Vitamin A
Vitamin A là chất chống oxy hóa, có tác dụng bảo vệ mắt, tăng cường sức khỏe niêm mạc và giác mạc, chống lại các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus, đẩy nhanh quá trình chữa lành trong mắt sau khi bị thương hoặc phẫu thuật.
Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe giác mạc, lớp bảo vệ bên ngoài mắt và giúp bạn có thể nhìn rõ hơn. Vitamin A cũng rất cần thiết cho việc duy trì các tế bào cảm giác ánh sáng của mắt, giúp mắt thích ứng tốt hơn trong bóng tối.
Thiếu Vitamin A là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây suy giảm thị lực. Nếu cơ thể không được cung cấp đủ vitamin A, có thể gây ra chứng mù đêm, mắt khô hoặc nhiều bệnh mắt nghiêm trọng hơn, tùy thuộc vào mức độ thiếu hụt.
Có rất nhiều cách để bổ sung vitamin A hằng ngày. Trong đó, không thể bỏ qua các loại thực phẩm giàu vitamin A như gan động vật, cá hồi, khoai lang, cà rốt, cà chua, rau bina, bí ngô, súp lơ xanh, sữa và các sản phẩm từ sữa…
Tuy nhiên bạn cần lưu ý dù ở dạng nào thì vitamin A đều là chất tan trong dầu, vì thế để hòa tan được vitamin A để cơ thể hấp thụ, cần bổ sung thêm chất béo trong chế độ ăn. Ngoài ra, vitamin A ở nhiệt độ cao dễ bị phân hủy, vì thế không nấu quá chín thực phẩm có chứa vitamin này.
Vitamin B
Vitamin nhóm B có vai trò quan trọng trong việc vận hành cơ thể cũng như tham gia vào các phản ứng hóa học, chuyển hóa và trao đổi chất. Vitamin B gồm B1, B2, B6… hỗ trợ gia tăng sự trao đổi chất của tế bào mắt, duy trì sự cân bằng, giảm sung huyết thần kinh thị giác, giúp bảo vệ và ngăn ngừa một số bệnh nhãn khoa, cải thiện tình trạng mờ mắt, khiến mắt mỏi nhanh chóng phục hồi.
Thiếu vitamin B gây triệu chứng mờ, mỏi, đỏ, chảy nước mắt và co giật cơ mắt. Bạn nên ăn nhiều gan động vật, ngao, cá hồi, cá ngừ, trứng, thịt đỏ, hạnh nhân, nấm, cá, trứng, súp lơ xanh, ngũ cốc tăng cường, sữa và các sản phẩm từ sữa như sữa chua, phô mai…để bù đắp vitamin B cho mắt.
Vitamin C
Vitamin C có tác dụng chống oxy hóa và giúp bảo vệ mắt khỏi các tổn thương gây ra bởi tia tử ngoại. Vitamin C cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất collagen, là hợp chất cần thiết để điều trị các tổn thương trong các mô của mắt.
Thường xuyên bổ sung vitamin C giúp giảm nguy cơ đục thủy tinh thể, hạn chế xuất huyết kết mạc và chảy máu trong nhãn cầu, hạn chế bệnh cườm nước (Glôcôm) ở người cao tuổi.
Cần bổ sung những thực phẩm giàu vitamin C như: cam, chanh, kiwi, ổi, xoài, dứa, dâu tây, rau tươi, cải xoăn và bông cải xanh, cà chua,...
Vitamin E
Vitamin E là chất xúc tác thiết yếu của cơ thể. Chúng hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ mắt khỏi tác nhân gây hại bên ngoài, thúc đẩy tuần hoàn máu và hỗ trợ cải thiện tình trạng giảm thị lực. Ngoài ra, dưỡng chất này còn ngăn ngừa hoặc làm chậm quá trình thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể.
Nếu thiếu dưỡng chất này, các gốc tự do có hại sẽ tăng sản sinh, đẩy nhanh quá trình lão hoá mắt, thoái hóa võng mạc và suy giảm thị lực.
