Thủ tướng: Xoá nhà tạm, nhà dột nát – quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, "chỉ có bàn làm, không có bàn lùi"

Cùng dự phiên họp tại Trụ sở Chính phủ có Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Phó Trưởng ban Ban Chỉ đạo; Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo; Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung, Phó Trưởng Ban kiêm Thường trực Ban Chỉ đạo; thành viên Ban Chỉ đạo; đại diện các bộ, ngành, cơ quan liên quan. Tham dự phiên họp về phía Bộ Dân tộc và Tôn giáo, còn có Thứ trưởng Nông Thị Hà và lãnh đạo một số vụ, đơn vị.

Chương trình có ý nghĩa nhân văn sâu sắc

Phát biểu khai mạc Phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước là Chương trình có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện sự quan tâm, trách nhiệm của Đảng, Nhà nước ta đối với các đối tượng khó khăn, yếu thế, người có công, đồng bào DTTS vùng sâu, vùng xa; thể hiện đạo lý đền ơn, đáp nghĩa với người có công; tinh thần tương thân tương ái, tinh thần đại đoàn kết, tình dân tộc, nghĩa đồng bào. Vì vậy, chúng ta chỉ có bàn làm, không có bàn lùi.

Năm 2025, năm có nhiều ngày lễ lớn, kỷ niệm trọng đại, sự kiện quan trọng, việc hoàn thành mục tiêu xoá nhà tạm, nhà dột nát là “món quà” của Đảng, Nhà nước đối với người có công, người nghèo, người yếu thế, đồng bào vùng sâu, vùng xa, đồng bào DTTS với tinh thần an cư mới lạc nghiệp.

Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung đánh giá kết quả, vướng mắc, bài học kinh nghiệm trong chỉ đạo, điều hành, phân bổ và huy động nguồn lực, những cách làm hay, điển hình tốt, đề ra các nhiệm vụ, giải pháp để giữ đà, giữ nhịp, khí thế, giữ tiến độ của phong trào, triển khai chương trình thời gian tới hiệu quả hơn, hoàn thành mục tiêu đã đề ra.

Cả nước đã hỗ trợ xóa 121.638/223.164 nhà tạm, nhà dột nát

Báo cáo tóm tắt kết quả thực hiện xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung cho biết: Sau kỳ họp thứ 2 của Ban chỉ đạo cho đến nay, các địa phương, các ngành quyết liệt tập trung thực hiện kết luận của Thủ tướng. So với kỳ họp thứ 2, đã có những chuyển biến tốt hơn. Cho đến nay, chúng ta đã có 12 văn bản hướng dẫn, cơ bản đầy đủ, kịp thời.

Theo số liệu báo cáo của các địa phương trên phần mềm cập nhật đến hết ngày 6/3/2025, 36 địa phương đã phát động trên địa bàn, huy động 2.690 tỷ đồng. Cả nước đã hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát được 121.638/223.146 căn, đạt 54,5% (trong đó 65.564 căn nhà đã khánh thành và khởi công mới 56.074 căn). Trong đó, hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng là 10.338 căn,  số nhà đã khánh thành là 5131; số nhà khởi công là 5.207 căn. Hỗ trợ nhà ở thuộc 2 chương trình mục tiêu quốc gia là 57664 căn, trong đó nhà đã khánh thành 31.596 căn, số nhà khởi công là 26.068 căn. Hỗ trợ nhà ở thuộc Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát là 53.636 căn (đạt 34,9%), trong đó số nhà đã khánh thành là 28.837 căn, số nhà khởi công là 24.799 căn.

Từ nay đến 31/12/2025, theo đăng ký của các địa phương cần hoàn thành 101.508 căn. Đến nay, 22 cơ quan, đơn vị đã chuyển 2.230/3.464 tỷ đồng theo phương án huy động nguồn lực tại Chương trình phát động ngày 5/10/2024 (đạt 64,4%).

Các cơ quan, đơn vị, tổ chức còn lại đã có kế hoạch dự kiến hoàn thành việc chuyển kinh phí hỗ trợ trong quý II/2025 để các địa phương tổ chức triển khai công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát theo kế hoạch.

Theo báo cáo của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tính đến hết ngày 28/2/2025, Quỹ Vì người nghèo Trung ương đã tiếp nhận trên 80,159 tỷ đồng hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát. Ban Vận động Quỹ Vì người nghèo Trung ương đã phân bổ 13,74 tỷ đồng cho tỉnh Cà Mau và Nghệ An. Ngoài ra một số đơn vị cũng đã vận động thêm được khoảng hơn 556 tỷ đồng cho 11.000 căn.

