Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Gương sáng

Trăn trở của già làng A Bin

Huỳnh Đại - 07:34, 12/07/2022

Tại thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum già làng A Bin là một trong số ít nghệ nhân còn lại biết chỉnh, sửa chiêng. Bên cạnh đó, ông còn nỗ lực giữ gìn, phát huy những nét văn hóa truyền thống của dân tộc Ba Na bằng nhiều việc làm thiết thực, hiệu quả.

Già A Bin miệt mài chỉnh sửa những chiếc chiêng
Già A Bin miệt mài chỉnh sửa những chiếc chiêng

Nghề hiếm thầy, ít thợ

Trong một chuyến công tác tại tỉnh Kon Tum, được một lãnh đạo xã giới thiệu, chúng tôi đến thôn Plei Rơ Wăk, xã Đăk Năng, thành phố Kon Tum để gặp già làng A Bin, dân tộc Ba Na, là một người am hiểu về cồng, chiêng và chỉnh sửa chiêng lâu năm. Khi chúng tôi bước vào nhà, thấy già vẫn đang miệt mài, gõ, đục chỉnh sửa những chiếc chiêng.

 Dù ngoài 80 tuổi nhưng già A Bin vẫn còn khỏe mạnh, minh mẫn, tác phong nhanh nhẹn, hoạt bát.Thấy khách đến chơi, già thu dọn những đồ nghề trong bộ vật dụng chỉnh chiêng cất gọn vào trong tủ.

Già làng A Bin chia sẻ: từ khi còn nhỏ, già được tiếp xúc với chiêng, học hỏi tìm tòi cách đánh chiêng, được tham gia đội cồng chiêng của làng. Trong một lần giao lưu với các đội văn nghệ, có lần già đánh chiếc chiêng bị hư hỏng, phát ra những âm thanh rất khó nghe, lúc đó cảm giác già khó chịu lắm, nhiều đêm suy nghĩ phải làm cách nào để lấy lại được những tiếng chiêng rền vang như lúc ban đầu. 

"Lắng nghe và cảm nhận được nó, mãi tới năm 19 tuổi tôi mới bắt đầu theo học đánh chiêng và sửa cồng, chiêng. Sau nhiều năm sau học hỏi, mày mò, nghiên cứu, tôi đã chỉnh sửa chiêng thành thạo. Cứ mỗi lần có người nhờ chỉnh chiêng, dù ở gần hay xa thì tôi vẫn đến những nơi đó để chỉnh sửa giúp. Không chỉ riêng ở tỉnh mình mà còn đi các tỉnh lân cận như tỉnh Gia lai, Đắk Lắk,..", già A Bin chia sẻ. 

Già A Bin cho biết thêm, để chỉnh được chiêng, phải biết đánh chiêng thành thạo. Đôi tai phải thính để nghe và cảm nhận được tiếng chiêng để nhận ra âm nào bị lạc mà chỉnh, không chỉ “nắn giọng” chiêng cho hay, mà còn phải biết phục hồi âm chuẩn của nó. Hầu hết chỉnh sửa là những chiếc chiêng bị nứt, bể dẫn đến hư tiếng.

Là người sinh ra và lớn lên tại xã Đăk Năng, ông A Phiếu, Phó Chủ tịch UBND xã thông tin về già A Bin bằng những lời lẽ kính trọng: già làng A Bin là người có tâm, có tình, có trách nhiệm trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa ở địa phương. Ông chỉnh sửa chiêng rất giỏi và mình là người thường xuyên được nghe tiếng chiêng sau khi ông chỉnh sửa.

Bên cạnh đó, ông A Phiếu cũng đang lo lắng, trăn trở khi hiện nay, người ta chỉ dạy cách đánh chiêng chứ không có dạy cách chỉnh chiêng. Nay mai, người già mất đi, không biết lấy đâu ra người chỉnh chiêng giỏi để bà con còn đánh chiêng hay, chiêng chuẩn được nữa đây. 

Già Làng A Bin tỉ mỉ đan gùi truyền thống của dân tộc
Ngoài chỉnh chiêng, già làng A Bin còn là một thợ giỏi trong nghề đan lát

Tích cực giữ nghề truyền thống

Ngoài việc chỉnh chiêng, sửa chiêng giỏi, già làng A Bin còn là một trong những nghệ nhân luôn đau đáu giữ nghề truyền thống mây tre đan của đồng bào Ba Na. Các sản phẩm làm ra của già, ngoài phục vụ cho gia đình, nếu bà con trong vùng có nhu cầu mua thì già bán với giá phải chăng; Già bảo, mình làm cũng vì muốn giữ nghề truyền thống đã gắn bó bao đời với người Ba na.

Phía trước ngôi nhà của già làng A Bin, là khoảng hiên rộng rãi, và đây cũng là nơi để hàng ngày ông ngồi đan và phơi mây, tre. Nhiều sản phẩm như gùi, nia đang làm dang dở được ông xếp một bên, ngăn nắp gọn gàng.

Cầm trên tay chiếc gùi nhỏ đang làm dở, già làng A Bin chia sẻ: “Khi đan mây tre, tôi luôn làm với sự say mê và cẩn trọng. Dù làm việc gì tôi cũng rất tỉ mỉ từ dễ đến khó, đó cũng là bài học đầu tiên tôi được các già làng đi trước chỉ dạy khi mới bắt đầu học nghề”.

Theo lời kể của ông, từ khi còn bé, theo chân các già làng đi khắp các lễ hội lớn nhỏ, các buổi sinh hoạt cộng đồng tại thôn làng, ông đều bị cuốn hút bởi các nghệ nhân trong làng. Nhìn các nghệ nhân dệt thổ cẩm, đan mây tre, chơi nhạc cụ, ông luôn ao ước đến một ngày mình có được những khả năng đó. Cũng từ đó, ông luôn tranh thủ cơ hội tìm đến các nghệ nhân giỏi trong làng để học hỏi.

Bây giờ những người đam mê, có trách nhiệm với văn hóa dân tộc còn lại không nhiều; đó chính là trăn trở của già làng A Bin.


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.