Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cần một giải pháp phù hợp cho các trường đại học, cao đẳng địa phương

Hồng Phúc - 16:40, 04/09/2021

Trước thực trạng hiện nay, các trường đào tạo trung cấp, cao đẳng, đại học ở các tỉnh chật vật với công tác tuyển sinh, nhiều địa phương đang có phương án sáp nhập, trở thành thành viên của các trường đại học trọng điểm của quốc gia. Tuy nhiên, các chuyên gia giáo dục cho rằng, đây chỉ là phép ghép cơ học, không những không đạt được hiệu quả hướng tới, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thống giáo dục đại học.

Đại học Quảng Nam đang tính phương án sáp nhập với Đại học Đà Nẵng. (Ảnh chụp trước khi dịch Covid-19 bùng phát)
Đại học Quảng Nam đang tính phương án sáp nhập với Đại học Đà Nẵng. (Ảnh chụp trước khi dịch Covid-19 bùng phát)

Năm 2019, trường Đại học Quảng Nam chỉ tuyển sinh được 215 sinh viên, trong khi chỉ tiêu là 1.700 cho cả bậc đại học và cao đẳng. Điều này kéo theo nhiều hệ lụy, như ngân sách Nhà nước bị cắt giảm, ảnh hưởng việc làm và thu nhập của cán bộ, giảng viên.

Tương tự, theo Nghị quyết số 26 ngày 8/12/2016 của HĐND tỉnh Gia Lai, kinh phí chi thường xuyên của các trường cao đẳng, trung cấp được phân bổ theo số lớp đào tạo. Cụ thể, với hệ cao đẳng là 470 triệu đồng/lớp, hệ trung cấp là 400 triệu đồng/lớp. Tuy nhiên, trong năm 2021, cao đẳng sư phạm Gia Lai chỉ tuyển được có 5 lớp hệ cao đẳng và 1 lớp hệ trung cấp. Đối chiếu với quy định, trường chỉ được cấp hơn 2,7 tỷ đồng. Nếu hạch toán hết chi phí, năm nay, trường Cao đẳng Sư phạm Gia Lai còn thiếu hơn 9 tỷ đồng để chi trả lương và phụ cấp cho 82 giảng viên.

Những ví dụ nêu trên, không còn là vấn đề hiếm trong mạng lưới các trường tỉnh trên cả nước, hiện đang phải cố gắng “cầm cự”.

Thực hiện Quyết định 209/QĐ-TTg ngày 17/2/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt nhiệm vụ lập Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 , không ít trường tỉnh đang rậm rịch kế hoạch sáp nhập để trở thành thành viên, phân hiệu, hoặc trường chuyên ngành của các trường đại học trọng điểm. 

Sự hợp nhất này, nhằm giải quyết vấn đề chất lượng giáo dục chưa đồng đều, nguồn lực xã hội bị phân tán, kém hiệu quả. Về hình thức, đây vốn được xem là một giải pháp quan trọng, góp phần nâng cao đẳng cấp và năng lực tài chính, cho các trường đang gặp khó khăn. Tuy nhiên, phải tính toán đến sự khả thi, hiệu quả của nó trên thực tế.

Phân tích vấn đề này, TS. Lê Viết Khuyến, nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ Giáo dục và Đào tạo) cho rằng, khi quy hoạch mạng lưới các trường đại học, cần bảo đảm 3 tiêu chí quan trọng: công bằng, chất lượng và hiệu quả.

 Nhất là phải công bằng, công bằng là mạng lưới các trường này, phải phục vụ tất cả người dân, phải được phân bố sao cho đồng đều cân xứng. Như vậy, sẽ phải chia ra các trường Trung ương có nhiệm vụ giải quyết nhu cầu phát triển nguồn nhân lực ở tầm quốc gia. Các trường này được đầu tư và chịu trách nhiệm chỉ đạo từ Trung ương, bám sát chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, không nhằm cho riêng vùng miền nào.

Nhưng nếu chỉ chú ý đến tầm vĩ mô, lại không thể đáp ứng yêu cầu riêng của từng địa phương. Bởi cũng cần có các trường đại học vùng, quy mô nhỏ hơn, gắn với những đặc thù riêng của từng vùng miền. Trường đại học vùng lập ra, với những khu vực chậm phát triển về kinh tế như Tây Bắc, Tây Nguyên...; Những trường đại học vùng thường đầu tư đào tạo, nghiên cứu vào những lĩnh vực, ngành phát triển kinh tế của chính vùng đó, tạo nguồn nhân lực để đưa kinh tế - xã hội vùng đó phát triển nhanh hơn.

