Những con số báo động
Số liệu báo cáo từ Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Yên Bái cho thấy, từ năm 2015 đến nay, trên địa bàn tỉnh Yên Bái xảy ra hơn 80 vụ xâm hại trẻ em, trong đó có 19 vụ bạo lực trẻ em. Một trong các vụ bạo lực trẻ em nghiêm trọng xảy ra năm 2015, ở thôn 13, xã Đại Lịch, huyện Văn Chấn (Yên Bái) khiến 2 em nhỏ là Phạm Duy C (SN 2005) và Phạm Tiến Đ (SN 2008) bị chính bố đẻ của mình hại chết. Nguyên do chỉ vì mâu thuẫn giữa bố mẹ mà gây ra cái chết của các em.
Về xâm hại tình dục trẻ em, 2 năm gần đây trên địa bàn tỉnh xảy ra 61 vụ gây hoang mang, lo lắng trong dư luận xã hội, nhất là các gia đình có trẻ em gái. Ví dụ như trường hợp cháu N.T.Q.A ở huyện Lục Yên bị chú ruột xâm hại tình dục lúc bố mẹ cháu vắng nhà. Khi phát hiện sự việc, mẹ đẻ của Q.A không báo cơ quan chức năng mà gặp, yêu cầu người chú ruột chấm dứt ngay hành vi xâm hại cháu Q.A. Tuy nhiên, người chú không thừa nhận hành vi của mình mà còn dọa nạt gây mâu thuẫn căng thẳng. Bức xúc với hành vi của kẻ xâm hại, bà ngoại của cháu Q.A đã đến Công an huyện Lục Yên trình báo sự việc...
Có thể thấy, các vụ bạo lực, xâm hại trẻ em (BLXHTE) liên tiếp xảy ra là hồi chuông báo động về sự suy đồi đạo đức của không ít người trong xã hội hiện nay. Tuy nhiên, những vụ BLXHTE được phát hiện mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm, bởi đây chỉ là những vụ cơ quan quản lý nhà nước thụ lý và xử lý. Trên thực tế, có những trường hợp trẻ em bị xâm hại tình dục, nhưng không được phát hiện hoặc được phát hiện nhưng gia đình không trình báo với cơ quan chức năng vì sợ xấu hổ, sợ rắc rối hoặc đã có sự dàn xếp giữa thủ phạm và gia đình. Điều này vô tình trở thành tấm lá chắn che đậy tội ác của những đối tượng phạm pháp, đồng thời là nguyên nhân trực tiếp để những kẻ suy đồi đạo đức hãm hại, xâm phạm trẻ em.
Tăng cường công tác truyền thông
Xác định trẻ em là chủ nhân tương lai của đất nước, nhiều năm qua tỉnh Yên Bái đã xây dựng, triển khai nhiều kế hoạch thực hiện công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em. Chỉ đạo các tổ chức đoàn thể triển khai thực hiện các quy định của Luật Bảo vệ Chăm sóc và Giáo dục trẻ em; tổ chức Diễn đàn trẻ em; Tháng hành động Vì trẻ em; thăm, tặng quà cho trẻ em có hoàn cảnh ĐBKK nhân Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6. Trong đó, nổi bật nhất là hoạt động của Dự án "Chấm dứt bạo lực đối với trẻ em” (EVAC) do Tổ chức Tầm nhìn Thế giới tài trợ, được triển khai tại các xã: Khánh Thiện, Lâm Thượng, Động Quan, Phúc Lợi, Trung Tâm (huyện Lục Yên); Suối Bu, Suối Giàng, Phúc Sơn, Thanh Lương và Hạnh Sơn (huyện Văn Chấn).
Tại xã Trung Tâm huyện Lục Yên, hằng năm, chính quyền xã phối hợp với cán bộ Dự án EVAC tổ chức các hoạt động truyền thông thay đổi hành vi, tập huấn nâng cao năng lực, hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn... Theo đó, các chủ đề: nhận biết các hành vi xâm hại trẻ em; nhận biết thủ đoạn của kẻ xâm hại trẻ em; những nguyên tắc an toàn chung đã được triển khai cho trên 700 học sinh Trường Tiểu học và THCS tại xã Trung tâm.
Ngoài ra, cán bộ Dự án đã tập huấn triển khai các văn bản quy định pháp luật về bảo vệ trẻ em cho 3.220 lượt cho các cán bộ các cấp và người chăm sóc trẻ; tập huấn kỹ năng sống cho 1.120 trẻ. Đồng thời, thành lập 18 câu lạc bộ, nhóm trẻ nòng cốt, 12 câu lạc bộ cha mẹ, 22 mô hình nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng bảo vệ trẻ em dựa vào cộng đồng...
Em Triệu Thị Hương, học sinh lớp 7A, Trường TH-THCS Trung Tâm chia sẻ: “Qua các buổi học ngoại khóa, em cùng các bạn trong lớp tham gia các trò chơi, đố vui. Em học được cách nhận biết 5 hành vi bạo hành trẻ em là bạo hành thể xác, bạo hành tình dục, bạo hành tinh thần, bỏ bê và lợi dụng. Khi gặp những vấn đề này, chúng em sẽ phải báo ngay cho bố mẹ, thầy cô hoặc những người thân trong gia đình tìm cách giải quyết”.
Báo cáo của ngành chức năng tỉnh Yên Bái cho biết, số trẻ em từng bị bạo lực/xâm hại/bóc lột sức lao động/bỏ rơi trong 12 tháng qua đã giảm, chiếm khoảng 5,5%; hiện tượng trẻ em bị bạo lực, xâm hại tình dục hoặc ép buộc trẻ lao động nặng tại nơi các em sống chỉ chiếm khoảng 8,5%; …
HOÀNG QUÝ