Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thể thao - Giải trí

Nối dài sức sống của nghệ thuật Cải lương

PV - 15:37, 27/12/2021

Phát triển Cải lương như thế nào trong thời đại công nghệ 4.0 luôn là trăn trở của những người làm nghề, đặc biệt là câu chuyện đào tạo thế hệ kế cận. Mới đây, tại buổi tọa đàm Bảo tồn và phát huy nghệ thuật sân khấu Cải lương trong giai đoạn hiện nay do Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang tổ chức nhân kỷ niệm 45 năm thành lập Nhà hát, nhiều chuyên gia, nghệ sĩ, diễn viên đã nói lên tiếng lòng đau đáu của mình về sự “sống còn” của Cải lương trong bối cảnh đương đại.


Vở “Chiếc áo thiên nga”, một trong những công trình lớn của Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang
Vở “Chiếc áo thiên nga”, một trong những công trình lớn của Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang

Đào tạo từ trường lớp hay truyền nghề quan trọng hơn?

Là một trong những nghệ sĩ gắn bó với Nhà hát từ những ngày đầu thành lập, NSƯT Lê Thiện bày tỏ: “Rất mừng khi thấy bộ mặt Nhà hát giờ đây có nhiều đổi mới. Nhưng về mặt nào đó tôi lại thấy buồn vì sân khấu không đủ chỗ để các em làm nghệ thuật. Các thế hệ nghệ sĩ chúng tôi mơ ước có được một sân khấu - một nhà hát quy mô hơn, xứng tầm hơn để có thể thỏa sức sáng tạo”. Tâm tư về vấn đề đào tạo đội ngũ kế thừa, NSƯT Lê Thiện cho rằng, nghệ thuật dạy truyền nghề là rất quan trọng, lý luận học nhiều nhưng nếu thiếu thực tế thì rất khó diễn.

Nghệ sĩ trẻ Minh Trường, vừa tốt nghiệp khoa Đạo diễn Trường ĐH Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM cũng đồng tình rằng, công tác truyền nghề rất quan trọng, bởi Cải lương có đặc thù khó hơn những lĩnh vực khác. “Nghệ sĩ vừa ca, vừa diễn, vừa vũ đạo và điều đó đòi hỏi nghệ sĩ phải đa năng, chính vì vậy, khi được các thầy cô truyền nghề, cộng với năng khiếu thì mình sẽ tiếp thu rất nhanh. Nhưng qua quá trình học tập, em cảm nhận cái mình thiếu hiện nay là các nghệ sĩ đi trước dù truyền nghề rất giỏi nhưng kiến thức lại chưa được hệ thống thành một chuỗi bài bản. Vấn đề em đang trăn trở là làm sao phải kết hợp được kiến thức ở nhà trường và kinh nghiệm của các nghệ sĩ đàn anh chỉ dẫn, để trong tương lai có được thế hệ nghệ sĩ vừa có trình độ, vừa có lý luận, lại vừa giỏi nghề”, Minh Trường tâm tư.

NSND Trần Minh Ngọc đồng ý với các ý kiến và phân tích, trong đào tạo hiện nay đang có hai khuynh hướng: Một của nhà trường theo phương pháp sư phạm, có lý luận, có khoa học và một là phương pháp truyền nghề, trên cơ sở kinh nghiệm của nghệ sĩ. “Tôi xin nói thêm một điểm nhỏ, việc truyền nghề hiệu quả hay không chủ yếu ở người học chứ không ở người dạy. Người học phải thiết tha, yêu nghề và phải thực sự có đam mê. Những dẫn chứng trong lịch sử sân khấu cho thấy, rất nhiều những nghệ sĩ thành danh là qua học “lỏm”. Cả hai phương pháp trên, mỗi bên đều có khiếm khuyết, cho nên tôi thấy cần có sự kết hợp giữa đào tạo theo phương pháp khoa học sư phạm với truyền nghề của Nhà hát. Đây là yêu cầu rất chính đáng, cần có kế hoạch dài hơi trong tương lai”, NSND Trần Minh Ngọc chia sẻ.

Còn theo TS Mai Mỹ Duyên, khi nói đến vấn đề đào tạo, chúng ta đào tạo một đội ngũ làm Cải lương không chỉ giỏi nghề mà phải có tư duy, tầm nhìn, trí tuệ tương xứng với nghề nghiệp của mình, thì Cải lương mới đi lên được. “Tôi cho rằng phương pháp truyền nghề rất khoa học và vì thế mà thế giới luôn coi trọng điều này, người ta rất trân trọng các nghệ nhân, coi đó là những “báu vật quốc gia”. Cho nên, chúng ta phải song song hai phương pháp, bên cạnh truyền nghề phải có đào tạo hàn lâm, bài bản quy mô từ thấp đến cao. Như vậy chúng ta sẽ có một thế hệ Cải lương, kể cả các nhà quản lý cho đến diễn viên, là một thế hệ có tư duy, có tầm cỡ và có nghề, như vậy mới thúc đẩy Cải lương đi lên được”, TS Mai Mỹ Duyên nói.

