Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thể thao - Giải trí

Có một dòng chảy văn hóa trong nghệ thuật múa dân tộc

Thanh Hoa - 19:44, 23/10/2021

Tiếp thu tinh hoa thế giới để làm các điệu múa dân gian dân tộc gần gũi với đời sống hiện đại rất cần sự khai phá và có chọn lọc của những nhà nghiên cứu, biên đạo và các nghệ sĩ biểu diễn.

tác phẩm múa “Sắc màu bản Dao” của biên đạo Thu Hà và Mai Thanh do Đoàn Nghệ thuật tỉnh Thái Nguyên biểu diễn
Tác phẩm múa “Sắc màu bản Dao” của biên đạo Thu Hà và Mai Thanh do Đoàn Nghệ thuật tỉnh Thái Nguyên biểu diễn

Múa dân tộc là thứ ngôn ngữ được dùng để biểu đạt những nét văn hóa độc đáo, đặc sắc của từng tộc người, được gắn liền với đời sống sinh hoạt và lao động. 

Nhiều điệu múa của đồng bào DTTS đã vượt ra khỏi không gian, môi trường sống của đồng bào để trở thành tác phẩm múa chuyên nghiệp, trở thành khuôn mẫu, chuẩn mực trong chương trình, giáo trình đào tạo nghệ thuật múa của các trường văn hóa nghệ thuật trên cả nước... trở thành di sản của quốc gia, dân tộc, như: Múa nón Thái, múa Cơ Tu, Chàm rông, roong chiêng, múa sạp, múa ô, múa khèn Mông...

Các biên đạo múa khai thác ngôn ngữ, chất liệu múa tồn tại trong đời sống của các DTTS hoặc dựa vào những nét riêng trong phong tục, tập quán và lối sống của đồng bào để xây dựng thành các tác phẩm múa biểu diễn trên sân khấu chuyên nghiệp. Ví dụ ở tác phẩm múa “Khèn núi”, chỉ dựa vào một số động tác múa khèn của các chàng trai dân tộc Mông, biên đạo Nguyễn Trung Hưng đã biến chiếc khèn nhỏ bé thành đạo cụ hữu hiệu (là chiếc khèn với kích cỡ lớn), vừa tôn vinh được nét văn hóa độc đáo, đặc sắc của dân tộc Mông, vừa mang hơi thở của cuộc sống đương đại.

Tác phẩm múa "Rơtăpme" - Biên đạo múa: Trần Quốc Bảo
Tác phẩm múa "Rơtăpme" - Biên đạo múa: Trần Quốc Bảo

Hoặc ở tác phẩm “Men tình” của biên đạo Quỳnh Dương- Kim Chung cũng đã dẫn dắt người xem đến với nét văn hóa độc đáo của người Mông với chiếc khèn, chiếc ô xúng xính xuống chợ ngày xuân để hòa mình vào điệu múa, tiếng khèn rộn rã, vui tươi của âm điệu núi rừng.

Chiếc khăn piêu dịu dàng, tình tứ của người con gái Thái cũng đã trở thành nét chấm phá làm nên tác phẩm “Cút Piêu-Cút tình” của biên đạo Hồ Thanh Thanh. Không ôm đồm, khoe kĩ xảo, kĩ thuật trong thể hiện ngôn ngữ mà chỉ lấy chất liệu là một số động tác, bước đi của các cô gái Thái và dải khăn piêu, biên đạo đã biến chuyển đội hình, tuyến chuyển động một cách linh hoạt…, tạo cho người xem thấy được nét dịu dàng, duyên dáng, đặc biệt là tôn vinh được hình ảnh chiếc khăn piêu - một biểu tượng văn hóa của người dân tộc Thái.

Với tác phẩm “Sắc màu bản Dao” của biên đạo Thu Hà và Mai Thanh do Đoàn Nghệ thuật tỉnh Thái Nguyên biểu diễn trong Cuộc thi Ca múa nhạc chuyên nghiệp toàn quốc 2012 cũng đem lại cho khán giả một ấn tượng thật sinh động, đầy màu sắc của một tộc người trên vùng đất Đông Bắc. Với những bộ trang phục rực rỡ của đồng bào dân tộc Dao trong những ngày lễ, tết cổ truyền, bằng ngôn ngữ múa dung dị của dân tộc Dao, với tuyến chuyển động đội hình khi ngang, khi chéo, khi đan xen một cách khéo léo, nhuần nhị…khiến người xem vô cùng yêu thích.

