Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người mang thổ cẩm đi khắp trời Âu

PV - 14:32, 09/04/2018

Những tấm vải của dân tộc Mông nhiều màu sắc tưởng như chỉ tồn tại ở trên núi cao, nơi những mái nhà trình tường nằm chênh vênh quanh năm suốt tháng. Ấy vậy mà, từ sâu thẳm của núi rừng đó, có một người phụ nữ Mông đã mang những tấm vải ấy xuất khẩu khắp nơi trên thế giới. Chị là Vàng Thị Mai ở xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang.

Vải Mông thời vang bóng

Xã Lùng Tám nằm lọt thỏm giữa những dãy núi tai mèo cao hun hút của vùng trời Quản Bạ. Đó từng là một thung lũng vải Mông tuyệt vời nhất của xứ đá Hà Giang, Lùng Tám còn là huyền thoại không thể quên trong tâm trí bà con người Mông về vải vóc lụa là.

Thổ cẩm Lùng Tám thu hút quan tâm của khách nước ngoài. Thổ cẩm Lùng Tám thu hút quan tâm của khách nước ngoài.

 

Cụ Má A Minh năm nay đã ở ngưỡng tuổi 90, từng là một thợ giỏi nhất nhì ở thung lũng vải Mông nhớ lại: “Ngày mình còn trẻ, không chỉ có đàn bà mới ngồi thêu vải, thêu túi nhiều hoa văn mà cả đàn ông cũng biết làm. Cả vùng rộng lớn như Lùng Tám lúc nào cũng như hội, quần áo sặc sỡ, người khắp tỉnh kéo về chợ phiên mua bán thổ cẩm”.

Cụ Minh còn cho biết, thời xưa ở Lùng Tám từ đứa trẻ nhỏ đến người già đã mờ đôi mắt vẫn có thể thêu được những sản phẩm thượng hạng. Người Mông ở Hà Giang nói riêng và bà con dân tộc Mông trong cả nước nói chung đều coi Lùng Tám là “cái nôi thổ cẩm”. Bởi ở đây, tạo hóa đã ban tặng cho dân bản phần thổ nhưỡng hợp với cây lanh để dệt vải. Hơn thế nữa, người dân ở đây lại khéo tay, kiên trì và rất có khiếu thẩm mĩ tạo hoa văn cho thổ cẩm.

Thế rồi, cách đây 20 năm, những cô gái Mông ở Lùng Tám bắt đầu thờ ơ với nghề truyền thống. Không còn nữa những thửa ruộng trồng lanh, những máy dệt với tiếng thoi càng xa lạ với họ. Thung lũng thổ cẩm trở nên hoang vắng lạ thường, vải Mông sặc sỡ không được thêu đan dệt họa nữa, tiếng tăm thổ cẩm Lùng Tám bỗng chốc rơi vào quá khứ, không còn ai nhắc tới.

Khôi phục nghề truyền thống

Tiếc “cái nôi thổ cẩm” thời thịnh vượng, từ năm 2000 UBND xã Lùng Tám đã họp lên họp xuống bàn phương cách khôi phục lại nghề truyền thống. Và đến năm 2001, HTX dệt thổ cẩm Hợp Tiến được thành lập. Chủ nhiệm HTX chính là người phụ nữ được mệnh danh là “nữ hoàng thổ cẩm” Vàng Thị Mai.

Ông Cao Xuân Nghì, Chủ tịch UBND xã Lùng Tám bảo: “Quả thực, nếu không có người tâm huyết như chị Mai thì HTX không thể thành công được. Chị đã ra sức hô hào được 20 chị em người Mông tham gia HTX để sản xuất vải vóc”.

Tuy nhiên, theo ông Nghì không phải có HTX là đã khôi phục được nghề truyền thống vì số vốn ít ỏi ban đầu chỉ với 20 triệu đồng. Vậy là, các chị em trong HTX đã phải làm cật lực để bán những sản phẩm ban đầu ở các buổi chợ phiên.

Chưa hết, việc chị Mai đứng ra hô hào chị em phụ nữ vào HTX cũng không đơn giản. Các cao niên thì cho rằng, đất Lùng Tám từ lâu đã mất “lộc cây lanh” mà chỉ để trồng ngô, trồng lúa. Hơn nữa, những ông chồng thường xuyên đến HTX lôi vợ về vì cho rằng: làm thổ cẩm chẳng có ích lợi gì mà lại bỏ bê công việc gia đình. Thậm chí, có ông chồng còn đến đánh đập vợ, cấm cửa không cho tham gia HTX. Mỗi lúc như thế, chị Mai lại phải nhờ đến chính quyền can thiệp và làm công tác tư tưởng, thậm chí là mời chính những ông chồng đó tham gia HTX để cùng giữ gìn làng nghề.

