Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Di sản của sự hòa thanh độc đáo

PV - 10:05, 26/02/2019

Từ bao đời nay, đồng bào các dân tộc miền núi tỉnh Phú Yên luôn coi “trống đôi, cồng ba, chiêng năm” là tài sản quý báu, biểu thị sức mạnh trong đời sống vật chất, tinh thần. Ngày 22/2/2016, nghệ thuật trình diễn “Trống đôi, cồng ba, chiêng năm” đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là niềm tự hào và động lực để người dân bảo tồn, phát huy giá trị của loại nhạc cụ này.

Lễ hội trống đôi, cồng ba, chiêng năm huyện Đồng Xuân mừng xuân Kỷ Hợi năm 2019. Lễ hội trống đôi, cồng ba, chiêng năm huyện Đồng Xuân mừng xuân Kỷ Hợi năm 2019.

Theo già làng La Chí Thái, bộ nhạc cụ trống đôi, cồng ba, chiêng năm có một vị trí, ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của đồng bào các dân tộc Ba Na và Chăm H’roi ở thôn Xí Thoại nói riêng và cộng đồng người DTTS nói chung ở Phú Yên. Đây cũng là bộ nhạc cụ độc đáo bởi có sự hòa quyện âm điệu, tiết tấu của cả trống đôi, cồng ba, chiêng năm. Khi biểu diễn, âm thanh lại kết hợp với ngôn ngữ hình thể và có mặt trong mọi sinh hoạt văn hóa của đồng bào nên luôn được cộng đồng trân trọng, gìn giữ và phát huy…

Mỗi dịp lễ hội khác nhau, âm thanh của trống đôi, cồng ba, chiêng năm đều thể hiện những giá trị riêng, mang triết lý sâu sắc. Theo các chuyên gia âm nhạc dân tộc, trong bộ hòa thanh trứ danh “trống đôi, cồng ba, chiêng năm”, vai trò và tác dụng của múa trống đôi thường gây ấn tượng mạnh nhất, làm cho các cuộc hội vui đến nức lòng. Mỗi loại nhạc cụ có điệu thức riêng: chiêng năm giữ giai điệu khoan nhặt, thanh thoát, âm vang ngân xa; cồng ba giữ bè trầm sâu lắng mượt mà. Sự có mặt của trống đôi luôn làm cho người ta say hội; làm cho cuộc hòa thanh tìm được sự đồng điệu, chảy rót vào nhau, tạo cho cuộc hội đạt tới cao trào của sự hứng khởi.

Ngoài biểu diễn “trống đôi, cồng ba, chiêng năm”, Lễ hội còn có các hoạt động thể thao truyền thống. (Trong ảnh, thi đẩy gậy nam tại lễ hội) Ngoài biểu diễn “trống đôi, cồng ba, chiêng năm”, Lễ hội còn có các hoạt động thể thao truyền thống. (Trong ảnh, thi đẩy gậy nam tại lễ hội).

Cộng đồng người Chăm H’roi, Ba Na ở Phú Yên cho rằng, đánh trống đôi là một cách nói chuyện sâu lắng nhất. Khi hai người song diễn, luôn luôn có một người nêu câu hỏi và buộc người cùng chơi phải đối đáp, tiếng trống thay cho lời, điệu múa nói lên cách ứng xử. Đồng điệu, thích nhau thì âm trống, điệu múa hòa quyện nghe rất êm tai. Còn ví như không ưa nhau thì tiếng trống nghe đốp chát, tức giận, biểu hiện coi thường bạn chơi. Do đó, nghệ nhân múa trống đôi phải là một cặp “ngang sức ngang tài” người tung, kẻ hứng, hiểu ý nhau mới giữ cho cuộc chơi trọn vẹn.

Di sản văn hóa nghệ thuật trình diễn “trống đôi, cồng ba, chiêng năm” cùng không gian văn hóa của đồng bào các dân tộc Chăm H’roi và Ba Na ở huyện Đồng Xuân (Phú Yên) là nét văn hóa độc đáo. Tuy nhiên, vấn đề hiện nay là cần phải có biện pháp bảo tồn hợp lý. Theo ông Nguyễn Hữu Từ, Phó Chủ tịch UBND huyện Đồng Xuân, để bảo tồn và phát triển di sản văn hóa Nghệ thuật biểu diễn trống đôi, cồng ba, chiêng năm, UBND huyện cũng đã xây dựng và ban hành đề án Phát triển văn hóa, du lịch thôn Xí Thoại và Hà Rai (xã Xuân Lãnh). Trong đó, có nhiều phần việc cơ bản đã thực hiện như: điều tra, khảo sát, tuyên truyền, vận động người dân ở đây tham gia bảo tồn văn hóa, vệ sinh môi trường; kiện toàn lại đội cồng chiêng, vận động thanh thiếu niên tham gia; khôi phục nghề dệt thổ cẩm và làm rượu ché; phục dựng hai lễ hội truyền thống, tập trung xây dựng, bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa để phát triển du lịch và ngược lại”, ông Từ cho biết.

