Trao đổi với PV Báo Dân tộc và Phát triển về công tác phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, ông Lương Văn Tưởng, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Thanh Hóa cho biết: Trong những năm qua, tỉnh Thanh Hóa đã tích cực thực hiện Đề án phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống (giai đoạn 2015-2020), qua đó, giúp cho tình trạng này giảm hẳn. So với trước khi thực hiện đề án huyện Lang Chánh giảm 2,22% tỷ lệ tảo hôn (từ 6,68% xuống còn 4,46%); huyện Ngọc Lặc giảm 5,59% (từ 9,89% giảm xuống còn 5,59%)…; tình trạng hôn nhân cận huyết thống chỉ còn xảy ra với số lượng rất ít trên địa bàn vùng sâu, vùng xa ở một số huyện vùng cao biên giới.
Trước đây, giao thông ở vùng DTTS và miền núi rất vất vả, điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn nên việc bố trí các điểm trường lẻ là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, hiện nay, điều kiện ở các xã vùng sâu, vùng xa đã có những chuyển biến tích cực. Vì vậy, việc gom các điểm trường lẻ để tập trung đầu tư, là giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
Cuối tháng 8, đầu tháng 9 vừa qua, huyện Mường Lát (Thanh Hóa) phải gánh chịu trận lũ lịch sử lớn nhất từ trước đến nay. Cơn “đại hồng thủy” đã biến nơi đây thành ốc đảo hàng chục ngày trời, thiệt hại lên tới hàng nghìn tỷ đồng. Thế nhưng, cùng với sự chung tay góp sức của cộng đồng cả nước, đồng bào các dân tộc, nơi đây đang bắt tay xây dựng lại cuộc sống từ trong hoang tàn đổ nát.
Có mặt tại huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa sau gần một tháng địa phương này phải gánh chịu đợt mưa lũ lịch sử, phá hủy nhiều bản làng và trường lớp học. Thời điểm này, các cấp chính quyền, người dân đang nỗ lực vượt qua mất mát, khắc phục hậu quả do mưa lũ gây ra.
Huyện miền núi Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa là một trong những địa phương chịu thiệt hại nặng nề nhất trong trận lũ vừa qua. Bên cạnh nguyên nhân do lũ lụt, nước sông Mã dâng cao, địa phương này còn phải gánh chịu hậu quả từ những trận xả lũ khẩn cấp của Nhà máy Thủy điện Trung Sơn.
Trong những ngày qua, nhiều địa phương tại Thanh Hóa đã và đang phải vật lộn với mưa lũ gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Trong đó, huyện vùng cao Mường Lát gần như đã bị cô lập hoàn toàn.
Công trình đập tràn Bai Căng, xã Ngọc Khê, huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa được đưa vào sử dụng cuối năm 2011, sửa chữa năm 2017, nhưng đến nay vẫn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, bởi sự xuống cấp và lỗi thiết kế. Hiện, người dân sống quanh đập đang trong tình cảnh bất an, nhất là trước diễn biến thất thường của thời tiết thời gian qua.
Ngành giáo dục Thanh Hoá cũng đang đứng trước khó khăn bộn bề khi ngày khai giảng đang cận kề. Mưa lũ làm 24 điểm trường bị ngập, 6 điểm trường khác bị sạt lở; 2 nhà bán trú cho học sinh và giáo viên bị vùi lấp.
Sáng 1/9, thông tin từ Ban chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Thanh Hóa cho biết, mưa lũ đã làm 5 người mất tích trên địa bàn 2 huyện Mường Lát và Cẩm Thủy. Nguyên nhân là do sạt lở đất và bị lũ cuốn trôi. Hiện nay, chính quyền các địa phương vẫn chưa xác định được danh tính người bị mất tích.
Theo Báo cáo nhanh của các tỉnh Bắc Kạn, Hòa Bình, Điện Biên, Sơn La, Thái Nguyên, Thanh Hóa, Long An, tính đến sáng 30/8, mưa lũ đã làm 1 người chết do đá lăn vào nhà là một bé 2 tuổi ở huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình; 1 người bị lũ cuốn trôi mất tích (anh Vì Văn Sơn, sinh năm 1977) ở bản Cáp Na, xã Nà Bó, tỉnh Sơn La; 3 người bị thương (Hòa Bình 1 người, Sơn La 1 người, Thái Nguyên 1 người).
