Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Làm mẹ ở cái tuổi “ăn chưa no, lo chưa tới”

Thùy Anh- Lê Ngọc - 11:30, 09/08/2022

Qua khảo sát của ngành Dân số tỉnh Lào Cai, tỷ lệ trẻ em được sinh ra từ những người mẹ đang trong độ tuổi học sinh còn cao, phần lớn rơi vào các xã vùng cao. Mặc dù hằng năm, ngành y tế kết hợp với nhiều đơn vị, cơ quan chức năng tổ chức hàng trăm cuộc tuyên truyền về hệ lụy của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, nhưng tỷ lệ này thuyên giảm chưa nhiều.

Sùng Thị Mỷ ở xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Ca mới 18 tuổi đã chuẩn bị sinh bé thứ 2.
Sùng Thị Mỷ ở xã Sín Chéng (huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai) mới 18 tuổi đã chuẩn bị sinh bé thứ 2.

Nhọc nhằn của người mẹ tuổi trăng rằm

Trong một chuyến công tác đến với xã vùng cao Sín Chéng, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai, theo địa chỉ cán bộ xã cung cấp, chúng tôi tìm được cô gái người Mông tên Sùng Thị Mỷ (tên nhân vật đã được thay đổi) sinh năm 2004, thôn Mào Sao Chải.

Vừa địu con vừa hái rau cho lợn, đứa con trên lưng quấy khóc, cùng cái nắng oi ả giữa trưa tháng 8, khiến cho khuôn mặt trăng rằm của cô gái lộ lên những nhọc nhằn. Mỷ là người xã Nàn Sán, còn chồng tên là Cư Văn Tráng (tên nhân vật đã được thay đổi), người Mông, xã Sín Chéng, quen và yêu thương nhau qua mạng xã hội khi cả 2 cùng học lớp 9.

Tráng nói muốn cưới Mỷ làm vợ, nhưng gia đình và chính quyền khuyên ngăn. Bỏ ngoài tai những lời khuyên ngăn đó, chưa đầy 1 năm sau, Mỷ có bầu, em nghỉ học rồi về nhà Tráng làm dâu. Bố mẹ chồng đi làm xa, để nhà cửa, nương vườn và cậu con trai mới 4 tuổi cho nàng dâu 15 tuổi chăm sóc. Cả 2 vợ chồng còn đang ở cái tuổi “ăn chưa no, lo chưa tới”, Mỷ sinh con trong muôn vàn khó khăn và thiếu thốn.

Trò chuyện với chúng tôi, nước mắt lăn đều trên má, Mỷ kể, “Lấy chồng xong em phải nghỉ học để sinh con. Còn chồng em vẫn tiếp tục đi học, cuộc sống vợ chồng bắt đầu có những suy nghĩ khác nhau. Hằng ngày, em dậy sớm chuẩn bị xong hết đồ ăn cho chồng mang đến lớp, rồi em đi bộ lên nương cách nhà hơn 3km, đến tối mới về. Vừa chăm con, vừa chăm em chồng, rồi chăm sóc chồng, nhiều hôm em thấy mình không còn sức lực nữa. Có những ngày cuối tuần, chồng say rượu mắng em, vợ chồng từ đó mà sinh ra mâu thuẫn".

Bữa ăn của 2 vợ chồng Mỷ cũng bữa rau bữa cháo, thi thoảng bố mẹ chồng gửi cho chút tiền thì mới được 1 bữa thịt. Con ốm, Mỷ  tự ra hiệu thuốc mua thuốc cho con uống, vì nó không có giấy khai sinh, chưa có thẻ bảo hiểm y tế nên Mỷ  không đưa đến bệnh viện.

Các cô chú ở xã bảo, em làm khai sinh cho con, gia đình chồng lại muốn con em mang họ bố, trong khi chồng em năm nay mới 18 tuổi, nên người ta chưa cho đăng ký kết hôn. Chồng em năm nay vừa thi xong cấp 3, thì làm hồ sơ đi làm công nhân dưới xuôi, em sắp sinh đứa thứ 2, không có ai ở nhà mà tiền cũng không có”.

