Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cần một giải pháp phù hợp cho các trường đại học, cao đẳng địa phương

Hồng Phúc - 16:40, 04/09/2021

Trước thực trạng hiện nay, các trường đào tạo trung cấp, cao đẳng, đại học ở các tỉnh chật vật với công tác tuyển sinh, nhiều địa phương đang có phương án sáp nhập, trở thành thành viên của các trường đại học trọng điểm của quốc gia. Tuy nhiên, các chuyên gia giáo dục cho rằng, đây chỉ là phép ghép cơ học, không những không đạt được hiệu quả hướng tới, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thống giáo dục đại học.

Đại học Quảng Nam đang tính phương án sáp nhập với Đại học Đà Nẵng. (Ảnh chụp trước khi dịch Covid-19 bùng phát)
Đại học Quảng Nam đang tính phương án sáp nhập với Đại học Đà Nẵng. (Ảnh chụp trước khi dịch Covid-19 bùng phát)

Năm 2019, trường Đại học Quảng Nam chỉ tuyển sinh được 215 sinh viên, trong khi chỉ tiêu là 1.700 cho cả bậc đại học và cao đẳng. Điều này kéo theo nhiều hệ lụy, như ngân sách Nhà nước bị cắt giảm, ảnh hưởng việc làm và thu nhập của cán bộ, giảng viên.

Tương tự, theo Nghị quyết số 26 ngày 8/12/2016 của HĐND tỉnh Gia Lai, kinh phí chi thường xuyên của các trường cao đẳng, trung cấp được phân bổ theo số lớp đào tạo. Cụ thể, với hệ cao đẳng là 470 triệu đồng/lớp, hệ trung cấp là 400 triệu đồng/lớp. Tuy nhiên, trong năm 2021, cao đẳng sư phạm Gia Lai chỉ tuyển được có 5 lớp hệ cao đẳng và 1 lớp hệ trung cấp. Đối chiếu với quy định, trường chỉ được cấp hơn 2,7 tỷ đồng. Nếu hạch toán hết chi phí, năm nay, trường Cao đẳng Sư phạm Gia Lai còn thiếu hơn 9 tỷ đồng để chi trả lương và phụ cấp cho 82 giảng viên.

Những ví dụ nêu trên, không còn là vấn đề hiếm trong mạng lưới các trường tỉnh trên cả nước, hiện đang phải cố gắng “cầm cự”.

Thực hiện Quyết định 209/QĐ-TTg ngày 17/2/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt nhiệm vụ lập Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 , không ít trường tỉnh đang rậm rịch kế hoạch sáp nhập để trở thành thành viên, phân hiệu, hoặc trường chuyên ngành của các trường đại học trọng điểm. 

Sự hợp nhất này, nhằm giải quyết vấn đề chất lượng giáo dục chưa đồng đều, nguồn lực xã hội bị phân tán, kém hiệu quả. Về hình thức, đây vốn được xem là một giải pháp quan trọng, góp phần nâng cao đẳng cấp và năng lực tài chính, cho các trường đang gặp khó khăn. Tuy nhiên, phải tính toán đến sự khả thi, hiệu quả của nó trên thực tế.

Phân tích vấn đề này, TS. Lê Viết Khuyến, nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ Giáo dục và Đào tạo) cho rằng, khi quy hoạch mạng lưới các trường đại học, cần bảo đảm 3 tiêu chí quan trọng: công bằng, chất lượng và hiệu quả.

 Nhất là phải công bằng, công bằng là mạng lưới các trường này, phải phục vụ tất cả người dân, phải được phân bố sao cho đồng đều cân xứng. Như vậy, sẽ phải chia ra các trường Trung ương có nhiệm vụ giải quyết nhu cầu phát triển nguồn nhân lực ở tầm quốc gia. Các trường này được đầu tư và chịu trách nhiệm chỉ đạo từ Trung ương, bám sát chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, không nhằm cho riêng vùng miền nào.

Nhưng nếu chỉ chú ý đến tầm vĩ mô, lại không thể đáp ứng yêu cầu riêng của từng địa phương. Bởi cũng cần có các trường đại học vùng, quy mô nhỏ hơn, gắn với những đặc thù riêng của từng vùng miền. Trường đại học vùng lập ra, với những khu vực chậm phát triển về kinh tế như Tây Bắc, Tây Nguyên...; Những trường đại học vùng thường đầu tư đào tạo, nghiên cứu vào những lĩnh vực, ngành phát triển kinh tế của chính vùng đó, tạo nguồn nhân lực để đưa kinh tế - xã hội vùng đó phát triển nhanh hơn.

Nếu xét từ phía người học, sự bất cập dễ thấy nhất là, các học sinh địa phương phải thi đầu vào, học chương trình như các trường trọng điểm. Trong khi nông thôn, miền núi, vùng DTTS luôn là vùng trũng của giáo dục, chất lượng học sinh còn thấp so với mặt bằng của cả nước; Cũng có nghĩa là, cơ hội tiếp cận giáo dục đại học của học sinh những vùng này bị thu hẹp lại. Thế nên trên thực tế, việc ghép các trường lại có thể trở thành một phép cộng khiên cưỡng, khi trường địa phương và trường quốc gia mang 2 sứ mệnh khác nhau.

Trường Cao đẳng Kinh tế tài chính Vĩnh Long được sáp nhập và trở thành phân hiệu Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh tại Vĩnh Long. Ảnh: K.T
Trường Cao đẳng Kinh tế tài chính Vĩnh Long được sáp nhập và trở thành phân hiệu Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh tại Vĩnh Long. Ảnh: K.T

Về vấn đề này, GS.TS Trần Hồng Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận định việc sáp nhập, giải thể các trường đại học, cao đẳng chỉ là phương án cuối cùng, bất đắc dĩ. Bởi lẽ, tổng số trường đại học, cao đẳng ở Việt Nam hiện nay, vẫn còn rất ít so với dân số.

“Việc sáp nhập và giải thể các trường đại học, cao đẳng cũng có rất nhiều hệ lụy, liên quan đến đội ngũ cán bộ, giảng viên, liên quan đến sinh viên…; nhiều hệ quả tiếp theo phải giải quyết. Đáng lẽ, phải thử hết mọi khả năng để vực dậy là tốt nhất, chứ không phải cứ thấy các trường yếu, thì ngay lập tức sáp nhập hoặc giải thể”, ông Quân nói.

Khuyến khích nhà trường năng động, tự chủ từng phần, đa dạng hóa loại hình đào tạo, liên kết với các trường cao đẳng, đại học khác để tạo thêm sức mạnh cho mình...; Giải pháp cho tình trạng hiu quạnh của các trường hiện nay, không chỉ có mỗi giải pháp là chuyển loại hình, sáp nhập.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Những chuyến đi “tìm chữ” ở vùng cao

Những chuyến đi “tìm chữ” ở vùng cao

“Sáng nay anh xuống bản/Con chim rừng hót reo/Nhành cây rừng nhường lối/ Sương tan dưới chân đèo...”. Vào đêm trước ngày lên Hà Giang làm phóng viên thường trú của Báo Dân tộc và Phát triển, tôi đã viết trong cuốn sổ tay của mình những dòng thơ ấy như một lời dặn lòng nhẹ nhàng, nhưng cũng đầy háo hức. Niềm hạnh phúc khi mỗi ngày trôi qua được cùng ăn, cùng ở, cùng làm việc và cùng chung bếp lửa với đồng bào giúp tôi thêm yêu nghề và yêu cả những khó khăn làm nên bản sắc của người làm báo vùng cao.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.