Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Chuyện về người được tặng Huân chương Lenin

Nguyễn Thanh - 10:20, 07/01/2021

Từng đón nhận phần thưởng cao quý - Huân chương Lenin, từng khiến nhiều kĩ sư Liên Xô “mất chức” vì những sáng tạo không ngờ trong lĩnh vực khoa học kỹ thuật (KHKT), nhưng ông vẫn nhảy việc, rồi xin nghỉ về quê bán nước kiếm sống. Dẫu vậy, niềm đam mê khoa học âm ỉ khiến ông không dứt được, để rồi đêm về ông lại mò mẫm với những đề tài nghiên cứu mới...

Ông Hà luôn say sưa với những nghiên cứu khoa học
Ông Hà luôn say sưa với những nghiên cứu khoa học

Khắc phục sự cố cho kỷ sư Liên Xô

Năm 1969, khi còn đang ở Tổng cục Vật tư, ông Hoàng Hữu Hà được lệnh về làm việc với đoàn chuyên gia Liên Xô sang giúp Việt Nam thi công đường ống dẫn dầu ngầm đầu tiên từ Bãi Cháy - Hạ Long về đến Phú Xuyên - Hà Tây. Thời điểm ấy, Ka-ma-rốp là kĩ sư có thâm niên 20 năm trong nghề xây dựng, được giao làm Tổng công trình sư, phụ trách thi công. Thế nhưng, khi lắp đặt xong đường ống và kéo qua sông thì gặp “sự cố” đứt gãy 3 lần.

“Tôi đã đề nghị phương án thi công theo hướng khác nhưng các kĩ sư Liên Xô không tin. Chính Ka-ma-rốp còn nói rằng - nếu Việt Nam ai làm được thì sẽ tạc tượng”, ông Hà kể lại.

Năm 1976, đề tài “Gia cố bờ giật cấp sau khi đặt đường ống” của ông Hoàng Hữu Hà đã đạt giải Nhất sáng tạo KHKT của Bộ Vật tư. Năm 1977, đề tài này tiếp tục đạt giải Nhất các cơ quan Trung ương đóng tại Hà Nội. Tại Liên hoan “Sáng tạo KHKT của thanh niên các nước XHCN” tổ chức tại Matxcơva, ông Hà giành được giải thưởng và được Liên Xô tặng thưởng Huân chương LeNin.

Nhưng rồi, vì sự khẩn cấp của công trình với mục tiêu cung cấp xăng dầu vào Nam phục vụ kháng chiến. Lại sắp đến mùa mưa bão nên cấp trên chỉ định phải hoàn thành trước ngày 31/5/1971. Vậy là ông Hà được phép làm thử. 

Khi ấy, ông mới 23 tuổi. Chẳng ai ngờ 10 ngày sau, công trình đã hoàn thành, tiết kiệm được đến 90% thời gian thi công và giảm tới 90% khối lượng. 

Ông Hà nhớ lại: “Tôi đã dùng rọ đá (thường bỏ đầu các dầm cầu) thay thế ống gang đúc ôm ống (bugi cố định) mà các kĩ sư Liên Xô đã làm rồi cho rọ đá đè lên. Vì vậy, khi đường ống (nổi) dẫn qua dòng nước xoáy thì không còn bị tác động của dòng chảy khiến ống không còn rung mạnh và đứt như trước.

Trước “kì tích” ấy, chiều ngày 1/6/1971, đích thân Phó Thủ tướng Đỗ Mười (phụ trách xây dựng cơ bản) nghe tin đã xuống công trình xem. Ông Hà đã được trực tiếp báo cáo với Phó Thủ tướng về việc mình đã làm.

Từ thành công đó, ông Hà được chỉ định nghiên cứu, sửa đổi lại bản thiết kế công trình đường ống dẫn dầu vượt sông Hồng. 

Ông Hà tự hào: “Từ năm 1971 - 1973, cả 3 kĩ sư người Liên Xô được phái sang phụ trách công trình đường ống dẫn dầu nhưng gặp sự cố và chính tôi đã gỡ nguy các sự cố đó”.

Huân chương LeNin của ông Hà
Huân chương LeNin của ông Hà

Đặc biệt, công trình thứ 3, ông Hà được giao nhiệm vụ gia cố bờ phải sông Hồng sau khi đặt đường ống. Ở công trình này, ông Hà đã tìm ra giải pháp “gia cố bờ giật cấp sau khi đặt đường ống”, tiết kiệm được 80% khối lượng cát vàng phải chở từ Hòa Bình và Quảng Ninh về; đồng thời ông đã chỉ đạo thi công gia cố bờ hoàn thành trong một năm.