Tại các địa phương, tính đến nay 7 địa phương hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát, gồm Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Quảng Ninh, Vũng Tàu, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh. Một số đơn vị đăng ký tháng 4 hoàn thành. Tháng 4, 5, 6 có 9 đơn vị đăng ký hoàn thành.

Một số địa phương huy động nguồn lực rất tốt, nhất là địa phương gặp khó khăn như Hà Giang. Đã có nhiều cách huy động lực lượng từ công an, quân đội, thanh niên, cựu chiến binh tham gia. Do đó tiền ít nhưng kết quả rất tốt. Có những nhà huy động mức hỗ trợ 60 triệu nhưng làm nhà 200-300 triệu.

Các cơ quan truyền thông từ Trung ương đến địa phương tiếp tục bám sát chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để xây dựng phương án tuyên truyền, tăng cường thông tin tuyên truyền về xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước một cách toàn diện, trên tất cả các nền tảng, có nhiều cách sáng tạo. Chúng tôi đã bố trí 4 đoàn đi kiểm tra, nhất là kiểm tra ở một số địa phương khó khăn và thấy kết quả rõ ràng sau kiểm tra.

Bên cạnh những kết quả tích cực, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cũng cho biết một số địa phương có kết quả thực hiện khiêm tốn; khó khăn về kinh phí; vướng mắc liên quan đến số hộ di cư từ địa phương này sang địa phương; phát sinh số liệu hỗ trợ…

Về phương hướng, trên cơ sở đăng ký của các địa phương, phấn đấu đến hết tháng 10/2025, cơ bản hoàn thành mục tiêu theo số liệu đã đăng ký với Trung ương và đã được Trung ương chấp thuận.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đề nghị Thủ tướng Chính phủ thống nhất phân công các thành viên Ban Chỉ đạo kết hợp với đơn vị khác kiểm tra 3 chương trình. Về kinh phí, đề nghị Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp thu ý kiến thành viên Chính phủ hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ quyết định phân bổ kinh phí vốn sự nghiệp thực hiện Dự án 5 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững để các địa phương triển khai theo kế hoạch đã được phê duyệt.

Giao Bộ Tài chính tiếp thu ý kiến thành viên Chính phủ đối với kinh phí từ nguồn tiết kiệm 5% chi ngân sách nhà nước năm 2024, hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ quyết định phận bổ để các địa phương triển khai. Bộ Tài chính hướng dẫn sử dụng kinh phí kiểm tra giám sát nâng cao năng lực truyền thông về giảm nghèo của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững đã phân bổ cho Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo nay đã điều chuyển sang Bộ Nông nghiệp và Môi trường để Bộ Dân tộc và Tôn giáo, cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương, triển khai tổ chức ngay các đoàn đi kiểm tra giám sát, đôn đốc các địa phương.

Đồng thời, các cơ quan truyền thông báo chí xây dựng chuyên trang, chuyên mục hằng ngày, hằng tuần đưa tin về kết quả xóa nhà tạm, nhà dột nát để lan tỏa phong trào.

Huy động sức mạnh tổng hợp theo phương châm “ai có gì giúp nấy”

Tại Phiên họp, các bộ, ngành, địa phương đã báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ xoá nhà tạm, nhà dột nát theo chức trách, nhiệm vụ được giao. Bên cạnh những kết quả đạt được, các bộ, ngành, địa phương cũng chỉ ra những khó khăn, vướng mắc, kiến nghị, đề xuất để thực hiện hiệu quả Chương trình này trong thời gian tới, với tinh thần quyết tâm không để người dân nào phải sống trong những căn nhà tạm, nhà dột nát.

Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến cho biết: Qua các báo cáo, có tỉnh thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát tốt, rất thuận lợi, nhưng cũng có tỉnh thực hiện rất khó khăn, tiến độ chậm. Do đó, đối với các tỉnh thực hiện tiến độ chậm, cần tăng cường chỉ đạo khẩn trương hơn.

Qua báo cáo của cơ quan thường trực, ý kiến của ba bộ, cho thấy các vướng mắc ở Trung ương đã được Thủ tướng chỉ đạo rốt ráo, đến nay cơ bản đã được tháo gỡ. Cần tiếp tục huy động sức mạnh tổng hợp theo phương châm mà Thủ tướng Chính phủ đã nhiều lần quán triệt là "ai có gì giúp nấy".

Quyết tâm cao, nỗ lực lớn hơn nữa

Kết luận Phiên họp, thay mặt Ban Chỉ đạo, Thủ tướng biểu dương tinh thần trách nhiệm của các bộ ngành Trung ương, các tỉnh, thành đã vào cuộc triển khai Chương trình này với nhiều kết quả tích cực, nhiều địa phương đặt mục tiêu về đích sớm hơn. Thủ tướng biểu dương Bộ Dân tộc và Tôn giáo, Bộ Quốc phòng, Công an… và các bộ, ngành liên quan đã góp phần vào thành quả quan trọng bước đầu.

