Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Bắc Ninh đề xuất bảo tồn tại chỗ thuyền cổ độc nhất vô nhị tại Việt Nam

Minh Nhật - 18:48, 04/05/2025

Các nhà khoa học đánh giá đây là di tích thuyền có quy mô, cấu trúc và kỹ thuật phức tạp nhất, duy nhất phát hiện được cho đến nay không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới.

Các nhà khảo cổ học đều nhận định đây là lần đầu tiên tại Việt Nam phát hiện ra hai chiếc thuyền có kết cấu liên kết với nhau rất kiên cố bằng 1 thanh gỗ ở đầu thuyền. Ảnh: TL
Các nhà khảo cổ học đều nhận định đây là lần đầu tiên tại Việt Nam phát hiện ra hai chiếc thuyền có kết cấu liên kết với nhau rất kiên cố bằng 1 thanh gỗ ở đầu thuyền. Ảnh: TL

Qua khai quật hiện trạng thuyền cổ được phát hiện vào tháng 1/2025 ở khu Công Hà, phường Hà Mãn, thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, giới chuyên môn đánh giá đây là chiếc thuyền độc nhất vô nhị tại Việt Nam, có niên đại từ thời Lý đến thời Trần.

Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Văn Đáp cho biết, sau khi tham khảo ý kiến các nhà khoa học, chuyên gia, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh đề xuất bảo tồn tại chỗ thuyền cổ này.

Ông Nguyễn Văn Đáp cho biết thêm, sau thời gian thực hiện khai quật khẩn cấp, di tích thuyền cổ đã xuất lộ toàn bộ dấu tích, qua đó có thể nhận diện toàn bộ quy mô, cấu trúc, vật liệu và kỹ thuật chế tạo của thuyền.

Chiếc thuyền cổ được phát hiện gồm 2 thuyền có kích thước tương đồng, dài hơn 16m, rộng khoảng 2m, lòng sâu nhất 2,15m, nằm trên lòng sông Dâu (đến nay trải qua thời gian dòng sông này đã không còn nữa).

Hai khối kết cấu này có quy mô tương tự, nằm cách nhau 2,3m và được đấu nối với nhau bằng tấm gỗ ở phần đầu nhằm cố định với nhau.

Đặc biệt, đáy thuyền có kết cấu độc mộc, đường kính rộng nhất là 0,95m. Thân thuyền được nối từ đáy lên đến mép trên của mạn thuyền bằng các tấm ván.

Về tổng thể, toàn bộ 2 thân thuyền được chế tác cùng kỹ thuật đục thân cây độc mộc, ghép các dải ván bằng mộng, sau đó các mộng được chốt lại bằng đinh gỗ.

Kỹ thuật phức tạp nhất thể hiện ở phần đầu và đuôi thuyền, đó là vị trí nối giữa phần đáy độc mộc và ván bửng được khóa chặt với nhau, cố định bằng 4 trụ gỗ có kích thước tương tự nhau 5cm x 5cm. Đây là kỹ thuật lần đầu tiên thấy được trong kỹ thuật đóng tàu thuyền cổ ở Việt Nam và thế giới.

Từ kết quả khai quật khẩn cấp trên hiện trường, ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học cho thấy đây là loại hình thuyền hai thân, dấu tích phát lộ trên hiện trường chính là hai phần thân còn lại chìm hoàn toàn dưới nước, có chức năng như là hai phao đỡ toàn bộ kết cấu bên trên. Kết cấu bên trên đã bị mất hoàn toàn, có thể là do bị tháo rời.

Căn cứ trên các nguồn tài liệu về thuyền cổ Việt Nam và trên thế giới, các nhà khoa học đánh giá đây là di tích thuyền có quy mô, cấu trúc và kỹ thuật phức tạp nhất, duy nhất phát hiện được cho đến nay không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới.

Về niên đại, căn cứ vào kỹ thuật đóng thuyền, các nhà khoa học cho rằng loại thuyền này thường có niên đại sớm và có thể được đóng tại Việt Nam, là sự phát triển tiếp nối của kỹ thuật đóng thuyền thời văn hóa Đông Sơn thông qua việc so sánh phần đáy của 2 thân với kết cấu độc mộc và kỹ thuật mộng ghép.

Căn cứ trên các tài liệu thuyền của Trung Quốc và thế giới, có ý kiến cho rằng, thuyền có niên đại trong khoảng từ thế kỷ 11 đến thế kỷ 14 (thời Lý và thời Trần) và không thể muộn hơn thế kỷ 15, có ảnh hưởng kỹ thuật từ phía Nam lên.

Thuyền cổ được phát hiện khi người dân đào ao. Ảnh: TL
Thuyền cổ được phát hiện khi người dân đào ao. Ảnh: TL

Trên cơ sở thực trạng xuất lộ di tích, hiện trường khai quật, kiến nghị của Viện Khảo cổ học, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh cho phép thực hiện phương án giữ nguyên trạng tại chỗ di tích thuyền cổ tại hiện trường.

