Cận cảnh bộ cửa rồng tuyệt mỹ còn được lưu giữ từ thời Trần

Vũ Mừng - 09:54, 22/02/2024

Là một trong những ngôi chùa cổ nổi tiếng nhất Việt Nam, chùa Phổ Minh (phường Lộc Vượng, Tp. Nam Định, tỉnh Nam ĐỊnh) được xây dựng từ thời Lý và trùng tu lớn vào thời Trần. Chùa còn lưu giữ bộ cánh cửa gồm 4 tấm chạm khắc hình rồng ở gian giữa nhà Tiền đường, được phục dựng theo tỷ lệ 1:1 so với bản gốc đang trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia và Bảo tàng tỉnh Nam Định, có niên đại từ thời Trần.

Bộ cánh cửa gồm có 4 tấm và được làm bằng gỗ lim, nguyên khối, mỗi tấm cao 1,90m, rộng 0,80m. Bộ cửa phiên bản tại chùa được dựng theo tỉ lệ 1:1 so với bản gốc (bộ cánh cửa gốc; 02 cửa giữa đang được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia, 02 cửa bên đặt tại Bảo tàng tỉnh Nam Định). — Bộ cánh cửa gồm có 4 tấm và được làm bằng gỗ lim, nguyên khối, mỗi tấm cao 1,90m, rộng 0,80m. Bộ cửa phiên bản tại chùa được dựng theo tỷ lệ 1:1 so với bản gốc (bộ cánh cửa gốc; 2 cửa giữa đang được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia, 2 cửa bên đặt tại Bảo tàng tỉnh Nam Định)

Các con rồng trang trí trên cánh cửa đều có đặc điểm đầu ngẩn cao, thân uốn khúc, đuôi chụm về phía đỉnh lá đề. Thân rồng hình tròn, thon, không có vảy, mào lửa dài. Hai rồng lớn thắt túi, miệng há, bờm và râu bay lên tạo mây lửa, thân rồng mập tròn cuốn thành khúc nhỏ dần về đuôi. Rồng trong tư thế cuộn trong hình lá đề, xung quanh chấm mây lửa, giữa là bông sen nở. Phần dưới chạm bông hoa cúc nở đối xứng, phía trên chạm lá đề, cánh sen kép, hàng dưới chạm sóng nước. — Các con rồng trang trí trên cánh cửa đều có đặc điểm đầu ngẩn cao, thân uốn khúc, đuôi chụm về phía đỉnh lá đề. Thân rồng hình tròn, thon, không có vảy, mào lửa dài. Hai rồng lớn thắt túi, miệng há, bờm và râu bay lên tạo mây lửa, thân rồng mập tròn cuốn thành khúc nhỏ dần về đuôi. Rồng trong tư thế cuộn trong hình lá đề, xung quanh chấm mây lửa, giữa là bông sen nở. Phần dưới chạm bông hoa cúc nở đối xứng, phía trên chạm lá đề, cánh sen kép, hàng dưới chạm sóng nước

Toàn bộ mặt ngoài của 4 tấm đều được trang trí. Trong đó chủ đề quan trọng nhất là con rồng. Rồng trên bộ cánh cửa được trang trí trong các khung uốn một nửa chiếc lá đề. Khi hai cánh cửa giữa khép lại tạo thành một chiếc lá đề hoàn chỉnh, hai cánh cửa bên khi khép lại là hai nửa chiếc lá đề đối xứng hai bên. Gợi cảm giác có nhiều hình tượng rồng và lá đề trên bộ cánh cửa.

Mỗi cánh cửa đều có chân quay ở hai đầu của cùng phía trong. Để cánh cửa hoạt động, các chân quay ở phía trên được khớp với các lỗ chân quay trên “bậu cửa” ăn mộng với xà hạ. Các chân quay phía dưới ăn mộng với bốn cối quay bằng đá xanh. Tất cả đều là khối đá có mặt cắt bằng 2/3 hình tròn, hai khối giữa cao 0,22 m, đường kính 0,28m, chân cối quay bằng hình chữ nhật (0,42m x 0,33m). Chỗ chân quay tròn đường kính 0,07m, hai khối hai bên nhỏ hơn một chút: cao 0,22m, đường kính 0,24m, chân đế dài 0,34m, rộng 0,29m. — Mỗi cánh cửa đều có chân quay ở hai đầu của cùng phía trong. Để cánh cửa hoạt động, các chân quay ở phía trên được khớp với các lỗ chân quay trên “bậu cửa” ăn mộng với xà hạ. Các chân quay phía dưới ăn mộng với 4 cối quay bằng đá xanh. Tất cả đều là khối đá có mặt cắt bằng 2/3 hình tròn, hai khối giữa cao 0,22m, đường kính 0,28m, chân cối quay bằng hình chữ nhật (0,42m x 0,33m). Chỗ chân quay tròn đường kính 0,07m, hai khối hai bên nhỏ hơn một chút: Cao 0,22m, đường kính 0,24m, chân đế dài 0,34m, rộng 0,29m