Dịp này, Thủ tướng cũng biểu dương Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung (nguyên Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội) đã rất chủ động triển khai công việc của Bộ sau khi hợp nhất và công tác phối hợp triển khai nhiệm vụ xoá nhà tạm, nhà dột nát.

Thủ tướng gửi lời cảm ơn đồng chí Đỗ Văn Chiến, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị xã hội đã đóng góp vào thành công của Chương trình này, với phương châm “ai có gì giúp nấy”.

Chỉ ra những nguyên nhân chủ quan và khách quan của những vướng mắc, khó khăn, hạn chế trong Chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát, Thủ tướng cho rằng, để thực hiện hiệu quả, cần phải có tinh thần đoàn kết, thống nhất, tập trung. Phát huy tinh thần trách nhiệm, sự chỉ đạo sâu sắc, linh hoạt của người đứng đầu, đưa ra mục tiêu, nhiệm vụ giải pháp rõ ràng, phân công theo tinh thần 5 rõ (rõ người, rõ việc, rõ kết quả, rõ tiến độ, rõ trách nhiệm). 

Đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, phát huy sức mạnh tổng hợp của cộng đồng xã hội và nhân dân. Mục tiêu phấn đấu đến 30/10/2025 cơ bản hoàn thành xoá nhà tạm, nhà dột nát.

“Hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát là nhiệm vụ chính trị quan trọng, chỉ bàn làm, không bàn lùi, quyết tâm hoàn thành đúng tiến độ. Dứt khoát không để người dân nào còn ở trong nhà tạm, nhà dột nát. Đây là mệnh lệnh của trái tim, trách nhiệm với cộng đồng…”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Thủ tướng, phải đa dạng hóa nguồn lực từ Trung ương địa phương, trong nước ngoài nước, cộng đồng, người dân. Nâng cao hiệu công tác phối hợp, khắc phục tinh thần tự chủ, bám sát tinh thần sáng tạo. Tăng cường kiểm tra, giám sát…

Về nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng giao Bộ Dân tộc và Tôn giáo chủ trì phối hợp với bộ, ngành liên quan tham mưu kiện toàn Ban Chỉ đạo, quy chế làm việc theo tổ chức bộ máy mới, hoàn thành trước 15/3. Thường xuyên đôn đốc các địa phương hoàn thành kế hoạch theo ngày, tháng, quý; phối hợp với Bộ Tài chính và các địa phương rà soát báo cáo từ nguồn kinh phí tiết kiệm 5% chi thường xuyên, hoàn thành trong tháng 3; cập nhật xác định rõ những khó khăn vướng mắc, chủ động giải quyết theo thẩm quyền, phản ứng linh hoạt với các tình huống phát sinh.

Thủ tướng cũng đề nghị Bộ Dân tộc và Tôn giáo phối hợp với Văn phòng Chính phủ tham mưu, đề xuất khen thưởng tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong triển khai Chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát.

Bộ Xây dựng căn cứ điều kiện thực tế của địa phương, vùng miền, khí hậu địa lý, thiết kế mẫu nhà, gợi ý nguyên vật liệu phù hợp với phong tục tập quán, điều kiện của từng vùng, miền, tạo thương hiệu lâu dài. Bộ Nông nghiệp và Môi trường quan tâm hướng dẫn, cùng với các địa phương bố trí, đảm bảo quỹ đất xây dựng nhà ở cho người dân. Bộ Tài chính khẩn trương phân bổ kinh phí hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, hoàn thành trước 15/3/2025; tiếp tục vân động tập đoàn, Tổng công ty nhà nước huy động thêm nguồn lực hỗ trợ Chương trình này. 

Các Bộ, cơ quan, địa phương cần phát huy tinh thần trách nhiệm cao hơn nữa. Các cơ quan truyền thông, báo chí tăng cường công tác tuyên truyền, tạo động lực, truyền cảm hứng cho toàn xã hội chung tay thực hiện xoá nhà tạm, nhà dột nát…

“Nhiệm vụ hoàn thành xoá nhà tạm, nhà dột nát năm 2025 còn nhiều khó khăn, nặng nề đòi hỏi phải quyết tâm cao, nỗ lực lớn hơn nữa, có sự tập trung, trọng tâm, trọng điểm, huy động mọi nguồn lực để cùng chung tay, chung sức, đồng lòng. Các bộ, ngành, địa phương phát huy tinh thần trách nhiệm với Đảng, Nhà nước, Nhân dân, hoàn thành tốt nhất mọi nhiệm vụ được giao, trong đó phải quyết tâm hoàn thành Chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát…”, Thủ tướng mong muốn.