Địu đứa con đang sốt trên lưng, rồi ôm cái bụng đang bầu tháng thứ 6, Mỷ đỏ hoe đôi mắt tiếc nuối: Ngày xưa ở nhà với bố mẹ, em không phải làm gì ngoài đi học. 3 năm trôi qua, hằng ngày nhìn chồng cùng bạn đến lớp, còn mình thì đi nương, đêm về lại chăm con, em không dám nghĩ tới chuyện đi học trở lại. Giờ em muốn được quay trở lại lớp học, để sau này còn có một công việc ổn định, nhưng đi học thì không ai nuôi con cho em. Em tiếc những tháng ngày qua, nhưng thời gian lại không bao giờ quay lại nữa cán bộ ạ.

Nhân viên ngành dân số đi vận động chia sẻ cùng gia đình em G.T.M xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai (tỉnh Lào Cai)
Nhân viên ngành dân số đi tuyên truyền, vận động và chia sẻ khó khăn cùng gia đình em G.T.M, xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai (tỉnh Lào Cai) về hệ lụy của tảo hôn

Tỷ lệ tảo hôn thuyên giảm không rõ ràng

Ông Thào A Cháng, Phó Chủ tịch xã Sín Chéng cho biết, trên địa bàn xã vẫn còn tình trạng tảo hôn, đối tượng là trẻ vị thành niên. Ngày thường, các cháu đi học, đến dịp nghỉ lễ tết, các cháu được nghỉ học về nhà mới quen nhau rồi yêu đương dẫn đến bỏ học và tự ý về ở với nhau. Có nhiều trường hợp xã nắm bắt được, đến vận động và kịp thời ngăn chặn. 

"Những năm gần đây, chúng tôi kết hợp cùng các ngành và trường học làm công tác tuyên truyền, nên tỷ lệ tảo hôn giảm đi nhiều so với những năm trước. Những trường hợp còn sót lại, là các cháu trốn đi nơi khác sinh sống rồi khi có con mới quay về, chính quyền xã đang tìm hướng giải quyết tốt nhất”, ông Thào A Cháng chia sẻ.

Theo thống kê của ngành Dân số tỉnh Lào Cai, tỷ lệ trẻ em được sinh ra từ những người mẹ đang trong độ tuổi học sinh còn cao, đa số tại các xã vùng cao, biên giới của tỉnh.

Ông Đỗ Sỹ Hùng, Giám đốc Chi cục Dân số và Kế hoạch hoá gia đình tỉnh Lào Cai cho biết: Tình trạng sinh con ở những người mẹ trong độ tuổi vị thành niên vẫn còn cao trên toàn tỉnh, tình trạng này không phải là mới mà tồn tại từ rất lâu. Mỗi năm, ngành Y tế kết hợp với ngành Giáo dục, Ban Dân tộc và các đơn vị tổ chức hàng trăm buổi tuyên truyền về giảm thiểu tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và giáo dục giới tính cho học sinh, trẻ vị thành niên ở khắp các trường học, UBND xã, phường trên địa bàn. Tuy nhiên, tỷ lệ vẫn còn cao, thuyên giảm không rõ ràng, tỷ lệ đó chuyển dần từ thành thị sang vùng cao, phần đa là đồng bào DTTS như Mông, Dao…

Một trong những môi trường tuyên truyền được đánh giá có hiệu quả trong công tác tuyên truyền, là câu lạc bộ “Dấu hỏi xanh” của trường trung học Phổ thông dân tộc nội trú (THPTDTNT) tỉnh Lào Cai.

