Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Lễ cúng rừng của người Pu Péo

PV - 12:18, 12/11/2021

Sinh sống lâu đời trên vùng đất Hà Giang, đồng bào dân tộc Pu Péo hình thành và lưu giữ một kho tàng văn hoá truyền thống đa dạng, phong phú. Trong đó tục cúng thần rừng là một phong tục lâu đời, in đậm dấu ấn về cách giữ rừng, giữ nguồn nước, ứng xử với môi trường thiên nhiên của người Pu Péo.

 Lễ cúng thần rừng được tổ chức ở khu vực bìa rừng, phía sau làng. Đàn cúng được làm từ những cành cây nhỏ, để nguyên lá, cắm xuống đất, cành đan vào nhau, cao khoảng 1,0 m, dựng quay về rừng cấm. Ngày tổ chức thường là ngày ngày 6 tháng 6 Âm lịch, tuy nhiên tránh trùng vào ngày Mùi hoặc ngày Dậu
Lễ cúng thần rừng được tổ chức ở khu vực bìa rừng, phía sau làng. Đàn cúng được làm từ những cành cây nhỏ, để nguyên lá, cắm xuống đất, cành đan vào nhau, cao khoảng 1,0 m, dựng quay về rừng cấm. Ngày tổ chức thường là ngày ngày 6 tháng 6 Âm lịch, tuy nhiên tránh trùng vào ngày Mùi hoặc ngày Dậu

Theo tín ngưỡng của đồng bào Pu Péo, những khu vực người Pu Péo sinh sống đều có một khu rừng cấm riêng, đó là nơi cư ngụ của thần rừng, của tổ tiên người Pu Péo từ nhiều đời trước, nơi các vị thần mỗi khi qua lại gặp nhau. Rừng cấm được người dân bản làng gìn giữ và bảo vệ bởi các luật tục và điều kiêng kỵ, không ai được xâm phạm nơi ở của thần, không được vào rừng chặt cây, lấy củi, săn bắn… Người dân làng bản muốn chặt cây, đốt rẫy phải thông báo bằng lễ cúng thần rừng. Với người Pu Péo, thần rừng là một biểu tượng tín ngưỡng xuất hiện trong hầu hết các nghi lễ cổ truyền.

Để tiến hành lễ cúng rừng, đồng bào Pu Péo, thôn Chúng Chải, xã Phố Là (Đồng Văn - Hà Giang) họp bàn, phân công việc, chuẩn bị các vật phẩm cho lễ cúng. Người dân cùng đóng góp tiền mua lễ vật, mời thầy cúng. Vào sáng ngày mùng 6 tháng 6, mỗi gia đình cử đại diện, thường là chủ nhà, mang lễ vật đến một nhà gần rừng nhất, họ cắt cử người nấu cơm, luộc trứng (hoặc thịt), người ra địa điểm cúng dọn dẹp sạch sẽ, người đi chuẩn bị củi, chất đốt để tiến hành nghi lễ.

