Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Phố trên đỉnh đèo

PV - 10:39, 08/08/2020

Ấn tượng về Măng Đen luôn sâu đậm trong mỗi chuyến đi. Nhưng lần này không phải về một Măng Đen với những nốt trầm buồn, mà là một thị trấn chính thức nơi đỉnh đèo, đang dần sáng lên những màu sắc của phố thị.

Đại ngàn Măng Đen. Ảnh: HL
Đại ngàn Măng Đen. Ảnh: HL

1. Người phụ nữ ăn mặc tuềnh toàng, tóc điểm sợi bạc đưa bàn tay gầy gò vuốt ve gốc thông già xù xì trong khuôn viên tổ hợp khách sạn T&T. “Mày có phải là mầm thông nhỏ bé năm nào mà bà và các bạn trồng không?” - bà thì thầm.

Tôi thật may mắn khi đứng bên cạnh bà trong khoảnh khắc ấy!

Và tôi nhận ra, đôi mắt mờ đục của bà ánh lên màu nhớ về một Măng Đen xa xôi, hoang vắng và gian khổ. Về một thời đã xa, bà và bạn bè đã dâng hiến những ngày tháng tươi đẹp nhất của đời người - lứa tuổi mười tám, đôi mươi.

Dường như thời gian, không gian đều lắng đọng lại, chỉ còn tiếng lá thông vi vút trong gió chiều, như đang ngâm nga khúc hát về những cô gái trồng thông năm nào. “Em lên với Măng Đen, nơi lắm mưa nhiều gió. Mang theo nắng đồng bằng Nghệ Tĩnh ở trong tim…”.

Ngày ấy, đất nước bước ra khỏi chiến tranh chưa lâu, những chàng trai, cô gái hừng hực khí thế của tuổi thanh xuân bắt đầu nhiệm vụ trồng thông trên các quả đồi rộng hàng ngàn héc ta, với hệ sinh vật chủ yếu là cây bụi, sim rừng, một số nơi là đồi trọc, xung quanh Măng Đen.

Ngày ấy, Măng Đen lạnh lẽo và hoang vắng. Cuộc sống của họ gặp vô vàn thiếu thốn, cơ cực và những hiểm nguy bởi thú dữ, bom mìn. Từ mờ sáng đến khi sương đêm ướt lá rừng, họ cần mẫn làm đất, ươm cây con, khi cây lớn lại gùi lên đồi, đào hố trồng… Có ngày mưa rừng chắn lối, gạo hết, phải lót lòng bằng quả rừng, nằm co ro trong những căn lán tạm bợ nép dưới chân đồi, chịu “tra tấn” của ruồi vàng, muỗi và vắt mà mơ ước về một ngày những mầm xanh phủ kín núi đồi.

Cho đến bây giờ vẫn chưa có ai lý giải vì sao vào những năm 80 của thế kỷ 20, khi cả nước đều tập trung ưu tiên tăng gia sản xuất lương thực, chặt rừng làm rẫy trồng mì, bắp, lúa... thì ở Măng Đen lại có những người đi làm “chuyện lạ đời” là trồng thông ấy.

Còn nhớ, có lần đón các đồng nghiệp phía Bắc, tôi giới thiệu về ca khúc Tình ca Măng Đen của nhạc sĩ Ngọc Tường kèm theo xuất xứ, ai cũng xuýt xoa vì “câu chuyện thật lãng mạn” nhưng chốt hạ “thật… khó tin”. Phải rất khó khăn để thuyết phục các bạn đó là câu chuyện có thật. Và cũng nhờ “chuyện lạ đời” ấy để bây giờ Măng Đen trở thành vùng đất bạt ngàn thông xanh.