Cô Trần Xuân Mai, Phó hiệu trưởng Trường THPTDTNT tỉnh Lào Cai chia sẻ: Tất cả học sinh khi bước chân vào trường đều phải tham gia câu lạc bộ “Dấu hỏi xanh”, nhà trường tổ chức định kỳ mỗi quý 1 lần. Ở đây, các em được thoải mái chia sẻ những tâm tư, tình cảm của mình, truyền thụ nhiều kiến thức để các em có thể tự bảo vệ mình trước những cám dỗ của tình yêu và tình dục. "Chúng tôi mong muốn, các em cũng là những tuyên truyền viên tích cực, chia sẻ tới đồng bào nơi gia đình các em đang sống về giáo dục giới tính, tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống…"

Ông Đỗ Sỹ Hùng cho biết thêm: Hiện nay, công tác tuyên truyền luôn được đẩy mạnh và áp dụng nhiều biện pháp linh hoạt. Tuy nhiên, tài liệu về giới tính, tình dục lại tràn lan trên mạng xã hội, các cháu không phân biệt được cái nào có lợi, cái nào độc hại, thiếu sự hướng dẫn đồng hành của cha mẹ, các cháu rất dễ tò mò tìm hiểu rồi làm theo. Ở vùng cao, biện pháp tránh thai không sẵn có, các cháu còn e dè để tìm mua ở các hiệu thuốc, dẫn đến việc các cháu quan hệ tình dục sớm, không an toàn và có con ngoài ý muốn.

“Theo thống kê chuyên ngành Dân số và Phát triển tỉnh Lào Cai năm 2021, số trẻ sinh ra của phụ nữ dưới 20 tuổi là 1.956 trẻ /11.070, chiếm 17,67% trẻ được sinh ra trong toàn tỉnh (dân tộc Mông chiếm 60,22%, dân tộc Dao chiếm 17,12%, dân tộc Tày chiếm 8,23%, còn lại các dân tộc khác chiếm 14,43%); số trẻ sinh ra của phụ nữ dưới 18 tuổi là 812 trẻ chiếm tỷ lệ 7,35%. Các huyện có tỷ lệ trẻ em sinh ra của phụ nữ dưới 20 tuổi cao như Bắc Hà 25,29%, Si Ma Cai 25,07%, Bát Xát 21,57%)”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Lập Tổ công tác đặc biệt, mở đợt cao điểm truy quét buôn lậu, hàng giả

Thủ tướng: Lập Tổ công tác đặc biệt, mở đợt cao điểm truy quét buôn lậu, hàng giả

Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo thành lập Tổ công tác đặc biệt và mở đợt tấn công cao điểm đấu tranh, truy quét, ngăn chặn, đẩy lùi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, lưu thông hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ xuất xứ, vi phạm bản quyền, vi phạm sở hữu trí tuệ, xuất xứ hàng hóa, trong thời gian từ ngày 15/5-15/6.
Xã vùng cao Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số

Xã vùng cao Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số

Trang địa phương - Lê Hường - 3 giờ trước
Ngày 14/5, UBND huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông tổ chức Lễ công bố Quyết định xã Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số năm 2024.
Hà Giang: Chương trình MTQG 1719 đạt được nhiều kết quả quan trọng trong giai đoạn I

Hà Giang: Chương trình MTQG 1719 đạt được nhiều kết quả quan trọng trong giai đoạn I

Công tác Dân tộc - Vũ Mừng - 3 giờ trước
Ngày 14/5, UBND tỉnh Hà Giang đã tổ chức Hội nghị tổng kết đánh giá kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719) và đề xuất nội dung Chương trình giai đoạn II, từ năm 2026 - 2030, trên địa bàn tỉnh.
Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Khi trí thức Dao nhập thế, giúp đời (Bài 4)

Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Khi trí thức Dao nhập thế, giúp đời (Bài 4)

Phóng sự - Vàng Ni - Vân Long - 3 giờ trước
Xa xưa, nếu việc học chữ Nôm Dao gần như là trách nhiệm của nam giới, thì tri thức y dược dân tộc lại là không gian học tập chung của người Dao. Ở đó, mọi giới, mọi lứa tuổi đều chung tay góp sức. Để từ đó, một kho tàng tri thức y thuật được liệt vào hàng đồ sộ bậc nhất ra đời, không chỉ là niềm tự hào của đồng bào mà còn là một kho tàng vô giá để ngành Y học Quốc gia tìm tòi và khám phá.
Lông gà cũng thành “vàng nâu” cho đất

