Những ngày này, dọc cánh đồng sông Ba, người dân xã Phú Cần, thị trấn Phú Túc đang thực hiện nhiều biện pháp che chắn, dùng máy bơm hút nước, nhặt quả thối… để giảm thiểu thấp nhất thiệt hại do mưa bão gây ra. Thế nhưng, cũng đành bất lực trước thiên tai, 30 - 70% diện tích dưa hấu của người dân đã bị thiệt hại nặng nề.
Ông Đặng Đình Phú (tổ 6, thị trấn Phú Túc) như ngồi trên đống lửa khi hàng loạt trái dưa hấu nặng gần 1 kg/quả trên đám ruộng 1 ha của gia đình đang thối dần. Ngồi trong căn chòi che tạm bằng mấy tấm bạt, ông Phú lặng nhìn ruộng dưa rồi buồn rầu kể: “Tính theo đúng lịch thời vụ thì chỉ khoảng 10 ngày nữa, ruộng dưa sẽ cho thu hoạch. Từ giữa tháng 7, trên địa bàn liên tiếp xuất hiện những trận mưa lớn. Mặc dù gia đình đã huy động máy bơm nước nhưng do chân ruộng thấp, toàn bộ diện tích dưa vẫn bị ngập. Khi nước rút, những quả dưa đang chờ thu hoạch thối rữa hàng loạt, một số bị nứt vỡ. Ruộng dưa bị thiệt hại khoảng 70%. Nếu những ngày tới mưa không ngừng thì số dưa còn lại cũng không thể cứu vãn. Hơn 90 triệu đồng tiền đầu tư coi như mất trắng. Đây là vụ đầu tiên tôi trồng dưa hấu trái vụ nhưng chắc cũng sẽ là vụ cuối cùng”.
Chung cảnh ngộ là ruộng dưa của anh Trương Văn Hưng với 2 ha dưa hấu đang đến thời kỳ thu hoạch. Theo anh Hưng, do những ngày gần đây, mưa lớn kéo dài khiến ruộng dưa của gia đình anh bị ngập trong nước. Khi nước rút, gia đình anh ra kiểm tra, khoảng 50% diện tích dưa không thể thu hoạch được. Số còn lại, nếu bán, chưa chắc thương lái đã mua hoặc nếu mua sẽ bị ép giá vì dưa bị ngập nước lâu ngày, chất lượng không đảm bảo.
Theo nông dân trồng dưa, nếu không bị thiệt hại, 1 ha sẽ thu về hơn 25 tấn dưa, với giá 5.000 đồng/kg, ông dự kiến thu nhập khoảng 125 triệu đồng. Trừ mọi chi phí, gia đình sẽ có lãi từ 35 - 40 triệu đồng. Vào thời điểm này những năm trước, trên cánh đồng dưa hấu xã Phú Cần, nhộn nhịp xe, thương lái đi đến tận nơi cắt, thu mua dưa. Thế nhưng năm nay, do ảnh hưởng của mưa lớn gây thiệt hại nặng nề, trên cánh đồng dưa chỉ còn lưa thưa vài đám còn giữ được quả. Một số nông dân lặng lẽ nhặt những quả còn sót lại để tập kết ra đường chờ thương lái đến mua. Bà con ngậm ngùi chỉ mong bán vớt vát lại tiền vốn mua phân bón, công thuê đất... Giờ đây, nhiều hộ nông dân đang đứng trước nguy cơ mắt trắng, đối mặt trước một mùa dưa “đắng”.
Thống kê từ Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Krông Pa, toàn huyện có 52,4 ha dưa hấu trái vụ của 71 hộ dân, tập trung chủ yếu tại cánh đồng xã Phú Cần, khu vực dọc sông Ba. Mưa lớn kéo dài hơn 1 tuần qua đã làm toàn bộ diện tích này bị thiệt hại nặng nề, trong đó, 16,4 ha thiệt hại trên 70%, còn lại thiệt hại từ 30% đến 70%. Ước tổng thiệt hại ban đầu khoảng 3,7 tỷ đồng.
Ông Võ Ngọc Châu, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Krông Pa, cho biết: Ngay sau khi nắm tình hình, chúng tôi đã chỉ đạo các địa phương tuyên truyền, vận động người dân nạo vét mương thoát nước để cứu ruộng dưa. Đối với diện tích dưa gần chín thì thu hoạch sớm nhằm giảm thiệt hại xuống mức thấp nhất. Dưa hấu là loại cây không ưa nước, nếu bị ngập thì thiệt hại rất nặng nề. Thời điểm này, mưa bão thường xảy ra, người dân trồng dưa dọc bờ sông Ba rất dễ bị ngập úng. Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khuyến cáo người dân không tự phát trồng dưa trái vụ để tránh thiệt hại lớn về kinh tế.
Hiện, UBND huyện Krông Pa đã có văn bản đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Gia Lai đề xuất UBND tỉnh Gia Lai hỗ trợ kinh phí, khôi phục sản xuất cho 71 hộ dân trồng dưa hấu bị thiệt hại trong những đợt mưa lớn gây ngập lụt trên địa bàn.