Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Sáp nhập các đơn vị hành chính vùng DTTS - Còn đó những băn khoăn

Tiêu Dao - 19:46, 12/05/2024

Sáp nhập các đơn vị hành chính nhỏ lẻ là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước để khắc phục những hạn chế bất cập trong hoạt động của bộ máy Nhà nước. Tuy nhiên, sự khác biệt về phong tục, tập quán của người dân thuộc các cộng đồng DTTS khác nhau là một khó khăn lớn khi thực hiện sáp nhập.

Sự khác biệt về phong tục, tập quán của người dân thuộc các cộng đồng dân tộc khác nhau là một khó khăn lớn khi thực hiện sáp nhập.
Sự khác biệt về phong tục, tập quán của người dân thuộc các cộng đồng dân tộc khác nhau là một khó khăn lớn khi thực hiện sáp nhập.

Nhiều khó khăn khi sát nhập các đơn vị hành chính 

Trong xu hướng chuyển đổi số và hiện đại nền hành chính, việc sáp nhập là đúng đắn khi tinh gọn được bộ máy và giảm biên chế. Khi bộ máy Nhà nước cồng kềnh sẽ kém hiệu quả, việc điều phối các nguồn lực khó khăn, chất lượng quản lý Nhà nước không đồng đều. Sáp nhập các đơn vị hành chính là một chủ trương cần thiết để khắc phục những khuyết điểm nói trên, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh - quốc phòng.

Theo số liệu của Bộ Nội vụ, nước ta có tới 6.191/11.160 đơn vị hành chính cấp xã chưa đạt 50% tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên hoặc quy mô dân số (chiếm 55,46%) trong đó có 5.106 xã (gồm 1.922 xã miền núi vùng cao; 3.173 xã đồng bằng, trung du; 11 xã hải đảo), 794 phường (gồm 422 phường thuộc quận; 327 phường thuộc thành phố thuộc tỉnh; 45 phường thuộc thị xã) và 291 thị trấn. Trong đó có những tỉnh giảm nhiều như Hòa Bình giảm 59/210 đơn vị cấp xã; Cao Bằng giảm 38/199; Lạng Sơn giảm 26/226. Bên cạnh đó, một số địa phương như Sơn La, Lào Cai, Yên Bái, Tuyên Quang, Điện Biên… giảm từ 200 - 300 thôn làng, tổ dân phố sau sắp xếp.

Tuy nhiên, việc sáp nhập các phường, xã trong giai đoạn hiện nay đã và đang khiến nhiều người băn khoăn. Đặc biệt là ở những khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS. Với quy định của việc sát nhập, thì khi thực hiện sáp nhập các xã khu vực đồng bào DTTS, miền núi sẽ gặp nhiều vấn đề như địa hình chia cắt, giao thông đi lại khó khăn, dân cư phân bố rải rác; các yếu tố đặc thù về vị trí địa lý, địa hình và phong tục tập quán của cộng đồng DTTS tại địa phương; các trường hợp đặc thù do di dân ở miền núi, vùng cao, vùng sâu, vùng xa, thôn nằm ở nơi có địa hình bị chia cắt phức tạp, vùng có đông đồng bào theo đạo.. Ở nhiều địa phương miền núi, khoảng cách về địa lý giữa các hộ trong thôn, bản là rất lớn, có nơi từ đầu thôn đến cuối thôn khoảng 6 đến 7km, từ bản này đến bản kia từ 13 đến 15km. Cộng với khoảng cách địa lý từ nhiều hộ gia đình đến trung tâm thôn, bản và trung tâm của xã rất xa, dẫn đến khó khăn trong việc tổ chức họp, tuyên truyền vận động, sinh hoạt cộng đồng. Đơn cử như tại tỉnh Hà Giang, khoảng cách từ trung tâm xã đến các thôn từ 10 - 15km, đến các cụm dân cư từ 15 – 20km. 

Các địa phương có tín ngưỡng, tôn giáo và cộng đồng dân tộc khác nhau, việc sáp nhập, thay đổi tên dẫn đến hòa lẫn văn hóa cần hết sức thận trọng.
Các địa phương có tín ngưỡng, tôn giáo và cộng đồng dân tộc khác nhau, việc sáp nhập, thay đổi tên cần hết sức thận trọng.

