Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Củng cố phên giậu quốc gia

Tùng Nguyên - 09:51, 13/06/2019

Thiếu sinh kế, thiếu cơ sở hạ tầng, nên công tác giảm nghèo ở các xã biên giới hiện vẫn rất nan giải. Tỷ lệ hộ nghèo cao, cùng với diễn biến phức tạp của các loại tội phạm ma túy, buôn bán người… là những “điểm nóng” luôn thường trực ở các địa bàn biên giới.

Bài 3: Những điểm yếu cần gia cố

Tỷ lệ nghèo chênh lệch lớn

Lạng Sơn có thể xem là một tỉnh khá trong số những tỉnh miền núi, biên giới với hoạt động xuất nhập khẩu, sản xuất công nghiệp nhộn nhịp; cùng với đó là các khu kinh tế, đô thị được đầu tư phát triển rầm rộ. Nhờ vậy, thu ngân sách trên địa bàn tỉnh tương đối khả quan. Như năm 2018, tổng thu ngân sách của Lạng Sơn đạt trên 5.400 tỷ đồng (trong khi Bắc Kạn chỉ thu được hơn 605 tỷ đồng; Cao Bằng thu gần 1.900 tỷ đồng,…).

Vậy nhưng, Lạng Sơn cũng là một trong số các tỉnh thường xuyên phải xin Chính phủ hỗ trợ gạo cứu đói cho Nhân dân; các hộ thiếu đói chủ yếu sinh sống những địa bàn ĐBKK ở 21 xã biên giới của tỉnh. Gần đây nhất, sau Tết Nguyên đán Kỷ Hợi (tháng 3/2019), Chính phủ cũng đã phải xuất cấp 217,860 tấn gạo để Lạng Sơn hỗ trợ người dân qua kỳ giáp hạt (thực tế theo rà soát của tỉnh Lạng Sơn thì cần hơn 465,5 tấn gạo). Trong dịp Tết và giáp hạt Mậu Tuất 2018, Lạng Sơn cũng đã được cấp hơn 345 tấn để hỗ trợ Nhân dân.

Đồng bào các DTTS vùng biên tham gia tuần tra bảo vệ biên giới. (Ảnh minh họa) Đồng bào các DTTS vùng biên tham gia tuần tra bảo vệ biên giới. (Ảnh minh họa)

Việc phải thường xuyên xin gạo hỗ trợ cứu đói cho thấy, công cuộc giảm nghèo ở tỉnh biên giới Lạng Sơn đang rất gian nan. Đặc biệt, nan giải nhất của Lạng Sơn hiện nay có sự chênh lệch rất lớn về tỷ lệ hộ nghèo giữa các địa bàn. Hết năm 2018, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh Lạng Sơn giảm xuống còn khoảng 16%; vậy nhưng vẫn còn rất nhiều địa bàn có tỷ lệ hộ nghèo rất cao. Như xã biên giới Thanh Long (huyện Văn Lãng), tỷ lệ hộ nghèo vẫn chiếm tới trên 42%.

Sự chênh lệch này còn thể hiện rất rõ ở tổng thu ngân sách. Nếu mức thu của tỉnh trong năm 2018 là trên 5.400 tỷ đồng thì ở nhiều xã biên giới, xã ĐBKK của tỉnh, mức thu chỉ đạt dưới chục triệu đồng/xã. Như xã Quan Bản (huyện Lộc Bình), thu ngân sách năm 2018 chỉ đạt 8 triệu đồng; trong Quý I/2019 cũng chỉ thu được gần 1,5 triệu đồng. Còn xã Thanh Long (huyện Văn Lãng), thu ngân sách trên địa bàn chưa năm nào vượt mốc 10 triệu đồng.

Không chỉ riêng Lạng Sơn mà ở những địa phương thuộc khu vực miền núi, biên giới khác, tình trạng chênh lệch về phát triển giữa các địa bàn cũng rất rõ nét. Như tỉnh Quảng Nam, đến cuối năm 2018, toàn tỉnh còn 31.537 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 7,57%. Nhưng ở 6 huyện miền núi, biên giới của tỉnh, tỷ lệ hộ nghèo vẫn chiếm 38,91%. Cá biệt có những xã biên giới có tỷ lệ hộ nghèo rất cao như: xã Ga Ri (huyện Tây Giang) là gần 80%...

Đói nghèo kéo theo tệ nạn

Tỷ lệ hộ nghèo cao, những điều kiện cơ bản để phát triển kinh tế gia đình (cơ sở hạ tầng, sinh kế,…) còn thiếu, nên ở các địa bàn biên giới, tình hình an ninh trật tự cũng là vấn đề phải lưu ý, nhất là các loại tội phạm liên quan đến ma túy luôn là nỗi lo thường trực.