Tác phẩm "Đêm trăng bên cối gạo mới", Biên đạo múa: Phan Duy Hưng
Tác phẩm "Đêm trăng bên cối gạo mới", Biên đạo múa: Phan Duy Hưng

Tập quán dệt sợi, thêu may trang phục của các cô gái Lô Lô cũng được biên đạo Hoàng Loan khai thác làm chất liệu chủ đạo xây dựng nên tác phẩm múa “Se sợi” hấp dẫn, cuốn hút người xem và tôn vinh được nét văn hóa độc đáo của người Lô Lô. Đức tính cần cù, chăm chỉ của người con gái Lô Lô được bộc lộ rõ nét qua bàn tay khéo léo và con mắt thẩm mĩ tinh tế trong từng đường may, nét thêu trên những bộ trang phục sặc sỡ, sinh động của đồng bào.

Dáng ngủ ngồi của người Rục cũng đã được biên đạo Ánh Tuyết khai thác, phát triển làm chất liệu, nền tảng xây dựng nên ngôn ngữ múa trong tác phẩm “Nguy nhấp”… Tuy nhiên, tác giả không dựa trên vốn ngôn ngữ, động tác múa có sẵn của tộc người để dàn dựng tác phẩm mà dựa vào tập tục văn hóa tộc người để làm cơ sở hình thành ngôn ngữ múa. Theo đó cũng đã tạo hiệu ứng nghệ thuật cho tác phẩm, đồng thời giới thiệu tới người xem một tập tục văn hóa độc đáo của người Rục…

Có thể nói, trong đời sống xã hội toàn cầu hóa và xu thế hội nhập như hiện nay thì bản sắc văn hóa dân tộc là một khái niệm “động” và “mở”. Đối với nghệ thuật múa cũng vậy, chúng ta không nên đồng nhất bản sắc dân tộc trong múa với “cái cũ”, cái “nguyên gốc” của tộc người. Bản sắc văn hóa dân tộc, ngôn ngữ múa dân tộc luôn chứa đựng trong nó sự kế thừa của quá khứ, sự vận động của hiện tại và sẵn sàng đón nhận sự đổi mới từ tương lai. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Arsenal giành chiến thắng tối thiểu trước Manchester United trong ngày ra quân Ngoại hạng Anh

Arsenal giành chiến thắng tối thiểu trước Manchester United trong ngày ra quân Ngoại hạng Anh

Tối 17/8, sân Old Trafford chứng kiến màn khởi đầu mùa giải Ngoại hạng Anh 2025/26 đầy kịch tính, khi Manchester United tiếp đón Arsenal. Dù nắm thế chủ động và tạo ra hàng loạt cơ hội, “Quỷ đỏ” vẫn phải chấp nhận thất bại 0-1 trước đối thủ đến từ London, với bàn thắng duy nhất được ghi bởi hậu vệ Riccardo Calafiori.
Tin nổi bật trang chủ
Thượng úy Công an gieo niềm tin nơi từng nếp nhà

Thượng úy Công an gieo niềm tin nơi từng nếp nhà

Gương sáng giữa cộng đồng - Trần Thái - 1 giờ trước
Thượng úy Lý Văn Hòa, Phó trưởng Công an xã Tân Mỹ, tỉnh Tuyên Quang là một trong 80 gương Công an xã, thị trấn tiêu biểu toàn quốc năm 2025. Với bà con các dân tộc Mông, Dao, Tày nơi vùng cao Tuyên Quang, anh không chỉ là chiến sĩ Công an Nhân dân tận tụy mà còn là người con của bản, gần gũi và tin cậy.
Đoàn chư tôn đức Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam thăm, chúc mừng lãnh đạo TP. Cần Thơ sau sáp nhập

Đoàn chư tôn đức Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam thăm, chúc mừng lãnh đạo TP. Cần Thơ sau sáp nhập

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Tào Đạt - 23:37, 18/08/2025
Chiều 18/8, tại Thành ủy Cần Thơ, đoàn chư tôn đức Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) do Hòa thượng Thích Huệ Thông, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Pháp chế Trung ương, làm trưởng đoàn đã đến thăm và chúc mừng lãnh đạo TP. Cần Thơ sau công tác sáp nhập.
Triển lãm tranh sơn mài khổ lớn

Triển lãm tranh sơn mài khổ lớn "Mùa Xuân Độc lập"

Tin tức - Minh Anh - 20:14, 18/08/2025
Chiều 18/8, tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, Ban Tuyên Giáo và Dân vận Trung ương phối hợp cùng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du Lịch tổ chức Khai mạc triển lãm tranh sơn mài mang tên “Mùa Xuân Độc lập” . Đây là một trong những sự kiện hướng tới Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9.
Bộ Dân tộc và Tôn giáo: Rà soát công tác chuẩn bị cho tổng kết xóa nhà tạm, nhà dột nát