Cần một lực lượng khán giả cho tương lai

Theo đạo diễn - NSƯT Lê Nguyên Đạt, Trưởng khoa Kịch hát Dân tộc (khoa Cải lương), Trường ĐH Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM, bảo tồn và phát huy nghệ thuật sân khấu Cải lương trong giai đoạn hiện nay phải bắt đầu bằng sự đổi mới thì chúng ta mới mong theo kịp thời đại. “Tôi muốn nói tới góc độ đào tạo khán giả. Tôi rất mừng khi được biết Nhà hát đang có kế hoạch xây dựng những vở diễn thiếu nhi, để từ đó Cải lương đi vào học đường, đi vào tâm thức của người trẻ, để chúng ta có một lực lượng khán giả cho tương lai. Đó là điều tôi tâm huyết nhưng chưa làm được, trong khả năng của mình, sắp tới đây nếu có cơ hội tôi sẽ tiếp tục làm vấn đề này”, đạo diễn Lê Nguyên Đạt bày tỏ và nói thêm: “Tôi nhận thấy hiện chúng ta đang cạn kiệt nhân lực về tất cả các chuyên môn như âm thanh, ánh sáng, sân khấu, thầy dạy hóa trang… Chúng ta thiếu những chuyên gia chuyên sâu về nghệ thuật Cải lương để có thể hoàn thiện một hệ thống sân khấu chuyên nghiệp. Vì thế, tôi đồng tình cần kết hợp thực hành truyền nghề và đào tạo theo phương pháp sư phạm. Bên cạnh đó, cũng cần ứng dụng công nghệ để tạo sự sinh động và hình thái mới cho sân khấu, để chúng ta có sự chuyển động phần nhìn, phần nghe và sự nhận thức bắt kịp thời đại”.

Trong vai trò đơn vị quản lý và cũng là một nghệ sĩ, NSƯT Thanh Thúy, Phó Giám đốc Sở VHTT TP.HCM chia sẻ: “Trong giai đoạn hiện nay, chúng ta không chỉ khó khăn về nguồn nhân lực, về tài chính mà còn rất nhiều khó khăn khác phải đối diện để giữ vững loại hình nghệ thuật sân khấu Cải lương sáng đèn hằng đêm. Các cô chú, anh chị nghệ sĩ đã nhắc nhiều đến khái niệm “cánh chim đầu đàn”, tôi cho rằng, đối với Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang hiện nay, danh hiệu này chính là một thách thức, bởi chúng ta sẽ phải luôn rèn luyện, luôn phấn đấu để phát triển và hướng đến việc hỗ trợ các đơn vị xã hội hóa trên địa bàn TP; phối hợp với các đoàn Cải lương tỉnh bạn, phải luôn học hỏi để nâng cao”.

Phó Giám đốc Sở VHTT TP cũng đề nghị, trong thời gian tới, Nhà hát cần nghiên cứu thêm không gian để xây dựng một nhà truyền thống cho sân khấu Nam Bộ nói chung cũng như của Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang nói riêng. Nơi đó không chỉ chuyển tải những tư liệu, hiện vật hay những tác phẩm văn hóa nghệ thuật của Nhà hát mà của cả nền Cải lương của Sài Gòn - TP.HCM…/.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Chủ động tham mưu chính sách giúp vùng dân tộc thiểu số phát triển bền vững

Chủ động tham mưu chính sách giúp vùng dân tộc thiểu số phát triển bền vững

Công tác Dân tộc - Bảo Khánh - 22:20, 15/09/2025
Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nông Thị Hà đề nghị tỉnh Bắc Ninh chủ động tham mưu chính sách phù hợp, thúc đẩy phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
Lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh thăm, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp Lễ Sene Dolta

Lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh thăm, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp Lễ Sene Dolta

Dân tộc - Tôn giáo - Tào Đạt - 21:59, 15/09/2025
Ông Phạm Minh Tuấn - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hồ Chí Minh đã thăm hỏi, động viên chức sắc Phật giáo Nam tông Khmer và đồng bào dân tộc Khmer trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh đón Lễ Sene Dolta năm 2025 an lành, hạnh phúc.
Phát triển các xã biên giới kết hợp với củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại tỉnh Lạng Sơn

Phát triển các xã biên giới kết hợp với củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại tỉnh Lạng Sơn

