Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người là hiện thân của một nền văn hóa

Sỹ Hào - 11:23, 23/01/2023

Cách đây 100 năm (năm 1923), trên Tạp chí Ogoniok, số 39, nhà báo Xô viết Osip Mandelstam đã viết: “Từ Nguyễn Ái Quốc tỏa ra một thứ văn hóa, không phải văn hóa châu Âu mà có lẽ là một nền văn hóa của tương lai”. Nhận định mang tính thời đại đó đến nay vẫn đầy thuyết phục. Trong hệ tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, những chỉ dẫn của Người về văn hóa mãi là kim chỉ nam cho Đảng, Nhà nước ta trong việc xây dựng một nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc trong tiến trình hội nhập.

Bác Hồ chụp ảnh lưu niệm với đại biểu thiếu nhi và phụ nữ các dân tộc tỉnh Lào Cai ngày 23/9/1958.(Ảnh: Tư liệu TTXVN)
Bác Hồ chụp ảnh lưu niệm với đại biểu thiếu nhi và phụ nữ các dân tộc tỉnh Lào Cai ngày 23/9/1958.(Ảnh: Tư liệu TTXVN)

Chủ tịch Hồ Chí Minh được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) vinh danh là “Anh hùng giải phóng dân tộc - Danh nhân Văn hóa thế giới” năm 1987. Trên con đường hình thành Danh nhân Văn hóa Hồ Chí Minh, từ rất sớm, Người đã là hiện thân cho nền văn hóa của tương lai, được bạn bè quốc tế dự cảm ngay từ những ngày đầu Người hoạt động cách mạng, với tên gọi Nguyễn Ái Quốc.

Sách “Hồ Chí Minh toàn tập” - NXB Chính trị quốc gia, 1995, Tập 1, trang 477, đã lưu lại bài báo của nhà báo Xô viết Osip Mandelstam đăng trên Tạp chí Ogoniok, số 39, năm 1923. Trong bài báo của mình, ông viết: “Dân tộc Việt Nam là một dân tộc giản dị và lịch sự. Qua cử chỉ cao thượng, tiếng nói trầm lắng của Nguyễn Ái Quốc, tôi thấy được ngày mai, thấy được viễn cảnh trời yên bể lặng của tình hữu ái toàn thế giới bao la như đại dương”.

Trong quá trình hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chủ trương xây dựng nền văn hóa toàn diện, bao gồm văn hoá, chính trị, kinh tế - xã hội. Người đặc biệt quan tâm bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc. Ngay sau khi nước nhà giành được độc lập năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký ban hành Sắc lệnh số 65 ngày 23/11/1945 về nhiệm vụ bảo tồn tất cả cổ tích trong toàn cõi Việt Nam. Sắc lệnh đặt nền móng cho sự nghiệp bảo tồn, phát huy di sản, bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam.

Về khôi phục vốn cũ, Người căn dặn kỹ lưỡng: “Nói là khôi phục vốn cũ thì nên khôi phục cái gì tốt, còn cái gì không tốt thì phải loại dần ra”, “cần xây dựng và phát triển thuần phong mỹ tục”. Trong bài nói chuyện tại Hội nghị cán bộ phụ nữ miền núi (ngày 19/3/1964), Người dặn: “Phụ nữ cần phải xung phong trong việc xây dựng đời sống mới. Ở miền núi đang còn những phong tục không tốt do bọn phong kiến để lại, như: ma chay, cúng bái rất tốn kém. Cưới vợ, gả chồng quá sớm. Vệ sinh phòng bệnh, v.v. còn kém. Đó là những mê tín và hủ tục nên xóa bỏ, để xây dựng mỹ tục thuần phong”.