Thầy cúng (Pế mổ) là người có uy tín với làng, bản, am hiểu luật tục, có vai trò dẫn dắt điều hành buổi Lễ. Trong tháng diễn ra lễ cúng thần rừng, thầy cúng phải kiêng ăn thịt chó
Thầy cúng (Pế mổ) là người có uy tín với làng, bản, am hiểu luật tục, có vai trò dẫn dắt điều hành buổi Lễ. Trong tháng diễn ra lễ cúng thần rừng, thầy cúng phải kiêng ăn thịt chó
 Lễ vật đồng bào Pu Péo trong lễ cúng thần rừng
Lễ vật đồng bào Pu Péo trong lễ cúng thần rừng
 Lễ vật chuẩn bị xong, được mang ra để bắt đầu nghi lễ cúng thần rừng. Trước khi ra cúng rừng, người chủ của mỗi gia đình phải thắp hương cho tổ tiên trong nhà trước
Lễ vật chuẩn bị xong, được mang ra để bắt đầu nghi lễ cúng thần rừng. Trước khi ra cúng rừng, người chủ của mỗi gia đình phải thắp hương cho tổ tiên trong nhà trước
 Thầy cúng đọc bài cúng mời thần rừng, dân làng dâng lễ vật mời các vị thần về tham dự và chứng nhận cho lòng thành của họ
Thầy cúng đọc bài cúng mời thần rừng, dân làng dâng lễ vật mời các vị thần về tham dự và chứng nhận cho lòng thành của họ
 Lễ cúng thần rừng của người Pu Péo được chia làm hai phần: cúng dâng lễ (cúng sống) và cúng chính (cúng chín)
Lễ cúng thần rừng của người Pu Péo được chia làm hai phần: cúng dâng lễ (cúng sống) và cúng chính (cúng chín)
 Các hàng cơm nắm trong Lễ vật thể hiện quan niệm của người Pu Péo về thế giới thần linh, trên cùng là thần rừng, dưới là các thần linh được phân theo cấp bậc
Các hàng cơm nắm trong Lễ vật thể hiện quan niệm của người Pu Péo về thế giới thần linh, trên cùng là thần rừng, dưới là các thần linh được phân theo cấp bậc
 Nghi thức hiến sinh dê trong lễ cúng rừng
Nghi thức hiến sinh dê trong lễ cúng rừng
 Nghi thức hiến sinh gà trong Lễ cúng rừng
Nghi thức hiến sinh gà trong Lễ cúng rừng
 Trước đây, trong thời gian cúng và ba ngày sau đó, người Pu Péo cấm người ra vào bản, không được ra đồng, săn bắn, chặt cây cối, người ta dựng cột gỗ buộc túm lá xanh để làm ký hiệu treo ở đầu bản
Trước đây, trong thời gian cúng và ba ngày sau đó, người Pu Péo cấm người ra vào bản, không được ra đồng, săn bắn, chặt cây cối, người ta dựng cột gỗ buộc túm lá xanh để làm ký hiệu treo ở đầu bản
 Sau lễ cúng, mọi người cùng nấu nướng và ăn tại chỗ, nếu gia đình nào bận việc không đến tham dự lễ cúng được thì dân làng chia phần đem về hộ
Sau lễ cúng, mọi người cùng nấu nướng và ăn tại chỗ, nếu gia đình nào bận việc không đến tham dự lễ cúng được thì dân làng chia phần đem về hộ
 Sau phần lễ là phần hội diễn ra cả ngày. Các hoạt động văn hoá của người Pu Péo mang tính cộng đồng cao với những trò đánh cù, chơi khăng, đu quay, đánh cầu lông gà, ném quả bông
Sau phần lễ là phần hội diễn ra cả ngày. Các hoạt động văn hoá của người Pu Péo mang tính cộng đồng cao với những trò đánh cù, chơi khăng, đu quay, đánh cầu lông gà, ném quả bông
 Lễ cúng thần rừng là một nghi lễ truyền thống thẩm thấu đời sống tâm linh của dân tộc Pu Péo, có ý nghĩa gắn kết cộng đồng, làng bản, nâng cao ý thức gìn giữ khu rừng cấm , góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên rừng không bị cạn kiệt và nguồn nước sinh hoạt cho đồng bào
Lễ cúng thần rừng là một nghi lễ truyền thống thẩm thấu đời sống tâm linh của dân tộc Pu Péo, có ý nghĩa gắn kết cộng đồng, làng bản, nâng cao ý thức gìn giữ khu rừng cấm , góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên rừng không bị cạn kiệt và nguồn nước sinh hoạt cho đồng bào
Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Bản Đửa "cô đơn" giữa tứ bề gian khó và những tấm lòng thiện nguyện ấm áp