Nếu xét từ phía người học, sự bất cập dễ thấy nhất là, các học sinh địa phương phải thi đầu vào, học chương trình như các trường trọng điểm. Trong khi nông thôn, miền núi, vùng DTTS luôn là vùng trũng của giáo dục, chất lượng học sinh còn thấp so với mặt bằng của cả nước; Cũng có nghĩa là, cơ hội tiếp cận giáo dục đại học của học sinh những vùng này bị thu hẹp lại. Thế nên trên thực tế, việc ghép các trường lại có thể trở thành một phép cộng khiên cưỡng, khi trường địa phương và trường quốc gia mang 2 sứ mệnh khác nhau.

Trường Cao đẳng Kinh tế tài chính Vĩnh Long được sáp nhập và trở thành phân hiệu Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh tại Vĩnh Long. Ảnh: K.T
Trường Cao đẳng Kinh tế tài chính Vĩnh Long được sáp nhập và trở thành phân hiệu Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh tại Vĩnh Long. Ảnh: K.T

Về vấn đề này, GS.TS Trần Hồng Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận định việc sáp nhập, giải thể các trường đại học, cao đẳng chỉ là phương án cuối cùng, bất đắc dĩ. Bởi lẽ, tổng số trường đại học, cao đẳng ở Việt Nam hiện nay, vẫn còn rất ít so với dân số.

“Việc sáp nhập và giải thể các trường đại học, cao đẳng cũng có rất nhiều hệ lụy, liên quan đến đội ngũ cán bộ, giảng viên, liên quan đến sinh viên…; nhiều hệ quả tiếp theo phải giải quyết. Đáng lẽ, phải thử hết mọi khả năng để vực dậy là tốt nhất, chứ không phải cứ thấy các trường yếu, thì ngay lập tức sáp nhập hoặc giải thể”, ông Quân nói.

Khuyến khích nhà trường năng động, tự chủ từng phần, đa dạng hóa loại hình đào tạo, liên kết với các trường cao đẳng, đại học khác để tạo thêm sức mạnh cho mình...; Giải pháp cho tình trạng hiu quạnh của các trường hiện nay, không chỉ có mỗi giải pháp là chuyển loại hình, sáp nhập.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Bộ Giáo dục và Đào tạo bỏ các hình thức kỷ luật đình chỉ học tập, cảnh cáo đối với học sinh vi phạm kỷ luật

Bộ Giáo dục và Đào tạo bỏ các hình thức kỷ luật đình chỉ học tập, cảnh cáo đối với học sinh vi phạm kỷ luật

Từ thời điểm ngày 31/10 trở đi, học sinh vi phạm kỷ luật sẽ bị nhắc nhở, phê bình hoặc viết bản tự kiểm điểm, thay vì các hình thức kỷ luật được áp dụng từ nhiều năm qua, như: Đình chỉ học tập, cảnh cáo trước lớp, cảnh cáo trước toàn trường…
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng chỉ đạo các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng, nâng cao đời sống Nhân dân

Thủ tướng chỉ đạo các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng, nâng cao đời sống Nhân dân

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 165/CĐ-TTg về việc tiếp tục giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn, nâng cao đời sống Nhân dân.
Cẩm Thanh lọt Top 50 ngôi làng đẹp nhất thế giới năm 2025

Cẩm Thanh lọt Top 50 ngôi làng đẹp nhất thế giới năm 2025

Du lịch - Anh Trúc - 5 giờ trước
Việc Cẩm Thanh lọt Top 50 ngôi làng đẹp nhất thế giới không chỉ là niềm tự hào của địa phương, mà còn khẳng định sức hấp dẫn của du lịch Việt Nam trên bản đồ thế giới.
Champions League: Van Dijk tỏa sáng phút bù giờ, Liverpool hạ gục Atlético Madrid 3-2 tại Anfield

Champions League: Van Dijk tỏa sáng phút bù giờ, Liverpool hạ gục Atlético Madrid 3-2 tại Anfield

Thể thao - Hoàng Minh - 5 giờ trước
Liverpool có màn ra quân kịch tính tại vòng bảng Champions League 2025/26, khi đánh bại Atlético Madrid với tỷ số 3-2 trên sân Anfield. Trung vệ đội trưởng Virgil van Dijk trở thành người hùng, với bàn thắng quyết định ở phút bù giờ, giúp “Lữ đoàn đỏ” khởi đầu hoàn hảo tại đấu trường châu Âu.
Bộ Giáo dục và Đào tạo bỏ các hình thức kỷ luật đình chỉ học tập, cảnh cáo đối với học sinh vi phạm kỷ luật

Bộ Giáo dục và Đào tạo bỏ các hình thức kỷ luật đình chỉ học tập, cảnh cáo đối với học sinh vi phạm kỷ luật

