Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người mang thổ cẩm đi khắp trời Âu

PV - 14:32, 09/04/2018

Những tấm vải của dân tộc Mông nhiều màu sắc tưởng như chỉ tồn tại ở trên núi cao, nơi những mái nhà trình tường nằm chênh vênh quanh năm suốt tháng. Ấy vậy mà, từ sâu thẳm của núi rừng đó, có một người phụ nữ Mông đã mang những tấm vải ấy xuất khẩu khắp nơi trên thế giới. Chị là Vàng Thị Mai ở xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang.

Vải Mông thời vang bóng

Xã Lùng Tám nằm lọt thỏm giữa những dãy núi tai mèo cao hun hút của vùng trời Quản Bạ. Đó từng là một thung lũng vải Mông tuyệt vời nhất của xứ đá Hà Giang, Lùng Tám còn là huyền thoại không thể quên trong tâm trí bà con người Mông về vải vóc lụa là.

Thổ cẩm Lùng Tám thu hút quan tâm của khách nước ngoài. Thổ cẩm Lùng Tám thu hút quan tâm của khách nước ngoài.

 

Cụ Má A Minh năm nay đã ở ngưỡng tuổi 90, từng là một thợ giỏi nhất nhì ở thung lũng vải Mông nhớ lại: “Ngày mình còn trẻ, không chỉ có đàn bà mới ngồi thêu vải, thêu túi nhiều hoa văn mà cả đàn ông cũng biết làm. Cả vùng rộng lớn như Lùng Tám lúc nào cũng như hội, quần áo sặc sỡ, người khắp tỉnh kéo về chợ phiên mua bán thổ cẩm”.

Cụ Minh còn cho biết, thời xưa ở Lùng Tám từ đứa trẻ nhỏ đến người già đã mờ đôi mắt vẫn có thể thêu được những sản phẩm thượng hạng. Người Mông ở Hà Giang nói riêng và bà con dân tộc Mông trong cả nước nói chung đều coi Lùng Tám là “cái nôi thổ cẩm”. Bởi ở đây, tạo hóa đã ban tặng cho dân bản phần thổ nhưỡng hợp với cây lanh để dệt vải. Hơn thế nữa, người dân ở đây lại khéo tay, kiên trì và rất có khiếu thẩm mĩ tạo hoa văn cho thổ cẩm.

Thế rồi, cách đây 20 năm, những cô gái Mông ở Lùng Tám bắt đầu thờ ơ với nghề truyền thống. Không còn nữa những thửa ruộng trồng lanh, những máy dệt với tiếng thoi càng xa lạ với họ. Thung lũng thổ cẩm trở nên hoang vắng lạ thường, vải Mông sặc sỡ không được thêu đan dệt họa nữa, tiếng tăm thổ cẩm Lùng Tám bỗng chốc rơi vào quá khứ, không còn ai nhắc tới.

Khôi phục nghề truyền thống

Tiếc “cái nôi thổ cẩm” thời thịnh vượng, từ năm 2000 UBND xã Lùng Tám đã họp lên họp xuống bàn phương cách khôi phục lại nghề truyền thống. Và đến năm 2001, HTX dệt thổ cẩm Hợp Tiến được thành lập. Chủ nhiệm HTX chính là người phụ nữ được mệnh danh là “nữ hoàng thổ cẩm” Vàng Thị Mai.

Ông Cao Xuân Nghì, Chủ tịch UBND xã Lùng Tám bảo: “Quả thực, nếu không có người tâm huyết như chị Mai thì HTX không thể thành công được. Chị đã ra sức hô hào được 20 chị em người Mông tham gia HTX để sản xuất vải vóc”.

Tuy nhiên, theo ông Nghì không phải có HTX là đã khôi phục được nghề truyền thống vì số vốn ít ỏi ban đầu chỉ với 20 triệu đồng. Vậy là, các chị em trong HTX đã phải làm cật lực để bán những sản phẩm ban đầu ở các buổi chợ phiên.

Chưa hết, việc chị Mai đứng ra hô hào chị em phụ nữ vào HTX cũng không đơn giản. Các cao niên thì cho rằng, đất Lùng Tám từ lâu đã mất “lộc cây lanh” mà chỉ để trồng ngô, trồng lúa. Hơn nữa, những ông chồng thường xuyên đến HTX lôi vợ về vì cho rằng: làm thổ cẩm chẳng có ích lợi gì mà lại bỏ bê công việc gia đình. Thậm chí, có ông chồng còn đến đánh đập vợ, cấm cửa không cho tham gia HTX. Mỗi lúc như thế, chị Mai lại phải nhờ đến chính quyền can thiệp và làm công tác tư tưởng, thậm chí là mời chính những ông chồng đó tham gia HTX để cùng giữ gìn làng nghề.