Măng Đen hấp dẫn du khách bởi bạt ngàn thông xanh được trồng cách đây gần 40 năm. Ảnh: HL
Măng Đen hấp dẫn du khách bởi bạt ngàn thông xanh được trồng cách đây gần 40 năm. Ảnh: HL


2. Tò mò không phải là một tính tốt. Tuy nhiên, trong buổi chiều đẹp như hôm nay, khi ánh nắng hiếm hoi trong mùa mưa nhuộm vàng rực những ngọn thông, tôi tự cho phép mình tò mò theo sau hai mẹ con nữ công nhân trồng thông năm nào để "nghe lén".

Khi leo những bậc đá xanh phủ rêu lên viếng chùa Khánh Lâm, bà mẹ chỉ cho con gái xem những nơi bà từng hạ gùi cây thông non để ngồi nghỉ. Rồi bà khen, đứng ở đây thấy tâm mình trong trẻo đến lạ lùng.

Rồi bất chợt bà hỏi: Măng Đen còn ruồi vàng không? Cô con gái cười giòn tan: Còn chứ mẹ, nhưng chỉ ở rừng thôi. Bà gật đầu: Cái món “đặc sản” này đã có thời làm nản lòng những người như mẹ.

Giá như tôi được góp chuyện, tôi sẽ kể thêm rằng, đến tận năm 2002, khi huyện Kon Plông được thành lập, trong những chuyến công tác lên Măng Đen, tôi vẫn hãi bởi gió ngày đêm gào thét, lồng lộn trên những triền đồi; vẫn phải xúm xít quanh đống lửa vừa chống lạnh lại tránh được ruồi vàng, bọ chó.

Bước chân hai thế hệ đưa tôi qua các cung đường Măng Đen. Như một thước phim quay chậm, thị trấn nhỏ xinh nằm giữa đỉnh đèo hiện ra với bao đường nét khác lạ. Rũ bỏ những nốt trầm buôn bao năm qua, Măng Đen dần sáng lên những màu sắc của phố thị, với chợ trung tâm sầm uất, quán xá đông đúc, khu du lịch, máy ATM và cây xăng - những hình ảnh gắn liền với đô thị hiện đại.

Thỉnh thoảng, bà mẹ dừng chân trước một hàng quán nằm bên đường nhìn những lò than nồng nồng, ấm sực nổ lép bép, tung hoa cà hoa cải. "Mẹ nhớ lại bếp lửa trong căn lán tạm sưởi ấm những người đói ăn năm nào" - bà thì thầm. Cô gái nắm tay mẹ, thật chặt.

Bà ngạc nhiên đến thích thú khi bước vào Cửa hàng thương mại trung tâm huyện (hay còn được biết đến với tên gọi Siêu thị nhà sách Hoàng Vũ); xuýt xoa khi xem các giá hàng; trò chuyện một cách hứng khởi với cô bán hàng và vui vẻ khi biết ở đây có đủ loại hàng hóa, từ thực phẩm, quần áo, đến văn phòng phẩm… "Không chỉ có người dân ở Măng Đen đến mua hàng, mà còn có cả người dân các xã xung quanh, như Măng Cành, Đăk Tăng..." - cô bán hàng khoe.

Quảng trường trung tâm thị trấn Măng Đen. Ảnh: HL
Quảng trường trung tâm thị trấn Măng Đen. Ảnh: HL

3. Cứ như "chính sử" thì năm 2002, huyện Kon Plông được thành lập và thôn Măng Đen, xã Đăk Long được quy hoạch, xây dựng thành trung tâm hành chính. Trải qua 17 năm nỗ lực, ngày 16/7/2019, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết 720/NQ-UBTVQH14 thành lập thị trấn Măng Đen trên cơ sở toàn bộ 148 km² diện tích tự nhiên, dân số 6.913 người của xã Đăk Long.