Như ở xã giáp biên Thanh Long (Văn Lãng, Lạng Sơn), toàn xã có 725 hộ dân với hơn 3.176 nhân khẩu thì có tới 201 đối tượng nghiện, hoặc từng sử dụng ma túy; 17 thôn, bản trong xã đều có người nghiện; mỗi năm ước có hơn 1.000 lượt người ở Thanh Long xuất cảnh trái phép.

Theo ông Ðàm Văn Trò, Chủ tịch UBND xã Thanh Long, nhiều năm trước, xã luôn là điểm “nóng” về an ninh trật tự. Nhiều đối tượng lấy nơi đây là điểm “trú chân” để hình thành các đường dây tội phạm, gây ra sự bất ổn ở vùng biên giới.

Cùng với diễn biến phức tạp của các loại tội phạm liên quan đến ma túy thì nạn buôn bán người qua tuyến biên giới cũng rất nhức nhối. Chỉ tính trong 5 năm (2012-2017), theo báo cáo của Bộ Công an đã có 3.000 nạn nhân bị mua bán và nghi vấn bị mua bán (trên 80% nạn nhân là người DTTS).

Nguy cơ mất bản sắc văn hóa

Một vấn đề cũng không thể không lưu tâm trong phát triển kinh tế-xã hội các địa bàn biên giới là nguy cơ mai một bản sắc văn hóa truyền thống của cộng đồng các DTTS sinh sống ở vùng biên. Vốn dĩ, đời sống văn hóa của đồng bào DTTS sinh sống ở khu vực biên giới có sự ảnh hưởng rõ nét từ quá trình giao thoa văn hóa giữa hai bên biên giới. Bên cạnh những ảnh hưởng tích cực thì cũng có những ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp làm phai nhạt, thậm chí làm mất đi những nét văn hóa bản sắc truyền thống đã được gìn giữ qua nhiều thế hệ.

Trên thực tế, các địa bàn biên giới nói riêng, vùng DTTS và miền núi nói chung, trong những năm qua đã được thụ hưởng nhiều chính sách đầu tư, phát triển kinh tế-xã hội; bảo tồn, gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Nhưng thực trạng nghèo cũng như những nguy cơ bất ổn về an ninh trật tự, sự phai nhạt các nét văn hóa đặc sắc đang là một thực tế.

Vì vậy, để củng cố phên dậu quốc gia thì nhất thiết phải có những cơ chế, chính sách đầu tư, hỗ trợ phù hợp; thậm chí là phải xây dựng chính sách riêng cho địa bàn này. Trong đó phải xác định rằng, để “phên dậu” kiên cố thì phải xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân vững chắc. Vì vậy, cần phải có các chính sách đầu tư, hỗ trợ Nhân dân vùng biên phát triển kinh tế.

Báo Dân tộc và Phát triển sẽ làm rõ hơn nội dung này trong số báo tiếp theo.


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
OCOP – nâng tầm sản phẩm nông nghiệp xứ Nghệ

OCOP – nâng tầm sản phẩm nông nghiệp xứ Nghệ

Kinh tế - An Yên - 7 giờ trước
Thành công sau 5 năm xây dựng Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) ở Nghệ An, không chỉ là 558 sản phẩm OCOP được công nhận (520 sản phẩm 3 sao, 37 sản phẩm 4 sao và 1 sản phẩm 5 sao); mà hơn hết là đã góp phần thay đổi tư duy, nhận thức của mỗi người dân, khơi dậy tiềm năng, thế mạnh của mỗi vùng đất… để những sản phẩm nông nghiệp được nâng tầm.
Sắc màu văn hóa dân tộc Mông ở Cao Bằng

Sắc màu văn hóa dân tộc Mông ở Cao Bằng

Sắc màu 54 - Thúy Hồng-Thanh Thuận - 7 giờ trước
Dân tộc Mông ở Cao Bằng chiếm hơn 10% dân số toàn tỉnh, gồm 3 nhóm Mông trắng, Mông hoa và Mông đen. Hiện nay, đồng bào Mông ở Cao Bằng luôn có ý thức giữ gìn, bảo tồn và phát huy bản sắc dân tộc...
Thành công từ nuôi lợn trong hang đá

Thành công từ nuôi lợn trong hang đá

Kinh tế - Hà Việt Lâm - 8 giờ trước
Học xong cấp 3, anh Đinh Văn Sơn ở xóm Sơn Lập, xã Cao Sơn, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình từng đi làm thuê nhiều nơi để kiếm sống. Cuộc sống nay đây mai đó, luôn trong cảnh thiếu trước hụt sau. Sau khi bàn với vợ, Sơn quyết định về quê lập nghiệp bằng việc làm chuồng nuôi lợn rừng và lợn bản địa.
Sẻ chia khó khăn với trẻ em DTTS có hoàn cảnh khó khăn khu vực biên giới