Bộ Dân tộc và Tôn giáo: Rà soát công tác chuẩn bị cho tổng kết xóa nhà tạm, nhà dột nát

Công tác Dân tộc - Minh Anh - 19:24, 18/08/2025
Chiều 18/8, Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nông Thị Hà chủ trì cuộc họp về công tác chuẩn bị Tổng kết xóa nhà tạm, nhà dột nát toàn quốc. Tham dự cuộc họp có đại diện các vụ, đơn vị là thành viên tổ giúp việc về chuẩn bị Tổng kết xóa nhà tạm, nhà dột nát toàn quốc.
Thanh Hóa hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát về đích trước hẹn

Thanh Hóa hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát về đích trước hẹn

Xã hội - Quỳnh Trâm - 19:22, 18/08/2025
Chiều 18/8, Tỉnh ủy Thanh Hóa tổ chức Hội nghị tổng kết Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh. Chương trình được kết nối trực tuyến tới 166 điểm cầu tại các xã, phường trên địa bàn tỉnh.
Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Để thuận tiện cho việc đi lại và vận chuyển nông sản, từ nhiều năm trước, người dân thôn Kon Vi Vàng, xã Đắk Kôi, tỉnh Quảng Ngãi đã tự làm một cây cầu treo dài hơn 50m vượt sông Đăk Snghé. Sau nhiều năm sử dụng, cây cầu treo đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều tấm ván mặt cầu đã bị mục nát. Mặc dù biết là không an toàn, nhưng người dân vẫn qua lại hằng ngày, bất chấp những cảnh báo của chính quyền về an toàn.
Công bố sự cố môi trường Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn liên hợp Ngọc Hồi

Công bố sự cố môi trường Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn liên hợp Ngọc Hồi

Bạn đọc - Ngọc Chí - 19:04, 18/08/2025
Ngày 18/8, UBND xã Sa Loong, tỉnh Quảng Ngãi có văn bản Công bố sự cố môi trường Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn liên hợp Ngọc Hồi. Điều đáng nói là sự cố “thủng” ô chứa rác gây ô nhiễm môi trường xảy ra từ ngày 30/7, nhưng đến nay chính quyền mới công bố sự cố môi trường.
Khu du lịch sinh thái KoTam: Chứa đựng tinh thần đại ngàn văn hóa Ê Đê

Khu du lịch sinh thái KoTam: Chứa đựng tinh thần đại ngàn văn hóa Ê Đê

Du lịch - Ngô Xuân Hiền - 18:45, 18/08/2025
Có những nơi khi đặt chân đến, người ta lập tức cảm nhận sự hòa quyện giữa thiên nhiên và văn hóa bản địa, như cùng chung một nhịp thở. Khu du lịch sinh thái KoTam ở phường Tân Lập, tỉnh Đắk Lắk là một điểm đến như thế: mộc mạc, sâu lắng, thấm đẫm tinh thần đại ngàn và văn hóa Ê Đê.
Phường đông dân thứ 2 cả nước lấy đời sống Nhân dân làm mục tiêu phát triển

Phường đông dân thứ 2 cả nước lấy đời sống Nhân dân làm mục tiêu phát triển

Tin tức - Duy Chí - 18:23, 18/08/2025
Với vị trí đắc địa, phường Dĩ An tiếp giáp tuyến Metro số 1, là phường đông dân nhất TP. Hồ Chí Minh và đứng thứ 2 cả nước. Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội nhiệm kỳ 2025 - 2030, phường lấy đời sống Nhân dân, quy hoạch và chỉnh trang đô thị làm mục tiêu phát triển.
Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Media - Ngọc Chí - 18:18, 18/08/2025
Để thuận tiện cho việc đi lại và vận chuyển nông sản, từ nhiều năm trước, người dân thôn Kon Vi Vàng, xã Đắk Kôi, tỉnh Quảng Ngãi đã tự làm một cây cầu treo dài hơn 50m vượt sông Đăk Snghé. Sau nhiều năm sử dụng, cây cầu treo đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều tấm ván mặt cầu đã bị mục nát. Mặc dù biết là không an toàn, nhưng người dân vẫn qua lại hằng ngày, bất chấp những cảnh báo của chính quyền về an toàn.
Bất ngờ kiểm tra phòng trọ, bắt quả tang 11 nam nữ đang “bay lắc”

Bất ngờ kiểm tra phòng trọ, bắt quả tang 11 nam nữ đang “bay lắc”

Pháp luật - Tào Đạt - Tiến Tầm - 18:11, 18/08/2025
11 đối tượng nam, nữ đang tụ tập sử dụng trái phép chất ma túy trong phòng trọ, thì bị lực lượng Công an tỉnh An Giang ập vào bắt quả tang.