Với diện tích trồng nho hơn 1.100 ha, sản lượng trung bình hàng năm đạt khoảng 25.000 tấn trái thương phẩm, Ninh Thuận trở thành thủ phủ của cây nho và nghề trồng nho trong cả nước. Cây nho canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP và an toàn sinh học, được mệnh danh là loài cây ăn trái “nữ hoàng” ở Việt Nam. Cây nho chiếm hơn 3% diện tích canh tác nhưng cho giá trị kinh tế 19-20% tổng giá trị sản xuất ngành trồng trọt của tỉnh. Nông dân trồng nho cho thu nhập cao hơn 15- 20 lần so với trồng lúa. Trong khoảng mười năm gần đây, đời sống kinh tế - xã hội phát triển, nông dân Ninh Thuận nghiên cứu đưa ra dòng sản phẩm mới mang tên nho kiểng. Trồng và chăm sóc nho kiểng tốn nhiều công lao động đem lại thu nhập cao gấp nhiều lần so với trồng nho ăn trái.
Đến với HTX A8 chuyên sản xuất nho cảnh, nho kiểng ở thôn Phước Khánh thuộc xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước, chúng tôi ghi nhận hoạt động mua bán nho kiểng Tết diễn ra nhộn nhịp. Nhiều thương lái và người dân địa phương gặp anh Lê Ngọc Hoài, đại diện HTX thương lượng giá cả, đặt hàng sản phẩm nho kiểng. Anh Hoài phấn khởi cho biết, đơn vị chuẩn trị trên 1.000 chậu nho kiểng cung cấp thị trường Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025. Từ đầu tháng 1/2025 đến nay, bạn hàng và người tiêu dùng các tỉnh liên lạc đặt hàng HTX giao nhà xe vận chuyển tận nơi bảo đảm an toàn. Nho được trồng tạo tầng từ 1 đến 3 tầng, giá dao động từ 1,5- 5 triệu đồng/chậu, tùy theo số lượng đóng chùm trái. Để có được một chậu nho kiểng chơi Tết, mất hơn năm chăm sóc từ gốc nho dại ghép với các giống nho đỏ Red Cardinal, NH01- 148 (nho xanh), NH01-152 (nho hồng Nhật), NH01-26 (nho kẹo), NH04-102 (nho ngón tay đen)… Nhà vườn cắt cành tạo tán chăm sóc bảo đảm cây nho kiểng ra bông cho trái chín đỏ cảnh biểu hiện sung túc- may mắn- no ấm vào dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.
Chia tay HTX A8 và người trồng nho kiểng Lê Ngọc Hoài, chúng tôi đến với Nông trại nho Hoàng Yến ở thôn Phước Lợi, xã Phước Thuận, tìm gặp ông Tống Minh Hải chủ trang trại đang chăm sóc những chậu nho kiểng cung cấp thị trường Tết. Hoàng Yến là một trong những nông trại tiêu biểu trong nghề trồng nho ở tỉnh Ninh Thuận. Khu vườn Hoàng Yến có 5 sào đất trồng nho, trong đó có 3 sào đang cho trái với các giống nho Hồng Nhật, Hạ Đen không hạt, nho ngón tay đen và các giống nho mới có hương thơm đặc trưng dâu, xoài, chanh dây. Nông trại Hoàng Yến dự kiến đưa ra thị trường Tết Ất Tỵ khoảng 100 chậu nho kiểng 1-2 tầng, cao khoảng 1,2 mét, mang 6-8 chùm trái với giá bán trung bình 2- 2,5 triệu đồng/chậu. Nông trại trồng nho kiểng Tết với các giống Red Cardinal, NH 01- 148 dễ trồng, dễ chăm sóc, ít bị sâu bệnh hại.
Đến với Trang trại nho Trí Hà của nông dân trẻ Nguyễn Đình Trí ở thôn Láng Ngựa thuộc xã Nhơn Sơn, huyện Ninh Sơn, chúng tôi thật sự ấn tượng với chậu nho kiểng xanh tốt mang nhiều chùm trái tròn căng. Đây là năm đầu tiên anh Trí trồng nho kiểng tham gia thị trường hoa kiểng Tết Ất Tỵ với số lượng 200 chậu, giá bán trung bình 1-2 triệu đồng/chậu. Trang trại Trí Hà trồng nho theo mô hình nông nghiệp công nghệ cao nổi tiếng với giống nho NH 04-102 còn gọi là nho ngón tay đen. Gia đình anh hiện có 3 sào nho giống NH 04-102 đang chín tới ngả màu tím thẫm. Anh dự kiến thu hoạch khoảng 2 tấn trái, cung cấp cho du khách tham quan trải nghiệm tại vườn và cung cấp thi trường trong dịp Tết Ất Tỵ 2025 với giá bán khoảng 150 ngàn đồng/kg.
Ông Lê Ngọc Hoài, kỹ thuật viên của HTX A8 cho biết, nho kiểng do các vườn nho Ninh Thuận cung cấp bảo đảm chất lượng, phục vụ cho người yêu thích cây cảnh có thể sử dụng nhiều năm. Sau Tết Nguyên đán, bà con có thể đưa ra đất trồng cho cành lá leo lên bờ rào tạo không gian xanh mát cho gia đình. Các đơn vị cung cấp nho kiểng sẵn sàng trao đổi chia sẻ kinh nghiệm giúp bà con chăm sóc, cắt cành để cây nho kiểng có thể đơm bông kết trái trong những mùa Tết năm sau.