Múa trống đôi của người Chăm Hro. Ảnh Tấn Vịnh Múa trống đôi của người Chăm Hro. Ảnh Tấn Vịnh

Còn theo ông Phan Đình Phùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên, nghệ thuật biểu diễn “trống đôi, cồng ba, chiêng năm” trở thành Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là niềm tự hào của Nhân dân Phú Yên nói chung và bà con đồng bào thôn Xí Thoại nói riêng. Để bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa này, địa phương cần tập trung bảo tồn được chủ thể, khách thể, không gian và môi trường sống của di sản văn hóa; phải có sự kế thừa, truyền dạy liên tục cho các thế hệ tiếp theo trong cộng đồng. Việc tổ chức ngày hội giao lưu văn hóa, thể thao, du lịch các DTTS nơi đây trở thành truyền thống hằng năm, cũng là cách bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa với phát triển du lịch cộng đồng, tạo nên một sản phẩm du lịch độc đáo, riêng có…

Ngày 21/02 (ngày 17 tháng Giêng năm Kỷ Hợi 2019), tại thôn Xí Thoại, xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Phú Yên phối hợp với UBND huyện Đồng Xuân tổ chức Lễ hội trống đôi, cồng ba, chiêng năm huyện Đồng Xuân mừng Xuân Kỷ Hợi năm 2019.

Tham gia Lễ hội năm nay có 07 đội đến từ các xã trong huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên và 3 đội đến từ các xã Canh Liên, Canh Hiệp, Canh Hòa, huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định. Lễ hội là dịp các dân tộc anh em trên địa bàn huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên và huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định gặp gỡ, giao lưu, thắt chặt tình đoàn kết cùng nhau xây dựng quê hương ngày càng phát triển.

THÀNH NHÂN

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Gia Lai: Tiếp tục xảy ra vụ phá rừng tự nhiên quy mô lớn gần 5ha

Gia Lai: Tiếp tục xảy ra vụ phá rừng tự nhiên quy mô lớn gần 5ha

Tỉnh Gia Lai vừa phát hiện vụ phá rừng tự nhiên quy mô lớn trên địa bàn huyện Kông Chro với tổng diện tích lên đến gần 5ha. Hiện Hạt Kiểm lâm huyện Kông Chro đang phối hợp với các ngành chức năng tiến hành mở rộng hiện trường, điều tra, xác minh làm rõ đối tượng để xử lý nghiêm theo quy định. Đồng thời, kiến nghị cấp trên làm rõ trách nhiệm của chủ rừng khi để xảy ra phá rừng.
Mang Tết Trung thu đến với trẻ em vùng cao biên giới Mèo Vạc

Mang Tết Trung thu đến với trẻ em vùng cao biên giới Mèo Vạc

Xã hội - Văn Hoa - Minh Đức - 22:51, 24/09/2023
Nhằm để các em thiếu nhi nơi vùng cao biên giới Mèo Vạc được tận hưởng một mùa Trung thu rộn ràng, ấm áp và đong đầy yêu thương, vừa qua, Đoàn thiện nguyện Thanh Maika và những người bạn (Thành phố Hà Nội) phối hợp UBND xã Pải Lủng tổ chức chương trình “Trung thu cao nguyên đá” cho hơn 1.000 em học sinh liên trường của xã.
Bình Thuận: Phổ biến, cung cấp thông tin cho Người có uy tín và cán bộ làm công tác dân tộc ở cơ sở

Bình Thuận: Phổ biến, cung cấp thông tin cho Người có uy tín và cán bộ làm công tác dân tộc ở cơ sở

Công tác Dân tộc - L.Phương - 22:46, 24/09/2023
Ngày 24/9, Ban Dân tộc tỉnh Bình Thuận đã tổ chức Hội nghị tập huấn phổ biến, cung cấp thông tin cho 87 Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS và cán bộ, công chức thuộc các Phòng Dân tộc trên địa bàn tỉnh.
An Giang: Khai Giảng lớp đào tạo kỹ năng tiếng Khmer cho cán bộ Bộ đội Biên phòng

An Giang: Khai Giảng lớp đào tạo kỹ năng tiếng Khmer cho cán bộ Bộ đội Biên phòng

Công tác Dân tộc - Như Tâm - Lê Vũ - 22:42, 24/09/2023
Ngày 24/9, tại Tiểu đoàn Huấn luyện - Cơ động, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang phối hợp với Sở Nội vụ và Trường Dân tộc nội trú - Trung học phổ thông tỉnh An Giang tổ chức Lễ khai giảng lớp 4 kỹ năng tiếng Khmer cho cán bộ trong đơn vị.
Đồng bào Dao cải thiện thu nhập từ các bài thuốc cổ truyền

