Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Phố trên đỉnh đèo

PV - 10:39, 08/08/2020

Ấn tượng về Măng Đen luôn sâu đậm trong mỗi chuyến đi. Nhưng lần này không phải về một Măng Đen với những nốt trầm buồn, mà là một thị trấn chính thức nơi đỉnh đèo, đang dần sáng lên những màu sắc của phố thị.

Đại ngàn Măng Đen. Ảnh: HL
Đại ngàn Măng Đen. Ảnh: HL

1. Người phụ nữ ăn mặc tuềnh toàng, tóc điểm sợi bạc đưa bàn tay gầy gò vuốt ve gốc thông già xù xì trong khuôn viên tổ hợp khách sạn T&T. “Mày có phải là mầm thông nhỏ bé năm nào mà bà và các bạn trồng không?” - bà thì thầm.

Tôi thật may mắn khi đứng bên cạnh bà trong khoảnh khắc ấy!

Và tôi nhận ra, đôi mắt mờ đục của bà ánh lên màu nhớ về một Măng Đen xa xôi, hoang vắng và gian khổ. Về một thời đã xa, bà và bạn bè đã dâng hiến những ngày tháng tươi đẹp nhất của đời người - lứa tuổi mười tám, đôi mươi.

Dường như thời gian, không gian đều lắng đọng lại, chỉ còn tiếng lá thông vi vút trong gió chiều, như đang ngâm nga khúc hát về những cô gái trồng thông năm nào. “Em lên với Măng Đen, nơi lắm mưa nhiều gió. Mang theo nắng đồng bằng Nghệ Tĩnh ở trong tim…”.

Ngày ấy, đất nước bước ra khỏi chiến tranh chưa lâu, những chàng trai, cô gái hừng hực khí thế của tuổi thanh xuân bắt đầu nhiệm vụ trồng thông trên các quả đồi rộng hàng ngàn héc ta, với hệ sinh vật chủ yếu là cây bụi, sim rừng, một số nơi là đồi trọc, xung quanh Măng Đen.

Ngày ấy, Măng Đen lạnh lẽo và hoang vắng. Cuộc sống của họ gặp vô vàn thiếu thốn, cơ cực và những hiểm nguy bởi thú dữ, bom mìn. Từ mờ sáng đến khi sương đêm ướt lá rừng, họ cần mẫn làm đất, ươm cây con, khi cây lớn lại gùi lên đồi, đào hố trồng… Có ngày mưa rừng chắn lối, gạo hết, phải lót lòng bằng quả rừng, nằm co ro trong những căn lán tạm bợ nép dưới chân đồi, chịu “tra tấn” của ruồi vàng, muỗi và vắt mà mơ ước về một ngày những mầm xanh phủ kín núi đồi.

Cho đến bây giờ vẫn chưa có ai lý giải vì sao vào những năm 80 của thế kỷ 20, khi cả nước đều tập trung ưu tiên tăng gia sản xuất lương thực, chặt rừng làm rẫy trồng mì, bắp, lúa... thì ở Măng Đen lại có những người đi làm “chuyện lạ đời” là trồng thông ấy.

Còn nhớ, có lần đón các đồng nghiệp phía Bắc, tôi giới thiệu về ca khúc Tình ca Măng Đen của nhạc sĩ Ngọc Tường kèm theo xuất xứ, ai cũng xuýt xoa vì “câu chuyện thật lãng mạn” nhưng chốt hạ “thật… khó tin”. Phải rất khó khăn để thuyết phục các bạn đó là câu chuyện có thật. Và cũng nhờ “chuyện lạ đời” ấy để bây giờ Măng Đen trở thành vùng đất bạt ngàn thông xanh.

Măng Đen hấp dẫn du khách bởi bạt ngàn thông xanh được trồng cách đây gần 40 năm. Ảnh: HL
Măng Đen hấp dẫn du khách bởi bạt ngàn thông xanh được trồng cách đây gần 40 năm. Ảnh: HL


2. Tò mò không phải là một tính tốt. Tuy nhiên, trong buổi chiều đẹp như hôm nay, khi ánh nắng hiếm hoi trong mùa mưa nhuộm vàng rực những ngọn thông, tôi tự cho phép mình tò mò theo sau hai mẹ con nữ công nhân trồng thông năm nào để "nghe lén".

Khi leo những bậc đá xanh phủ rêu lên viếng chùa Khánh Lâm, bà mẹ chỉ cho con gái xem những nơi bà từng hạ gùi cây thông non để ngồi nghỉ. Rồi bà khen, đứng ở đây thấy tâm mình trong trẻo đến lạ lùng.

Rồi bất chợt bà hỏi: Măng Đen còn ruồi vàng không? Cô con gái cười giòn tan: Còn chứ mẹ, nhưng chỉ ở rừng thôi. Bà gật đầu: Cái món “đặc sản” này đã có thời làm nản lòng những người như mẹ.