Anh bạn tôi làm ở UBND thị trấn Măng Đen vui vẻ thông tin rằng, khách du lịch đã ở lại chứ không còn đến thăm rồi đi giống "chạy trốn" khỏi Măng Đen nữa. "Như khách sạn T&T đây, hay nhiều khách sạn khác, ngày thường vẫn có khách, còn dịp lễ tết muốn có phòng ư, làm ơn đặt trước nhé. Người dân cũng mạnh dạn làm du lịch, tăng thu nhập từ du lịch rồi. Cứ đến Làng văn hóa du lịch cộng đồng Kon Pring sẽ hiểu ngay". Anh nói rồi cười hài lòng.

Thực tế trên cho thấy quy mô ngành dịch vụ và du lịch đã có bước phát triển cơ bản, đủ để đáp ứng nhu cầu đời sống và tiêu dùng của nhân dân cũng như "níu chân du khách". Cảnh quan thiên nhiên, môi trường trong lành, truyền thống văn hóa đặc sắc; hệ thống nhà hàng, khách sạn, khu nghỉ dưỡng đáp ứng đầy đủ tiện nghi cho du khách là những lợi thế để Măng Đen trở thành một điểm đến tuyệt vời của du lịch nghỉ dưỡng. Nên hoàn toàn dễ hiểu khi năm 2019 có tới 170.600 lượt khách đến Măng Đen, trong đó khách nội địa 165.150 lượt, khách nước ngoài 5.450 lượt.

Cũng nhờ thế mà đời sống nhân dân khởi sắc hơn, thu nhập bình quân đầu người đạt mức 38 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh, hiện chỉ còn 62 hộ, không có hộ nghèo nào thiếu đói. Thu ngân sách năm 2019 đạt hơn 12,6 tỷ đồng, vượt 75,35% so với kế hoạch giao. Kinh tế phát triển, địa phương có điều kiện để tái đầu tư cho cơ sở hạ tầng, giáo dục, chăm sóc sức khỏe nhân dân…

Chúng tôi đặt ra mục tiêu cho 5 năm tới là hình thành ba vùng trồng dược liệu tập trung (khoảng 25ha); thu hút đầu tư vào các lĩnh vực du lịch và dịch vụ từ 30-50 tỷ đồng; hình thành ba vùng nông nghiệp công nghệ cao; thu khoảng 25 tỷ đồng từ khai thác quỹ đất; duy trì tỷ lệ che phủ rừng giữ mức 72,8%; thu nhập bình quân đầu người từ 45-50 triệu đồng/năm, giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn dưới 2% - anh bạn cho hay.

Sáng sớm trời còn mù sương, chúng tôi ngồi uống cà phê trên sân thượng khách sạn T&T, phóng tầm mắt ra xa. Quay mặt về đâu cũng thấy hun hút một màu xanh của rừng, vây quanh như một vòng tay ôm. Và thấp thoáng dưới tán thông là hàng trăm ngôi biệt thự, khách sạn mái lợp ngói đủ màu đỏ, nâu, hồng, như trong tranh của danh họa Rembrant, người được xưng tụng là "bậc thầy của ánh sáng".

Có một điều thú vị là các công trình kiến trúc không cái nào giống cái nào, không trùng lặp kiểu cách. Có lẽ, điều này đủ làm nên sự khác biệt về diện mạo hạ tầng của Măng Đen so với nhiều thị trấn mới mọc lên, vốn đa phần đều na ná một kiểu dáng kiến trúc.

Nên mỗi khi nghe bạn bè gần xa thông báo đi Kon Tum, với tất cả sự tự tin, tôi sẽ mời bạn đến Măng Đen. Và Măng Đen chưa bao giờ làm tôi thất vọng.

Những món ăn ngon lạ lùng, đã được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam, Tổ chức Kỷ lục châu Á công nhận là món ăn đạt kỷ lục Việt Nam, như là gà nướng, thịt bò nướng kiến vàng, rượu vang sim Măng Đen; những cánh rừng mênh mông; những hồ, thác, suối len lỏi dưới tán rừng, hoa sim tím mỏng manh rung rinh ven đường sẽ làm ngây ngất du khách.