Sẻ chia khó khăn với trẻ em DTTS có hoàn cảnh khó khăn khu vực biên giới

Nhịp cầu nhân ái - Trọng Bảo - 8 giờ trước
Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai vừa tổ chức ra mắt mô hình “Mẹ đỡ đầu” cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn, là con em đồng bào DTTS ở khu vực biên giới.
Bắc Giang tập huấn chính sách pháp luật về đất đai cho đồng bào DTTS

Bắc Giang tập huấn chính sách pháp luật về đất đai cho đồng bào DTTS

Tin tức - Mạnh Cường - 8 giờ trước
Thực hiện Tiểu dự án 4, Dự án 5, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719), Ban Dân tộc tỉnh Bắc Giang đã phối hợp UBND huyện Lục Ngạn tổ chức 15 lớp tập huấn “Nội dung cơ bản, chính sách hỗ trợ trực tiếp cho hộ gia đình, cá nhân trong chính sách pháp luật về đất đai vùng đồng đồng bào DTTS và miền núi”.
Tin trong ngày - 18/3/2024

Tin trong ngày - 18/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 18/3, có những thông tin đáng chú ý sau: 50 triệu tin nhắn rác, 50.000 thuê bao lừa đảo bị chặn mỗi tháng. Số hóa gần 10.000 cây sầu riêng tại Đắk Lắk . Người truyền dạy tri thức dân gian dân tộc Dao cho lớp trẻ. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Lào Cai đã giải ngân được gần 1.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Lào Cai đã giải ngân được gần 1.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Thời sự - Trọng Bảo - 8 giờ trước
Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Lào Cai, tính đến ngày 15/3, giá trị giải ngân vốn đầu tư công của tỉnh đạt 910 tỷ đồng, bằng 18% kế hoạch giao năm 2024.
Thanh Hóa: Công bố Lễ hội “Sết Boóc Mạy” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Thanh Hóa: Công bố Lễ hội “Sết Boóc Mạy” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Sắc màu 54 - Hà Khải - 8 giờ trước
Ngày 17/3, UBND huyện Như Thanh (tỉnh Thanh Hoá) đã long trọng tổ chức Lễ công bố quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc công nhận Lễ hội “Sết Boóc Mạy” xã Cán Khê là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Hướng tới Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần thứ IV năm 2024: Tiếp tục khơi thông động lực phát triển vùng đồng bào DTTS

Hướng tới Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần thứ IV năm 2024: Tiếp tục khơi thông động lực phát triển vùng đồng bào DTTS

Trang địa phương - Như Tâm - 8 giờ trước
Cùng với các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi trên cả nước, tỉnh Kiên Giang đang tích cực triển khai công tác chuẩn bị tổ chức Đại hội đại biểu các DTTS cấp huyện, cấp tỉnh lần thứ IV- năm 2024. Là tỉnh duy nhất khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có biên giới đất liền, biển và hải đảo, cũng là tỉnh có đông đồng bào DTTS sinh sống; tỉnh Kiên Giang xác định, đây là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, từ đó tiếp tục khơi dậy quyết tâm của cả hệ thống chính trị và ý chí của đồng bào các dân tộc, đóng góp vào sự phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS của tỉnh. Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Lưu Trung, Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Trưởng Ban Chỉ đạo Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần IV năm 2024, xung quanh nội dung này.
Hậu Giang: Phá thành công một chuyên án làm tiền giả lớn

Hậu Giang: Phá thành công một chuyên án làm tiền giả lớn

Pháp luật - Tào Đạt - Thế Phong - 8 giờ trước
Tối 18/3, phòng An ninh điều tra Công an tỉnh Hậu Giang cho biết vừa phối hợp các phòng nghiệp vụ phá thành công chuyên án “Làm, tàng trữ, lưu hành tiền giả” liên tỉnh, thu giữ số lượng lớn tiền giả tương đương hơn 640 triệu đồng.
Quảng Ngãi: Đổi mới cách làm đối với sản phẩm OCOP

Quảng Ngãi: Đổi mới cách làm đối với sản phẩm OCOP

Kinh tế - T.Nhân-H.Trường - 8 giờ trước
Quảng Ngãi vừa ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) năm 2024. Theo đó, tỉnh yêu cầu đổi mới cách làm đối với các sản phẩm OCOP như tập trung phát triển các sản phẩm chế biến, chế biến sâu, sản phẩm truyền thống gắn với lợi thế, tiềm năng của địa phương, các sản phẩm được thị trường ưa chuộng và đón nhận.