Không gói gọn thị trường thổ cẩm ở Hà Giang, chị Mai đã lặn lội xuống Thủ đô, đến với phố cổ để tìm hiểu thị trường. 36 phố phường Hà Nội, chưa nơi nào chị không qua, cửa hàng nào chị cũng tới để chào hàng, để cam kết và quảng bá cho sản phẩm vải của dân tộc Mông.

Chị Mai cũng đã nhiều lần sang các nước châu Âu để tìm hiểu thị trường và rất thành công khi đi đến đâu, khách hàng cũng thích thú với sản phẩm thổ cẩm của người Mông. Và ngay sau đó, có những đơn đặt hàng lên tới 300 triệu đồng được gửi tới HTX dệt thổ cẩm Hợp Tiến…

Những lúc như vậy, ở Lùng Tám ai cũng thấy vui, nhất là chị Mai. Tuy nhiên, niềm vui luôn đồng hành với lo lắng, nhiều đêm chị Mai không dám chợp mắt để sáng tạo những hoa văn họa tiết mới cho sản phẩm. Những cái tên rất mĩ miều và ý nghĩa như: Tam đại đồng đường, phụ tử, phu thê,… được thể hiện rõ nét trên sản phẩm thổ cẩm của người Mông.

Cho đến nay, thổ cẩm Mông đã có mặt tại nhiều nước như Mỹ, Đức, Canada, Ý, Pháp, Hàn Quốc, Nhật Bản… Và ngày càng có nhiều khách hàng nước ngoài thích thú và gắn bó với vải Mông vì họ khám phá trong đó nét văn hóa lâu đời và độc đáo nhất.

HIẾU ANH - TRẦN HÒA

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Cần Thơ đặt mục tiêu trở thành cực tăng trưởng của quốc gia

Cần Thơ đặt mục tiêu trở thành cực tăng trưởng của quốc gia

Tin tức - Tào Đạt - 21 phút trước
Đại hội Đại biểu lần thứ I Đảng bộ UBND TP. Cần Thơ đề ra mục tiêu tăng trưởng GRDP bình quân từ 10%/năm trở lên; tổng thu ngân sách hàng năm tăng khoảng 15%. Thành phố phấn đấu trở thành cực tăng trưởng của quốc gia.
Khối báo chí hăng say tập luyện, chuẩn bị hình ảnh đẹp nhất tham gia diễu hành trong ngày lễ lớn của đất nước

Khối báo chí hăng say tập luyện, chuẩn bị hình ảnh đẹp nhất tham gia diễu hành trong ngày lễ lớn của đất nước

Thời sự - Thúy Hồng - 30 phút trước
180 cán bộ, phóng viên, biên tập viên, đoàn viên thanh niên ưu tú từ 10 cơ quan báo chí hăng say tập luyện để chuẩn bị diễu hành trong Đại lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
9 người bị lĩnh án sau vụ hỗn chiến bởi thua độ trên sới gà

9 người bị lĩnh án sau vụ hỗn chiến bởi thua độ trên sới gà

Pháp luật - Tào Đạt - 2 giờ trước
Mâu thuẫn sau khi thua độ trên sới gà, Tâm cùng Dương và Phú đánh Quí. Sau đó, đối tượng Quí đã gọi điện rủ Chiến và nhiều người khác kéo đến “trả thù”. Các đối tượng đã dùng hung khí chém anh Dương nhiều nhát, gây thương tích với tổng tỷ lệ 26%. Qua công tác điều tra và xét xử, 9 đối tượng liên quan đã bị lĩnh án về tội “Giết người” và “Cố ý gây thương tích”.
Công An Hà Nội và Nam Định đứng trước thách thức lớn, cùng cơ hội không nhỏ tại Cúp C2 châu Á 2025/26

Công An Hà Nội và Nam Định đứng trước thách thức lớn, cùng cơ hội không nhỏ tại Cúp C2 châu Á 2025/26

Thể thao - Hoàng Minh - 2 giờ trước
Chiều 15/8, tại Kuala Lumpur (Malaysia), Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC) đã tiến hành bốc thăm chia bảng AFC Champions League Two 2025/26 (Cúp C2 châu Á). Hai câu lạc bộ đại diện bóng đá Việt Nam góp mặt là Công An Hà Nội và Nam Định, lần lượt rơi vào Bảng E và Bảng F của khu vực Đông Á.
EVNNPC lập kỷ lục công suất, đảm bảo cấp điện an toàn giữa nắng nóng và mưa lũ

