Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Làm mẹ ở cái tuổi “ăn chưa no, lo chưa tới”

Thùy Anh- Lê Ngọc - 11:30, 09/08/2022

Qua khảo sát của ngành Dân số tỉnh Lào Cai, tỷ lệ trẻ em được sinh ra từ những người mẹ đang trong độ tuổi học sinh còn cao, phần lớn rơi vào các xã vùng cao. Mặc dù hằng năm, ngành y tế kết hợp với nhiều đơn vị, cơ quan chức năng tổ chức hàng trăm cuộc tuyên truyền về hệ lụy của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, nhưng tỷ lệ này thuyên giảm chưa nhiều.

Sùng Thị Mỷ ở xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Ca mới 18 tuổi đã chuẩn bị sinh bé thứ 2.
Sùng Thị Mỷ ở xã Sín Chéng (huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai) mới 18 tuổi đã chuẩn bị sinh bé thứ 2.

Nhọc nhằn của người mẹ tuổi trăng rằm

Trong một chuyến công tác đến với xã vùng cao Sín Chéng, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai, theo địa chỉ cán bộ xã cung cấp, chúng tôi tìm được cô gái người Mông tên Sùng Thị Mỷ (tên nhân vật đã được thay đổi) sinh năm 2004, thôn Mào Sao Chải.

Vừa địu con vừa hái rau cho lợn, đứa con trên lưng quấy khóc, cùng cái nắng oi ả giữa trưa tháng 8, khiến cho khuôn mặt trăng rằm của cô gái lộ lên những nhọc nhằn. Mỷ là người xã Nàn Sán, còn chồng tên là Cư Văn Tráng (tên nhân vật đã được thay đổi), người Mông, xã Sín Chéng, quen và yêu thương nhau qua mạng xã hội khi cả 2 cùng học lớp 9.

Tráng nói muốn cưới Mỷ làm vợ, nhưng gia đình và chính quyền khuyên ngăn. Bỏ ngoài tai những lời khuyên ngăn đó, chưa đầy 1 năm sau, Mỷ có bầu, em nghỉ học rồi về nhà Tráng làm dâu. Bố mẹ chồng đi làm xa, để nhà cửa, nương vườn và cậu con trai mới 4 tuổi cho nàng dâu 15 tuổi chăm sóc. Cả 2 vợ chồng còn đang ở cái tuổi “ăn chưa no, lo chưa tới”, Mỷ sinh con trong muôn vàn khó khăn và thiếu thốn.

Trò chuyện với chúng tôi, nước mắt lăn đều trên má, Mỷ kể, “Lấy chồng xong em phải nghỉ học để sinh con. Còn chồng em vẫn tiếp tục đi học, cuộc sống vợ chồng bắt đầu có những suy nghĩ khác nhau. Hằng ngày, em dậy sớm chuẩn bị xong hết đồ ăn cho chồng mang đến lớp, rồi em đi bộ lên nương cách nhà hơn 3km, đến tối mới về. Vừa chăm con, vừa chăm em chồng, rồi chăm sóc chồng, nhiều hôm em thấy mình không còn sức lực nữa. Có những ngày cuối tuần, chồng say rượu mắng em, vợ chồng từ đó mà sinh ra mâu thuẫn".

Bữa ăn của 2 vợ chồng Mỷ cũng bữa rau bữa cháo, thi thoảng bố mẹ chồng gửi cho chút tiền thì mới được 1 bữa thịt. Con ốm, Mỷ  tự ra hiệu thuốc mua thuốc cho con uống, vì nó không có giấy khai sinh, chưa có thẻ bảo hiểm y tế nên Mỷ  không đưa đến bệnh viện.

Các cô chú ở xã bảo, em làm khai sinh cho con, gia đình chồng lại muốn con em mang họ bố, trong khi chồng em năm nay mới 18 tuổi, nên người ta chưa cho đăng ký kết hôn. Chồng em năm nay vừa thi xong cấp 3, thì làm hồ sơ đi làm công nhân dưới xuôi, em sắp sinh đứa thứ 2, không có ai ở nhà mà tiền cũng không có”.

Địu đứa con đang sốt trên lưng, rồi ôm cái bụng đang bầu tháng thứ 6, Mỷ đỏ hoe đôi mắt tiếc nuối: Ngày xưa ở nhà với bố mẹ, em không phải làm gì ngoài đi học. 3 năm trôi qua, hằng ngày nhìn chồng cùng bạn đến lớp, còn mình thì đi nương, đêm về lại chăm con, em không dám nghĩ tới chuyện đi học trở lại. Giờ em muốn được quay trở lại lớp học, để sau này còn có một công việc ổn định, nhưng đi học thì không ai nuôi con cho em. Em tiếc những tháng ngày qua, nhưng thời gian lại không bao giờ quay lại nữa cán bộ ạ.

