Từng là Cựu tù binh Phú Quốc năm xưa, sau chiến tranh, ông Bảng đã dành cả quãng đời còn lại để sưu tầm hơn 4 nghìn hiện vật chiến tranh để tri ân đồng đội. Ông cũng là một trong những cá nhân điển hình được tuyên dương, tôn vinh tại Lễ Kỷ niệm 70 năm Ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc (11/6/1948-11/6/2018) vừa qua.
Cựu chiến binh Lâm Văn Bảng sinh năm 1943, trong gia đình có 5 anh em ở huyện Phú Xuyên (Hà Nội). Ông nhập ngũ năm 1965. Trong chiến dịch Mậu Thân năm 1968, ông bị địch bắt và giam ở nhà lao Biên Hòa rồi đày ra Phú Quốc. Năm 1973, ông cùng nhiều đồng đội được trao trả theo Hiệp định Paris.
Chiến tranh qua đi, trở về với cuộc sống thời bình, ông luôn nghĩ, góc khuất của cuộc chiến tranh là máu, xương của người chiến sĩ, những người đồng đội của mình. Mình cần phải đi tìm những kỷ vật của thời chiến để gìn giữ và thể hiện tấm lòng tri ân đồng đội, những người đã ngã xuống vì quê hương, đất nước đồng thời nhắc nhở cho các thế hệ mai sau hiểu thêm ý nghĩa của hòa bình, tự do. Ý định thành lập Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đầy dần hình thành từ đó.
Được sự động viên, cổ vũ của đồng đội, ông Bảng đã dành thời gian đi sưu tầm các hiện vật, kỷ vật chiến tranh và hiến toàn bộ ngôi nhà 2 tầng cùng khu đất hơn 2.000m2 làm khu trưng bày. Không quản ngại đường sá xa xôi, ông Lâm Văn Bảng đã vượt qua hàng ngàn cây số đi tìm hiện vật của những đồng đội. Sau bao nhiêu năm miệt mài, tìm kiếm hiện vật, đến ngày 11/10/2006, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày chính thức được thành lập. Đến nay, sau 12 năm hoạt động, với 10 phòng trưng bày hơn 4.000 hiện vật, mỗi năm, Bảo tàng đón hàng vạn du khách thăm quan, trở thành một địa chỉ lưu giữ, trưng bày, tố cáo tội ác chiến tranh, giáo dục truyền thống cho muôn đời sau.
“Mỗi hiện vật, kỷ vật được trưng bày, lưu trữ tại Bảo tàng hiện nay tuy nhỏ bé nhưng chứa đựng trong đó những câu chuyện sống động, bi hùng về những ngày tháng tù đày gian khổ nhưng kiên cường, bất khuất của các chiến sĩ cách mạng. Như câu chuyện về lá cờ Tổ quốc bằng máu của ông Nguyễn Thế Nghĩa, một Cựu chiến binh ở Bắc Giang hiến tặng cho Bảo tàng. Khi trao tặng lá cờ này, ông Nghĩa rưng rưng dặn dò tôi: “Đây là sinh mạng chính trị cả đời của tôi, trong lúc mọi người đang mưu sinh với cuộc sống, người ta xe hơi, nhà lầu, tôi chỉ có lá cờ này như mạng sống của mình thôi”, ông Bảng trầm ngâm kể lại.
Hiện Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày đã nhiều lần vinh dự được các cấp lãnh đạo Trung ương và TP. Hà Nội đến thăm quan và tặng nhiều Bằng khen. Riêng cá nhân ông Lâm Văn Bảng đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba, được Chủ tịch UBND TP. Hà Nội tặng danh hiệu Công dân Ưu tú Thủ đô năm 2014...
HỒNG MINH