EVNNPC lập kỷ lục công suất, đảm bảo cấp điện an toàn giữa nắng nóng và mưa lũ

Xã hội - H. P - 2 giờ trước
Tháng 7/2025, Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) hoàn thành tốt nhiệm vụ cung cấp điện an toàn, ổn định, liên tục cho 17 tỉnh, thành phố, kịp thời ứng phó với nắng nóng gay gắt, mưa lũ và các hiện tượng thời tiết cực đoan.
Người dân nô nức check-in tại Lăng Bác trước thềm Đại lễ

Người dân nô nức check-in tại Lăng Bác trước thềm Đại lễ

Những ngày gần đây, khu vực Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Quảng trường Ba Đình đã trở nên sôi động, khi người dân và du khách nô nức đổ về chụp ảnh, lưu giữ những khoảnh khắc ý nghĩa chào đón Đại lễ Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.
Vạn Đức (Gia Lai): Phát triển bền vững, đưa hai thôn đồng bào DTTS “gần” với các thôn khác

Vạn Đức (Gia Lai): Phát triển bền vững, đưa hai thôn đồng bào DTTS “gần” với các thôn khác

Kinh tế - T.Nhân - 3 giờ trước
Được sáp nhập từ 3 xã của huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định cũ, là Ân Thạnh, Ân Tín và Ân Sơn, xã Vạn Đức, tỉnh Gia Lai có nhiều tiềm năng để phát triển kinh - xã hội. Ngày 15/8, xã Vạn Đức tổ chức Đại hội Đảng bộ xã lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, với phương châm hành động “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Đột phá - Phát triển”, toàn Đảng bộ và Nhân dân xã quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu đề ra, phát triển bền vững và đưa hai thôn đồng bào DTTS “gần” với các thôn khác.
TP. Hồ Chí Minh thúc đẩy kết nối giao thương tại Pusan - Hàn Quốc

TP. Hồ Chí Minh thúc đẩy kết nối giao thương tại Pusan - Hàn Quốc

Kinh tế - Duy Chí - 3 giờ trước
TP. Hồ Chí Minh trở thành siêu đô thị của khu vực với hệ sinh thái công nghiệp hoàn thiện, phát triển theo mô hình các khu công nghiệp sinh thái, cộng sinh công nghiệp, tạo ra giá trị gia tăng cao cho các nhà đầu tư khi đến với TP. Hồ Chí Minh, là những chủ đề xúc tiến đầu tư mà Đoàn công tác của TP. Hồ Chí Minh đã giới thiệu tại Thành phố Busan (Hàn Quốc).
Hàu nhập lậu: “Cú đánh” kép với ngư dân Quảng Ninh

Hàu nhập lậu: “Cú đánh” kép với ngư dân Quảng Ninh

Kinh tế - Mỹ Dung - 3 giờ trước
“5.000 đồng một ký hàu, rẻ đến mức chúng tôi chỉ biết lắc đầu”, anh Vũ Văn Tuân, ngư dân ở Vân Đồn, thốt lên với nỗi lo lắng hiện hữu. Sau bão, dịch bệnh, giờ đây hàng nghìn hộ nuôi hàu ven biển Quảng Ninh lại phải đối mặt với “cơn bão” mới: giá hàu rớt xuống mức thấp chưa từng có, trong khi nguồn hàu nhập lậu từ Trung Quốc ồ ạt tràn vào.
Đồng Nai cần chính sách đặc thù để tăng trưởng 2 con số

Đồng Nai cần chính sách đặc thù để tăng trưởng 2 con số

Tin tức - Duy Chí - 3 giờ trước
6 tháng đầu năm, GRDP tỉnh Đồng Nai đạt trên 8%, thu hút đầu tư, giải ngân vốn đầu tư công, các ngành, các lĩnh vực đều tiến triển tốt. Để đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số, tỉnh Đồng Nai kiến nghị Chính phủ có chính sách đặc thù, hỗ trợ 27 ngàn tỷ đồng kết nối và phát triển giao thông.
Xã biên giới “đổi” hoa mừng Đại hội thành quà cho học sinh nghèo

Xã biên giới “đổi” hoa mừng Đại hội thành quà cho học sinh nghèo

Trang địa phương - Lê Hường - 3 giờ trước
Xã biên giới không nhận hoa chúc mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, thay vào đó vận động các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân hỗ trợ học sinh có hoàn cảnh khó khăn trước thềm năm học mới.