Tin tức - Minh Anh - 17:53, 15/09/2025
Tỉnh Lạng Sơn đã ban hành cơ chế, chính sách đặc thù để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường củng cố an ninh, quốc phòng; huy động hơn 12,8 tỷ đồng và trên 31.000 ngày công xây dựng đường kiểm tra cột mốc bảo vệ biên giới.
Bộ đội Biên phòng Lai Châu kịp thời cứu cháu bé dân tộc Dao bị ngã cầu, chấn thương nặng

Bộ đội Biên phòng Lai Châu kịp thời cứu cháu bé dân tộc Dao bị ngã cầu, chấn thương nặng

Tin tức - Minh Anh - 17:49, 15/09/2025
Bộ đội Biên phòng Lai Châu đã cấp cứu kịp thời cháu bé dân tộc Dao bị ngã xuống cầu chấn thương nặng
Lâm Đồng: Bàn giao Nhà tình nghĩa quân - dân cho hộ đồng bào DTTS

Lâm Đồng: Bàn giao Nhà tình nghĩa quân - dân cho hộ đồng bào DTTS

Nhịp cầu nhân ái - Nguyễn Hoàn - 17:21, 15/09/2025
Tại tổ dân phố Đạ Nghịch (phường 3 Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng) Ban Chỉ huy Phòng thủ Khu vực 3 - Bảo Lâm (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lâm Đồng) đã phối hợp với cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương tổ chức Lễ bàn giao Nhà tình nghĩa Quân - Dân cho gia đình bà Ka Dềm.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Mô hình lúa chuyên canh chất lượng cao ở ĐBSCL đạt lợi nhuận trên 36 triệu/ha

Mô hình lúa chuyên canh chất lượng cao ở ĐBSCL đạt lợi nhuận trên 36 triệu/ha

Kinh tế - Như Tâm - Tào Đạt - 17:20, 15/09/2025
Qua thống kê cho thấy, có 10/11 mô hình chuyên canh chất lượng cao ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có lợi nhuận từ 14,5 - 36,3 triệu đồng/ha, tăng 4,6 - 15,8 triệu đồng/ha so với diện tích lúa ngoài mô hình.
Việt Nam sẽ cập nhật chiến lược AI quốc gia và Luật AI vào cuối năm 2025

Việt Nam sẽ cập nhật chiến lược AI quốc gia và Luật AI vào cuối năm 2025

Khoa học - Công nghệ - Minh Nhật - 17:06, 15/09/2025
Cuối năm nay, Việt Nam sẽ có bản cập nhật Chiến lược AI quốc gia và Luật AI. Đây không chỉ là khung pháp lý, mà còn là tuyên ngôn về tầm nhìn quốc gia, AI phải trở thành hạ tầng trí tuệ của đất nước, phục vụ Nhân dân, phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
An cư cho đồng bào DTTS vùng sạt lở Mường Lý vẫn chưa trọn vẹn

An cư cho đồng bào DTTS vùng sạt lở Mường Lý vẫn chưa trọn vẹn

Dân tộc - Tôn giáo - Quỳnh Trâm - 17:05, 15/09/2025
Trước nguy cơ sạt lở rất cao ở xã Mường Lý (Thanh Hóa), những năm qua, chính quyền địa phương đã nhanh chóng có giải pháp đầu tư để xây dựng các khu tái định cư đảm bảo cuộc sống của các hộ đồng bào DTTS nơi đây được an toàn, nhất là trong những ngày mưa lũ. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều hộ dân dù được bố trí nơi ở mới nhưng đến nay vẫn chưa thể dựng nhà...
Người Xơ Đăng bảo tồn giống sâm quý trên đỉnh Ngọc Linh

Người Xơ Đăng bảo tồn giống sâm quý trên đỉnh Ngọc Linh

Photo - Nguyễn Quang Vinh - 16:59, 15/09/2025
Mùa mưa lại đến trên những khoảnh rừng phòng hộ xã Đăk Sao, phía Tây tỉnh Quảng Ngãi, bà con người Xơ Đăng hàng ngày cần mẫn bảo vệ chăm sóc rừng đã giao khoán, đồng thời phát triển mô hình kinh tế vườn rừng vun trồng giống sâm Ngọc Linh quý hiếm - Bảo vật Quốc gia.
Phá đường dây chế tạo, mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng với quy mô lớn

Phá đường dây chế tạo, mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng với quy mô lớn

Pháp luật - Minh Nhật - 16:55, 15/09/2025
Cục Cảnh sát Hình sự (Bộ Công an), Phòng Cảnh sát Hình sự Công an các tỉnh Lai Châu, Hà Tĩnh, Bắc Ninh và Hải Phòng, huy động gần 200 cán bộ, chiến sĩ để triệt phá đường dây này.