Đau đáu với những công trình dang dở

Sự nghiệp của ông Hà đứt gánh giữa chừng. Trong quá trình công tác, biết lãnh đạo của mình có hành vi tiêu cực, ông Hà đã viết đơn tố cáo. Sau lần tố cáo ấy, nhiều người xem ông là kẻ gàn, dở hơi. 

Cảm thấy lạc lõng giữa các đồng nghiệp, ông Hà xin chuyển về Công ty Vật tư tổng hợp Nghệ Tĩnh làm giám sát xây dựng. Đến năm 1983, ông Hà xin chuyển về ban kế hoạch huyện Kỳ Anh. Công tác được một thời gian, ông xin nghỉ việc về mở quán bán nước tại quê nhà xã Kỳ Giang, huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh)

Tưởng rằng, “đứt” nghề thì bỏ nghiệp, nhưng ngọn lửa đam mê nghiên cứu vẫn rực cháy trong ông. Ngày bán nước, xem tình hình thế giới, đất nước, ông lại nảy ra những ý tưởng cho các công trình khoa học và tối về lại ngồi viết. Nhiều công trình ông gửi Cục Sở hữu trí tuệ, có thư trả lời chấp thuận nhưng không có tiền để tiếp tục công đoạn khác.

Tôi luôn khát khao được đi đến cùng các công trình khoa học, nhất là 2 công trình sau này

Ông Hoàng Hữu Hà

Ông Hà ngậm ngùi: “Năm 2004, tôi gửi 6 đề tài ra Cục Sở hữu trí tuệ, trong đó có đề tài “Không làm lại cầu, mở rộng mặt cầu bằng mặt đường để tránh gây tai nạn”. Tôi không có tiền để đi đến cùng nhưng sau thấy người ta cũng đã làm theo phương án này khi cải tạo, nâng cấp quốc lộ 1A”.

Lần giở những trang bản thảo, ông Hà cho biết: “Tôi đã viết xong 2 đề tài, rất muốn được thẩm định nội dung để đưa vào thực tiễn, đó là “Đập không trôi” và “Nhà ở cho vùng động đất”. “Đập không trôi” hiện nay chưa thấy ai làm được, nó rất tiết kiệm và ưu việt. Còn “Nhà ở cho vùng động đất”, tôi thực hiện theo nguyên lý xếp các bao diêm, tránh thiệt hại người và tài sản khi động đất xảy ra”.

Những kỉ vật một thời của ông Hà
Những kỉ vật một thời của ông Hà

Cứ thế, ông Hà say sưa nói về các công trình khoa học với chúng tôi, hết công trình này đến công trình khác. Bà Nguyễn Thị Ty, vợ ông ngồi kế bên, hóm hỉnh: “Hồi 3 đứa con còn nhỏ, ông ấy về mang theo một ba lô nặng cứ tưởng mua sữa, kẹo. Đứa nào cũng mừng nhưng khi mở ra thì chưng hửng vì… toàn sách”.

Nặng cái này thì nhẹ cái kia. Phần lớn chuyện con cái, nhà cửa đều một mình người vợ đảm đang quán xuyến. Cả một đời đam mê khoa học, hễ có được đồng nào, ông lại đi mua sách, rồi cứ ngồi viết, viết đến thâu đêm. 

“Tôi luôn khát khao được đi đến cùng các công trình khoa học, nhất là 2 công trình sau này, nhưng gia đình không có tiền. Có hôm ngồi buồn, tôi buột miệng với vợ chuyện bán nhà chia đôi, phần của tôi sẽ đầu tư hoàn thiện công trình, nhưng vợ im lặng nên tôi không thực hiện”, ông Hà trải lòng.

Chia tay, ông Hà khoe: “Trường Đại học Xây dựng đã mời tôi cùng cộng tác. Sắp tới, những ý tưởng về “Đập không trôi”, “Nhà ở cho vùng động đất” sẽ được các nhà nghiên cứu, các đơn vị chuyên môn, các cấp lãnh đạo liên quan đặt lên bàn cân xem xét thực hiện".

 Nhìn mắt ông, tôi tin những phát minh mà ông đã nghĩ ra sẽ rất có ích cho đời...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Đối với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, niềm vui lớn nhất là được bà con đồng bào DTTS thương yêu, quý mến; dẫu công việc của mình cũng chỉ giúp được cho bà con một phần nhỏ trong cuộc sống của chính họ.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.