Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đồng Luông nay vắng tiếng khèn

PV - 11:01, 20/03/2019

Khèn, sáo, kèn lá và đàn môi của đồng bào Mông vốn là những nhạc cụ hết sức độc đáo và riêng có. Mỗi độ Tết đến Xuân về, những thanh âm của núi rừng ấy lại cất lên hân hoan tình tứ. Vậy nhưng, đồng bào Mông ở Đồng Luông, xã Quảng Chu của huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn chẳng biết vì đâu lại bỗng quay lưng với chính những đặc sắc văn hóa của dân tộc mình.

Mùa xuân, Đồng Luông rộn ràng bước chân du khách nhưng vắng tiếng khèn Mông - Ảnh Ngô Đức Mích Mùa xuân, Đồng Luông rộn ràng bước chân du khách nhưng vắng tiếng khèn Mông - Ảnh Ngô Đức Mích

Trở lại Đồng Luông lần này chúng tôi thực sự thấy có nhiều đổi khác, nhà cửa khang trang hơn, người Đồng Luông khuôn mặt ai cũng rạng ngời háo hức. Cách đây chừng dăm bảy năm, từ trung tâm xã lên bản chỉ chừng 2km mà mướt mát mồ hôi, sấp mặt lưng dốc, chân bấm xuống bùn cốt sao cho khỏi ngã mà con dốc cứ hun hút mãi chẳng tới nơi. Giờ Quốc lộ 3B đã cắt qua bản, thung lũng ngô ngày nào nay đã trồng bạt ngàn hoa, người Đồng Luông cũng tranh thủ làm du lịch kiếm đồng ra đồng vào. Vậy nhưng, bên cạnh những tâm tình rất đỗi hân hoan ấy, thì vẫn còn đó một nỗi buồn trĩu nặng, ấy là chẳng biết từ khi nào đồng bào Mông ở Đồng Luông này lại quay lưng với chính những nhạc cụ truyền thống đã làm nên “thương hiệu” đặc sắc văn hóa của dân tộc mình.

Ông Dương Văn Hờ, một cư dân Đồng Luông cho chúng tôi biết, khèn, sáo, đàn môi… giờ đa phần đã bỏ rồi, không còn ai muốn chơi nữa đâu. Ở Đồng Luông này chỉ có nhà ông Lý Văn Giàng ở Pác Giàng là còn giữ thôi, còn kèn lá chắc chỉ có con trai ông Ngô Phình là còn biết; mà giờ cũng chẳng ai còn thuộc dân ca Mông nữa. Thay vì hát dân ca, chơi nhạc cụ dân tộc, người Mông ở Đồng Luông giờ chuyển sang chơi đàn Oóc-gan, hát nhạc mới và thánh ca, ông Hờ cho biết thêm. Bản thân ông Hờ cũng đã bỏ khèn, bỏ sáo mấy chục năm nay. Khi chúng tôi hỏi, vậy trai gái muốn tìm hiểu nhau, yêu nhau mà không có khèn có sáo, không hát dân ca thì lấy gì tỏ bày, ông cười, có gì đâu, điện thoại cho nhanh à! Cứ Zalo, Facebook rồi nhắn tin cho nhau thôi, vừa nhanh vừa đỡ mất thời gian. Rời nhà ông Hờ, chúng tôi tìm đến một vài hộ dân gần đó, tất cả đều có cùng suy nghĩ như ông Hờ.

Cả một dải non trập trùng hoa cỏ, cả một không gian lãng mạn tình thơ mà thiếu vắng những âm sắc của khèn Mông, của sáo và tiếng kèn lá réo rắt gọi bạn tình thì quả là một sự hẫng hụt cho du khách khi đặt chân lên đất này. Có thể nói đó là điều hết sức đáng tiếc. Những vùng du lịch khác trong tỉnh, như hồ Ba Bể chẳng hạn, cũng là làm du lịch nhưng đồng bào Tày ở Ba Bể đã biết tận dụng thế mạnh văn hóa địa phương khi lập nên những đội văn nghệ thôn bản phục vụ khách du lịch và nhận được sự hài lòng từ du khách. Thực tế cho thấy, tại các vùng đồng bào Mông của các huyện như Ba Bể hay Pác Nặm cũng đã từng có hiện tượng đồng bào Mông bỏ khèn, bỏ sáo song nhờ có những người Mông tâm huyết với các âm sắc của dân tộc mình kiên trì động viên, khuyến khích, tập hợp, truyền dạy và thành lập nên các câu lạc bộ nhằm bảo tôn và phát triển nhờ đó mà khèn Mông ở các vùng này đã không bị mai một.

Tiếng sáo, tiếng khèn... ở Đồng Luông đang ngày càng vắng lặng. (Ảnh minh họa) Tiếng sáo, tiếng khèn... ở Đồng Luông đang ngày càng vắng lặng. (Ảnh minh họa)

Đem câu chuyện Đồng Luông, chúng tôi trao đổi cùng ông Lâm Tiến Anh, Trưởng phòng Văn hóa Thông tin huyện Chợ Mới, ông cho biết: Về công tác bảo tồn cũng như phát triển khèn Mông và một số nhạc cụ truyền thống khác tại Đồng Luông, theo ông Lâm Tiến Anh hiện hết sức khó khăn vì không có kinh phí, do đó cũng chưa thể có bất kỳ cuộc điều tra xã hội học nào để đánh giá về nhu cầu, nguy cơ và mức độ mai một của các nhạc cụ truyền thống này.

Có thể khẳng định tiếng sáo, tiếng khèn, những làn điệu dân ca Mông… ngoài giá trị văn hóa cốt lõi làm nên bản sắc tộc người còn góp một phần không nhỏ vào việc phát triển kinh tế- văn hóa tại địa phương. Nhất là khi Đồng Luông giờ đây đã được du khách biết đến nhiều hơn với những bạt ngàn hoa khoe sắc vào mỗi dịp Tết đến Xuân về. Du lịch tại Đồng Luông sẽ có sức hút lớn hơn nếu biết bảo tồn, phát huy và khai thác những thế mạnh đó. Để làm được điều này, đảng bộ, chính quyền địa phương cùng các sở, ngành liên quan cần sớm có đề án, kế hoạch cụ thể trong việc bảo tồn, phát huy giá trị các nhạc cụ truyền thống của đồng bao Mông nơi đây để tiếng sáo, tiếng khèn sẽ không mãi là một nốt lặng trên những đỉnh núi mùa xuân.

Khèn, sáo, đàn môi… giờ đa phần đã bỏ rồi, không còn ai muốn chơi nữa đâu. Ở Đồng Luông này chỉ có nhà ông Lý Văn Giàng ở Pác Giàng là còn giữ thôi, còn kèn lá chắc chỉ có con trai ông Ngô Phình là còn biết; mà giờ cũng chẳng ai còn thuộc dân ca Mông nữa”. (Ông Dương Văn Hờ, ở Đồng Luông, xã Quảng Chu, huyện Chợ Mới tỉnh Bắc Kạn).

HOÀNG CHIẾN THẮNG

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Theo Kantar Việt Nam, Vinamilk tiếp tục là thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất năm thứ 13, và chiếm sóng Top 10 với các nhãn hiệu cùng “nhà” là Ông Thọ, Ngôi sao Phương Nam, Susu và Probi. Đáng chú ý, sản phẩm Vinamilk có mặt trong gần 9/10 hộ gia đình Việt với tần suất mua đều đặn hàng tháng (14 lần/năm).
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.