Các loại thực phẩm giàu vitamin E mà bạn có thể dễ dàng tìm thấy như cá hồi, tôm, hạt hạnh nhân, hạt hướng dương, dầu oliu, bơ, rau cải bina,...Do vitamin E là một loại vitamin dễ dàng tan trong dầu, bạn nên bổ sung vitamin E cùng với các loại thực phẩm chứa dầu mỡ.
Kẽm
Kẽm là một khoáng chất quan trọng cho sự chuyển hóa vitamin A trong mắt. Kẽm là một phần của nhiều enzyme thiết yếu, bao gồm superoxide dismutase, có chức năng như một chất chống oxy hoá. Kẽm liên quan đến sự hình thành các sắc tố thị giác trong võng mạc, thiếu kẽm có thể dẫn đến chứng mù đêm.
Ngoài ra thường xuyên bổ sung kẽm còn giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng với người cao tuổi. Nguồn thực phẩm tự nhiên giàu kẽm bao gồm hải sản, thịt, hạt, đậu, và sữa.
Lutein và Zeaxanthin
Lutein và Zeaxanthin là một phần của họ carotenoid, một nhóm các hợp chất có lợi được tổng hợp bởi thực vật. Đây là các chất chống oxy hóa giúp bảo vệ mắt khỏi tác động của ánh sáng xanh. Đặc biệt, các hợp chất thực vật này có thể ngăn ngừa bệnh đục thủy tinh thể và ngăn ngừa hoặc làm chậm sự tiến triển của bệnh AMD.
Việc bổ sung khoảng 10 mg/ngày đối với lutein và 2 mg/ngày đối với Zeaxanthin có thể giúp làm chậm thoái hóa điểm vàng do tuổi cao, ngăn ngừa đục thủy tinh thể và cải thiện đáng kể thị lực.
Các loại thực phẩm giàu Lutein và Zeaxanthin bao gồm: thịt bò, thịt gà, cá biển, hạt óc chó, hạt lạc, dầu thực vật, ớt chuông, cà rốt, rau cải xoăn,...
Omega-3 axit béo thiết yếu
Omega-3 là gồm các acid béo có vai trò thiết yếu và có lợi cho cơ thể. Đây là loại acid béo mà cơ thể không tự sản xuất ra mà phải bổ sung từ bên ngoài vào theo chế độ ăn uống.
Các loại Omega-3 thường gặp như ALA, EPA và DHA. DHA được tìm thấy ở lượng lớn trong võng mạc, nơi giúp duy trì chức năng mắt. Điều này cũng quan trọng đối với sự phát triển của não và mắt trong thời kỳ sơ sinh. Thiếu hụt DHA có thể làm suy giảm thị lực, đặc biệt ở trẻ em. Ngoài ra thường xuyên bổ sung omega-3 cũng có lợi cho những người bị bệnh khô mắt.
Để tăng axit béo omega-3 trong chế độ ăn uống của bạn hãy sử dụng các nguồn thực phẩm phong phú như cá, hạt lanh, hạt chia, đậu nành và các loại hạt. Omega-3 cũng có mặt trong các loại dầu ăn như dầu hạt cải và dầu ô liu...
Trên đây là các loại vitamin tốt cho mắt cùng những dưỡng chất giúp chăm sóc mắt sáng khỏe, ngăn ngừa và làm chậm sự tiến triển của một số bệnh lý về mắt. Tuy nhiên, ngoài việc bổ sung các dưỡng chất thiết yếu, chúng ta cần thường xuyên thực hiện các hoạt động chăm sóc, bảo vệ sức khỏe đôi mắt. Trong quá trình làm việc, mắt cũng cần được nghỉ ngơi, thư giãn khoảng 10 phút sau mỗi lần hoạt động, nhất là với những người thường đọc sách và sử dụng máy tính. Bên cạnh đó, cần thường xuyên đi khám mắt định kỳ để có đôi mắt luôn luôn sáng khỏe.