Đây là giải pháp tối ưu nhất để bảo vệ và phát huy giá trị của di tích bởi di dời nguyên trạng di tích là bất khả kháng trong điều kiện quy mô của di tích rất lớn (khoảng 100m2).

Để thực hiện, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh chủ trì, phối hợp với Viện Khảo cổ học và các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện bảo tồn khẩn cấp di tích theo phương án tạm thời lấp cát để bảo vệ nguyên trạng di tích sau khi kết thúc công tác nghiên cứu và tư liệu hóa di tích tại hiện trường.

Phương án này được thực hiện một cách khoa học, tương tự như đã thực hiện đối với các di sản khảo cổ khác đã được thực hiện.

Cùng với đó, Bắc Ninh thiết lập hàng rào bảo vệ, biển báo về khu vực di tích, cấm các hoạt động xây dựng, khai thác tài nguyên trái phép trong phạm vi bảo vệ; đồng thời, giám sát thường xuyên: Cử cán bộ chuyên trách hoặc phối hợp với cộng đồng địa phương thường xuyên theo dõi tình trạng di tích, phát hiện và xử lý kịp thời các nguy cơ xâm hại…

Đặc biệt, tỉnh ứng dụng công nghệ tiên tiến như sử dụng các phương pháp bảo quản hiện đại để chống lại sự phân hủy của vật liệu gỗ, như xử lý hóa chất bảo quản, kiểm soát độ ẩm, nhiệt độ.

Song song với đó, Bắc Ninh tiếp tục mở rộng nghiên cứu để nhận diện giá trị của di tích trên tổng thể không gian sông Dâu trong lịch sử. Tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế với sự tham gia của các chuyên gia đầu ngành về thuyền cổ, lịch sử, văn hóa và các khoa học liên quan nhằm đánh giá giá trị di tích trong không gian rộng hơn, đồng thời tư vấn về giải pháp bảo tồn lâu dài và phát huy giá trị của di tích.

Về vấn đề phát huy giá trị văn hóa của di tích, ông Nguyễn Văn Đáp cho biết, ngành sẽ thiết kế tour du lịch văn hóa kết hợp tham quan thuyền cổ với các di tích lịch sử, văn hóa khác trong khu vực thành cổ Luy Lâu, thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.

Thực hiện việc trưng bày, giới thiệu và diễn giải tại chỗ di tích thuyền cổ bằng hình ảnh và công nghệ 3D, hoặc có thể phục dựng nguyên bản, thu nhỏ tỷ lệ di tích phục vụ trưng bày, tạo cảm giác trực quan đối với khách tham quan

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tục Kiêng Gió của người Dao xã Đồng Văn chính thức được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Tục Kiêng Gió của người Dao xã Đồng Văn chính thức được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Sáng 1/5, huyện Bình Liêu (Quảng Ninh) tổ chức Lễ công bố và đón nhận Quyết định đưa "Tục Kiêng Gió của người Dao" xã Đồng Văn vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đồng thời khai mạc Hội Kiêng Gió 2025 - một lễ hội văn hóa tiêu biểu của địa phương. Buổi lễ thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia hưởng ứng.
Tin nổi bật trang chủ
Yên Bái: Thu trên 181 tỷ đồng từ hoạt động du lịch kỳ nghỉ lễ 30/4

Yên Bái: Thu trên 181 tỷ đồng từ hoạt động du lịch kỳ nghỉ lễ 30/4

Tin tức - Văn Hoa - 20:42, 04/05/2025
Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái, trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5, toàn tỉnh Yên Bái đón trên 212.330 lượt khách (tăng 1,2% so với cùng kỳ năm 2024), doanh thu ước đạt 181,3 tỷ đồng (tăng 2,4% so với cùng kỳ). Đặc biệt, kỳ nghỉ lễ năm nay ghi nhận khách quốc tế khi tăng 41% lượng khách so với cùng kỳ với con số trên 36.000 lượt.
Phát huy trí tuệ và trách nhiệm cao nhất đối với cử tri và đất nước

Phát huy trí tuệ và trách nhiệm cao nhất đối với cử tri và đất nước

Thời sự - PV - 19:15, 04/05/2025
Phát biểu tại Hội nghị giữa Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội với các Tổ trưởng Tổ đảng - Trưởng Đoàn, Phó Trưởng Đoàn phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố; Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: Kỳ họp thứ 9 là kỳ họp lịch sử quyết định những vấn đề lịch sử của đất nước, đề nghị mỗi đại biểu Quốc hội không ngừng đổi mới tư duy và phương pháp làm việc, mỗi ý kiến đóng góp phải xuất phát từ tâm huyết, trí tuệ và trách nhiệm cao nhất đối với cử tri và đất nước.
Khởi động Tuần Du lịch Ninh Bình năm 2025

Khởi động Tuần Du lịch Ninh Bình năm 2025

Du lịch - Minh Nhật - 18:40, 04/05/2025
Dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 năm nay, Ninh Bình đã trở thành điểm hẹn thú vị dành cho các du khách bởi có nhiều sự kiện hấp dẫn, đây cũng là những sự kiện khởi đầu cho Tuần Du lịch Ninh Bình 2025.
Bình Định: Đón hơn 315.000 lượt khách trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5