Lông gà cũng thành “vàng nâu” cho đất

Kinh tế - T.Nhân - H.Trường - 3 giờ trước
Từ phế phẩm tưởng chừng bỏ đi tại các lò mổ, chàng trai trẻ Nguyễn Hà Thiên (xã Duy Phước, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) đã mày mò thử nghiệm thành công biến lông gà thành phân hữu cơ dạng viên nén hoặc bột – sản phẩm không chỉ thân thiện với môi trường trong sản xuất nông nghiệp mà còn mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt cho gia gia đình anh cùng nhiều lao động tại địa phương.
Hương Tích tự trên đỉnh non Hồng

Hương Tích tự trên đỉnh non Hồng

Phóng sự - An Yên - 3 giờ trước
Mãi cho đến nay, trên dãy núi Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) vẫn còn vang vọng truyền thuyết một nàng công chúa tu hành đắc đạo, hóa thành Phật bà nghìn tay nghìn mắt, phổ độ chúng sinh. Câu chuyện huyền bí trên đỉnh non ngàn bảng lảng mây bay, càng làm cho điểm dừng chân chiêm bái ở chùa Hương Tích thu hút đông đảo du khách và phật tử gần xa.
Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La

Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 14/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La. Chùa Quán Sứ, Hà Nội. Nghệ nhân “chữa bệnh” cho chiêng. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Cú hích chiến lược làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc - (Bài cuối)

Cú hích chiến lược làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc - (Bài cuối)

Dân tộc - Tôn giáo - Hà Anh - 3 giờ trước
Với việc tập trung nguồn lực lớn để giải quyết những điểm nghẽn phát triển kinh tế -xã hội vùng DTTS, Chương trình MTQG 1719 không chỉ đưa ra lời hứa mà đã hiện thực hóa cam kết của Đảng và Nhà nước trong việc “không để ai bị bỏ lại phía sau”. Khi người dân tận mắt thấy sự thay đổi cụ thể trong cuộc sống thường ngày, điều đó tạo nên niềm tin thực chất, một niềm tin không xuất phát từ tuyên truyền, mà từ trải nghiệm và kiểm chứng của chính họ.
Giữ rừng như giữ vàng - Lời thề từ Chư Yanh Sin

Giữ rừng như giữ vàng - Lời thề từ Chư Yanh Sin

Môi trường sống - Xuân Hòa - 3 giờ trước
Ở Vườn Quốc gia Chư Yang Sin - vùng lõi sinh học quan trọng bậc nhất của tỉnh Đắk Lắk - công tác giữ rừng được thực hiện bằng cả trái tim và đôi tay của đồng bào Ê Đê, Mnông, Tày…
Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm tra, chỉ đạo kiện toàn các điều kiện thành lập Đặc khu Kiên Hải

Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm tra, chỉ đạo kiện toàn các điều kiện thành lập Đặc khu Kiên Hải

Trang địa phương - Phương Vũ - Tiến Vinh - 4 giờ trước
Trong 2 ngày 13 và 14/5, nằm trong kế hoạch công tác tại vùng biển Tây Nam, Đoàn công tác của Tỉnh ủy, HĐND, UBND và Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Kiên Giang do ông Nguyễn Tiến Hải - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang làm Trưởng đoàn, đã đến khảo sát, kiểm tra và làm việc với các xã An Sơn, Nam Du, Lại Sơn và Hòn Tre thuộc huyện đảo Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang. Đây là địa bàn thành lập đặc khu theo định hướng sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị hành chính của tỉnh.
Đầu tư trên 320 tỷ đồng xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc

Đầu tư trên 320 tỷ đồng xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc

Tin tức - Anh Trúc - 6 giờ trước
Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc rộng hơn 3,6ha, tọa lạc tại phường Phú Cường (Tp. Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương), được xây dựng gần chùa Hội Khánh, nơi cụ từng gắn bó trong giai đoạn 1923 - 1926.
Mong Tập đoàn Hoa Điện hỗ trợ Việt Nam phát triển năng lượng xanh

Mong Tập đoàn Hoa Điện hỗ trợ Việt Nam phát triển năng lượng xanh

Thời sự - PV - 6 giờ trước
Sáng 14/5, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp ông Bành Cương Bình, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty hữu hạn Tập đoàn Khoa học Kỹ thuật Hoa Điện Trung Quốc (CHEC).