Dự án 1 Chương trình MTQG 1719: Cơ hội để nhiều hộ đồng bào DTTS vươn lên

“Chìa khóa” giúp đồng bào vươn lên

Trên những nẻo đường miền Tây xứ Thanh, không khó để cảm nhận được sự đổi thay trên mỗi bản, làng. Dù còn nhiều khó khăn, nhưng với sự quyết tâm của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, cùng với công tác tuyên truyền được triển khai thực hiện từ huyện đến thôn, bản đã góp phần nâng cao nhận thức của đồng bào trong triển khai thực hiện Dự án 1.

Tại huyện Như Thanh, cuối năm 2024, gia đình chị Lê Thị Hường, thôn 5, xã Cán Khê thuộc diện hộ nghèo, đã được hỗ trợ 80 triệu đồng làm nhà ở theo Chương trình MTQG 1719. Chị Hường vay mượn thêm kinh phí từ bà con, anh em, bà con trong thôn hỗ trợ thêm ngày công, vật liệu. Và căn nhà rộng 70m2, với tổng giá trị gần 200 triệu đồng được hoàn thành trong nhiềm vui và hạnh phúc của gia đình chị Hường

Với tỉnh Bắc Kạn, để triển khai Dự án 1 hiệu quả, UBND tỉnh Bắc Kạn đã yêu cầu các sở, ban, ngành như Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Xây dựng và Sở Tài nguyên và môi trường thực hiện các nhiệm vụ cụ thể. Sở Nông nghiệp tổ chức tập huấn kỹ thuật sản xuất cho đồng bào; Sở Xây dựng theo dõi xây dựng nhà ở. Sở Tài nguyên và Môi trường hỗ trợ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ được hỗ trợ. Các đơn vị cần phối hợp chặt chẽ để đảm bảo sử dụng hiệu quả nguồn lực.

Chia sẻ với chúng tôi, chị Hường cho biết: Bản thân tôi là người khuyết tật, hưởng trợ cấp xã hội, điều kiện kinh tế còn nbiều khó khăn. Được hỗ trợ nhà ở là niềm hạnh phúc lớn đối với gia đình.

Thực hiện Dự án 1, Chương trình MTQG 1719, tỉnh Sơn La đã giải ngân thanh toán 38,890 tỉ đồng đầu tư xây dựng hàng trăm công trình nước sinh hoạt tập trung và hàng nghìn thiết bị nước sinh hoạt phân tán cho đồng bào các DTTS trên địa bàn, góp phần nâng tỷ lệ đồng bào DTTS được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh lên gần 95%.

Được xem như chiếc “chìa khóa”, tạo cơ hội, động lực giúp đồng bào DTTS vươn lên, việc thực hiện Dự án 1 trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn, đã giúp bà con có hoàn cảnh khó khăn được hỗ trợ xây dựng nhà mới để an cư và an tâm phát triển kinh tế.

Trong giai đoạn 2021 - 2025, toàn tỉnh Bắc Kạn đã xây dựng kế hoạch hỗ trợ 983 nhà cho hộ nghèo, giúp người dân yên tâm lao động sản xuất, vươn lên thoát nghèo. Với phương châm đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, tỉnh Bắc Kạn đã từng bước triển khai hiệu quả các chương trình, dự án, chính sách dân tộc. 

Đặc biệt, trong giai đoạn 2019 - 2024, tỉnh đã phân bổ trên 3.300 tỷ đồng thực hiện các nội dung của Chương trình MTQG 1719, tập trung cho các xã, thôn đặc biệt khó khăn. Trong đó, hướng đến việc giải quyết những vấn đề bức thiết về nhà ở, nước sinh hoạt, sắp xếp bố trí ổn định dân cư ở những nơi cần thiết. Nhờ đó, đến nay, toàn tỉnh đã xóa được gần 1.100 nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, cận nghèo bảo đảm tiêu chí “3 cứng”.

Theo ông Phạm Duy Hưng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn, nhằm thực hiện hiệu quả Dự án 1, Chương trình MTQG 1719, UBND tỉnh Bắc Kạn đã ban hành kế hoạch và nhiều văn bản chỉ đạo triển khai thực hiện đối với từng chương trình, đề án cụ thể. 