Hình tượng rồng không đơn thuần là đề tài trang trí làm tôn vẻ đẹp, sự uy nghi, tôn quý của bộ cánh cửa mà qua đó còn khẳng định quy mô kiến trúc, vị thế của di tích có bộ cánh cửa đó chính là chùa Phổ Minh - một công trình được xây dựng từ thời nhà Lý, đến thời Trần được mở rộng với quy mô to lớn hơn. Ngôi chùa không chỉ là một trung tâm phật giáo mà còn là một trong những công trình tiêu biểu của Hành cung Thiên Trường. — Hình tượng rồng không đơn thuần là đề tài trang trí làm tôn vẻ đẹp, sự uy nghi, tôn quý của bộ cánh cửa mà qua đó còn khẳng định quy mô kiến trúc, vị thế của di tích có bộ cánh cửa đó chính là chùa Phổ Minh - một công trình được xây dựng từ thời nhà Lý, đến thời Trần được mở rộng với quy mô to lớn hơn. Ngôi chùa không chỉ là một trung tâm Phật giáo mà còn là một trong những công trình tiêu biểu của Hành cung Thiên Trường.

Qua bộ cánh cửa đã giúp chúng ta hiểu hơn về kiến trúc, mỹ thuật và nghệ thuật điêu khắc thời Trần. Đề tài hoa văn trang trí trên cánh cửa là cơ sở để ta hiểu hơn về nghệ thuật tạo hình, tư duy thẩm mỹ, lịch sử văn hoá, thủ công mỹ nghệ dưới triều đại nhà Trần. Từ đó phản ánh về sự hưng thịnh của Phật giáo thời Trần.

Quần thể Khu di tích quốc gia đặc biệt đền Trần chùa Tháp là nơi lưu giữ rất nhiều hiện vật cổ có giá trị về lịch sử, văn hoá, kiến trúc và mỹ thuật từ thời Trần, đòi hỏi các thế hệ cùng nhau gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị ấy.

Sẽ diễn ra nhiều hoạt động mới đặc sắc tại Lễ hội khai ấn Đền Trần Nam Định năm 2024

Ý kiến độc giả

Gửi ý kiến độc giả

Họ và tên

Địa chỉ email

Nội dung

Mã bảo mật

Nhập lại Gửi bình luận

Bảo tàng Lâm Đồng: Hành trình ngược dòng văn hóa các dân tộc Nam Tây Nguyên

Ở Bảo tàng Lâm Đồng, tôi được gặp ông Hiroshi Kasai, người Nhật, khi ông cùng nhóm bạn tham quan ở đây. Ông Hiroshi Kasai và mọi người tìm hiểu, ghi chép tỉ mỉ các tư liệu, các hiện vật trưng bày. “Đến thăm Bảo tàng, chúng tôi đã được thu nhận thêm nhiều điều thú vị và thực sự khâm phục tiến trình lịch sử - văn hóa của địa phương và đất nước các bạn. Tôi nghĩ rằng, Bảo tàng Lâm Đồng là một điểm đến không thể bỏ qua khi trải nghiệm du lịch miền cao nguyên Lâm Đồng”, ông Hiroshi Kasai nói.

Hai Bảo vật quốc gia ở Khánh Hòa được số hóa

Tàu gỗ cổ ở bãi biển Hội An hiện rõ sau bão số 13

Hang Ngườm Sâu Lạng Sơn được xếp hạng Di tích quốc gia

TP. Cần Thơ: Mở "cánh cửa" mới để di sản văn hóa, lịch sử trở thành nguồn lực phát triển

Ngư dân Đắk Lắk đứng lên sau bão

Ngay sau khi cơn bão số 13 càn quét qua khu vực phía Đông tỉnh Đắk Lắk, hằng trăm ngư dân đã tập trung sửa chữa lại tàu thuyền, chuẩn bị các điều kiện cần thiết để tiếp tục vươn khơi bám biển.

Thủ tướng: Người đứng đầu bộ, ngành, địa phương phải chịu trách nhiệm trực tiếp, toàn diện nếu để tàu cá vi phạm IUU

Từ bản làng gửi đến nghị trường Quốc hội: "Hiến kế vàng" gửi Quốc hội (Bài cuối)

Thúc đẩy phát triển trong kỷ nguyên mới nhìn từ vùng DTTS Tây Nam Bộ: Chính sách dân tộc khơi dậy khát vọng vươn lên (Bài 1)

Đánh bại U22 Trung Quốc 1-0: U22 Việt Nam khởi đầu hoàn hảo tại Panda Cup 2025

Thể thao - Hoàng Minh - 22:02, 12/11/2025

Tối 12/11, tại Thành Đô (Trung Quốc), Đội tuyển bóng đá nam U22 Việt Nam đã giành chiến thắng ấn tượng 1-0 trước U22 Trung Quốc trong trận mở màn Panda Cup 2025. Bàn thắng duy nhất của trận đấu được ghi bởi Phạm Minh Phúc, ở phút 80, mang về khởi đầu hoàn hảo cho đoàn quân áo đỏ.