Giá như tôi được góp chuyện, tôi sẽ kể thêm rằng, đến tận năm 2002, khi huyện Kon Plông được thành lập, trong những chuyến công tác lên Măng Đen, tôi vẫn hãi bởi gió ngày đêm gào thét, lồng lộn trên những triền đồi; vẫn phải xúm xít quanh đống lửa vừa chống lạnh lại tránh được ruồi vàng, bọ chó.

Bước chân hai thế hệ đưa tôi qua các cung đường Măng Đen. Như một thước phim quay chậm, thị trấn nhỏ xinh nằm giữa đỉnh đèo hiện ra với bao đường nét khác lạ. Rũ bỏ những nốt trầm buôn bao năm qua, Măng Đen dần sáng lên những màu sắc của phố thị, với chợ trung tâm sầm uất, quán xá đông đúc, khu du lịch, máy ATM và cây xăng - những hình ảnh gắn liền với đô thị hiện đại.

Thỉnh thoảng, bà mẹ dừng chân trước một hàng quán nằm bên đường nhìn những lò than nồng nồng, ấm sực nổ lép bép, tung hoa cà hoa cải. "Mẹ nhớ lại bếp lửa trong căn lán tạm sưởi ấm những người đói ăn năm nào" - bà thì thầm. Cô gái nắm tay mẹ, thật chặt.

Bà ngạc nhiên đến thích thú khi bước vào Cửa hàng thương mại trung tâm huyện (hay còn được biết đến với tên gọi Siêu thị nhà sách Hoàng Vũ); xuýt xoa khi xem các giá hàng; trò chuyện một cách hứng khởi với cô bán hàng và vui vẻ khi biết ở đây có đủ loại hàng hóa, từ thực phẩm, quần áo, đến văn phòng phẩm… "Không chỉ có người dân ở Măng Đen đến mua hàng, mà còn có cả người dân các xã xung quanh, như Măng Cành, Đăk Tăng..." - cô bán hàng khoe.

Quảng trường trung tâm thị trấn Măng Đen. Ảnh: HL
Quảng trường trung tâm thị trấn Măng Đen. Ảnh: HL

3. Cứ như "chính sử" thì năm 2002, huyện Kon Plông được thành lập và thôn Măng Đen, xã Đăk Long được quy hoạch, xây dựng thành trung tâm hành chính. Trải qua 17 năm nỗ lực, ngày 16/7/2019, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết 720/NQ-UBTVQH14 thành lập thị trấn Măng Đen trên cơ sở toàn bộ 148 km² diện tích tự nhiên, dân số 6.913 người của xã Đăk Long.

Anh bạn tôi làm ở UBND thị trấn Măng Đen vui vẻ thông tin rằng, khách du lịch đã ở lại chứ không còn đến thăm rồi đi giống "chạy trốn" khỏi Măng Đen nữa. "Như khách sạn T&T đây, hay nhiều khách sạn khác, ngày thường vẫn có khách, còn dịp lễ tết muốn có phòng ư, làm ơn đặt trước nhé. Người dân cũng mạnh dạn làm du lịch, tăng thu nhập từ du lịch rồi. Cứ đến Làng văn hóa du lịch cộng đồng Kon Pring sẽ hiểu ngay". Anh nói rồi cười hài lòng.

Thực tế trên cho thấy quy mô ngành dịch vụ và du lịch đã có bước phát triển cơ bản, đủ để đáp ứng nhu cầu đời sống và tiêu dùng của nhân dân cũng như "níu chân du khách". Cảnh quan thiên nhiên, môi trường trong lành, truyền thống văn hóa đặc sắc; hệ thống nhà hàng, khách sạn, khu nghỉ dưỡng đáp ứng đầy đủ tiện nghi cho du khách là những lợi thế để Măng Đen trở thành một điểm đến tuyệt vời của du lịch nghỉ dưỡng. Nên hoàn toàn dễ hiểu khi năm 2019 có tới 170.600 lượt khách đến Măng Đen, trong đó khách nội địa 165.150 lượt, khách nước ngoài 5.450 lượt.

Cũng nhờ thế mà đời sống nhân dân khởi sắc hơn, thu nhập bình quân đầu người đạt mức 38 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh, hiện chỉ còn 62 hộ, không có hộ nghèo nào thiếu đói. Thu ngân sách năm 2019 đạt hơn 12,6 tỷ đồng, vượt 75,35% so với kế hoạch giao. Kinh tế phát triển, địa phương có điều kiện để tái đầu tư cho cơ sở hạ tầng, giáo dục, chăm sóc sức khỏe nhân dân…

Chúng tôi đặt ra mục tiêu cho 5 năm tới là hình thành ba vùng trồng dược liệu tập trung (khoảng 25ha); thu hút đầu tư vào các lĩnh vực du lịch và dịch vụ từ 30-50 tỷ đồng; hình thành ba vùng nông nghiệp công nghệ cao; thu khoảng 25 tỷ đồng từ khai thác quỹ đất; duy trì tỷ lệ che phủ rừng giữ mức 72,8%; thu nhập bình quân đầu người từ 45-50 triệu đồng/năm, giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn dưới 2% - anh bạn cho hay.