Việc bổ sung, điều chỉnh hương ước, quy ước hay luật tục của các thôn làng sau sáp nhập cũng là điều khó khăn, vì trước đó các bản làng cũ đều có quy ước, hương ước hay luật tục riêng. Cùng với đó, việc hình thành các huyện, xã mới đã tác động đến việc phân loại địa bàn thôn, xã theo trình độ phát triển để đầu tư các chính sách dân tộc của Nhà nước. Bên cạnh đó, sự khác biệt về phong tục, tập quán của người dân thuộc các cộng đồng dân tộc khác nhau là một khó khăn lớn khi thực hiện sáp nhập. Do đó, cần có giải pháp cụ thể để gìn giữ được các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, bản sắc văn hóa truyền thống của từng dân tộc.

Sáp nhập đơn vị hành chính cần hướng tới cộng đồng

Cả nước đang ráo riết thực hiện việc sáp nhập đơn vị hành chính. Theo lộ trình, đến năm 2025, cả nước dự kiến có hơn 600 đơn vị hành chính cấp xã mới sau khi sáp nhập. Ngoài việc sắp xếp cán bộ, trụ sở... thì chọn tên mới cũng là vấn đề quan trọng không kém sau khi sáp nhập. Việc thay đổi tên gọi địa phương nếu không phù hợp sẽ gây khó cho người dân, đặc biệt là người cao tuổi và đồng bào dân tộc thiểu số. Việc thay đổi tên gọi địa phương dẫn đến những bất tiện trong giao dịch, liên lạc, làm thủ tục hành chính. Việc thay đổi tên gọi địa phương tốn kém nhiều chi phí cho việc in ấn, tuyên truyền, thay đổi biển báo.

Không phải ngẫu nhiên mà những tên đất, tên làng trải qua thời gian, gắn bó với lịch sử luôn được đặt một cách có ý nghĩa và rất trân trọng. Có thể thấy, tên địa danh luôn gắn với thông điệp nào đó. Chưa kể, các địa phương có thể có tín ngưỡng, tôn giáo và cộng đồng dân tộc khác nhau, việc sáp nhập, thay đổi tên dẫn đến hòa lẫn văn hóa, không chỉ dễ dẫn đến tình trạng làm mất bản sắc của vùng đất ấy mà còn có thể gây ra những xung đột, mâu thuẫn không cần thiết. Vì thế, khi đặt tên mới cho đơn vị hành chính, rất cần cân nhắc yếu tố lịch sử, văn hóa và nguyện vọng của nhân dân địa phương, tránh những hệ lụy không đáng có về sau.

Sát nhập các đơn vị hành chính nhỏ lẻ là một chủ trương cần thiết những cũng cần lộ trình, đặc biệt ở vùng núi, vùng sâu vùng xa và nơi có đông đồng bào dtts.
Sáp nhập các đơn vị hành chính là một chủ trương đúng đắn nhưng cần có lộ trình, đặc biệt ở vùng núi, vùng sâu vùng xa và nơi có đông đồng bào DTTS sinh sống

Theo Tiến sĩ Lê Thị Mai, giảng viên khoa Lịch sử Trường ĐH Sư phạm Đà Nẵng, việc đặt tên đơn vị hành chính mới cần phải tìm hiểu và cân nhắc kỹ lưỡng. Đặc biệt là sao cho việc chọn đặt tên xã phường mới phải đảm bảo lưu giữ lại được dấu ấn của lịch sử - văn hóa truyền thống nơi đây. Với truyền thống "gánh theo tên xã, tên làng trong mỗi chuyến di dân" của người dân Việt, đây là một điều rất khó và phụ thuộc vào từng địa phương, thậm chí là từng trường hợp cụ thể, cần hiểu rõ về lịch sử, văn hóa và các sự kiện quan trọng trong khu vực đó qua tham khảo tư liệu lịch sử, tìm kiếm thông tin từ các nhà nghiên cứu hoặc dân cư địa phương. Tham vấn cộng đồng địa phương, bao gồm các nhóm dân tộc, văn hóa, dòng họ và các lãnh đạo địa phương qua cuộc họp cộng đồng hoặc các cuộc thăm dò ý kiến, kể cả thảo luận. Cần phải cân nhắc sử dụng ngôn ngữ cộng đồng DTTS tại địa phương. Điều này không chỉ tôn vinh, bảo tồn ngôn ngữ và văn hóa bản địa mà còn giúp tạo sự liên kết mạnh mẽ hơn giữa cộng đồng và địa danh.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Đối với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, niềm vui lớn nhất là được bà con đồng bào DTTS thương yêu, quý mến; dẫu công việc của mình cũng chỉ giúp được cho bà con một phần nhỏ trong cuộc sống của chính họ.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.