Đưa khoa học công nghệ vào trung tâm của sản xuất nông nghiệp là động lực phát triển bền vững nông thôn Việt Nam

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Quý - 19:26, 12/11/2025

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm 80 năm thành lập ngành Nông nghiệp và Môi trường (1945 - 2025), Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Cần đưa khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo vào trung tâm của sản xuất nông nghiệp, coi đây là động lực then chốt để phát triển nông nghiệp hiện đại, sinh thái, bền vững”.

Phát triển kinh tế xanh và y học cổ truyền vùng Tây Bắc

Sức khỏe - PV - 19:01, 12/11/2025

Tây Bắc không chỉ giàu bản sắc văn hóa, mà còn là vùng đất vàng của dược liệu quý hiếm, nơi đang hình thành và phát triển kinh tế xanh và y học cổ truyền Việt Nam.

Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Media - Tuấn Ninh - Thúy Hồng - 18:44, 12/11/2025

Xây dựng một nền hành chính phục vụ, minh bạch và hiệu quả là nhiệm vụ trọng tâm của công tác cải cách thủ tục hành chính. Tại tỉnh Lạng Sơn, xã Tuấn Sơn đã cụ thể hóa mục tiêu này bằng việc thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, theo Nghị quyết của HĐND xã từ ngày 1/7/2025.

Đại tướng Phan Văn Giang thăm và làm việc với Sư đoàn 5, Quân khu 7

Tin tức - Như Tâm - 18:32, 12/11/2025

Ngày 12/11, Đại tướng Phan Văn Giang - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, đã đến thăm và làm việc với Sư đoàn 5 (Quân khu 7).

Thắp sáng ước mơ biết chữ của đồng bào vùng cao

Hơn hai tháng qua, mỗi khi màn đêm buông xuống, căn phòng nhỏ ở điểm trường thôn Ngọc Leng, xã Tu Mơ Rông, tỉnh Quảng Ngãi lại sáng đèn, rộn ràng tiếng đánh vần, tập viết. Hơn 30 học viên là đồng bào Xơ Đăng, họ ở đủ lứa tuổi, có người đã lên chức ông, bà, vẫn say sưa cầm bút, nắn nót từng nét chữ.

Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Nỗ lực khắc phục điểm sạt lở, ổn định đời sống đồng bào Xơ Đăng xã Ngọc Linh

Đảm bảo các mục tiêu bình đẳng giới trong kỷ nguyên mới

Sân trường vang vọng tiếng cồng chiêng

Phòng chống khai thác thủy hải sản bất hợp pháp IUU - ghi nhận tại các địa phương

Thời sự - Minh Thu - 18:31, 12/11/2025

Thực hiện Tháng cao điểm chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) theo tinh thần Công điện số 198/CĐ-TTg ngày 17/10/2025 của Thủ tướng Chính phủ, thời gian qua, nhiều địa phương có biển đang tích cực chống khai thác hải sản bất hợp pháp thông qua các biện pháp như tăng cường tuần tra, kiểm soát, phát động thi đua cao điểm, và xử lý các tồn tại, vi phạm.

Lai Châu: Đối ngoại tạo đà phát triển “kinh tế xanh” và du lịch bền vững

Xã hội - Châm Võ - 17:27, 12/11/2025

Từ vị trí phên giậu cực Tây của Tổ quốc, Lai Châu đang vươn mình mạnh mẽ, xác định phát triển “kinh tế xanh”, du lịch bền vững và liên kết biên mậu, hợp tác quốc tế là những trụ cột chiến lược trong thời gian tới, hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm giao thương và du lịch của vùng biên.

Cập nhật 7 tính năng mới của ứng dụng VNeID

Xã hội - Minh Nhật - 17:20, 12/11/2025

Mới đây, ứng dụng VNeID vừa điều chỉnh, cập nhật 7 tính năng mới nhằm đơn giản hóa thủ tục, nâng cao trải nghiệm và tiện ích cho người dân.

Thuốc Pembroria của Nga vừa được cấp phép lưu hành tại Việt Nam chỉ định điều trị 14 loại ung thư

Sức khỏe - Minh Nhật - 17:13, 12/11/2025

Thuốc Pembroria của Nga có hoạt chất chính Pembrolizumab, hiện được phê duyệt cho hơn 14 chỉ định điều trị ung thư khác nhau, bao gồm ung thư biểu mô phổi, u hắc tố, ung thư đại trực tràng, ung thư cổ tử cung, ung thư biểu mô tế bào thận, ung thư vú…

Thủ tướng yêu cầu khẩn trương đánh giá thiệt hại và khắc phục nhanh hậu quả bão, lũ tại khu vực Trung Bộ

Thời sự - PV - 17:07, 12/11/2025

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 214/CĐ-TTg ngày 12/11/2025 (Công điện số 214) về việc khẩn trương thống kê, đánh giá thiệt hại và tập trung khắc phục nhanh hậu quả bão, lũ tại khu vực Trung Bộ.

Xem thêm