Nguyên nhân do đặc thù vùng miền, nhiều em, gia đình có hoàn cảnh khó khăn, nên nghỉ học, ở nhà phụ giúp gia đình làm nương rẫy hoặc đi làm thuê. Bên cạnh đó, sau Tết nhiều hoạt động lễ hội diễn ra kéo dài ở địa phương thu hút học sinh tham gia.
Tại Lạng Sơn, Sở Giáo dục và Ðào tạo (GD&ĐT) lưu ý các trường học, chủ động phối hợp cấp ủy, chính quyền địa phương xuống tận thôn, bản vận động học sinh đến trường, quan tâm, khích lệ và động viên kịp thời những học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Để duy trì sĩ số trường lớp sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, Phòng Giáo dục huyện Văn Quan (tỉnh Lạng Sơn) đã lưu ý nhà trường quan tâm, sát sao với học sinh.
Theo chia sẻ của ông Ngô Văn Hiền - Trưởng phòng Giáo dục huyện Văn Quan: “Trước khi nghỉ Tết Nguyên đán, chúng tôi lưu ý các trường trên địa bàn huyện quan tâm, chăm lo cho học sinh trước và sau kỳ nghỉ Tết. Đặc biệt quan tâm đến học sinh có hoàn cảnh khó khăn, để không có học sinh nào phải nghỉ học vì hoàn cảnh khó khăn. Ngay khi trở lại trường, nhà trường tổ chức các hoạt động giáo dục, tổ chức ăn bán trú cho học sinh ngay và ổn định nếp các trường”.
Bên cạnh đó, Phòng Giáo dục huyện Văn Quan còn tổ chức các đoàn kiểm tra kỷ luật, kỷ cương hành chính, tình hình tổ chức dạy học của các trường. Yêu cầu các trường báo cáo sĩ số học sinh, cán bộ, giáo viên và nhân viên hàng ngày để nắm bắt tình hình dạy và học.
“Đối với các em học sinh nghỉ học sau nghỉ Tết Nguyên đán, nhà trường, giáo viên chủ nhiệm phải biết được lý do. Những học sinh nghỉ học không lý do, các trường phải xuống tận nhà tìm hiểu nguyên nhân và có phương án để hỗ trợ các em”, ông Hiền nhấn mạnh.
Tại Yên Bái, tính đến ngày 30/1, tỷ lệ ra lớp trên toàn tỉnh đạt 91,3%. Thấp nhất là huyện Trạm Tấu, đạt hơn 80%.
Trước tình hình trên, Sở GD&ĐT Yên Bái đã yêu cầu các Phòng GD&ĐT phân công giáo viên bám bản, bám làng, bám từng gia đình… để vận động các em trở lại lớp. Tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, ngày đầu học sinh quay trở lại trường, nhiều hoạt động được tổ chức như văn nghệ, đố vui, trò chơi dân gian để tạo hứng thú cho học sinh. Một số trường học tổ chức trao học bổng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
Thực tế cho thấy, việc vận động học sinh đến trường ở một số huyện vùng sâu, vùng xa là một nhiệm vụ khó khăn, vất vả của giáo viên. Nhiều nơi, thầy giáo, cô giáo phải lội suối, băng rừng, đi bộ nhiều cây số mới đến được nhà học sinh, thậm chí lên tận nương, rẫy vận động học sinh trở lại trường. Nhưng các thầy cô đều không nản lòng.
Theo các chuyên gia giáo dục, các địa phương cần tính toán mở rộng mạng lưới trường lớp, phát triển hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú, phổ thông dân tộc bán trú ở vùng sâu, vùng xa.
Ðối với các cơ sở giáo dục, giáo viên chủ nhiệm cần theo dõi sĩ số học sinh trong lớp hằng ngày; quan tâm đến tâm tư, nguyện vọng của học sinh, kịp thời động viên, chia sẻ, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để có biện pháp hỗ trợ cụ thể, giúp các em có điều kiện tiếp tục học tập.
Ðối với các trường ở vùng sâu, vùng xa, nhà trường xây dựng kế hoạch phối hợp với chính quyền xã, trưởng bản, già làng đẩy mạnh tuyên truyền, giải thích, vận động phụ huynh quan tâm, đưa học sinh đến trường đúng thời gian quy định. Các địa phương cần thông báo lịch nhập học của học sinh các cấp học trên loa phát thanh của xã, bản.
Ðối với những học sinh có nguy cơ bỏ học, nhà trường phân công cán bộ, giáo viên trực tiếp xuống bản, vào nhà vận động, giải thích lợi ích, tầm quan trọng của việc học tập. Giáo viên cần tạo không khí học tập thoải mái, không tạo áp lực cho học sinh.