Sáng sớm trời còn mù sương, chúng tôi ngồi uống cà phê trên sân thượng khách sạn T&T, phóng tầm mắt ra xa. Quay mặt về đâu cũng thấy hun hút một màu xanh của rừng, vây quanh như một vòng tay ôm. Và thấp thoáng dưới tán thông là hàng trăm ngôi biệt thự, khách sạn mái lợp ngói đủ màu đỏ, nâu, hồng, như trong tranh của danh họa Rembrant, người được xưng tụng là "bậc thầy của ánh sáng".

Có một điều thú vị là các công trình kiến trúc không cái nào giống cái nào, không trùng lặp kiểu cách. Có lẽ, điều này đủ làm nên sự khác biệt về diện mạo hạ tầng của Măng Đen so với nhiều thị trấn mới mọc lên, vốn đa phần đều na ná một kiểu dáng kiến trúc.

Nên mỗi khi nghe bạn bè gần xa thông báo đi Kon Tum, với tất cả sự tự tin, tôi sẽ mời bạn đến Măng Đen. Và Măng Đen chưa bao giờ làm tôi thất vọng.

Những món ăn ngon lạ lùng, đã được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam, Tổ chức Kỷ lục châu Á công nhận là món ăn đạt kỷ lục Việt Nam, như là gà nướng, thịt bò nướng kiến vàng, rượu vang sim Măng Đen; những cánh rừng mênh mông; những hồ, thác, suối len lỏi dưới tán rừng, hoa sim tím mỏng manh rung rinh ven đường sẽ làm ngây ngất du khách.

Ngay cả những con người ở Măng Đen, với tính cách phóng khoáng như thác, chân thật như cây rừng, cũng đem lại sức hút mạnh mẽ.

Tất nhiên, thu hút khách là một chuyện, làm sao cho khách ấn tượng mạnh, thương sâu nhớ lâu, làm sao để khách còn quay lại là chuyện khác.

Ấy là nhiệm vụ của những người làm du lịch ở thị trấn nơi đỉnh đèo này.


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người dân ở Yang Tao mong một công trình nước sạch

Người dân ở Yang Tao mong một công trình nước sạch

Nhiều năm qua, hàng trăm hộ đồng bào dân tộc Mnông ở xã Yang Tao, huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk sống trong cảnh thiếu nước sinh hoạt, đặc biệt là vào mùa khô. Năm nay, tình trạng thiếu nước càng trầm trọng hơn, hầu hết người dân phải đến con suối cách nhà hàng cây số chở từng bình, can nước về sử dụng.
Tin nổi bật trang chủ
OCOP – nâng tầm sản phẩm nông nghiệp xứ Nghệ

OCOP – nâng tầm sản phẩm nông nghiệp xứ Nghệ

Kinh tế - An Yên - 5 giờ trước
Thành công sau 5 năm xây dựng Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) ở Nghệ An, không chỉ là 558 sản phẩm OCOP được công nhận (520 sản phẩm 3 sao, 37 sản phẩm 4 sao và 1 sản phẩm 5 sao); mà hơn hết là đã góp phần thay đổi tư duy, nhận thức của mỗi người dân, khơi dậy tiềm năng, thế mạnh của mỗi vùng đất… để những sản phẩm nông nghiệp được nâng tầm.
Sắc màu văn hóa dân tộc Mông ở Cao Bằng

Sắc màu văn hóa dân tộc Mông ở Cao Bằng

Sắc màu 54 - Thúy Hồng-Thanh Thuận - 5 giờ trước
Dân tộc Mông ở Cao Bằng chiếm hơn 10% dân số toàn tỉnh, gồm 3 nhóm Mông trắng, Mông hoa và Mông đen. Hiện nay, đồng bào Mông ở Cao Bằng luôn có ý thức giữ gìn, bảo tồn và phát huy bản sắc dân tộc...
Thành công từ nuôi lợn trong hang đá

Thành công từ nuôi lợn trong hang đá

Kinh tế - Hà Việt Lâm - 6 giờ trước
Học xong cấp 3, anh Đinh Văn Sơn ở xóm Sơn Lập, xã Cao Sơn, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình từng đi làm thuê nhiều nơi để kiếm sống. Cuộc sống nay đây mai đó, luôn trong cảnh thiếu trước hụt sau. Sau khi bàn với vợ, Sơn quyết định về quê lập nghiệp bằng việc làm chuồng nuôi lợn rừng và lợn bản địa.
Sẻ chia khó khăn với trẻ em DTTS có hoàn cảnh khó khăn khu vực biên giới