Cùng với đó, chỉ đạo các đơn vị, địa phương nghiêm túc thực hiện Nghị định số 05/2011 của Chính phủ về công tác dân tộc đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Đây được xem là những bước đi quan trọng, tạo động lực để đồng bào DTTS vươn lên phát triển bền vững.

Tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện Chương trình

Với tỉnh Bắc Kạn, để triển khai Dự án 1 hiệu quả, UBND tỉnh Bắc Kạn đã yêu cầu các sở, ban, ngành như Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Xây dựng và Sở Tài nguyên và môi trường thực hiện các nhiệm vụ cụ thể. Sở Nông nghiệp tổ chức tập huấn kỹ thuật sản xuất cho đồng bào; Sở Xây dựng theo dõi xây dựng nhà ở. Sở Tài nguyên và Môi trường hỗ trợ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ được hỗ trợ. Các đơn vị cần phối hợp chặt chẽ để đảm bảo sử dụng hiệu quả nguồn lực.

Theo ông Phạm Văn Sang, Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Dân tộc huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hóa, trong 2 năm (2023 - 2024), huyện đã tích cực triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở cho hộ đồng bào DTTS, đã có 40 hộ được xây dựng nhà ở với kinh phí Nhà nước hỗ trợ là 1,6 tỷ đồng. Đối với chính sách hỗ trợ đất ở, qua rà soát toàn huyện có 27 hộ nghèo DTTS có nhu cầu hỗ trợ đất ở, trong đó có 5 hộ thuộc các xã Xuân Khang, Xuân Phúc, Yên Lạc, Thanh Kỳ, Hải Long đủ điều kiện được thực hiện hỗ trợ về đất ở năm 2024, với tổng kinh phí 200 triệu đồng.

“Riêng chính sách hỗ trợ đất sản xuất, qua rà soát có 67 hộ có nhu cầu, song do quỹ đất của địa phương đã ổn định, khó khăn cho việc giao đất sản xuất cho các hộ. Vì vậy, UBND huyện Như Thanh đang rà soát nhu cầu chuyển sang hỗ trợ máy móc, nông cụ phục vụ sản xuất”,  ông Sang cho biết.

Theo đại diện lãnh đạo Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Thanh Hóa, Dự án 1 với những chính sách hỗ trợ mang tính nhân văn cao, khi triển khai thực hiện dự án đã nhận được sự đồng thuận, hợp tác của chính quyền địa phương và Nhân dân. Nhờ đó, các chính sách trong Dự án 1 được thực hiện bảo đảm công bằng, thống nhất, công khai, minh bạch.

 Tuy nhiên, việc thực hiện Dự án 1 vẫn có những khó khăn, vướng mắc như: việc hỗ trợ đất ở, mua, chuyển nhượng đất ở cần chi phí lớn, các hộ nghèo có nhu cầu, đủ điều kiện hỗ trợ về đất ở nhưng lại khó khăn về kinh phí để mua đất dù đã được hỗ trợ 40 triệu đồng...

 Bênh cạnh đó, việc hỗ trợ nhà ở, công tác rà soát đối tượng hỗ trợ nhà ở cũng gặp khó khăn, còn chồng chéo do nhiều chương trình hỗ trợ nhà ở đang triển khai thực hiện trên cùng địa bàn; nhiều hộ có nhà ở lâu năm trên một số loại đất không có trích lục đất ở, mặc dù có nhu cầu xây dựng nhà nhưng không đủ căn cứ pháp lý để hỗ trợ.

Để giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện Dự án 1, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Thanh Hóa sẽ phối hợp với các sở, ngành, địa phương có liên quan tham mưu cho tỉnh các giải pháp tháo gỡ những khó khăn còn tồn tại; đồng thời sẽ tiếp tục kiến nghị với Trung ương để sửa đổi nội dung, cách làm phù hợp với thực tế vùng DTTS và miền núi để tiếp tục thực hiện có hiệu quả các nội dung hỗ trợ của Dự án.