Trong 2 ngày qua, mưa lớn liên tục khiến tình trạng sạt lở đất, vùi lấp nhiều nhà ở, phòng học trên địa bàn huyện miền núi Quan Hóa – Thanh Hóa.
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, do ảnh hưởng của rãnh áp thấp có trục qua Bắc Bộ nên đêm 28/8 ở Bắc Bộ và Thanh Hóa tiếp tục có mưa vừa, mưa to với lượng mưa tính từ 19 giờ ngày 28/8 đến 1 giờ ngày 29/8 phổ biến 10-40mm, có nơi cao hơn như ở Vĩnh Tuy (Hà Giang) 102mm, Hiệp Hòa (Bắc Giang) 51mm,...
Ông Nguyễn Ngọc Tiến, Bí thư huyện ủy huyện Quan Sơn (Thanh hóa) cho biết, trên địa bàn huyện Quan Sơn có 99 Người có uy tín trong đồng bào DTTS. Họ là những người am hiểu phong tục, tập quán của đồng bào, trực tiếp truyền đạt, vận động bà con thực hiện các chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước; là những nhân tố quan trọng, giúp bà con xóa đói giảm nghèo, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội tại địa phương.
Cô giáo Lê Thị Dung, Hiệu trưởng Trường Mầm non Thanh Xuân (Thanh Xuân, Quan Hóa, Thanh Hóa) cho biết: Trường Mầm non được xây dựng từ năm 2005. Hiện có khoảng 60 cháu, chủ yếu là dân tộc Thái theo học.
Bão số 4 suy yếu thành một vùng áp thấp, gây mưa lớn ở các huyện miền núi Thanh Hóa. Đặc biệt tại huyện Quan Sơn, ngoài lượng mưa rất lớn, kết hợp nước từ thượng Lào đổ về khiến mực nước sông Lò dâng lên rất cao. Người dân đã đổ ra hai bên sông vớt củi và đánh bắt cá bất chấp tất cả cảnh báo nguy hiểm của các cơ quan chức năng.
Theo ông Cao Văn Cường, Chủ tịch UBND huyện Mường Lát, bão số 4 gây mưa lớn làm cho tuyến đường Quốc lộ 15C từ thành phố Thanh Hóa lên huyện Mường Lát bị sạt lở nghiêm trọng, khiến cho huyện rơi vào tình trạng cô lập với các huyện khác trong tỉnh. Ngoài ra, hàng chục điểm sạt lở nghiêm trọng xảy ra tại các xã Nhi Sơn, Trung Lý, Tam Chung, Mường Chanh, Mường Lý... Hiện tại, giao thông tê liệt, mọi phương tiện lưu thông trên địa bàn huyện hoàn toàn ách tắc.
Trước diễn biến phức tạp của bão số 4, tỉnh Thanh Hóa đã quyết định xả đập thủy lợi Cửa Đạt để đề phòng nguy cơ sạt lở, giảm áp lực lũ cho vùng hạ lưu.
Chỉ riêng xóm 7, xã Nga Tân, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa đã có 8 người bị ung thư, trong đó 4 người đã chết. Câu chuyện về những người chết vì ung thư ở xã nghèo nhất huyện vừa chua xót, vừa đáng thương, đáng sợ. Cái tên “làng ung thư” mà người dân thường gọi như một sự bế tắc chưa có đường giải thoát.
Ông Cao Văn Cường, Chủ tịch UBND huyện Mường Lát cho biết, địa phương vừa xây xong 25 ngôi nhà tặng cho 25 hộ nghèo ĐBKK, từ nguồn kinh phí 20 tỷ đồng thông qua việc Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đấu giá bóng và áo của đội tuyển U23 Việt Nam hồi tháng 3/2018, dành tặng cho 20 huyện nghèo trên địa bàn cả nước.
Ngày 4/8, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Phạm Minh Chính đã có buổi làm việc với tỉnh Thanh Hóa về kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XVIII và thực hiện các nghị quyết của Trung ương về công tác tổ chức cán bộ.