Bình Định: Đón hơn 315.000 lượt khách trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5

Xã hội - T.Nhân-H.Trường - 18:36, 04/05/2025
Trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 năm nay, ngành Du lịch tỉnh Bình Định ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng cả về lượng khách và doanh thu.
Đắk Lắk đón hơn 210 nghìn lượt du khách dịp lễ 30/4 và 1/5

Đắk Lắk đón hơn 210 nghìn lượt du khách dịp lễ 30/4 và 1/5

Trang địa phương - Lê Hường - 18:19, 04/05/2025
Chiều 4/5, theo thông tin từ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk, trong 4 ngày nghỉ lễ (từ 30/4 đến 3/5), tỉnh Đắk Lắk đón khoảng 210 nghìn lượt du khách, tăng 68% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, khách quốc tế ước đạt 2.000 lượt khách, khách nội địa ước đạt 208 nghìn lượt khách. Tổng doanh thu từ thăm quan và lưu trú ước đạt 78 tỷ đồng, tăng 24% so với cùng kỳ năm 2024.
Gìn giữ di sản cho đời sau

Gìn giữ di sản cho đời sau

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 29/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Xếp hạng di tích Bãi đá có hình khắc cổ ở Hòa Bình. Chùa Monivongsa Bopharam nơi thành phố cực Nam. Gìn giữ di sản cho đời sau. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
ĐỘT PHÁ THỂ CHẾ, PHÁP LUẬT ĐỂ ĐẤT NƯỚC VƯƠN MÌNH

ĐỘT PHÁ THỂ CHẾ, PHÁP LUẬT ĐỂ ĐẤT NƯỚC VƯƠN MÌNH

Thời sự - BDT - 17:55, 04/05/2025
Tổng Bí thư Tô Lâm có bài viết với tiêu đề "ĐỘT PHÁ THỂ CHẾ, PHÁP LUẬT ĐỂ ĐẤT NƯỚC VƯƠN MÌNH". Trong đó nhấn mạnh, thể chế, pháp luật có chất lượng, phù hợp với yêu cầu phát triển của thực tiễn và nguyện vọng của Nhân dân là yếu tố hàng đầu quyết định thành công của mỗi quốc gia. Do đó, để đất nước vươn mình phát triển mạnh mẽ, chúng ta dứt khoát nói "không" với bất cứ hạn chế, bất cập nào trong thể chế, pháp luật; không thỏa hiệp với bất kỳ yếu kém nào trong thiết kế chính sách, soạn thảo pháp luật, hay tổ chức thực thi. Báo Dân tộc và Phát triển trân trọng giới thiệu toàn văn bài viết của đồng chí Tổng Bí thư.
Thường trực Chính phủ cho ý kiến về nhiều nội dung quan trọng

Thường trực Chính phủ cho ý kiến về nhiều nội dung quan trọng

Thời sự - PV - 17:45, 04/05/2025
Ngày 4/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp Thường trực Chính phủ xem xét, cho ý kiến về đánh giá tình hình kinh tế-xã hội tháng 4, 4 tháng đầu năm 2025 và một số nội dung khác nhằm chuẩn bị cho phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 4/2025 cũng như một số sự kiện, nhiệm vụ quan trọng khác trong thời gian tới.
Hơn 2.000 vận động viên tham gia Giải chạy “Hành trình theo chân Bác- Vì an ninh Tổ quốc

Hơn 2.000 vận động viên tham gia Giải chạy “Hành trình theo chân Bác- Vì an ninh Tổ quốc

Thể thao - Giải trí - Khánh Ngân - 11:36, 04/05/2025
Sáng 4/5, tại Quảng trường Hồ Chí Minh (Tp. Vinh, tỉnh Nghệ An), hơn 2.000 vận động viên (VĐV) chính thức xuất phát Giải chạy "Hành trình theo chân Bác – Vì an ninh Tổ quốc". Ở cự ly 5km, VĐV Nguyễn Thanh Hải - Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển tham gia Giải và về đích với thành tích 24 phút 13 giây.
Tổng thống Sri Lanka Kumara Dissanayaka bắt đầu thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam

Tổng thống Sri Lanka Kumara Dissanayaka bắt đầu thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam

Thời sự - PV - 10:10, 04/05/2025
Sáng 4/5, Tổng thống Sri Lanka Anura Kumara Dissanayaka đến Hà Nội, bắt đầu thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam và dự Đại lễ Phật đản Liên Hợp quốc Vesak từ ngày 04-06/5/2025.
Đắk Lắk: Bắt giữ 7 đối tượng mang súng vào rừng săn bắn

Đắk Lắk: Bắt giữ 7 đối tượng mang súng vào rừng săn bắn

Pháp luật - Hoàng Thùy - 10:01, 04/05/2025
Ngày 5/4, Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an tỉnh Đắk Lắk cho biết, đơn vị vừa phát hiện, bắt giữ 7 đối tượng mang 4 khẩu súng tự chế vào rừng săn bắn.