Không gói gọn thị trường thổ cẩm ở Hà Giang, chị Mai đã lặn lội xuống Thủ đô, đến với phố cổ để tìm hiểu thị trường. 36 phố phường Hà Nội, chưa nơi nào chị không qua, cửa hàng nào chị cũng tới để chào hàng, để cam kết và quảng bá cho sản phẩm vải của dân tộc Mông.

Chị Mai cũng đã nhiều lần sang các nước châu Âu để tìm hiểu thị trường và rất thành công khi đi đến đâu, khách hàng cũng thích thú với sản phẩm thổ cẩm của người Mông. Và ngay sau đó, có những đơn đặt hàng lên tới 300 triệu đồng được gửi tới HTX dệt thổ cẩm Hợp Tiến…

Những lúc như vậy, ở Lùng Tám ai cũng thấy vui, nhất là chị Mai. Tuy nhiên, niềm vui luôn đồng hành với lo lắng, nhiều đêm chị Mai không dám chợp mắt để sáng tạo những hoa văn họa tiết mới cho sản phẩm. Những cái tên rất mĩ miều và ý nghĩa như: Tam đại đồng đường, phụ tử, phu thê,… được thể hiện rõ nét trên sản phẩm thổ cẩm của người Mông.

Cho đến nay, thổ cẩm Mông đã có mặt tại nhiều nước như Mỹ, Đức, Canada, Ý, Pháp, Hàn Quốc, Nhật Bản… Và ngày càng có nhiều khách hàng nước ngoài thích thú và gắn bó với vải Mông vì họ khám phá trong đó nét văn hóa lâu đời và độc đáo nhất.

HIẾU ANH - TRẦN HÒA

Ý kiến độc giả
Tin cùng chuyên mục
Cà Mau: Họp mặt mừng Chôl Chnăm Thmây năm 2025

Cà Mau: Họp mặt mừng Chôl Chnăm Thmây năm 2025

Ngày 12/4, tại chùa Monivongsa Bopharam, phường 1, TP Cà Mau, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Cà Mau long trọng tổ chức họp mặt mừng Tết Chôl Chnăm Thmây năm 2025 của đồng bào dân tộc Khmer. Đến dự và tặng quà, hoa chúc mừng có ông Nguyễn Minh Luân, Uỷ viên Thường vụ Tỉnh uỷ, Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau; bà Nguyễn Thu Tư, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Cà Mau; cùng tham dự có các đồng chí đại diện lãnh đạo Tỉnh uỷ, HĐND, UBND, Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh, các Sở, ban ngành và các phòng chuyên môn của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Cà Mau.
Tin nổi bật trang chủ
Thông cáo báo chí về ngày làm việc thứ ba và phiên bế mạc Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Thông cáo báo chí về ngày làm việc thứ ba và phiên bế mạc Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Sáng 12/4, Trung ương làm việc tại Hội trường. Đồng chí Trần Cẩm Tú, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư thay mặt Bộ Chính trị điều hành phiên họp.
Ban Chỉ huy Đồn Biên phòng Vĩnh Điều thăm, chúc Tết Chôl Chnăm Thmây lực lượng bảo vệ biên giới Campuchia

Ban Chỉ huy Đồn Biên phòng Vĩnh Điều thăm, chúc Tết Chôl Chnăm Thmây lực lượng bảo vệ biên giới Campuchia

Trang địa phương - Tào Đạt - Tiến Vinh - 1 giờ trước
Ngày 12/4, Ban chỉ huy Đồn Biên phòng Vĩnh Điều, Bộ đội Biên phòng tỉnh Kiên Giang đã thành lập đoàn công tác đi thăm, tặng quà, chúc Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây lực lượng bảo vệ biên giới, chính quyền các xã ở địa bàn phía đối diện nước bạn Campuchia.
Kiên Giang: Xây dựng 58 căn nhà cho đồng bào trong “Tết Quân - Dân” năm 2025 mừng Tết Chôl Chnăm Thmây

Kiên Giang: Xây dựng 58 căn nhà cho đồng bào trong “Tết Quân - Dân” năm 2025 mừng Tết Chôl Chnăm Thmây

Trang địa phương - Tào Đạt - Phương Vũ - 1 giờ trước
Tối 11/4, tại xã Bàn Thạch (Giồng Riềng), Ban Chỉ đạo các hoạt động Tết Quân - Dân tỉnh Kiên Giang đã tổ chức lễ tổng kết thực hiện các hoạt động “Tết Quân - Dân” năm 2025 mừng Tết Chôl Chnăm Thmây.
Gần 800 nghệ nhân tham gia Ngày hội văn hóa các dân tộc tỉnh Gia Lai

