Vừa qua, tại Cộng Xưởng – Không gian Sáng tạo Liên ngành 2024 (Cung Thanh niên Hà Nội, số 1 phố Tăng Bạt Hổ, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội), nghệ sĩ trẻ Ly Minh Cường (Mí Cường) cùng nhóm Hmong Culture đã tổ chức buổi ra mắt sản phẩm video ca nhạc (MV) độc đáo “Núi đêm” mang âm hưởng dân ca của đồng bào Mông, kết hợp với những hơi thở của nền hòa âm phối khí đương đại. Buổi ra mắt là bước đi nối dài cho sự thành công trong năm 2024 của người nghệ sĩ sinh năm 2005 khi tháng 7 vừa qua, Ly Minh Cường đã xuất sắc giành ngôi quán quân bảng nhạc cụ dân tộc của Giải thưởng Thanh âm (Cuộc thi tìm kiếm tài năng âm nhạc trẻ diễn ra tại Học viện Âm nhạc Chiết Giang tỉnh Hàng Châu, Trung Quốc).
Dân tộc Mông ở Tuyên Quang tuy số dân không đông như các dân tộc Tày, Nùng, Dao, Cao Lan nhưng là một dân tộc có tính cộng đồng cao và có bản sắc văn hóa đậm nét. Đồng bào Mông rất yêu thích văn nghệ. Người con trai Mông ngoài việc giỏi làm nương còn phải biết thổi sáo, múa khèn. Người thổi khèn giỏi sẽ có uy tín trong bản.
Trong đời sống văn hóa tinh thần của đồng bào dân tộc Mông, cây khèn và nghệ thuật múa khèn có thể được xem như một biểu trưng văn hóa. Chính vì lẽ đó, người Mông ở Đồng Hỷ và Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên luôn gìn giữ, trao truyền nghệ thuật khèn như một báu vật và phát huy giá trị thông qua các hoạt động văn hóa, du lịch của địa phương.
Người Mông thổi khèn để biểu lộ tâm tư, tình cảm của mình. Nghe tiếng khèn, người Mông như quên đi bao vất vả, lo toan của cuộc sống. Có thể nói, nếu tiếng khèn có một sức mạnh tinh thần diệu kỳ thì nghệ nhân chế tác ra cây khèn Mông chính là những người có “quyền năng” huyền bí bởi họ là người đã tạo ra thứ âm thanh diệu kỳ đó.
Tây Sơn (Kỳ Sơn, Nghệ An) mùa này không chỉ có những cánh đào, cánh mận bung sớm bên sườn núi, vườn nhà trong cái rét ngọt miền sơn cước. Thoảng trong những cơn gió từ triền núi cao, còn nghe tiếng khèn Mông da diết mời gọi, tiếng cự xia trầm bổng cuốn hút... Chúng tôi đã đi tìm tiếng khèn, điệu hát ấy và cũng chợt thấy một nỗi niềm đau đáu của những “truyền nhân” giữa rừng già.