Bản Đửa "cô đơn" giữa tứ bề gian khó và những tấm lòng thiện nguyện ấm áp

Hơn 10 ngày không có điện sau bão, đường vào sạt lở nghiêm trọng, nhiều hộ dân đứng trước nguy cơ tái nghèo, đó là những gì đang diễn ra tại bản Đửa, xã Lượng Minh, tỉnh Nghệ An. Giữa muôn vàn khó khăn ấy, những món quà từ Đoàn Thanh niên Báo VietNamNet và Nhóm Thiện nguyện Thiện ước đã đến với bà con như một nguồn động viên lớn lao.
Tin nổi bật trang chủ
Người có uy tín Quảng Ngãi: Nhiều cách làm hay để tuyên truyền, vận động Nhân dân

Người có uy tín Quảng Ngãi: Nhiều cách làm hay để tuyên truyền, vận động Nhân dân

"Để người dân dễ hiểu, nắm bắt được nội dung thông tin tuyên truyền, mình phải cụ thể hóa được chủ trương, chính sách của cấp trên để diễn giải ngắn gọn, phải gắn với những câu chuyện cụ thể tại địa phương mình", già A Lào, Người có uy tín ở thôn Đăk Răng, xã Bờ Y chia sẻ. Được biết, toàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có 910 Người có uy tín. Tại cơ sở, đội ngũ Người có uy tín chính là những "hạt nhân", là "cầu nối" quan trọng gắn kết giữa Chính quyền với Nhân dân
Người dân bàn giao cá thể rùa quý hiếm cho Kiểm lâm thả về tự nhiên

Người dân bàn giao cá thể rùa quý hiếm cho Kiểm lâm thả về tự nhiên

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
Ngày 14/10, Công an xã Vu Gia (Đà Nẵng) cho biết vừa tiếp nhận một cá thể rùa quý hiếm từ người dân, và bàn giao cho lực lượng Kiểm lâm thành phố để thả về tự nhiên.
Thủ tướng Chính phủ đồng ý phương án nghỉ Tết Bính Ngọ 9 ngày liên tục

Thủ tướng Chính phủ đồng ý phương án nghỉ Tết Bính Ngọ 9 ngày liên tục

Thời sự - Minh Thu - 1 giờ trước
Văn phòng Chính phủ đã có văn bản số 9859/VPCP-KGVX ngày 13/10/2025 truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về việc nghỉ Tết Âm lịch, nghỉ lễ Quốc khánh năm 2026.
Gia Lai: Phá dỡ nhà rông bê tông làng Ia Gri dưới chân núi lửa

Gia Lai: Phá dỡ nhà rông bê tông làng Ia Gri dưới chân núi lửa

Tin tức - Ngọc Thu - 23:18, 13/10/2025
Ngày 13/10, công trình “Nhà rông bê tông” ở làng Ia Gri, xã Biển Hồ được các cơ quan chức năng tỉnh Gia Lai phối hợp với đơn vị liên quan tiến hành tháo dỡ, trả lại cảnh quan tự nhiên cho khu vực núi lửa Chư Đang Ya.
Động lực phát triển vùng đồng bào DTTS Tuyên Quang

Động lực phát triển vùng đồng bào DTTS Tuyên Quang

Dân tộc - Tôn giáo - Vũ Mừng - 19:55, 13/10/2025
Giai đoạn 2021 – 2025, tỉnh Tuyên Quang được Trung ương giao hơn 9.367 tỷ đồng để thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719). Việc triển khai Chương trình đã mang lại nhiều kết quả thiết thực, cải thiện đời sống, nâng cao nguồn nhân lực và thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng.
Đồng bằng sông Cửu Long: Ứng dụng công nghệ nâng tầm hạt gạo Việt Nam