Gần 800 nghệ nhân tham gia Ngày hội văn hóa các dân tộc tỉnh Gia Lai

Tin tức - Ngọc Thu - 2 giờ trước
Ngày 12/4, tại Quảng trường Đại Đoàn Kết (Tp. PLeiku) đã diễn ra Ngày hội văn hóa các dân tộc tỉnh Gia Lai lần thứ IV - năm 2025 với sự tham gia của gần 800 nghệ nhân các dân tộc trên địa bàn.
An Giang: Thăm, chúc Tết Chôl Chnăm Thmây các chùa Khmer tại thị xã Tịnh Biên

An Giang: Thăm, chúc Tết Chôl Chnăm Thmây các chùa Khmer tại thị xã Tịnh Biên

Tin tức - Tào Đạt - Tuấn Kiệt - 3 giờ trước
Ngày 11/4, Đoàn công tác Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang do Đại tá Lê Hoàng Việt - Phó Chính ủy Bộ đội Biên phòng tỉnh, làm Trưởng đoàn, đã đến thăm, chúc Tết Chôl Chnăm Thmây năm 2025 tại chùa Mới (phường Tịnh Biên, thị xã Tịnh Biên) và chùa Tà Ngáo (phường An Phú, thị xã Tịnh Biên, tỉnh An Giang).
Lễ hội Chợ Phong Lưu Khâu Vai

Lễ hội Chợ Phong Lưu Khâu Vai

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 11/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ hội Chợ Phong Lưu Khâu Vai. Nhà thờ Bác Trạch - Thái Bình. “Bóng cả” làng Khúc Na. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Khai mạc Giải leo núi Bước chân trên mây năm 2025 - Chinh phục đỉnh Tà Xùa

Khai mạc Giải leo núi Bước chân trên mây năm 2025 - Chinh phục đỉnh Tà Xùa

Thể thao - Giải trí - Nhóm Phóng viên - 3 giờ trước
Tối 11/4, tại Khu du lịch suối khoáng nóng Cường Hải, huyện Trạm Tấu (Yên Bái) đã diễn ra Lễ khai mạc chính thức Giải leo núi Bước chân trên mây năm 2025 - Chinh phục đỉnh Tà Xùa.
Triệt phá đường dây sản xuất sữa bột giả, thu lợi gần 500 tỉ đồng

Triệt phá đường dây sản xuất sữa bột giả, thu lợi gần 500 tỉ đồng

Tin tức - Anh Trúc - 3 giờ trước
Bộ Công an vừa triệt phá đường dây sản xuất sữa bột giả cho bà bầu, trẻ sinh non... với doanh thu gần 500 tỷ đồng tại. Công ty Cổ phần Dược quốc tế Rance Pharma và Công ty Cổ phần Dược dinh dưỡng Hacofood Group.
Cà Mau: Họp mặt mừng Chôl Chnăm Thmây năm 2025

Cà Mau: Họp mặt mừng Chôl Chnăm Thmây năm 2025

Tin tức - Như Tâm - 4 giờ trước
Ngày 12/4, tại chùa Monivongsa Bopharam, phường 1, TP Cà Mau, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Cà Mau long trọng tổ chức họp mặt mừng Tết Chôl Chnăm Thmây năm 2025 của đồng bào dân tộc Khmer. Đến dự và tặng quà, hoa chúc mừng có ông Nguyễn Minh Luân, Uỷ viên Thường vụ Tỉnh uỷ, Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau; bà Nguyễn Thu Tư, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Cà Mau; cùng tham dự có các đồng chí đại diện lãnh đạo Tỉnh uỷ, HĐND, UBND, Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh, các Sở, ban ngành và các phòng chuyên môn của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Cà Mau.
Từ bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm, nghĩ về tư duy hội nhập trong kỷ nguyên mới

Từ bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm, nghĩ về tư duy hội nhập trong kỷ nguyên mới

Thời sự - PV - 10 giờ trước
Hội nhập quốc tế đã trở thành một bộ phận hữu cơ của chiến lược phát triển quốc gia kể từ công cuộc Đổi mới. Tuy nhiên, trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều chuyển biến nhanh chóng, phức tạp và khó lường, đòi hỏi tư duy về hội nhập cũng phải được cập nhật và nâng tầm trong kỷ nguyên mới. Bài viết "Vươn mình trong hội nhập quốc tế" của Tổng Bí thư Tô Lâm là một chỉ đạo quan trọng, thể hiện cách tiếp cận mới của Đảng về hội nhập trong điều kiện đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới.
Nhà máy về bản

Nhà máy về bản

Phóng sự - An Yên - 19:13, 11/04/2025
Sau rất nhiều lời chào mời của địa phương, một nhà máy may đã được vận hành tại huyện miền núi Con Cuông, bước đầu đã thu hút gần 1.000 lao động vùng miền Tây xứ Nghệ. Nhà máy về bản đã giải quyết thỏa đáng nhiều vấn đề về ly nông không ly hương, giảm áp lực cuộc sống lên rừng, lên rẫy, tạo cơ hội việc làm và thu nhập ổn định… cho những cư dân miền núi.