Đồng bào Dao cải thiện thu nhập từ các bài thuốc cổ truyền

Media - Trọng Bảo - 22:33, 24/09/2023
Đồng bào Dao đỏ ở Lào Cai sở hữu một kho tàng tri thức về cây thuốc rất có giá trị trong tự nhiên. Trải qua bao thế hệ, kinh nghiệm về những cây thuốc dân gian vẫn được lưu truyền, gìn giữ. Các bài thuốc cổ truyền không chỉ chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng trong thôn bản, mà hiện nay đã và đang được bà con khai thác, chế biến thành các sản phẩm đa dạng cũng ứng cho thị trường mang lại thu nhập, cải thiện đời sống.
Khám phá bảo tàng duy nhất về lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định

Khám phá bảo tàng duy nhất về lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định

Media - Lê Vũ – Trần Linh - 22:32, 24/09/2023
Vừa được chính thức đi vào hoạt động từ cuối tháng 8/2023, tuy nhiên, Bảo tàng Biệt động Sài Gòn - Gia Định đã thành địa chỉ tham quan thu hút đông đảo du khách, đặc biệt là các bạn trẻ trong thời gian gần đây. Cùng Báo Dân tộc và Phát triển khám phá bảo tàng duy nhất ở Việt Nam về lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định.
Tin trong ngày - 22/9/2023

Tin trong ngày - 22/9/2023

Bản tin hôm nay, ngày 22/9, có những thông tin đáng chú ý sau: Giới thiệu sản phẩm OCOP gắn với văn hóa các tỉnh miền núi phía Bắc. Lễ hội trà Shan tuyết lớn nhất miền Bắc. Hủy hoại cây rừng bằng thuốc độc ở huyện Bác Ái (Ninh Thuận). Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Bộ đội Biên phòng giúp đồng bào DTTS thay đổi nếp nghĩ, cách làm

Bộ đội Biên phòng giúp đồng bào DTTS thay đổi nếp nghĩ, cách làm

Media - Ngọc Chí - 22:32, 24/09/2023
Với phương châm “ba bám, bốn cùng”, lực lượng Bội đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Kon Tum đã và đang triển khai nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả, từng bước giúp cho đồng bào DTTS ở khu vực biên giới vươn lên thoát nghèo, có cuộc sống ấm no và hạnh phúc.
Ngày hội văn hóa, thể thao thanh niên Việt Nam - Lào tại Bình Định

Ngày hội văn hóa, thể thao thanh niên Việt Nam - Lào tại Bình Định

Tin tức - T.Nhân - 22:30, 24/09/2023
Ngày 24/9, tại huyện miền núi Vân Canh (Bình Định), Tỉnh đoàn Bình Định tổ chức Ngày hội văn hóa, thể thao thanh niên Việt Nam - Lào với sự tham gia hưởng ứng của hơn 250 đoàn viên, thanh niên, sinh viên Việt Nam và Lào.
Thanh Hóa: Ấm áp chương trình “Tết Trung thu - Tết của tình yêu thương”

Thanh Hóa: Ấm áp chương trình “Tết Trung thu - Tết của tình yêu thương”

Nhịp cầu nhân ái - Quỳnh Trâm - 22:30, 24/09/2023
Trung ương Hội Bảo trợ Người khuyết tật và trẻ mồ côi Việt Nam và Hội Bảo trợ Người khuyết tật, trẻ mồ côi và bảo vệ quyền trẻ em tỉnh Thanh Hóa vừa phối hợp với huyện miền núi Ngọc Lặc tổ chức Chương trình tặng quà “Tết Trung thu - Tết của tình yêu thương” dành cho học sinh khuyết tật, học sinh mồ côi, học sinh nghèo có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, nhân dịp Tết Trung thu và bước vào năm học mới.
Thể thao Việt Nam giành huy chương đầu tiên tại Asiad 19

Thể thao Việt Nam giành huy chương đầu tiên tại Asiad 19

Thể thao - PV - 22:27, 24/09/2023
Sáng 24/9, 4 cô gái Đinh Thị Hảo, Hà Thị Vui, Phạm Thị Huệ, Dư Thị Bông đã mang về tấm huy chương đầu tiên của Asiad 19 cho Đoàn thể thao Việt Nam ở môn Chèo thuyền Rowing.
Các lao động Việt Nam không nguy hiểm đến tính mạng trong vụ cháy tại Đài Loan (Trung Quốc)

Các lao động Việt Nam không nguy hiểm đến tính mạng trong vụ cháy tại Đài Loan (Trung Quốc)

Tin tức - L.Minh - 22:24, 24/09/2023
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội vừa có công văn Số: 3952/LĐTBXH-VP, về việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho người lao động Việt Nam trong vụ hỏa hoạn tại Đài Loan (Trung Quốc).