Giáo dục - Anh Trúc - 5 giờ trước
Từ thời điểm ngày 31/10 trở đi, học sinh vi phạm kỷ luật sẽ bị nhắc nhở, phê bình hoặc viết bản tự kiểm điểm, thay vì các hình thức kỷ luật được áp dụng từ nhiều năm qua, như: Đình chỉ học tập, cảnh cáo trước lớp, cảnh cáo trước toàn trường…
Champions League: Allianz Arena rực lửa trong ngày Bayern quật ngã Chelsea 3-1

Champions League: Allianz Arena rực lửa trong ngày Bayern quật ngã Chelsea 3-1

Thể thao - Hoàng Minh - 5 giờ trước
Trên sân Allianz Arena, Bayern Munich đã có màn khởi đầu ấn tượng tại vòng bảng Champions League 2025/26 khi giành chiến thắng 3-1 trước Chelsea. Tiền đạo người Anh Harry Kane trở thành tâm điểm với một cú đúp bàn thắng, giúp đại diện nước Đức khẳng định sức mạnh.
Cảnh báo về cây ngoại lai “Kỳ Hải Nam” bảo vệ đa dạng sinh học và quyền lợi của người dân

Cảnh báo về cây ngoại lai “Kỳ Hải Nam” bảo vệ đa dạng sinh học và quyền lợi của người dân

Khoa học - Công nghệ - Minh Nhật - 5 giờ trước
Thời gian gần đây, một số địa phương xuất hiện giống cây “Kỳ Hải Nam” không rõ nguồn gốc, được quảng bá là cây “làm giàu”, khiến nhiều người dân chặt bỏ cây trồng khác để thay thế, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm đã ban hành văn bản yêu cầu các địa phương tăng cường kiểm tra, rà soát và siết chặt công tác quản lý giống cây trồng lâm nghiệp.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Champions League: PSG khởi đầu hoàn hảo, thắng đậm Atalanta 4-0

Champions League: PSG khởi đầu hoàn hảo, thắng đậm Atalanta 4-0

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 5 giờ trước
Trên sân Parc des Princes, Paris Saint-Germain đã có màn ra quân như mơ tại vòng bảng Champions League 2025/26, khi đánh bại Atalanta với tỷ số 4-0. Chiến thắng đậm đà này giúp thầy trò HLV Luis Enrique khẳng định sức mạnh và tham vọng bảo vệ ngôi vương châu Âu.
Champions League: Marcus Thuram lập cú đúp, Inter Milan hạ gục Ajax ngay tại Amsterdam

Champions League: Marcus Thuram lập cú đúp, Inter Milan hạ gục Ajax ngay tại Amsterdam

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 5 giờ trước
Inter Milan có màn ra quân ấn tượng tại vòng bảng Champions League 2025/26, khi giành chiến thắng 2-0 trước Ajax trên sân Johan Cruyff Arena. Tiền đạo Marcus Thuram trở thành người hùng với cú đúp bàn thắng bằng đầu, mang về 3 điểm trọn vẹn cho đại diện Serie A.
Xác định hướng phát triển bền vững cho nông sản xứ Nghệ

Xác định hướng phát triển bền vững cho nông sản xứ Nghệ

Sản phẩm - Thị trường - Thanh Hải - 7 giờ trước
Một bức tranh sáng cho ngành Nông nghiệp Nghệ An khi mà giá trị xuất khẩu tăng lên, sản phẩm chủ lực cũng như diện tích ứng dụng công nghệ cao ngày càng được mở rộng… Tuy nhiên, để có chỗ đứng bền vững, mở rộng hơn cánh cửa sản xuất và tiêu thụ nông sản cho nông dân và doanh nghiệp, thì cần nhiều hơn những giải pháp quyết liệt.
Đưa cây mọc hoang dại thành sản phẩm OCOP

Đưa cây mọc hoang dại thành sản phẩm OCOP

Gương sáng - Mỹ Dung - 7 giờ trước
Bắt đầu từ cây ớt chào mào - một loài cây mọc hoang dại được người dân đặt tên theo loài chim thường tìm đến ăn ớt vào mùa chín đỏ, anh Lỷ Văn Quạn, giáo viên Trường TH và THCS Đại Dực 1, xã Đông Ngũ, tỉnh Quảng Ninh đã nghĩ ra nhiều ý tưởng khai thác giá trị từ cây dại này.
An Giang: Khởi tố nhóm phóng viên cưỡng đoạt hàng tỷ đồng

An Giang: Khởi tố nhóm phóng viên cưỡng đoạt hàng tỷ đồng

Pháp luật - Tào Đạt - Tiến Tầm - 20:15, 17/09/2025
Trong nhóm phóng viên cưỡng đoạt hàng tỷ đồng tại Phú Quốc (tỉnh An Giang), Trần Tam Điệp đã bỏ trốn nên Công an ra quyết định truy nã.