Tháng 3/1961, trở lại thăm Đảng bộ và Nhân dân các dân tộc tỉnh Tuyên Quang, Bác căn dặn “Dưới chế độ thực dân và phong kiến, đồng bào rẻo cao sống rất cực khổ. Ngày nay, đồng bào rẻo cao được tự do bình đẳng, không bị áp bức bóc lột như trước kia. Nhưng đời sống vật chất và văn hóa chưa được nâng cao mấy. Đó là vì cán bộ lãnh đạo không chú ý đầy đủ đến đồng bào rẻo cao. Bác thay mặt Trung ương và Chính phủ giao cho cán bộ từ tỉnh đến xã phải ra sức giúp đỡ hơn nữa đồng bào rẻo cao về mọi mặt”.

Nhiều di sản văn hóa của 54 dân tộc anh em đã được nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị. (Trong ảnh: Lễ hội Lồng tồng của đồng bào dân tộc Tày)
Nhiều di sản văn hóa của 54 dân tộc anh em đã được nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị. (Trong ảnh: Lễ hội Lồng tồng của đồng bào dân tộc Tày)

Thực hiện lời căn dặn của Người, hơn 62 năm qua, Đảng bộ và Nhân dân các dân tộc tỉnh Tuyên Quang luôn quyết tâm bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của 22 dân tộc anh em cùng sinh sống trên địa bàn. Tỉnh từng bước khôi phục các lễ hội truyền thống của các dân tộc như: Lễ hội Lồng tông và giã cốm của dân tộc Tày; Lễ hội Nhảy lửa của dân tộc Pà Thẻn; Lễ hội Đầm Mây của dân tộc Dao quần trắng; Lễ hội Đình làng Giếng Thanh của dân tộc Cao Lan; Lễ hội Rước Mẫu, đua thuyền trên sông Lô của dân tộc Kinh… Sự bình đẳng, minh bạch, dân chủ đối với các dân tộc là như nhau để tạo ra “vườn hoa đẹp đa sắc màu” ở “Thủ đô kháng chiến”.

Với Chủ tịch Hồ Chí Minh, xây dựng nền văn hóa, không chỉ thuần túy quan tâm đến ngành hay lĩnh vực văn hóa riêng biệt mà phải chú trọng đến sự đồng bộ của nhiều yếu tố, từ chính trị, kinh tế, tâm lý, luân lý, xã hội. Trong “Thư gửi các họa sĩ nhân dịp triển lãm hội họa 1951”, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: “Văn hóa, nghệ thuật cũng như mọi hoạt động khác, không thể đứng ngoài, mà phải ở trong kinh tế và chính trị”. Trong Di chúc, Người căn dặn: “Đảng cần phải có kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và văn hóa, nhằm không ngừng nâng cao đời sống của Nhân dân”.

Thực hiện Di huấn của Người, Đảng và Nhà nước luôn chú trọng bảo tồn, gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa của dân tộc, nhất là của đồng bào các DTTS. Đồng thời, Nhà nước cũng tăng cường việc huy động các nguồn lực để bảo vệ và phát huy các giá trị văn hóa đó trong tiến trình hội nhập. Đến hết năm 2022, Việt Nam đã có 15 di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận là di sản phi vật thể đại diện của nhân loại; trong đó có 4 di sản văn hóa phi vật thể của đồng bào DTTS (Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên; Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái; Nghệ thuật Xòe Thái; Nghệ thuật làm gốm của người Chăm). Cùng với đó là nhiều giá trị, di sản văn hóa của 54 dân tộc anh em đã được nghiên cứu, tôn vinh là di sản văn hóa quốc gia; qua đó góp phần chấn hưng, quảng bá, phục hồi và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các cộng đồng dân tộc Việt Nam.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Trong bối cảnh truyền thông hiện đại phát triển như vũ bão, nhà báo trẻ không chỉ là lực lượng kế cận, mà còn là những tác nhân đổi mới, góp phần định hình và xây dựng một môi trường truyền thông lành mạnh, nhân văn và sáng tạo. Họ là đại diện cho hơi thở mới, tư duy mới và cách tiếp cận mới, những yếu tố then chốt để lĩnh vực báo chí Việt Nam thích nghi và vững vàng trong kỷ nguyên số.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.