Đồng bằng sông Cửu Long: Ứng dụng công nghệ nâng tầm hạt gạo Việt Nam

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Quý - 18:44, 13/10/2025
Hiện nay việc chuyển đổi sang mô hình canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp bằng công nghệ đang trở thành hướng đi tất yếu tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) vựa lúa lớn nhất cả nước. Từ các mô hình thí điểm hiệu quả, vùng đất chín rồng đang cho thấy một diện mạo mới hiện đại hơn, xanh hơn, và hiệu quả hơn.
Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Bảo vệ Tổ quốc là nghĩa vụ thiêng liêng và là quyền cao quý của công dân. Tiếp nối truyền thống yêu nước nồng nàn của dân tộc, tuổi trẻ vùng biên giới, vùng đồng bào DTTS tỉnh Gia Lai đã hăng hái viết đơn tình nguyện thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng của tuổi trẻ với khát vọng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Lào Cai: Tai nạn xe khách khiến 3 người tử vong

Lào Cai: Tai nạn xe khách khiến 3 người tử vong

Tin tức - Trọng Bảo - 18:14, 13/10/2025
Trên tuyến Tỉnh lộ 172, thuộc địa phận xã Việt Hồng, tỉnh Lào Cai vừa xảy ra vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng khiến 3 người tử vong tại chỗ và nhiều người bị thương.
Ngân 98 và bóng tối của “nền kinh tế” ảo

Ngân 98 và bóng tối của “nền kinh tế” ảo

Xã hội - Hồng Phúc - 18:03, 13/10/2025
Ngày 13 tháng 10, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hồ Chí Minh đã bắt tạm giam Võ Thị Ngọc Ngân - người được biết đến trên mạng xã hội với biệt danh Ngân 98 để điểu tra về tội Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm, theo Điều 193 Bộ luật Hình sự. Sự kiện này không chỉ gây chấn động dư luận mà còn phơi bày một hiện tượng đáng báo động: sự chuyển hóa của danh tiếng thành công cụ phạm tội.
Cử tri và Nhân dân lo lắng về diễn biến bất thường của thời tiết, thiên tai

Cử tri và Nhân dân lo lắng về diễn biến bất thường của thời tiết, thiên tai

Thời sự - Minh Thu - 17:53, 13/10/2025
Dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương, tại phiên họp thứ 50, ngày 13/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội khóa XV; kết quả tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư của công dân và kết quả giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân gửi đến Quốc hội năm 2025; dự thảo báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ Mười, Quốc hội Khóa XV.
Chuyển đổi nuôi biển công nghệ cao: Hướng đi tất yếu trong thời kỳ biến đổi khí hậu

Chuyển đổi nuôi biển công nghệ cao: Hướng đi tất yếu trong thời kỳ biến đổi khí hậu

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Quý - 17:42, 13/10/2025
Tại khu vực Nam Trung Bộ, nơi có tiềm năng nuôi trồng thủy sản lớn, nhiều mô hình nuôi biển công nghệ cao đang được thử nghiệm và nhân rộng. Vai trò của hệ thống khuyến nông, đặc biệt là khuyến nông cộng đồng được xác định là lực lượng dẫn dắt then chốt trong quá trình chuyển đổi này.
EVNSPC lan tỏa sáng kiến kiểm đếm cáp mạng mất an toàn trên trụ điện lực: Giải pháp sáng tạo, hiệu quả và dễ triển khai

EVNSPC lan tỏa sáng kiến kiểm đếm cáp mạng mất an toàn trên trụ điện lực: Giải pháp sáng tạo, hiệu quả và dễ triển khai

Trang địa phương - Minh Triết - 17:41, 13/10/2025
Một trong những sáng kiến tiêu biểu của ngành điện lực năm 2023 – “Giải pháp khắc phục cáp mạng mất an toàn đi trên trụ điện lực”, do nhóm tác giả tại Điện lực Châu Đốc (thuộc Công ty Điện lực An Giang, nay là EVNSPC) nghiên cứu, đã được Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC) và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) công nhận và đưa vào áp dụng rộng rãi. Giải pháp không chỉ mang tính sáng tạo cao mà còn giúp tăng năng suất, giảm thời gian, chi phí và đặc biệt góp phần đảm bảo an toàn hạ tầng điện – viễn thông.