Sẻ chia khó khăn với trẻ em DTTS có hoàn cảnh khó khăn khu vực biên giới

Nhịp cầu nhân ái - Trọng Bảo - 6 giờ trước
Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai vừa tổ chức ra mắt mô hình “Mẹ đỡ đầu” cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn, là con em đồng bào DTTS ở khu vực biên giới.
Bắc Giang tập huấn chính sách pháp luật về đất đai cho đồng bào DTTS

Bắc Giang tập huấn chính sách pháp luật về đất đai cho đồng bào DTTS

Tin tức - Mạnh Cường - 6 giờ trước
Thực hiện Tiểu dự án 4, Dự án 5, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719), Ban Dân tộc tỉnh Bắc Giang đã phối hợp UBND huyện Lục Ngạn tổ chức 15 lớp tập huấn “Nội dung cơ bản, chính sách hỗ trợ trực tiếp cho hộ gia đình, cá nhân trong chính sách pháp luật về đất đai vùng đồng đồng bào DTTS và miền núi”.
Tin trong ngày - 18/3/2024

Tin trong ngày - 18/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 18/3, có những thông tin đáng chú ý sau: 50 triệu tin nhắn rác, 50.000 thuê bao lừa đảo bị chặn mỗi tháng. Số hóa gần 10.000 cây sầu riêng tại Đắk Lắk . Người truyền dạy tri thức dân gian dân tộc Dao cho lớp trẻ. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Lào Cai đã giải ngân được gần 1.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Lào Cai đã giải ngân được gần 1.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Thời sự - Trọng Bảo - 6 giờ trước
Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Lào Cai, tính đến ngày 15/3, giá trị giải ngân vốn đầu tư công của tỉnh đạt 910 tỷ đồng, bằng 18% kế hoạch giao năm 2024.
Thanh Hóa: Công bố Lễ hội “Sết Boóc Mạy” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Thanh Hóa: Công bố Lễ hội “Sết Boóc Mạy” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Sắc màu 54 - Hà Khải - 6 giờ trước
Ngày 17/3, UBND huyện Như Thanh (tỉnh Thanh Hoá) đã long trọng tổ chức Lễ công bố quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc công nhận Lễ hội “Sết Boóc Mạy” xã Cán Khê là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Hướng tới Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần thứ IV năm 2024: Tiếp tục khơi thông động lực phát triển vùng đồng bào DTTS

Hướng tới Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần thứ IV năm 2024: Tiếp tục khơi thông động lực phát triển vùng đồng bào DTTS

Trang địa phương - Như Tâm - 6 giờ trước
Cùng với các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi trên cả nước, tỉnh Kiên Giang đang tích cực triển khai công tác chuẩn bị tổ chức Đại hội đại biểu các DTTS cấp huyện, cấp tỉnh lần thứ IV- năm 2024. Là tỉnh duy nhất khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có biên giới đất liền, biển và hải đảo, cũng là tỉnh có đông đồng bào DTTS sinh sống; tỉnh Kiên Giang xác định, đây là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, từ đó tiếp tục khơi dậy quyết tâm của cả hệ thống chính trị và ý chí của đồng bào các dân tộc, đóng góp vào sự phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS của tỉnh. Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Lưu Trung, Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Trưởng Ban Chỉ đạo Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần IV năm 2024, xung quanh nội dung này.
Hậu Giang: Phá thành công một chuyên án làm tiền giả lớn

Hậu Giang: Phá thành công một chuyên án làm tiền giả lớn

Pháp luật - Tào Đạt - Thế Phong - 6 giờ trước
Tối 18/3, phòng An ninh điều tra Công an tỉnh Hậu Giang cho biết vừa phối hợp các phòng nghiệp vụ phá thành công chuyên án “Làm, tàng trữ, lưu hành tiền giả” liên tỉnh, thu giữ số lượng lớn tiền giả tương đương hơn 640 triệu đồng.
Quảng Ngãi: Đổi mới cách làm đối với sản phẩm OCOP

Quảng Ngãi: Đổi mới cách làm đối với sản phẩm OCOP

Kinh tế - T.Nhân-H.Trường - 6 giờ trước
Quảng Ngãi vừa ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) năm 2024. Theo đó, tỉnh yêu cầu đổi mới cách làm đối với các sản phẩm OCOP như tập trung phát triển các sản phẩm chế biến, chế biến sâu, sản phẩm truyền thống gắn với lợi thế, tiềm năng của địa phương, các sản phẩm được thị trường ưa chuộng và đón nhận.