp các dân tộc và bảo tồn giá trị truyền thống.

Dân tộc Brâu có nhiều tập tục hà khắc như, phụ nữ sinh con phải một mình vào chòi trong rừng tự vượt cạn rất nguy hiểm. Già làng Y Pan đã vận động bà con bỏ tập tục này nhưng lúc đầu chả ai nghe, chỉ sau mấy lần già làng cứu được một số chị em thoát chết bà con mới thay đổi nhận thức.

Đặc biệt, bà còn đứng ra đề nghị các cấp, ngành mở lớp xóa mù chữ. Bà cùng Bộ đội Biên phòng đi vận động bà con học chữ, vừa phụ giảng vừa làm phiên dịch cho các giáo viên. Bà nói, biết chữ thì bà con mới hiểu được đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đẩy lùi các hủ tục và biết áp dụng khoa học-kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao năng suất cây trồng.

Với tâm huyết và những việc mà bà Y Pan đã làm cho dân làng, cùng với sự vươn lên của bà con trong thôn, Đăk Mế hôm nay đã thay da đổi thịt. Dân số của làng đã tăng lên 655 người. Các gia đình đã biết trồng các loại cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao như cà phê, bời lời, cao su, làm lúa nước... Từ chỗ cả làng không biết chữ, đến nay, con em các gia đình trong làng đều được đến trường đầy đủ, có em đang theo học cao đẳng, học nghề ở các trường chuyên nghiệp...

Già làng Y Pan ngày càng được bà con tin tưởng, kính trọng, trở thành niềm tự hào, là chỗ dựa tinh thần, trung tâm đoàn kết, để cùng nhau xây dựng buôn làng giàu đẹp và bảo vệ vững chắc biên cương của Tổ quốc.

LÊ HƯỜNG

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Sáng ngày 17/5, trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Phan Văn Hoàng – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum cho biết, việc huyện Đăk Hà yêu cầu dân làng dỡ bỏ nhà rông để xây dựng phòng học, trong khi người dân không đồng tình như báo nêu là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh.
Tin nổi bật trang chủ
Bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Ngày 17/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Lê Minh Hoan, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường, để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.
Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 18 phút trước
Chiều ngày 17/5, các lực lượng chức năng đã tìm thấy 02 thi thể cuối cùng trong vụ sạt lở khi đang thi công tại công trường thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.
Rực rỡ Đêm hội Raglay Ninh Thuận

Rực rỡ Đêm hội Raglay Ninh Thuận

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 20 phút trước
Tối 16/5, tại xã Phước Đại, UBND huyện Bác Ái đã diễn ra Chương trình nghệ thuật với chủ đề “Đêm hội Raglay”. Đây là chuỗi hoạt động nằm trong chương trình Lễ hội Văn hóa Raglay huyện Bác Ái lần thứ III- năm 2025. Chương trình có sự tham gia biểu diễn của trên 200 nghệ nhân, diễn viên đến từ các xã trên địa bàn huyện và diễn viên Trung tâm Văn hóa- Nghệ thuật tỉnh. Đến dự có ông Phạm Văn Hậu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy- Chủ tịch HĐND tỉnh; lãnh đạo các sở ngành và đông đảo người dân địa phương.
Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Thể thao - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
Hướng tới Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025) và tiếp tục thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, ngày 17/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Định tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh Bình Định mở rộng năm 2025, với sự tham gia của 150 vận động viên.
Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Thời sự - Hoàng Quý - 1 giờ trước
Ngày 17/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam.
Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
Theo kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, tỉnh Bình Định đặt ra mục tiêu phấn đấu giảm từ 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường - 2 giờ trước
Nhằm nâng cao năng lực giám sát cho đội ngũ cán bộ, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Phú Yên vừa tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực tham gia giám sát, đánh giá thực hiện các dự án, tiểu dự án, nội dung thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719).
Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Trang địa phương - Mỹ Dung - 2 giờ trước
Sáng 17/5, tại Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh, Hội Nhà báo tỉnh, Trung tâm Truyền thông tỉnh, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Báo chí Việt Nam đã tổ chức khai mạc Triển lãm “100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam” nhằm tái hiện chặng đường vẻ vang của báo chí cách mạng, tôn vinh những đóng góp của người làm báo trong sự nghiệp phát triển quê hương, đất nước.
Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Pháp luật - Ngọc Chí - 4 giờ trước
Sáng ngày 17/5, trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Phan Văn Hoàng – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum cho biết, việc huyện Đăk Hà yêu cầu dân làng dỡ bỏ nhà rông để xây dựng phòng học, trong khi người dân không đồng tình như báo nêu là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh.
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Kinh tế - An Yên - 4 giờ trước
Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 4 giờ trước
Thông tin từ lực lượng cứu nạn, cứu hộ cho biết, đến cuối giờ trưa nay (17/5) lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể 03 nạn nhân trong vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.