Ngay cả những con người ở Măng Đen, với tính cách phóng khoáng như thác, chân thật như cây rừng, cũng đem lại sức hút mạnh mẽ.

Tất nhiên, thu hút khách là một chuyện, làm sao cho khách ấn tượng mạnh, thương sâu nhớ lâu, làm sao để khách còn quay lại là chuyện khác.

Ấy là nhiệm vụ của những người làm du lịch ở thị trấn nơi đỉnh đèo này.


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người nặng lòng với văn hóa của dân tộc Bru-Vân kiều ở làng Chênh Vênh

Người nặng lòng với văn hóa của dân tộc Bru-Vân kiều ở làng Chênh Vênh

Là người dân tộc Bru-Vân kiều, ông Hồ Văn Lý (huyện Hướng Hóa, Quảng Trị), đã có nhiều cách để lưu giữ nét đẹp văn hóa của dân tộc mình. Từ Làn điệu dân ca, đến cách chơi các loại nhạc cụ truyền thống đều được ông tận tâm truyền dạy cho người trẻ với mong muốn giữ những âm điệu tà oải, xà nớt, Ta lư...vang mãi trên đỉnh Trường Sơn.
Tin nổi bật trang chủ
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Không khí chuẩn bị đón Tết Chôl Chnăm Thmây rộn ràng nơi phum, sóc

Không khí chuẩn bị đón Tết Chôl Chnăm Thmây rộn ràng nơi phum, sóc

Thời sự - Phương Nghi - 1 giờ trước
Về với đồng bào Khmer ở các tỉnh như Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu… mới cảm nhận được không khí đón Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây của đồng bào Khmer đang tới gần. Đi qua từng phum sóc, chúng tôi cảm nhận được không khí rộn ràng, náo nức chuẩn bị đón tết cổ truyền của đồng bào qua từng việc làm, hoạt động cụ thể.
Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Thời sự - Sỹ Hào - 1 giờ trước
Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang dư hàng nghìn tỷ đồng nhưng lại không sử dụng để điều tiết giá xăng dầu trên thị trường. Đặc biệt người dân ở nhiều địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi phải mua giá xăng dầu theo giá vùng 2, gánh thêm một khoản chi phí, khiến cho cuộc sống đã khó khăn lại càng khó khăn hơn.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 1 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 1 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 1 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 1 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Quảng Nam: Phấn đấu giảm 2.900 hộ nghèo trong năm 2024

Quảng Nam: Phấn đấu giảm 2.900 hộ nghèo trong năm 2024

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường - 1 giờ trước
UBND tỉnh Quảng Nam vừa có Quyết định giao chỉ tiêu giảm nghèo năm 2024 cho các địa phương trong tỉnh.
Phụ nữ Chư Pưh (Gia Lai) ra mắt Tổ truyền thông cộng đồng

Phụ nữ Chư Pưh (Gia Lai) ra mắt Tổ truyền thông cộng đồng

Tin tức - Ngọc Thu - 1 giờ trước
Ngày 27/3, tại làng Plei Hlốp (xã Chư Don, huyện Chư Pưh, Gia Lai), Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Chư Pưh đã tổ chức ra mắt mô hình “Tổ truyền thông cộng đồng”. Mô hình là một trong những nội dung thực hiện Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn I từ 2021 - 2025.
Nghệ An: Hàng loạt khó khăn vướng mắc trong giao đất, giao rừng gắn với cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp

Nghệ An: Hàng loạt khó khăn vướng mắc trong giao đất, giao rừng gắn với cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp

Kinh tế - An Yên - 2 giờ trước
Vị trí đất được cấp ở xa, địa hình giao đất giao rừng đi lại khó khăn, sai lệch diện tích giữa hồ sơ và thực địa, nhu cầu người dân lớn nhưng quỹ đất ít… là những khó khăn, vướng mắc đang gây ảnh hưởng lớn đến việc giao đất, giao rừng và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp ở Nghệ An.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 2 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.