Khoảng 800 nghìn tấn bom đạn còn sót lại sau chiến tranh tại Việt Nam

Ước tính hiện nay số bom đạn còn sót lại sau chiến tranh tại Việt Nam khoảng 800 nghìn tấn, tính đến năm 2023, số diện tích còn ô nhiễm rất lớn, khoảng 5.590.094 ha, tương đương với gần 17,7% diện tích của cả nước.

Trong suốt gần 50 năm qua kể từ khi chiến tranh kết thúc, Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn quan tâm đến công tác khắc phục hậu quả bom mìn, đặc biệt là việc ban hành các chính sách hỗ trợ tạo sinh kế cho nạn nhân bom mìn. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 748/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch thực hiện Chương trình hành động quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh giai đoạn 2023-2025.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội hỗ trợ triển khai hiệu quả mô hình chăm sóc, hỗ trợ sinh kế, tạo việc làm vay vốn tín dụng để sản xuất kinh doanh cho nạn nhân bom mìn, người khuyết tật trên địa bàn 10 tỉnh/thành phố: Khánh Hòa, Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Quảng Ninh, Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Bình, Bình Định, Vĩnh Long. Cục Bảo trợ xã hội đã xây dựng triển khai phần mềm đăng ký và xác định mức độ khuyết tật cho người khuyết tật, nạn nhân bom mìn tại một số địa phương. Cơ sở dữ liệu từ hệ thống phần mềm đã được ứng dụng trong cấp giấy xác định mức độ khuyết tật, quản lý trường hợp và hỗ trợ khám sức khỏe, phục hồi chức năng, sinh kế và đào tạo dạy nghề cho nạn nhân bom mìn tại các địa phương; chỉ tính riêng tại 2 tỉnh Quảng Bình, Bình Định nạn nhân bom mìn được quản lý trên hệ thống phần mềm là hơn 90.000 người.

Năm 2023, Trung tâm Hành động bom mìn Quốc gia đã tổ chức các hoạt động tuyên truyền hưởng ứng Ngày Quốc tế nâng cao nhận thức về hiểm họa bom mìn 4/4/2023, tuyên truyền về thực trạng và hậu quả nhằm giáo dục ý thức phòng tránh tai nạn bom mìn cho người dân tại Sơn La và Đồng Tháp đạt hiệu quả tốt; phối hợp với Hội Hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam tổ chức trợ giúp sinh kế cho 113 nạn nhân bom mìn có hoàn cảnh khó khăn ổn định cuộc sống.

Cũng trong năm qua, Bộ đội Công binh đã xây dựng kế hoạch rà phá bom mìn 1.500 ha đất đai bị ô nhiễm bom mìn nặng trên địa bàn 2 huyện Vị Xuyên và Quản Bạ của tỉnh Hà Giang. Đến nay, đã triển khai làm sạch được 1.232 ha (đạt 80% kế hoạch) bàn giao cho nhân dân lao động sản xuất và quy tập được 6 hài cốt liệt sỹ.

Trung tâm Hành động bom mìn Quốc gia VNMAC phối hợp với Tổ chức CRS Việt Nam với sự tài trợ của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đang xây dựng và chuẩn bị công bố ra mắt Thư viện điện tử quốc gia về Khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh trong thời gian tới. Thư viện điện tử quốc gia về Khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh sẽ được tích hợp trên Trang thông tin điện tử VNMAC tại địa chỉ http://thuviendientu.vnmac.gov.vn/.

 Sau khi ra mắt, thư viện điện tử sẽ là một kho tư liệu, giới thiệu và lưu giữ đầy đủ các thông tin, tư liệu về công tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh tại Việt Nam từ trước đến nay. Đặc biệt, trên Thư viện điện tử quốc gia về Khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh sẽ cập nhật liên tục những tài liệu phục vụ công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức phòng tránh tai nạn bom mìn cho nhân dân (bao gồm các tài liệu bằng video clip, tranh, ảnh, sách, poster… được tập hợp từ nhiều nguồn khác nhau do VNMAC và các tổ chức quốc tế biên soạn phục vụ cho mục đích giáo dục nâng cao nhận thức về hành động mìn tại Việt Nam. Đây được đánh giá là kho tư liệu tuyên truyền mang tính bền vững, lâu dài giúp cho các nhóm hoạt động giáo dục nguy cơ bom mìn tại các địa phương, các vùng sâu, vùng xa và các nhà trường có thể tiếp cận và sử dụng một cách dễ dàng, hiệu quả mà không tốn chi phí.

Trong năm nay, Việt Nam sẽ mở rộng quan hệ với các đối tác tiềm năng; đẩy mạnh vận động tài trợ quốc tế, củng cố và thực hiện hợp tác có hiệu quả, thiết thực; thúc đẩy các bên triển khai bản ghi nhớ đã ký kết trong lĩnh vực khắc phục hậu quả bom mìn với các đối tác Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Anh, Thụy Sỹ, Nga... và các tổ chức quốc tế như: KOICA, UNDP, JICA, GICHD, NPA, PT, ODC, MAG, HALO TRUST, NPA, CRS.... Đồng thời, triển khai dự án “Hành động bom mìn vì làng Hòa bình Việt Nam - Hàn Quốc” giai đoạn 2022 – 2026. Dự án này sẽ triển khai đồng bộ các hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn như: khảo sát rà phá, giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn, hỗ trợ nạn nhân… trên địa bàn 3 tỉnh Thừa Thiên Huế, Quảng Nam và Bình Định.