Nhân viên ngành dân số đi vận động chia sẻ cùng gia đình em G.T.M xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai (tỉnh Lào Cai)
Nhân viên ngành dân số đi tuyên truyền, vận động và chia sẻ khó khăn cùng gia đình em G.T.M, xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai (tỉnh Lào Cai) về hệ lụy của tảo hôn

Tỷ lệ tảo hôn thuyên giảm không rõ ràng

Ông Thào A Cháng, Phó Chủ tịch xã Sín Chéng cho biết, trên địa bàn xã vẫn còn tình trạng tảo hôn, đối tượng là trẻ vị thành niên. Ngày thường, các cháu đi học, đến dịp nghỉ lễ tết, các cháu được nghỉ học về nhà mới quen nhau rồi yêu đương dẫn đến bỏ học và tự ý về ở với nhau. Có nhiều trường hợp xã nắm bắt được, đến vận động và kịp thời ngăn chặn. 

"Những năm gần đây, chúng tôi kết hợp cùng các ngành và trường học làm công tác tuyên truyền, nên tỷ lệ tảo hôn giảm đi nhiều so với những năm trước. Những trường hợp còn sót lại, là các cháu trốn đi nơi khác sinh sống rồi khi có con mới quay về, chính quyền xã đang tìm hướng giải quyết tốt nhất”, ông Thào A Cháng chia sẻ.

Theo thống kê của ngành Dân số tỉnh Lào Cai, tỷ lệ trẻ em được sinh ra từ những người mẹ đang trong độ tuổi học sinh còn cao, đa số tại các xã vùng cao, biên giới của tỉnh.

Ông Đỗ Sỹ Hùng, Giám đốc Chi cục Dân số và Kế hoạch hoá gia đình tỉnh Lào Cai cho biết: Tình trạng sinh con ở những người mẹ trong độ tuổi vị thành niên vẫn còn cao trên toàn tỉnh, tình trạng này không phải là mới mà tồn tại từ rất lâu. Mỗi năm, ngành Y tế kết hợp với ngành Giáo dục, Ban Dân tộc và các đơn vị tổ chức hàng trăm buổi tuyên truyền về giảm thiểu tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và giáo dục giới tính cho học sinh, trẻ vị thành niên ở khắp các trường học, UBND xã, phường trên địa bàn. Tuy nhiên, tỷ lệ vẫn còn cao, thuyên giảm không rõ ràng, tỷ lệ đó chuyển dần từ thành thị sang vùng cao, phần đa là đồng bào DTTS như Mông, Dao…

Một trong những môi trường tuyên truyền được đánh giá có hiệu quả trong công tác tuyên truyền, là câu lạc bộ “Dấu hỏi xanh” của trường trung học Phổ thông dân tộc nội trú (THPTDTNT) tỉnh Lào Cai.

Cô Trần Xuân Mai, Phó hiệu trưởng Trường THPTDTNT tỉnh Lào Cai chia sẻ: Tất cả học sinh khi bước chân vào trường đều phải tham gia câu lạc bộ “Dấu hỏi xanh”, nhà trường tổ chức định kỳ mỗi quý 1 lần. Ở đây, các em được thoải mái chia sẻ những tâm tư, tình cảm của mình, truyền thụ nhiều kiến thức để các em có thể tự bảo vệ mình trước những cám dỗ của tình yêu và tình dục. "Chúng tôi mong muốn, các em cũng là những tuyên truyền viên tích cực, chia sẻ tới đồng bào nơi gia đình các em đang sống về giáo dục giới tính, tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống…"

Ông Đỗ Sỹ Hùng cho biết thêm: Hiện nay, công tác tuyên truyền luôn được đẩy mạnh và áp dụng nhiều biện pháp linh hoạt. Tuy nhiên, tài liệu về giới tính, tình dục lại tràn lan trên mạng xã hội, các cháu không phân biệt được cái nào có lợi, cái nào độc hại, thiếu sự hướng dẫn đồng hành của cha mẹ, các cháu rất dễ tò mò tìm hiểu rồi làm theo. Ở vùng cao, biện pháp tránh thai không sẵn có, các cháu còn e dè để tìm mua ở các hiệu thuốc, dẫn đến việc các cháu quan hệ tình dục sớm, không an toàn và có con ngoài ý muốn.

“Theo thống kê chuyên ngành Dân số và Phát triển tỉnh Lào Cai năm 2021, số trẻ sinh ra của phụ nữ dưới 20 tuổi là 1.956 trẻ /11.070, chiếm 17,67% trẻ được sinh ra trong toàn tỉnh (dân tộc Mông chiếm 60,22%, dân tộc Dao chiếm 17,12%, dân tộc Tày chiếm 8,23%, còn lại các dân tộc khác chiếm 14,43%); số trẻ sinh ra của phụ nữ dưới 18 tuổi là 812 trẻ chiếm tỷ lệ 7,35%. Các huyện có tỷ lệ trẻ em sinh ra của phụ nữ dưới 20 tuổi cao như Bắc Hà 25,29%, Si Ma Cai 25,07%, Bát Xát 21,57%)”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Đối với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, niềm vui lớn nhất là được bà con đồng bào DTTS thương yêu, quý mến; dẫu công việc của mình cũng chỉ giúp được cho bà con một phần nhỏ trong cuộc sống của chính họ.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.